|
numerus clausus i numerus nullus
|
|
 W końcu lat trzydziestych XX wieku środowiskowa idea solidarności studenckiej uległa degeneracji w wyniku działań ugrupowań narodowo−radykalnych, zmierzających do usunięcia ze szkół akademickich studentów pochodzenia żydowskiego. Pod wpływem obcej ideologii rasizmu starano się, zamiast kryterium doboru intelektualnego, wprowadzić kryterium wyznaniowe, obecne ówcześnie w dokumentacji, ale i w życiu codziennym, także na gruncie akademickim. Politykę numerus clausus (doboru proporcjonalnego studentów według wyznania) przebudowano w skrajnie radykalną politykę piętnowania – poprzez getto ławkowe w audytoriach – studentów pochodzenia żydowskiego. Celem była całkowita eliminacja Żydów z uczelni (numerus nullus). Jedni ignorowali następstwa, a inni – wręcz przeciwnie – kierowali się obawą przed możliwą w perspektywie asymilacją Żydów poprzez polskie (język i kultura) studia.
Instytucjonalizacja polityki getta ławkowego wynikała z rozporządzenia ministra WRiOP z 14 pa?dziernika 1937 roku. Zezwalano na wprowadzenie do statutów organizacji studenckich tzw. paragrafu aryjskiego i przywracano wybory większościowe do organów Bratnich Pomocy, co preferowało najliczniejszą narodowość polską. Trzy tygodnie wcześniej minister upoważnił rektorów do wydawania zarządzeń porządkowych w sprawie rozdziału miejsc w audytoriach między nacje studenckie. Władze uczelniane działały defensywnie, a środowisko akademickie było podzielone, podobnie jak studenci.
Najdalej idące zmiany zaszły w organizacjach samopomocowych. Zjazd Prezesów Bratnich Pomocy w Krakowie (17 czerwca 1938) rozszerzył zakres numerus nullus o asystentów i profesorów. Zasada ta obowiązywała w Uniwersytecie Poznańskim już od roku akademickiego 1936/37. Po roku wprowadzono ją w Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie i w Akademii Górniczej w Krakowie. Jak ustaliła Monika Natkowska, w roku akademickim 1938/39 przyjęto w UJK zaledwie 42 Żydów, w USB – 66, w UJ – 75, w Politechnice Lwowskiej – 10, w PW – 29, w SGGW – 11. Jedynie w Uniwersytecie Józefa Piłsudskiego w Warszawie, gdzie najsilniejszy był opór części studentów i profesorów, przyjęto liczniej osoby wyznania mojżeszowego (342).
Nadzwyczajne Walne Zebranie Bratniej Pomocy UJ wystosowało 19 maja 1938 roku memoriał do Senatu UJ. Powołując się na walkę „z zalewem żydowskiej mniejszości, która, władając dziedziną życia gospodarczego i handlowego, sięga po duchową i kulturalną władzę nad naszym narodem”, sugerowano, iż „jedynym środkiem na zażydzenie Wyższych Uczelni i zawodów, do których otwierają one dostęp, jest wykluczenie Żydów ze studiów”. Występowano przeciw nostryfikacji w polskich uczelniach dyplomów uzyskanych przez Żydów za granicą, przeciw pomocy finansowej studentom wyznania mojżeszowego, a nawet postulowano „obsadzenie na przyszłość stanowisk asystentów, docentów i profesorów jedynie siłami naukowymi narodowości polskiej”. Bratnia Pomoc UJP znowelizowała 30 stycznia 1938 roku statut tak, by nie przyjmować lub usuwać osoby „obcujące i przyja?niące się z Żydami”, a także tych, którzy nie mogli „wykazać, do trzeciego pokolenia, swego niewątpliwie aryjskiego pochodzenia”. W „Sprawozdaniu” BP Politechniki Lwowskiej za rok 1938 stwierdzano: „My, młodzież polska, gospodarze tego kraju, przyznajemy, że nasza walka z żydostwem to nie tylko obrona, to także walka zaczepna. My atakujemy – tak samo, jak lekarski lancet atakuje potworny nowotwór w chorym organi?mie. W rozwiązaniu problemu żydowskiego na wyższych uczelniach będziemy nadal konsekwentni i nieugięci... akcja nasza jest wzorem dla całego polskiego społeczeństwa”. Sprawozdanie uczelnianych Bratnich Pomocy drukowano razem z danymi o udzielonej pomocy socjalnej i długimi listami imiennymi członków. Ciąg dalszy tych sprawozdań już po roku dopisały wojna, okupacja i holocaust.
http://www.forumakad.pl/archiwum/2008/01/53_numerus_nullus.html |
|
10 lipiec 2008
|
|
Piotr Hßbner
|
|
|
|
Przekazanie spisu nazwisk z listy IPN. Gratuluję odwagi Panu Bronisławowi Wildsteinowi.
styczeń 31, 2005
Adam Sandauer
|
LIST OTWARTY do Posłów Samoobrony i LPR
maj 12, 2007
katolik Dariusz Kosiur
|
Polityka przeprosin, skruchy i oszczerstw
sierpień 13, 2003
Iwo Cyprian Pogonowski
|
Żyd "ekskomunikowany" za uczestnictwo w teherańskiej konferencji na temat Holokaustu
styczeń 13, 2007
bibula- pismo niezależne
|
Teraz Bush - poglądy "prawicy" sprzed lat
padziernik 26, 2008
"Prawica"
|
Konstytucja UE
lipiec 28, 2003
Sebastian Karczewski
|
Afganistan jako bagno, w którym topią się siły USA, NATO i Polski
padziernik 2, 2006
Iwo Cyprian Pogonowski
|
Dotyczy: popełnienia przestępstwa przez NFZ
marzec 12, 2005
Ewa Zaleska
|
Dokąd Polsko ?!
luty 21, 2003
Artur Łoboda
|
"Zeitgeist" Duch Czasu
listopad 5, 2007
marduk
|
Moje przykazania -1
maj 8, 2003
krzysztof gilewski
|
Polityka Oburzenia w „Wojnie Przeciwko Terrorowi”
czerwiec 15, 2006
Iwo Cyprian Pogonowski
|
Brudna przeszłość byłego polskiego prezydenta Kwaśniewskiego
grudzień 6, 2006
M.J.Chodakiewicz
|
Opózniona "Dobra Nowina" z Oswiecimia/Auschwitz
czerwiec 6, 2004
Marek Głogoczowski
|
Nowojorska rada przeciwko Autonomii
sierpień 16, 2002
IAR
|
Gwałt dopustem bożym
marzec 6, 2009
BBC/PAP
|
Ekonomia bogiem
sierpień 13, 2003
Sebastian Karczewski
|
Odłożona prywatyzacja
lipiec 4, 2002
PAP
|
Traktat Lizbonski to tez Konstytucja czy tez nie? Kto ma sluszna racje ?
marzec 30, 2008
Ryszard Kusmierczyk
|
Polscy żołdacy mogą stanąć przed sądem
czerwiec 23, 2006
PAP
|
więcej -> |
|
