|
"Fundusze strukturalne Unii Europejskiej"
|
|
 "Pomoc dla krajów UE "
Fundusze strukturalne, mają na celu realizację polityki strukturalnej Unii Europejskiej, zmierzającą do wyrównywania różnic między regionami. W skład funduszy strukturalnych wchodzą: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Socjalny, Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej, oraz Instrument Finansowy Orientacji Rybołówstwa.
HISTORIA
Fundusze Strukturalne zostały utworzone w celu wyrównywania różnic pomiędzy poszczególnymi regionami Unii Europejskiej.
Pierwszy z nich Europejski Fundusz Socjalny - powstał w 1960 roku. Drugi - Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej - utworzono w 1964 roku, na mocy Traktatu, ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą.
W 1975 roku, w wyniku rozszerzenia Unii w 1973 r., oraz pod wpływem Wielkiej Brytanii, chcącej zadbać o swoje słabo rozwinięte obszary peryferyjne, utworzono kolejny - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.
W 1987 roku, na mocy Jednolitego Aktu Europejskiego, przeprowadzono pierwszą reformę Funduszy Strukturalnych. Ustalono wtedy, że Fundusze powinny opierać się na następujących zasadach:
- finansowej, geograficznej i celowej koncentracji środków wszystkich funduszy
- częściowego uzupełniania środków narodowych, które wraz ze środkami z funduszy finansują konkretne programy
- zaangażowania środków z funduszy w konkretne programy strukturalne
- wzmocnienia systemu kontroli.
W 1993 r., w odpowiedzi na przystąpienie do UE państw o znaczącym, ale zacofanym sektorze rybołówstwa (Grecja, Hiszpania, Portugalia), powstał ostatni w ramach Funduszy Strukturalnych - Instrument Finansowy Rozwoju Rybołówstwa.
Wysokie sumy przeznaczane na Fundusze Strukturalne od początku lat 90-tych budziły liczne kontrowersje i pytania o efektywność ich wydatkowania. W związku z tym, od 1993 roku Komisja Europejska ma obowiązek co 3 lata przedstawiać raporty o spójności, analizujące efekty dotychczasowych działań i przedstawiające dalsze plany pracy.
Fundusze Strukturalne są przedmiotem debat głównie w krajach płatnikach netto czyli takich, które wpłacają do wspólnej kasy więcej niż z niej dostają np. właśnie w formie Funduszy Strukturalnych. Kraje te domagają się zaostrzenia warunków pomocy dla regionów i krajów biedniejszych.
Kraje biedne natomiast, oczekując większego wsparcia dla swego rozwoju podkreślają, że zaostrzenie warunków przyznawania funduszy utrudni im korzystanie z nich, co byłoby sprzeczne z celami polityki strukturalnej.
Zarys reformy Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej został przedstawiony przez Komisję Europejską w dokumencie Agenda 2000 w lipcu 1997 roku. Zmiany dotyczą przede wszystkim wielkości i struktury środków, liczby i zakresu rzeczowego poszczególnych celów, koncentracji i poprawy efektywności działania, organizacji i zarządzania, monitoringu i oceny.
AKTY PRAWNE REGULUJˇCE FUNKCJONOWANIE FUNDUSZY
- Rozporządzenie Komisji (EWG) NR 1865/90 z dnia 2 lipca 1990 r.
dotyczące odsetek z tytułu zaległych płatności naliczanych w przypadku zalegania ze zwrotem pomocy z Funduszy Strukturalnych.
- Rozporządzenie Komisji (EWG) NR 1866/90 z dnia 2 lipca 1990 r. w sprawie zasad dotyczących stosowania ECU dla celów finansowego zarządzania Funduszami Strukturalnymi.
- Rozporządzenie Komisji (WE) NR 402/94 z dnia 23 lutego 1994 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 1866/90 w sprawie zarządzeń dotyczących stosowania ECU do celów finansowego zarządzania Funduszami Strukturalnymi.
- Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1681/94 z dnia 11 lipca 1994 r. dotyczące nieprawidłowości oraz zwrotu kwot niesłusznie wypłaconych w związku z finansowaniem polityk strukturalnych i organizacją systemów informacyjnych w tej dziedzinie.
