|
Polska
|
|
 Ojciec Jozef Maria Bochenski
PATRIOTYZM
[fragmenty z ksiazki: "Patriotyzm Mestwo Prawosc Zolnierska", autor o.Jozef Maria Bochenski, wydawnictwo ANTYK]
ciag dalszy
II Deontologia Patriotyzmu
Obowiazek tworzenia cnoty
Cnota patriotyzmu, jak kazda cnota, domaga sie przede wszystkim wlasnego rozwoju.
A mianowicie, jesli jakas cecha charekteru jest doskonaloscia etyczna, kazdy czlowiek ma scisly obowiazek dazenia do jej rozwoju w sobie - w mysl ewangelicznego przykazania "Badzicie doskonalymi, jak Ojciec wasz niebieski doskonalym jest". Milosc ojczyzny nie moze stanowic pod tym wzgledem wyjatku : kazdy z nas winien dolozyc wszelkich staran, aby cnota patriotyzmu w nim rosla i wzmagala sie przez cale zycie. Temu podstawowemu obowiazkowi patriotyzmu poswiecamy trzecia, wychowawcza czesc naszej rozprawki - podkreslajac w tym miejscu tylko, ze zaniedbanie pod tym wzgledem jest przewina, za ktora przyjdzie kiedys przed sadem Boskim odpowiedziec.
Obowiazek samowychowania narodowego
Od powyzszej normy rozni sie, aczkolwiek scisle jest z nia zwiazana, zasada gloszaca, ze kazdy ma obowiazek rozwijac i potegowac w sobie kulture ojczysta. Norme te - malo niestety znana - latwo jest uzasadnic, a mianowicie na gruncie powyzej omowionego podejscia do patriotyzmu jako postaci mlosci Bozej. Powiedzielismy, ze ojczyzna reprezentuje pewien odcien Boskiej chwaly, za ktorego rozwoj i promieniowanie jestesmy z mocy zrzadzenia Opatrznosci wspolodpowiedzialni. Jest wola Boga, aby blask Jego chwaly w wielorakich postaciach ojczystych szerzyl sie i potegowal w swiecie - przy czym nie ulega watpliwosci, jak juz powiedziano, ze np. Polak jest wobec Boga odpowiedzialny za ow specyficzny odcien tej chwaly, ktory nazywa sie kultura polska. Powiemy zaraz, ze posiadamy takze obowiazki zbiorowe wobec tego odcienia - ale zaczynac trzeba oczywiscie od siebie i starac sie, aby swietosc Boska w owym naszym odcieniu jak najwspanialej jasniala w nas samych.
Nie ma zreszta innej drogi ku spelnieniu ogolnej zasady doskonalosci - bo doskonalosc ludzka, nakazana nam jest przez Chrystusa Pana, nie istnieje nigdzie w oderwaniu, ale jest zawsze ubrana w odcien ojczysty. Tak jest z obyczajem, ze sztuka, z religia nawet, ktora zachowuje swoja uniwersalnosc wiary, hierarhii i kultu, posiada wszedzie specuficzne zabarwienie narodowe.
Stad milosc ojczyzny nakazuje niewatpliwie pielegnowanie w sobie ojczystej kultury.
Jest ono konieczne takze jako podstawa do czynu zbiorowego - ale nawet niezaleznie od tego sam fakt, ze ktos jest np. Polakiem, stanowi uzasadnienie wymogu moralnego, aby rozwijal w sobie polskosc.
Wiedza o ojczyznie
Otoz, aby moc kulture ojczysta w sobie rozwijac, trzeba ja przede wszystkim z n a c.
Wynika stad scisly obowiazek nieszczedzenia zachodow celem poznania, i to jak najlepszego poznania, wszystkich wartosciowych skladnikow kultury ojczystej i ojczyzny jako calosci.
Wypada wiec starac sie poznac swoj kraj juz nawet pod wzgledem geograficznym i krajobrazowym - tym bardziej jego dzieje i wielkie twory jego ducha, zawarte glownie w pismach myslicieli, uczonych i artystow. To wszystko jednak razem nie wystarczy jeszcze do takiego poznania ojczyzny, jakie jest wymagane przez etyke : potrzebne jest poza tym bezposrednie poznanie - przez zycie - zywego obyczaju, mysli i religii ojczystej.
Nawiasem mowiac, obowiazek umozliwienia jak najglebszej znajomosci ojczyzny przez wszystkich ciazy na ludziach lierujacych sprawami ojczystymi. Ale istnieje takze czysto indywidualny obowiazek wiedzy dla siebie samego u kazdego z nas, za ktorego spelnienie jestesmy wszyscy odpowiedzialni.
