|
Naród wybrany?
|
|
Polacy-Żydzi: Miłość i nienawiść(11)
Otwarta rana
Polska była nazywana – do XVIII wieku – „żydowskim rajem”.
Żydzi przybywali tu od średniowiecza, uciekając przed pogromami, i zostawali, bo Polska była wówczas najbardziej tolerancyjnym krajem Europy. Mimo lokalnych konfliktów, współżycie było w zasadzie zgodne. Dramat wzajemnej nienawiści zaczął się w okresie zaborów... Stosunki polsko-żydowskie są od tej pory jak otwarta rana.
Dlaczego Polacy wszędzie widzą Żydów
i ich spiski? Dlaczego Żydzi mają nas
za antysemitów?
W naszym cyklu prezentujemy fakty, mity, racje i stanowiska obu stron. Żeby zrozumieć!
Redakcja ANGORY
Rozmowa z ALEKSANDREM KLUGMANEM, izraelskim dziennikarzem, autorem książki „Żyd – co to znaczy?”
– Co pan sądzi o liście Jarosława Welmana?
– Autor tego listu reprezentuje chorobliwą nienawiść, to przypadek dla psychiatry, to usprawiedliwianie Holocaustu. Antysemityzm w dzisiejszej Polsce i antysemityzm w II Rzeczypospolitej czy pod zaborami mają zupełnie inną przyczynę. Współczesny antysemityzm w Polsce wynika z niewiedzy. Z faktu, że tylko najstarsi Polacy, którzy mają więcej niż siedemdziesiąt lat, pamiętają Żydów. Przypomnę historię opisaną we wstępie mojej książki. Podczas urlopu w Krynicy poznałem 30-letniego inżyniera z mojej rodzinnej Łodzi, gdzie przed wojną jedną trzecią mieszkańców stanowili Żydzi. Ten młody człowiek powiedział mi, że po raz pierwszy w życiu widzi Żyda. Na szczęście w Polsce w ostatnim czasie na tematy żydowskie ukazało się wiele publikacji. Cykl w „Angorze” jest tego przykładem.
– A więc Polacy są antysemitami?
– Nie stosowałbym takich uogólnień. Nie tyle Polacy są antysemitami, co pokutuje w nich to, co przez 120 lat robili tu zaborcy. Każdej obcej władzy tworzenie wrogów pomaga w rządzeniu. Pierwsze pogromy robiła przecież carska ochrana. Także ochrana stworzyła Protokoły mędrców Syjonu. Dlatego chociaż w przedwojennej Polsce nie do pomyślenia było, żeby kupiec katolik, konkurując z kupcem ewangelikiem, posługiwał się argumentem religijnym, to ten nonsens stosowano wobec Żydów. Jednocześnie w dzisiejszej Polsce, kraju bez Żydów, określenie Żyd ma znaczenie pejoratywne. Nie znajdzie pan tego nawet w Niemczech. W którymś z łódzkich liceów nauczyciel zadał pytanie: jak byś zareagował, gdybyś się dowiedział, że jesteś Żydem? Jeden z chłopców powiedział, że popełniłby samobójstwo. Ta odpowiedź mną wstrząsnęła. W kraju, gdzie na każdym kroku czci się Maryję, chłopak, który dowiedziałby się, że pochodzi z narodu, który wydał na świat matkę Syna Bożego, a może nawet jest z nią spokrewniony, popełniłby samobójstwo? Przecież to straszne bluźnierstwo. To był jeden z powodów, dla których napisałem tę książkę. Wielu Polaków zabiera głos na temat Żydów, nie mając jednocześnie pojęcia, o czym mówi.
– W wielu pisanych do redakcji listach czytelnicy stawiają wobec przedwojennych polskich Żydów zarzuty dotyczące braku asymilacji, dobrowolnego zamykania się w gettach...
– Niech pan zobaczy dzisiejsze polskie dzielnice w Chicago, Buffallo, Nowym Jorku. To naturalne, że człowiek chce mieszkać w znanym sobie środowisku, ale od tego do nakładania na Żydów specjalnych podatków, zamykania za murami, oznaczania specjalnymi nakryciami głowy lub gwiazdami Dawida, droga bardzo daleka.
– Przyzna pan jednak, że przedwojenne powiedzenie: Nasze kamienice, wasze ulice nie było całkowicie bezzasadne.