- Rozporządzenie Komisji nr 2745/94/WE z dnia 10 listopada 1994 r. zmieniające rozporządzenie nr 1866/90/EWG w sprawie ustaleń odnośnie do korzystania z ECU dla potrzeb gospodarki budżetowej Funduszy Strukturalnych.
- Rozporządzenie Komisji (WE) NR 2064/97 z dnia 15 pa?dziernika 1997 r. ustanawiające przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (EWG) nr 4253/88 w sprawie prowadzenia przez państwa członkowskie finansowej kontroli operacji współ-finansowanych z funduszy strukturalnych.
- Rozporządzenie Rady z 21 czerwca 1999 r. wprowadzające ogólne przepisy dotyczące funduszy strukturalnych (1260/1999/WE).
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (1261/1999/WE).
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 czerwca 1999 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego (1262/1999/WE).
- Rozporządzenie Rady z dnia 21 czerwca 1999 r. dotyczące Finansowego Instrumentu Wsparcia Rybołówstwa (1263/1999/WE).
- Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1750/1999 z dnia 23 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1257/1999 dotyczącego wspierania rozwoju obszarów wiejskich ze środków Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych (EAGGF).
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1783/1999 z 12 lipca 1999 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
- Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1685/2000 z dnia 28 lipca 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 1260/1999 w zakresie uznawania wydatków na działania współfinansowane z funduszy strukturalnych.
FINANSE 2000-2006
W latach 2000 - 2006 na Fundusze Strukturalne dla 15 krajów członkowskich przeznaczono około 195 mld euro.
Fundusze Strukturalne przysługują regionom, których PKB na mieszkańca wynosi mniej niż 75 proc. średniego PKB Unii Europejskiej.
Nowością wprowadzoną w Agendzie 2000, jest przyjęcie ograniczenia pomocy, jaką dany kraj może uzyskać z Unii Europejskiej, do równowartości 4 proc. PKB tego kraju.
STRUKTURA
Środki finansowe z Funduszy Strukturalnych są rozdysponowane w ramach trzech celów (do 2000 roku było ich siedem) pomiędzy cztery fundusze, zarządzane przez właściwe Dyrekcje Generalne Komisji Europejskiej.
Ze względu na to, kto jest odpowiedzialny za przygotowanie i wykorzystanie środków, cztery fundusze dzielą się na dwie grupy:
- programy krajowe, czyli przygotowywane przez kraj członkowski i po uzgodnieniu z Komisją Europejską samodzielnie przez ten kraj realizowane,
- Inicjatywy Wspólnotowe i działania innowacyjne, czyli programy dotyczące kluczowych zagadnień dla Unii jako całości, opracowane przez właściwe służby Komisji Europejskiej i po uzgodnieniach z krajami członkowskimi realizowane bezpośrednio przez Komisję.
Poza tym Fundusze Strukturalne dzielą się na regionalne i horyzontalne. Regionalne to takie, o które ubiegać się mogą wnioskodawcy określonego regionu Unii, spełniającego przyjęte przez Komisję Europejską kryteria. Horyzontalne zaś to takie, o których środki można się ubiegać bez względu na lokalizację wnioskodawcy, czyli na całym terytorium Unii.
Do Funduszy Strukturalnych należą:
- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (FEDER)
- Europejski Fundusz Socjalny (EFS)
- Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji (FEOGA)
- Instrument Finansowy Wspierania Rybołówstwa (IFOP).
TRZY CELE FUNDUSZY STRUKTURLANYCH
CEL 1: Promocja rozwoju i zarządzania strukturalnego regionów zapó?nionych w rozwoju.
Dla regionów słabiej rozwiniętych Komisja Europejska proponuje zastosować kryterium zgodnie z którym pomoc będzie przyznawana jedynie w rejonach w których PKB na mieszkańca jest niższy od 75 proc. średniej Unii. Dodatkowa pomoc może być udzielana regionom zagrożonym poważnym bezrobociem.
Na ten cel, na lata 2000-2006, jest przeznaczone 70 proc. Funduszy Strukturalnych czyli 135,9 mld euro.
CEL 2: Wspieranie konwersji gospodarczej i społecznej obszarów z problemami strukturalnymi.
Ten cel ma przeciwdziałać wspólnemu dla wszystkich obszarów - brakowi dywersyfikacji gospodarczej.