Charakter ojczysty
Wiedza jest jednak tylko czescia kultury ojczystej. Mamy obowiazek wychowywac w sobie i rozwijac takze inne jej skladniki - przede wszystkim charakter zgodny z zasadami wypielegnowanymi przez nasza ojczyzne.
Charakter ten tworzy sie wprawdzie sam, dieki wplywowi otoczenia itp. - ale czlowiek swiadomy wspolpracuje z tymi wplywami i dziala celowo, tam zwlaszcza, gdzie - jak na emigracji - istnieje obawa, ze specyficzne cechy ojczyste zostana wyparte przez dzialanie obcych kultur.
Wypada podkreslic, ze Polska znajuje sie pod tym wzglendem od dawna w bardzo niekorzystym polozeniu na skutek rozbiorow i licznych emigracji - tak ze obowiazek swiadomej i celowej pracy nad utrzymaniem w sobie naszego charakteru narodowego jest dla as Polakow jeszcze scislejszy.
Obowiazki wobec calosci
Obowiazki patriotyczne wobec samego siebie nie wyczerpuja oczywiscie calej deontologii milosci ojczyzny. Kultura ojczysta jest tworem ojczyzny jako calosci - istnieje zatem obowiazek takiego dzialania, aby mogla ona jako calosc istniec, dzialac jak najskuteczniej i rozwijac te kulture. Co wiecej, zarowno sprawiedliwosc jak i milosc domagaja sie, aby jednostka podnosila na rzecz ojczyzny ofiary osobiste.
Dadza sie one uszeregowac w nastepujacy zespol norm :
1. Istnieje obowiazek takiego dzialania, aby ojczyzna mogla istniec i zyc pomyslnie. Wynika stad zasadniczy obowiazek patriotyczny interesowania sie tak zwana polityka, tj. po prostu sprawami ojczystymi, gospodarka i zyciem ojczyzny. W pewnych okresach (np. w czasie pelnienia sluzby wojskowej), moze nie byc wskazane czynne zajmowanie sie polityka, ale zainteresowanie sie nia jest nie tylko prawem, lecz i obowiazkiem kazdego.
2. Istnieje obowiazek wspomagania calosci wlasnymi silami (prca,pieniedzmi itp.) - przy czym ojczyzna moze dochodzic tego prawa sila (jako ze patriotyzm oparty jest na sprawiedliwosci). W zasadzie nie ma granic pod tym wzgledem : sprawa ojczyzny jest sprawa o tyle wazniejsza i etycznie wyzsza od interesu jednostki, ze ta ostatnia moze byc powolana, o ile dobro ojczyzny tego wymaga, do oddania wszystkiego co posiada i calej swej pracy - oczywiscie tylko w razie skrajnej potrzeby i zgodnie z zasadami rownomiernego rozdzialu ciezarow itp.
3. Istnieje wreszcie obowiazek poswiecenia zycia dla ojczyzny, o ile tego zajdzie potrzeba. A mianowicie, wbrew temu, co twierdza niektorzy pacyfisci, zycie ludzkie nie jest bynajmniej najwyzsza wartoscia - i dobra reprezentowane przezojczyzne sa z reguly wartosciami wyzszymi. Skadinad pod wzgledem doczesnym czlowiek jest tylko czescia spoleczenstwa i winien sie poswiecic, tak jak reka poswieca sie dla ratowania zycia calosci.
Obowiazek toczenia wojny
Z ostatnim punktem laczy sie obowiazek toczenia wojny w obronie zagrozonej ojczyzny.
A mianowicie bedac odpowiedzialni za wysokie wartosci duchowe (odcien kultury) zagrozone przez obcych, znajdujemy sie w polozeniu podobnym do polozenia opiekuna maloletnich, na ktorych zycie dybie zloczynca. Wszelkie powolywanie sie w tej sprawie na Kazanie na gorze Chrystusa Pana jest nonsensem, gdyz w Kazaniu na gorze chodzi o dobro wlasne, a nie o dobra cudze : nikt, w rzeczy samej, nie ma prawa zrzekac sie obrony dobr powierzonych mu w opieke - zwlaszcza dobr tej miary, jakimi sa cechy kultury ojczystej - i moznosci ich pielegnowania.
Stad w obronie ojczyzny nie tylko wolno, ale ma sie obowiazek toczyc wojne, o ile nie ma sie innych srodkow obrony.
