|
Homonim czasownikowy różnoczasowy
|
|
Okres wielkich odkryć geograficznych dawno się zakończył. Można jednak żeglować po języku polskim i odkrywać nowe nieznane lądy...
Kowale kuli podkowy aż iskry leciały. [lm/czpe]
Na oderwanej krze kuli się przestraszona foka. [lp/cztr]
Żołnierze myli się w górskim potoku. [lm/czpe]
Podobno saper myli się tylko jeden raz. [lp/cztr]
Jak to w zwyczaju - goście jedli, pili i tańczyli. [lm/czpe]
Konduktor pili pasażerów pociągu do zajmowania miejsc. [lp/cztr]
Policjanci skuli nietrze?wego pirata drogowego. [lm/czpe]
W taką zimną noc, to i każdy pies skuli się w swej budzie. [lp/czpy]
Przestępcy niezwłocznie zmyli się z miejsca zbrodni. [lm/czpe]
I niechaj cię nie zmyli ten dobroduszny ton! [lp/czpy]
Harcerze smacznie spali po wyczerpującej wycieczce. [lm/czpe]
Piroman zapewne ponownie spali kolejne stogi siana. [lp/czpy]
Polacy sporo wydali na zakupy nowych samochodów. [lm/czpe]
Rząd wydali niepożądanych obywateli obcych państw. [lp/czpy]
Sąsiedzi oddali do naprawy swój nowy telewizor. [lm/czpe]
Prawdopodobnie sąd oddali pozew przeciwko Kowalskim. [lp/czpy]
Objaśnienia skrótów:
lp - liczba pojedyncza
lm - liczba mnoga
czpe - czas przeszły
cztr - czas tera?niejszy
czpy - czas przyszły
W przytoczonych parami przykładach można zauważyć, że
- podmioty pierwszych zdań są wyłącznie rodzaju męskoosobowego,
- pierwsze zdania występują wyłącznie w czasie przeszłym,
- podmioty drugich zdań są wyłącznie w trzeciej osobie liczby pojedynczej,
- drugie zdania (jeśli czasownik jest bez przedrostka) występują wyłącznie w czasie tera?niejszym,
- drugie zdania (jeśli czasownik jest z przedrostkiem) występują wyłącznie w czasie przyszłym,
- istnieją czasowniki, które mogą tworzyć omawiane pary zdań tak bez jak i z przedrostkiem (tu - kuli i skuli, myli i zmyli),
- istnieją czasowniki, które mogą tworzyć omawiane pary zdań raczej bez przedrostka (tu - pili),
- istnieją czasowniki, które mogą tworzyć omawiane pary zdań raczej z przedrostkiem (tu - spali, wydali oraz oddali).
Słowo będące czasownikiem, które posiada rozmaite znaczenia w zależności od użytego czasu proponuję określić jako
homonim czasownikowy różnoczasowy.
Ciekawostka - jeżeli bezokoliczniki w pierwszych zdaniach oznaczyć przez
x + ć,
to bezokoliczniki w drugich zdaniach mają postać
x + li + ć
(kuć/kulić, skuć/skulić, myć/mylić, pić/pilić, spać/spalić, wydać/wydalić, oddać/oddalić). W ten sposób można wyszukiwać pozostałe homonimy czasownikowe różnoczasowe.
Wysłano do Rady Języka Polskiego. |
|
22 czerwiec 2007
|
|
Mirosław Naleziński, Gdynia
|
|
|
|
Uczcie się obcych kultur
grudzień 20, 2006
Artur Łoboda
|
Moja Ojczyzna
sierpień 1, 2003
przesłała Elżbieta
|
Odzyskac dumę narodową
wrzesień 13, 2003
Artur Kowalski
|
Co się stało z AIDS?
grudzień 26, 2006
2012
|
. - fakty sprawdzic każdy może
maj 16, 2006
Jeremiasz
|
Eskalacja mordów i rola John’a Negroponte
styczeń 11, 2007
Iwo Cyprian Pogonowski
|
Ośle uszy.
czerwiec 6, 2008
Bogusław
|
Polskie wojsko w Iraku - video
styczeń 28, 2007
Dorota
|
Jarmulka i prezydent
listopad 28, 2006
wielbiciel poezji
|
Laskowik
sierpień 29, 2003
Nasz Dziennik
|
Wojna kolonialna
marzec 29, 2003
KWM
|
"Wojna z terrorystami"
kwiecień 6, 2003
|
Urodziny generała Hallera
sierpień 11, 2003
Marcin Austyn
|
Brytyjczycy, UE a Hitler
czerwiec 9, 2003
przesłała Elżbieta
|
Piąta Kolumna organizuje kolejną imprezę "dialogu" polsko-żydowskiego
maj 16, 2007
bibula
|
Tragedia wojny i powojnia
kwiecień 4, 2003
Waldemar Moszkowski
|
Wysiłki w celu rozwiązania kryzysu w Gazie
sierpień 4, 2006
darek
|
O zarobkach lekarzy rodzinnych i konfliktach dotyczących opieki zdrowotnej
styczeń 2, 2006
Adam Sandauer
|
Zakłamany, czy głupi - Nałęcz
wrzesień 29, 2003
|
Drodzy Rodacy
kwiecień 18, 2003
|
więcej -> |
|