Komisja proponuje pomoc dla wszystkich regionów, w których występuje silna potrzeba restrukturyzacji ekonomicznej i społecznej. Chodzi zwłaszcza o obszary przechodzące przemiany w sektorach przemysłu, usług, rybołówstwa, obszary rolnicze dotknięte poważnym upadkiem wynikającym z braku zróżnicowania gospodarczego i okolice miejskie dotknięte utratą działalności gospodarczej.
Ten cel służy przede wszystkim zmniejszaniu stopy bezrobocia oraz dynamizowaniu przemian zatrudnienia w przemyśle, działalnością rolniczą oraz stopniem wykluczenia społecznego.
Na realizację Celu 2 w Agendzie 2000 zapisano 22,5 mld euro, co stanowi 11,5 proc. całkowitego budżetu Funduszy Strukturalnych.
CEL 3: Wspieranie adaptacji i modernizacji polityk i systemów edukacji, kształcenia zawodowego oraz zatrudnienia.
Cel ten ma służyć przybliżaniu nowych praw dotyczących zatrudnienia przewidzianych w Traktacie Amsterdamskim.
Interweniuje na zewnątrz obszarów zaliczonych do celów 1 i 2 ale służy ogólnemu rozwojowi zasobów ludzkich w każdym kraju członkowskim.
Cel 3 będzie stosowny odnośnie regionów nie objętych celem 1 i 2, by pomóc krajom członkowskim w modernizacji ich systemów edukacji, kształcenia zawodowego i dostępie do pracy.
Cel 3 ma wzmacniać działania w czterech dziedzinach, które uzupełnią główne kierunki zdefiniowane w ramach europejskiej strategii dla zatrudnienia, towarzyszącym przemianom ekonomicznym i społecznym, edukacji przez całe życie, aktywnej polityce do walki z bezrobociem i walce z wykluczeniem społecznym.
Środki na Cel 3 wynoszą 24,05 mld euro, czyli 12,3 proc. wszystkich Funduszy Strukturalnych.
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej - FEOGA
Powstał w 1964 roku na mocy Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (1957).
Jego głównym zadaniem jest wspieranie przekształceń struktury rolnictwa oraz wspomaganie rozwoju obszarów wiejskich. Środki finansowe w ramach funduszu pochodzą z budżetu UE (jest na niego przeznaczana największa część budżetu Unii Europejskiej, np. w 1999 było to 42,2 proc. budżetu) oraz z opłat nakładanych na produkty rolne importowane spoza Unii Europejskiej.
FEOGA składa się z dwóch sekcji: Sekcji Gwarancji, która finansuje wspólną politykę rolną (zakupy interwencyjne produktów rolnych, dotacje bezpośrednie dla rolników) oraz Sekcji Orientacji, która wspiera przekształcenia w rolnictwie w poszczególnych państwach UE i jest instrumentem polityki strukturalnej.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego - FEDER
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego powstał w 1975 roku. Był on reakcją na coraz głębsze rozbieżności w rozwoju regionów spowodowane kryzysem gospodarczym i przystąpieniem do UE Wielkiej Brytanii i Irlandii.
Jego głównym zadaniem jest likwidowanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionalnego krajów należących do UE.
W ramach funduszu może być udzielona pomoc na:
- inwestycje produkcyjne umożliwiające tworzenie lub utrzymanie stałych miejsc pracy;
- inwestycje w infrastrukturę, z uwzględnieniem tworzenia sieci transeuropejskich dla regionów gdzie dochód PKB na mieszkańca jest poniżej 75 proc., tereny słabo zaludnione (poniżej 8 mieszkańców na jeden km kwadratowy) oraz obszary ultraperyferyjne;
- inwestycje w edukację i opiekę zdrowotną w najsłabiej rozwiniętych regionach;
- rozwój potencjału lokalnego: małych i średnich przedsiębiorstw; działalność badawczo-rozwojową;
- inwestycje związane z ochroną środowiska.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego wspierając wybrane regiony współfinansuje realizację ważnych celów polityki strukturalnej UE. Są to: rozwój i dostosowania strukturalne regionów opó?nionych w rozwoju oraz przekształcenia strukturalne terenów silnie uzależnionych od upadających gałęzi przemysłu.
