ZAPRASZA.net POLSKA ZAPRASZA KRAKÓW ZAPRASZA TV ZAPRASZA ART ZAPRASZA
Dodaj artykuł  

KIM JESTEŚMY ARTYKUŁY COVID-19 CIEKAWE LINKI 2002-2009 NASZ PATRONAT DZIŚ W KRAKOWIE DZIŚ W POLSCE

Ciekawe strony

Pomylił Chrześcijaństwo z Judaizmem 
Skandaliczna niewiedza Prezydenta USA, czy też raczej perfidna prowokacja?
W przemówieniu Baracj Obama opisuje Chrześcijaństwo odwołaniami do Judaizmu.  
Niepożądane Odczyny Poszczepienne po szczepionkach przeciw COVID-19 w Polsce 
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego podaje jedynie zarejestrowane ubytki zdrowia po szczepieniach. Ale tylko do 4 tygodni po szczepieniu.


 
Kowidowa żydokomuna szykuje sądy kiblowe 
Reżim kowidowy Morawieckiego zamierza wprowadzić "komisarzy politycznych" dla ścigania wolnego słowa. 
Wirusowe kłamstwa. Komu zależy na straszeniu nas przeziebieniem? 
 
Chasydzki ślub w NY legalny w dobie kowida 
 
Demonstracja w Pradze przeciwko terrorowi kowidowemu 
Prowokacja policyjna w celu wywołania ataku na pokojową demonstrację przeciwko maskom w Pradze 18.10.2020.
Na wzór komunistów pisowskie media demonstrantów tych nazywają "chuliganami".  
Monika Jaruzelska zaprasza Grzegorz Braun! cz.1 
 
Deborah Tavares o broni elektromagnetycznej stosowanej wobec społeczeństw cz I, 13 marca 2021 
Deborah Tavares z portalu StopTheCrime.net i PrimaryWater.org ma liczne filmy na YouTube i niestrudzenie bada dokumenty wypuszczane przez amerykańską administrację.  
Rozmowa Adnieszki Wolskiej z Sucharitem Bhakdi 
 
Działania Izraela w Strefie Gazy to ludobójstwo Palestyńczyków 
Termin „ludobójstwo” powinien nas zatrzymać. Bo takich słów nie rzuca się na wiatr. My nie rzucamy ich na wiatr. Mamy wynikającą z badań pewność, że działania sił izraelskich w Strefie Gazy to najpoważniejsza ze zbrodni, jaką można popełnić na ludzkości. 
Bankructwo Ukrainy 
 
Dr Michael Yeadon: masowe morderstwa z paszportami szczepionek i szczepionkami uzupełniającymi 
Ten system jest wprowadzany za pomocą kłamstw w jakimś celu, i myślę, że celem jest całkowita totalitarna kontrola. 
Wygadał się 
Bush junior zrównał napaść na Irak z wojną na Ukrainie
"Decyzja jednego człowieka o przeprowadzeniu całkowicie nieuzasadnionej i brutalnej inwazji na Irak. Chodzi mi o Ukrainę." 
Konzentrationslager Fuehrer  
Niemcy - obóz koncentracyjny dla niewierzących w wirusa 
Grzegorz Braun odpowiada na Państwa pytania 
Monika Jaruzelska zaprasza
 
Szef WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus uczestniczył w ludobójstwie Etiopczyków 
„Amerykański ekonomista David Steinman oskarżył szefa WHO, że w latach 2012-2015 był jedną z osób odpowiedzialnych za ludobójstwo w Etiopii”, informuje portal MailOnline. 
Charlie Sheen & Alex Jones on 9/11 
Znany aktor Hollywood aktor zebrał się na odwagę powiedzenia tego co myśli o 11 września 2001 roku 
WHO to zbrodnicza organizacja terrorystyczna, należy ją zniszczyć 
Obecnie dziesiątki tysięcy ludzi na całym świecie pracuje nad ujawnieniem prawdy o WHO i rozpowszechnianiem informacji o jej zbrodniczych działaniach 
Czy Policjanci będą zwracać za bezprawne mandaty? 
Zarówno mandaty, jak i wnioski o ukaranie karą finansową do sanepidu, które wystawiali poszczególni policjanci w czasie epidemii, okazują się być nie tylko bezprawne, ale i naruszające konstytucję.  
Wezwanie do przebudzenia 
Film opisujący mechanizmy ekonomicznej władzy nad światem 
więcej ->

 
 

Puzle w skrablach

Niejeden profesor spoza polonistycznej branży miałby poważne trudności z bezbłędną deklinacją omawianych poniżej wyrazów (rzekomo!) polskich...

