Warto pamiętać, że w budowę włoskiego faszyzmu byli zaangażowani również włoscy Żydzi.
Szczególne zasługi dla partii faszystowskiej (Partito Nazionale Fascista) miał jej współzałożyciel prof. Giorgio Del Vecchio, prominentny prawnik i filozof wyznania mojżeszowego. (1)
Przez pierwsze 13 lat istnienia rządu faszystowskiego ministrem finansów i ulubieńcem Duce był inny włoski Żyd – Guido Jung. (2)
Projekt konstytucji opartej na faszystowskiej ideologii opracował żydowski prawnik Gino Avia.
Wśród wielu żydowskich towarzyszy w szeregach Czarnych Koszul wyróżniali się Giorgio Anselmi i Isaiah Levi, najbliżsi doradcy Duce, szef partii faszystowskiej w Trieście Giacomo Cepilli oraz pierwszy sekretarz PNF Augusto Turati.
W 1925 r. rabini we włoskich synagogach odprawiali dziękczynną modlitwę za uratowanie życia Duce w czasie zamachu.
Rabin Florencji pojawił się w bożnicy w pełnym faszystowskim umundurowaniu, a część wiernych pozdrowiła go salutem rzymskim.
W 1935 r. minister Ettore Ovazza ufundował „La Nostra Bandiera” („Nasz Sztandar”), gazetę faszystowskich Żydów. (3)
Wśród oficjalnych „męczenników” włoskiego ruchu, którzy zginęli w marszu na Rzym, byli liczni Żydzi, m.in. Bruno Mondolfo, Duilio Sinigagli i Gino Bolaffi.
Znamienne, że chociaż w 1938 r. pod wpływem Niemców wezbrała we Włoszech fala antysemityzmu, to 26 czerwca tego roku przywódcy społeczności żydowskiej wydali oświadczenie, że włoscy Żydzi pozostaną lojalni wobec Włoch i Mussoliniego niezależnie od tego, jak będą postrzegani.
Oprócz Żydów w szeregi partii faszystowskiej wstępowali muzułmanie z Libii, Etiopii i Somalii, którzy licznie zasilali też Associazione Musulmana del Littorio (Muzułmańskie Stowarzyszenie Liktora).
Partito Nazionale Fascista była więc partią kosmopolityczną, otwartą na inne religie i narody.
Faszyści od początku postawili także na równouprawnienie kobiet.
Jednym z głównych ich ideologów była wspomniana wcześniej Włoszka pochodzenia żydowskiego Margherita Sarfatti, której podpis widnieje pod dokumentem założycielskim PNF z 23 marca 1919 r. (4)
Warto też wspomnieć, że salę, w której odbyło się zebranie założycielskie, ochoczo udostępnił Cesare Goldmann. (5)
1.
https://en.wikipedia.org/wiki/Giorgio_Del_Vecchio
2.
https://en.wikipedia.org/wiki/Guido_Jung
3.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ettore_Ovazza
4.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Margherita_Sarfatti
5.
https://it.wikipedia.org/wiki/Cesare_Goldmann
Źródło:
https://www.rp.pl/historia/art1948761-mussolini-czlowiek-ktory-zawsze-chcial-miec-racje