Europejski Fundusz Socjalny - FSE
Europejski Fundusz Socjalny jest pierwszym z zastosowanych we Wspólnocie instrumentów polityki strukturalnej. Został powołany do życia na podstawie art. 123 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (1957).
Fundusz działa od 1960 roku, a jego głównym celem jest walka z bezrobociem w krajach członkowskich.
Środki finansowe są przeznaczane na pomoc dla różnych regionów i grup społecznych w tym w szczególności dla pracowników zagrożonych bezrobociem długoterminowym oraz dla ludzi młodych (do 25 roku życia) wkraczających dopiero na rynek pracy.
Pomoc z Europejskiego Funduszu Socjalnego jest realizowana między innymi poprzez:
- organizowanie szkoleń rozwijających umiejętności zawodowe;
- ulepszanie i dostosowywanie do potrzeb rynku pracy systemów powszechnego kształcenia;
- kształcenie kadr, ekspertów i personelu dydaktycznego; - wspieranie programów mających na celu tworzenie nowych miejsc pracy w tym zatrudnienia w małych i średnich przedsiębiorstwach; - walkę z dyskryminacją zawodową w tym wyrównywanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy;
- wspieranie grup ludzi odrzuconych i defaworyzowanych przez społeczeństwo (np. bezdomnych i uzależnionych);
- pomoc techniczną, badania naukowe i promowanie nowych technologii.
Budżet Europejskiego Funduszu Socjalnego wynosi na lata 2000-2006 około 60 mld euro, co stanowi około 30 proc. środków przeznaczonych dla Funduszy Strukturalnych przez Unię Europejską na lata 2000-2006.
Instrument Finansowy Wspierania Rybołówstwa - IFOP
Jednolity Instrument Finansowania Rybołówstwa powstał w 1993 roku w ramach reformy funduszy strukturalnych. Jego głównym zadaniem jest wspieranie on restrukturyzacji rybołówstwa państw członkowskich.
Za pośrednictwem IFOP finansowane są inicjatywy wspierające rozwój hodowli ryb, rozwój infrastruktury portów rybackich oraz ich wyposażenie w niezbędne zaplecze i urządzenia, restrukturyzację i unowocześnienie floty rybackiej oraz metod połowu i przetwarzania ryb, podnoszenie konkurencyjności produktów rybnych i ich promowanie na rynku.
|
|
26 kwiecień 2003
|
|
przesłała Elżbieta
|
|
|
|
pl.j.Fiasko demokracji,czy tryumf medialnego prania móżdżków???
padziernik 25, 2007
D.DUZY MALKONTENT.
|
Poslowie platformy Tuska
padziernik 3, 2007
.
|
Sprawa bezprawia prawa, czyli samo zło
luty 28, 2006
Marek Olżyński
|
Mienie żydowskie ?
sierpień 13, 2003
przesłała Elżbieta
|
Spisek w NFZ
padziernik 9, 2006
IT
|
Dziesięć milionów hektarów
czerwiec 21, 2007
. bez podpisu
|
Miliardowe Zyski na Akcie Terroru
wrzesień 14, 2006
Iwo Cyprian Pogonowski
|
Propozycja Geremka
lipiec 15, 2008
...
|
Nie dajmy się zwrariować
luty 28, 2004
przesłała Elżbieta
|
Krótkie wyjaśnienie
grudzień 1, 2006
Artur Łoboda
|
"Czytelnik" ślepy jest i tyle
listopad 12, 2005
Marek
|
Do wiadomości PiS.
padziernik 27, 2005
Jan G. Grudniewski
|
APEL O UCZCZENIE PAMIECI OFIAR STALINZMU
marzec 17, 2003
|
PiS w Fundacji Batorego George’a Sorosa
marzec 24, 2006
Mgr inż. Józef Bizoń
|
Amerykańskie bakructwa.
lipiec 10, 2002
PAP
|
Papież i Unia Europejska
luty 26, 2003
Stanisław Krajski
|
Władyslaw Bartoszewski
padziernik 19, 2007
Goska
|
Własność to złudzenie
lipiec 6, 2008
przesłał .
|
Kraków będzie negocjował ze spółką Forte
sierpień 1, 2002
Dziennik Polski
|
Kampania wyborcza - jak reklamy proszku do prania...
padziernik 2, 2005
Adam Sandauer
|
więcej -> |
|