Rumia słynie z corocznych dyktand z języka polskiego. Kiedy przeczytałem, że tamże odbędą się VI Mistrzostwa Wybrzeża w Scrabble, coś zazgrzytało. Oczywiście - słowo scrabble w zestawieniu z ideą dyktanda z języka ojczystego! Gdyby nie było wzmianki o Rumi (zapisywanej często przez rodaków spoza Trójmiasta jako Rumii), to można byłoby sądzić, że owe mistrzostwa odbywają się w mieście Scrabble (jak igrzyska w Grenoble)...

Scrabble [skrejbl] jest grą słowną opracowaną przez Alfreda Buttsa w 1931 roku. Jednocześnie jest to nazwa chroniona prawami autorskimi, zatem w tym sensie nie podlega tłumaczeniu. Być może ktoś powoła się na prawną ochronę z tego powodu, jednak chciałbym zauważyć, że gdyby ktoś zastrzegł handlowe nazwy typu Tennis, Zeppelin, Diesel, Computer, Curie, to przecież absurdem byłoby żądanie od nas niestosowania polskich wyrazów - tenis, cepelin, dizel, komputer, kiur. Oczywiście, jeśli wymienione nazwy wchodzą w skład nazwy własnej (np. handlowej lub imprezy sportowej), to wówczas piszemy wg oryginalnej nazwy. Zresztą scrabble po polsku nawiązuje do bazgrania oraz do szukania, zatem twórca nie wymyślił nowego wyrazu, lecz zastosował znane pojęcie. Można byłoby zastanowić się, co poczęliby cudzoziemcy, gdyby pewien nasz rodak wymyślił równie świetną grę pod nazwą... gżegżółka i... zastrzegłby jej nazwę.

Zatem - VI Mistrzostwa Wybrzeża w Skrablach; podobnie w Szachach, w Tenisie, w Krykiecie, a nie Mistrzostwa w Szachy, w Tenis, w Krykiet, a na pewno nie Mistrzostwa w Chess, w Tennis, w Cricket.

Oficjalny słownik polskiego scrabblisty został wydany przez Polską Federację Scrabble. Ciekawe, że ludzie, którzy znają język polski jak mało kto, interesują się językiem ojczystym, z pewnością kontaktują się z mniej lub bardziej znanymi polonistami; otóż ci ludzie posługują się... angielską polszczyzną! Oczywiście, istnieje jeszcze możliwość – to nie poloniści i skrabliści się mylą, ale to autor niniejszego wywodu błądzi!
Istnieje Polski Związek Warcabowy, Polski Związek Szachistów oraz Polski Związek Hodowców Trzmieli, zatem może Polska Federacja Skrablowa albo Polska Federacja Skrablistów lub Polska Federacja Skrabli ewentualnie Polska Federacja „Skrable", jednakże nie Polska Federacja Scrabble!

Słownik Onet/Wilga pokazuje, jak Polak Polakowi może skomplikować słowniczek języka ojczystego, czyli obrzydzić językowe życie –
ten scrabble albo te scrabble, tego scrabble albo scrabble´a, tych scrabbli, tym scrabble albo scrabble´em, tym scrabblom.
Nasz język należy do najtrudniejszych i to bez oryginalnych udziwnień. A słownik słowo scrabble proponuje wymawiać dwojako –
(czytaj: [ten] skrabl albo [te] skrable) ‘gra planszowa, polegająca na układaniu słów w różnych kombinacjach przestrzennych z żetonów z literami’: Grać w scrabble albo w scrabble’a.
Zatem mamy trzy możliwości (dwie jako biernikowe wahania mianownikowo-dopełniaczowe) – gram w skrabl/skrabla (biernik liczby pojedynczej; pod. gram w bilard/bilarda) albo gram w skrable (liczba mnoga; pod. gram w szachy).
Jeśli chciałoby się wymawiać nazwę gry „z angielska”, to wymowa jest i tak inna od tej zaproponowanej w pytaniu, ponieważ słownik angielsko-polski sugeruje wymowę jako skrejbl.