– A ja się pytam, czy możliwe było powstanie nowoczesnej Polski bez mieszczaństwa? Nie. A kto je tworzył? Niemcy i Żydzi. Co robili Niemcy? Organizowali bunty przeciw polskiej władzy. W ślad za umocnieniem się niemieckiego mieszczaństwa na polskich ziemiach szły roszczenia terytorialne. Do dziś ma Polska problemy ze Śląskiem. Czego chcieli żydowscy mieszczanie? Tylko spokoju.
– Do dziś niektórzy z nas utożsamiają naród żydowski z Różańskim, Bermanem, Fejginem, Mincem.
– Jeżeli ja jestem odpowiedzialny za Minca, to pan jest odpowiedzialny za Dzierżyńskiego, Gomułkę, Bieruta i Radkiewicza, który był szefem Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Potworność postępowania funkcjonariuszy bezpieczeństwa nie wynikała z tego, że byli Żydami, lecz z tego, że byli komunistami, którzy z równą bezwzględnością walczyli ze wszystkimi przeciwnikami rewolucji. Czy dzisiejszy świat nienawidzi Gruzinów za Stalina i Berię?
– Po wydarzeniach marcowych 1968 roku wielu pana rodaków zrównywało swoją niechęć do Polaków z nienawiścią do hitlerowskich zbrodniarzy.
– Ta zadra w niektórych Żydach tkwi do dziś. W 1967 roku, po błyskawicznym zwycięstwie Izraela nad Arabami, przeszła przez Polskę fala sympatii do Izraela. Z klęski popieranych przez Związek Radziecki Arabów cieszyli się nawet polscy antysemici. Rok później na tej bazie doszło do rozgrywki dwóch band walczących o władzę w łonie PZPR. O zajadłości tej walki świadczy fakt, że po raz pierwszy komuniści sięgnęli po antysemityzm, oręż faszystów, swoich ideowych przeciwników. Do tego doszedł czynnik materialny. Na kilka tysięcy opuszczonych przez polskich Żydów stanowisk awansowało kilka tysięcy Polaków. Rok 1968 wyzwolił uśpione już w niektórych Polakach demony. Gdyby go nie było, zapewne dziś stereotyp Żyda w Polsce wyglądałby zupełnie inaczej.
– Skoro mówimy o stereotypach. Mieszka pan w Izraelu, podobno stosunek Izraelczyków do Polaków też nie jest najlepszy?
– Mimo występującej tu i ówdzie niechęci do Polaków, Izraelczycy mają lepszy stosunek do Polaków niż Polacy do Żydów.
– Powiedział pan o kilku tysiącach stanowisk, z których wyrzucono Żydów w 1968 roku. Jak to możliwe, skoro żyło ich w Polsce stosunkowo niewielu. A jeżeli tak, to czy można się dziwić Polakom, że tak wielu z nich wszędzie widzi żydowskie spiski?
– Gdy zapytano Chaplina, czy jest Żydem, odpowiedział: to dziwne, mimo że jestem genialny, nie jestem Żydem. A teraz poważnie. W latach pięćdziesiątych w Polsce znajomy dyrektor szkoły liczącej 2 tysiące uczniów miał wytypować pięciu najlepszych. Po ustaleniu kryteriów okazało się, że wśród zwycięzców było troje żydowskich dzieci. Stało się tak, mimo że wszystkich żydowskich uczniów było najwyżej siedemnastu. Jak to jest możliwe? Odpowiedź jest prosta. Gdy pradziadek polskiego chłopca był pańszczyźnianym chłopem, to pradziadek żydowskiego dziecka, nawet gdy był biednym mleczarzem, wychowywany był w miłości do książek. Gdy książka, nie tylko święta, spadała na ziemię, przy podnoszeniu całowało się ją tak, jak Polacy robią to z chlebem. To jest cała tajemnica. Z czasem to wszystko się zaciera. Dawni Żydzi byli świetnymi kupcami, a nie wyróżniali się jako wojskowi. Dziś armia izraelska jest jedną z najlepszych na świecie, a gospodarka leży na łopatkach.
– Czy jest pan człowiekiem wierzącym?
– Odpowiem panu słowami pewnego konającego ateisty: „Jak nie ma Boga, to Bóg z Nim, ale jeżeli nie daj Boże jest, to Boże uchowaj”.