Ubocznie warto wspomniec, ze skoro wolno wymagac dla obrony ojczyzny zycia jej obywateli, tym bardziej wolno uzywac smiercionosnej broni przeciw najezdzcy, podobnie zreszta, jak uzywa sie zgodnie z etyka chrzescijanska, miecza katowskiegob na zloczyncow. Ci, ktorzy temu prawu przecza w imie piatego przykazania, powinni sobie uprzednio przeczytac ustep Biblii w kontekscie, aby uniknac komprominujacego dyletantyzmu.
Obowiazek promieniowania kultura ojczysta
Powyzsza zasada dotyczy wojny obronnej - bo, oczywiscie, nie wolno nikomu sila odbierac jego wlasnej kultury i jej podstawy, niepodleglosci, a wiec toczyc wojen najezdniczych. Nie wynika stad jednak, by istnial obowiazek zaniechania proby rozpowszechniania wlasnej kultury droga pokojowa - istnieje nawet obowiazek przeciwny : kazdy z nas ma obowiazek dokladania staran, by kultura zlecona jego ojczyznie promieniowala jak najszerzej. Obowiazek ten istnieje najpierw, dlatego ze kultura ta jest pewnym dobrem, ktore, jako takie, winno byc niesione wszedzie, gdzie moze byc przyjete - a po wtore, dlatego ze przy pokojowej konkurencji wielu kultur niewatpliwie wszyscy skorzystaja, jako ze najlepsze elementy przyjma sie i zwycieza, nastapi wymiana dobr, podnoszaca poziom ogolny.
Nie trzebabowiem sadzic, ze wszystkie kultury ojczyste posiadaja pod kazdym wzgledem jednakowa wartosc. Przekonaniem piszacego jest na przyklad, ze w dwoch przynajmniej dziedzinach obyczaju - a mianowicie w dziedzinie poszanowania wolnosci (mimo pewnych pozorow w czasach ostatnich, istotnie pod tym wzgledem niedobrych) i w dziedzinie milosci ojczyzny, Polacy znacznie przewyzszaja wiele narodow. Sa przy tym kultury tak niskie (poganskie na przyklad), ze dla danych narodow swiatlo naszej kultury narodowej jest oczywistym dobrodziejstwem.
Trzeba jednak raz jeszcze podkreslic, ze promieniowanie to ma miec charakter pokojowy, wlasciwy prawdziwej kulturze duchowej, ktora "bierze" ludzi swoja trescia, nie palka zoldaka - bo ta moze czlowieka przestraszyc i ponizyc, ale nie podniesc. Takie promieniowanie pokojowe kultura ojczysta, jest obowiazkiem patriotycznym.
|
|
21 sierpień 2003
|
|
przesłała Elżbieta
|
|
|
|
Nie rozcięty węzeł według Kołodki
lipiec 5, 2002
PAP
|
Unia Europejska i jej Konstytucja
marzec 22, 2005
Gregory Akko
|
Oferta dostaw do Afganistanu przez Rosję nie wygodna dla USA?
marzec 16, 2008
Iwo Cyprian Pogonowski
|
Rozmowy izraelsko-palestyńskie bez rezultatu
sierpień 8, 2002
PAP
|
Polacy muszą być mądrzejsi od innych
lipiec 15, 2008
Artur Łoboda
|
Prawnicze szambo
marzec 18, 2005
PAP
|
Dług publiczny 2007
kwiecień 16, 2007
interia.pl
|
Prymas na Wielki Post: zwyciężać zło dobrem
luty 24, 2004
|
Korporacja rządzi
luty 15, 2008
Rafał Ziemkiewicz
|
"Korzyści" z liberalizacji polskiego handlu
luty 9, 2007
Dariusz Kosiur
|
Antypolonizm żydowski to nic nowego...
czerwiec 30, 2003
Mirosław J. Wiechowski
|
Napad na prokuratora Kapustę - sprawcy ukradli dokumenty PKN Orlen
padziernik 20, 2004
PAP
|
Dlaczego Putin wygrywa?
listopad 15, 2007
Iwo Cyprian Poonowski
|
Zamiast uzdrowienia relacji ekonomicznych - "promocja zatrudnienia"
styczeń 20, 2003
Artur Łoboda / PAP
|
Próba symulacji
lipiec 11, 2008
Artur Łoboda
|
Cheney kagan bek i prezydent
padziernik 30, 2006
Wojciech Wlazlinski
|
Dobijali rannych
czerwiec 30, 2003
Wojciech Wybranowski, Poznań
|
5 kłamstw na temat sytuacji w Strefie Gazy
styczeń 6, 2009
AWT
|
Ptaki Niezwyciężone
sierpień 16, 2004
Rozmawiał Paweł Kubiak
|
Canada: opposing Zionist wars
sierpień 21, 2007
przysłał ICP
|
więcej -> |
|