Koszmar - niejeden profesor spoza polonistycznej branży miałby poważne trudności z bezbłędnym powtórzeniem powyższych kilku wyrazów (rzekomo!) polskich. Można przeprowadzić testy na uczelniach... I te wyrazy mogą występować w dyktandach z języka polskiego? Oczywiście! Takie ich prawo, a polskich układaczy dyktand wola lub kaprys, aby je w angielsko-polskiej wersji tam umieścić!

Jakże życie Polaków byłoby prostsze, gdyby nie wymyślano wyrazów polskawo-angielskawych i „od samego początku” rozpowszechniano by najprostsze (a polskie!) rozwiązania...

Obecnie podczas skrablowych (wg omawianej propozycji) turniejów można stosować (istnieje aktualizowany wykaz) jedynie (te) scrabble, (te) puzzle oraz (jeden) puzzel. A można by przecież układać pełną gamę „bardziej” polskich wyrazów, do tego „rozsądniejszych” i byłoby ich po prostu... więcej!

W poradni językowej www.poradnia.pwn.pl zarówno zadający pytania, jak odpowiadający, stosują wyłącznie angielskie odpowiedniki proponowanego wyrazu skrable. Na oficjalnej witrynie Polskiej Federacji Scrabble www.pfs.org.pl dostrzegamy u szczytu strony napis Scrabble w Polsce ułożony ze skrabli (wg niniejszej propozycji).

"Osobliwą grupę ludzi o dużym słowniku biernym stanowią gracze w scrabble. Ale zarazem są oni przykładem na to, że bierna znajomość słowa może być bardzo ograniczona. Aby używać jakiegoś słowa w grze, nie trzeba wiedzieć, co ono znaczy – wystarczy wiedzieć, że należy do języka polskiego i spełnia warunki dopuszczalności w grze". – zauważa profesor Mirosław Bańko.

Układanka obrazkowa to obecnie puzzle, zaś pojedynczy element tej łamigłówki to puzzel. Powinno być jednak – układaliśmy puzle w pocie czoła a ostatni puzel (lub ostatniego puzla) wstawiliśmy dopiero po paru godzinach.

Co ciekawe, obecny wyraz puzzle (jako nibypolski – tu również dziwacznie zachowują się słowniki, a właściwie ich autorzy; wg nich powinno być niby-polski) nie jest wymawiany ani z angielska [pazl], ani z niemiecka [pucle], co można uznać za przejściowa fazę ku polskiej wersji puzle [puzle].

Oczywiście, pojedynczy element to skrabel oraz puzel (podobnie mebel) ze zbioru skrable oraz puzle (podobnie meble), czyli jeden element spośród kompletu skrabli oraz puzli (podobnie mebli). Nasz język powinien być przyjazny już na poziomie przedszkola.

Czyż nie jest łatwiejsza (dla polskiego ucznia i emeryta) deklinacja –
ten mój pierwszy skrabel – puzel (mebel) / te moje pierwsze skrable – puzle (meble)?
Oraz -
nie mamy tego plastykowego skrabla - puzla (mebla) / tych plastykowych skrabli - puzli (mebli);
przyglądam się temu zielonemu skrablowi - puzlowi (meblowi) / tym zielonym skrablom - puzlom (meblom);
znowu widzę ten porysowany skrabel - puzel (mebel); ewentualnie tego porysowanego skrabla - puzla (mebla) / te porysowane skrable - puzle (meble);
nie mogę sobie poradzić z tym zdeformowanym skrablem - puzlem (meblem) / z tymi zdeformowanymi skrablami - puzlami (meblami);
zapomnijmy o tym zgubionym skrablu - puzlu (meblu) / o tych zgubionych skrablach - puzlach (meblach)?

Północnoamerykański nied?wied? to po angielsku grizzly (staroangielskie grisel). Polskie słowniki zgadzają się na jedno z notując grizli, co powinno być argumentem w tworzeniu wyrazów skrable i puzle. A ów miś po polsku mógłby brzmieć bardziej swojsko - gryzel, gryzla, gryzlowi, gryzla, gryzlem, gryzlu; gryzle, gryzli (raczej nie gryzlów), gryzlom, gryzle, gryzlami, gryzlach.