– Wierzy pan, że Żydzi są narodem wybranym?
– Ludzie wierzący uważają, że tak. Profesor Jan Karski powiedział mi kiedyś, że Żydzi są narodem potrójnie wybranym. Raz – gdy Pan Bóg zawarł przymierze z Abrahamem, drugi raz – gdy na Górze Synaj przekazał Mojżeszowi dekalog. Wreszcie po raz trzeci – gdy ze wszystkich kobiet świata wybrał żydowską dziewczynę z Nazaretu, żeby urodziła Odkupiciela. To opinia Polaka i katolika. Żaden inny naród nie absorbował tak przez tysiące lat opinii światowej.
– Współcześni Izraelczycy przez wielu Polaków postrzegani są jako okupanci. Naród, który traktuje Arabów niemal tak, jak Niemcy traktowali Żydów.
– Islam był zawsze religią wojującą. Przecież prorok Mahomet sam stał na czele armii. Mimo że nigdy nie opuścił swoich rodzinnych stron, Arabowie wierzą, że poszedł do nieba w Jerozolimie. Z tego wywodzą swoje prawa do tego miasta, a przecież cały obszar aż po Atlantyk przed wiekami podbili siłą. Gdy do religii miesza się polityka, a do polityki rasizm, to powstaje galimatias. Jeżeli ktoś popiera prawa „Palestyńczyków” do powrotu na ziemie Izraela, to niech weźmie pod uwagę, że na tej samej podstawie Erika Steinbach może domagać się powrotu na polskie ziemie milionów Niemców. Dlatego dziwię się, że w Polsce jest palestyńska ambasada, gdy nie ma jej w żadnym arabskim kraju. Rozwiązując konflikt bliskowschodni, trzeba pamiętać, żeby jednej krzywdy nie naprawiać, wyrządzając inną.
Rozmawiał KRZYSZTOF G. RÓŻYCKI
|
|
3 wrzesień 2003
|
|
|
|
|
|
Wspólnicy gwałcicieli
czerwiec 7, 2008
PAP
|
CALL FOR MAY 23RD PROTEST OF AIPAC ANNUAL CONFERENCE
maj 23, 2005
piśmienny
|
Handlarze, precz ze szpitali!
grudzień 12, 2003
Adrian Dudkiewicz
|
Dzisiaj mam urlop
lipiec 27, 2008
Marek Jastrząb
|
Afera PiS. W obronie nie tyle Mirosława G. co demokracji i praworządności, a przeciw Relidze i zdegenerowanym karłom... Dwa
maj 8, 2007
tłumacz
|
Wyboru już dokonano. Pozostało jeszcze głosowanie
kwiecień 15, 2003
PAP
|
Lepper: papież opowiedział się za trzecią drogą
sierpień 19, 2002
PAP
|
List do Prezydenta RP w sprawie "potępienia" dorobku Feliksa Konecznego
marzec 9, 2007
Mirosław Dakowski
|
Skazani na pokój, albo samounicestwienie
październik 19, 2003
Artur Łoboda
|
"Polski" - z nazwy rząd - dba o obce interesy. Ostateczne pozbycie się polskich banków
kwiecień 20, 2006
Halina Kochalska
|
Kombatant
luty 18, 2008
Marek Jastrząb
|
Polityczna pornografia, czy polityczna egzekucja?
sierpień 7, 2007
Marek Olżyński
|
Teoretycznie możemy zrobić wszystko
styczeń 28, 2003
http://www.rzeczpospolita.pl/
|
Projekt Społeczny Polska 2005.
Komentarz 1
grudzień 16, 2002
Jakub Mariawicz
|
NIE "tarczy antyrakietowej" - demo niedziela
styczeń 27, 2007
Inicjatywa "Stop Wojnie"
|
Irak: Czas wyjść !
sierpień 14, 2003
przesłała Elżbieta
|
Nie lubimy odmienności
grudzień 15, 2003
|
Fura, skóra i komóra .... czyli ..... jeszcze niedawna nadzieja durnych Polaków
czerwiec 19, 2008
SE
|
Jak latano 20 000 lat temu
lipiec 20, 2008
...
|
Lausanne Conference For One Democratic State in the whole of
Palestine/Israel
czerwiec 12, 2004
Israel Shamir
|
więcej -> |
|