Gdyby uznać wyrazy skrabel - skrable oraz puzel - puzle za polskie, to wpisywałyby się one w ciąg znanych już naszych słów –
bajzel bajzle bąbel bąble bubel buble cypel cyple debel deble dizel dizle (słowniki wolą jednak niepolskie wyrazy diesel diesle) dybel dyble dyszel dyszle farfocel farfocle fąfel fąfle feldfebel feldfeble fuzel fuzle handel handle hebel heble hycel hycle jubel juble kabel kable kafel kafle kapsel kapsle kartofel kartofle kaszel kaszle kibel kible kitel kitle knebel kneble knedel knedle knypel knyple kogel-mogel kogle-mogle krężel krężle kufel kufle kumpel kumple kundel kundle kurdupel kurduple marsel marsle mendel mendle mitel mitle nobel noble opel ople pantofel pantofle pędzel pędzle pohybel pohyble popychel popychle precel precle pudel pudle pytel pytle raszpel raszple rondel rondle rozbratel rozbratle rubel ruble rudel rudle rumpel rumple rydel rydle skobel skoble sopel sople stempel stemple strudel strudle szczebel szczeble sznycel sznycle szpadel szpadle szpicel szpicle szpindel szpindle sztaksel sztaksle sztapel sztaple szwindel szwindle topsel topsle trznadel trznadle wafel wafle weksel weksle werbel werble węgiel węgle wróbel wróble zydel zydle.

Jak widać na powyższych przykładach – pary wyrazów w obu liczbach gramatycznych różnią się jedynie odwróconymi (lustrzanymi) zakończeniami
-el/-le. W języku angielskim (w liczbie pojedynczej) jest szereg słów mających zakończenia -le, które są identyczne z polskimi (w liczbie mnogiej) odpowiednikami (cable - kable, capsule - kapsle, double - deble, kibble - kible, poodle - pudle, rouble - ruble, triangle - triangle, waffle - wafle).

Mistrz polskiej ortografii, Maciej Malinowski, omawia tytułowe hasła na swojej witrynie –
"Według Nowego słownika poprawnej polszczyzny PWN (A. Markowski) możemy się dziś posługiwać tym słowem na trzy sposoby: to scrabble, te scrabble i potocznie ten scrabble (niemożliwa jest forma ten scrabbel, jak ten puzzel; cóż by to miało znaczyć?) W pierwszym wypadku i trzecim wymawiamy [to skrabl, [ten skrabl], w drugim [te skrable]. Gra się więc w to scrabble [skrabl] (w rodzaju nijakim wyraz ten pozostaje nieodmienny), w tego scrabble'a [tego skrabla] (tutaj rodzaj męski i odmiana: temu scrabble'owi, z tym scrabblem, o tym scrabble'u) albo w te scrabble [te skrable] (odmiana: tych scrabbli, tym scrabblom, z tymi scrabblami, o tych scrabblach)".

Przypomnijmy, że słowniki mają również z tym scrabble’em.
Prawda, jakie to proste?! To nie zwykli Polacy takie dziwactwa wymyślają – to nasi poloniści. Ale jeśli ich zapytać, to twierdzą, że oni jedynie rejestrują istniejące wyrazy, że oni ich nie lansują... Przecież naród polski w swojej wielkiej masie i w swojej ludowej mądrości nie wymyśliłby takich zawiłości; przecież czuć tu kaprysy z pogranicza absurdu filozoficzno-polonistycznego, co zresztą zauważa cytowany mistrz - Z czasem językoznawcy postanowili jednak... skomplikować nam życie!

Układając słowniki mają także kłopoty z wyrazami pochodnymi i tworzą na światowych polskich salonach dwojakie dziwactwa - scrabble'owy oraz scrabblowy, czyżby również puzzlowy, kiedy najprostsze rozwiązanie leży na progu zwykłego polskiego domu – skrablowy oraz puzlowy?! Wszak - cyplowy deblowy dizlowy handlowy kablowy kaflowy kuflowy meblowy niklowy pantoflowy rublowy soplowy stemplowy waflowy wekslowy węglowy.

Zatem - będą grali skrabliści (nie scrabbliści); znakomite skrablistki (nie scrabblistki); znani skrablowi (nie scrabblowi) wyjadacze; skrablowa (nie scrabble'owa) rutyna; to zostało zagrane iście skrablowo (nie scrabble'owo) a. skrabliście (nie scrabbliście).
Australijska odmiana buszu to scrub [skrab] (ang.), ale przecież mamy już polskie słowo skrub.

Słowa powinny być przyjmowane do języka w sposób dla niego naturalny. Spójrzmy na podobny wyraz skrupuł - ang. scruple, franc. scrupule, wł. scrupolo, łac. scrupulus, hol. scrupule, hiszp. escrúpulo. Czy dostrzegamy jakieś wskazówki?

Po powyższych rozważaniach -
proponuję zaakceptować polskie wyrazy
skrabel/skrable, puzel/puzle
i wpisać je do naszego słownika
ignorując niepolskie a ?ródłowe słowa.

Są kłopoty z polskimi określeniami członków zespołu The Beatles – Bitlesi czy Bitelsi? A jeden z nich to Bitles czy Bitels? No i ich fani lub (dawniej) osoby upodabniające się do nich – bitlesi czy bitelsi? A może pójść na kompromis? Skoro jeden skrabel, puzel, gryzel, to jeden bitels, zaś jeśli dwa skrable, puzle, gryzle, to dwaj bitlesi?

Wracając do nazwy francuskiego miasta Grenoble – w naszym języku jest wymawiana z francuska i jest nieodmienna. A można byłoby ustalić polską nazwę Grenoble (liczba mnoga o wzorze wg otrzymali trzy noble - nagrody Nobla). Zatem - Na tej mapie nie ma Grenobli, Grenoblom poświęcimy więcej czasu, Ze szczytu widzimy odległe Grenoble, Pod Grenoblami doszło do tragicznej katastrofy polskiego autokaru, O Grenoblach opowiadano godzinami.

To Los gra w kości i żongluje skrablami oraz puzlami naszego życia. Także na ostatnim zakręcie autobusu, przed mostem niedaleko Grenobli.

Wysłano 6 sierpnia 2007 do Rady Języka Polskiego
10 sierpień 2007

Mirosław Naleziński, Gdynia 

  

Archiwum

Postępowania zaciemniające
grudzień 13, 2008
Witold Filipowicz
Już "po ptokach"
Tylko polski Rząd udaje że jest inaczej.

grudzień 11, 2002
PAP
Pod prąd
październik 19, 2007
Artur Łoboda
Sprawa Wo?niaka
listopad 17, 2007
Bogusław
Rycerze i Obrońcy Grobu.... Chrystusowego
wrzesień 29, 2005
Mietek
Kraków: działacze NOP aresztowani za działalność antyizraelską
styczeń 9, 2007
nop
Strajk górników
styczeń 23, 2008
Dariusz Kosiur
Recenzja ksiazki Jana Grossa "Strach"
luty 5, 2008
...
Jan Paweł II
kwiecień 2, 2005
"Fakt" - w dalszym ciągu mają Polaków za idiotów
październik 20, 2003
Przygotowanie do polowania na prokuraturę, CBA, służby i paru chłopców z PiS...
kwiecień 1, 2008
tłumacz
Judeochrześcijański Marek Jurek
lipiec 1, 2006
Adam Wielomski
Sting i Penderecki przegrali z Rubikiem.
styczeń 13, 2007
Skutki klęski USA w Iraku
maj 21, 2008
Iwo Cyprian Pogonowski
Sekcja filmowcow amatorow w 3miescie oraz nowy przeglad filmow amatorskich w kategori "sensacja"
styczeń 30, 2004
NICO
Dramat w Osetii
wrzesień 2, 2004
zaprasza.net
Urodziny generała Hallera
sierpień 11, 2003
Marcin Austyn
Destabilizacja Pakistanu utrudnia pacyfikację Afganistanu
styczeń 3, 2008
Iwo Cyprian Pogonowski
Medioci Igraszki TVN wokół śmierci Slobodana Miloszevicia
marzec 17, 2006
serbofil
Litwinienko był płatnym agentem MI6 !
październik 27, 2007
marduk
więcej ->
 
   


Kontakt

Fundacja Promocji Kultury
Copyright © 2002 - 2025 Polskie Niezależne Media