|
DZIAŁ XV
Postępowanie karne w sprawach
podlegających
orzecznictwu sądów wojskowych
Rozdział 72
Przepisy ogólne
Art. 646.
W sprawach podlegających orzecznictwu sądów wojskowych nie stosuje się przepisów o postępowaniu uproszczonym, prywatno-skargowym i nakazowym. Poza tym stosuje się przepisy działów poprzednich, chyba że przepisy działu niniejszego stanowią inaczej.
Art. 647.
§ 1. Orzecznictwu sądów wojskowych podlegają sprawy:
1) żołnierzy w czynnej służbie wojskowej o:
a) przestępstwa określone w rozdziałach XXXIX - XLIV Kodeksu
karnego,
b) przestępstwa popełnione przeciwko organowi wojskowemu lub
innemu żołnierzowi,
c) przestępstwa popełnione podczas lub w związku z pełnieniem
obowiązków służbowych, w obrębie obiektu wojskowego lub
wyznaczonego miejsca przebywania, ze szkodą dla wojska lub z
naruszeniem obowiązku wynikającego ze służby wojskowej - z
wyjątkiem przestępstw popełnionych na szkodę osoby nie będącej
żołnierzem,
2) pracowników wojska, o przestępstwa określone w art. 356-363
Kodeksu karnego w związku z art. 317 § 2 tego kodeksu,
3) żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, przebywających na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków ich
personelu cywilnego, o przestępstwa popełnione w związku z pełnieniem
obowiązków służbowych,
chyba że umowa międzynarodowa, której
Rzeczpospolita Polska jest stroną, stanowi inaczej.
§ 2. Sprawy o przestępstwa wymienione w § 1 nie przestają
podlegać orzecznictwu sądów wojskowych mimo zwolnienia żołnierza
z czynnej służby wojskowej lub ustania zatrudnienia pracownika
w wojsku.
Art.
648.
Orzecznictwu sądów
wojskowych podlegają także sprawy o:
1) podżeganie i pomocnictwo do przestępstw określonych w
rozdziałach XXXIX-XLIV Kodeksu karnego,
2) przestępstwa określone w art. 239, 291-293, a także w art.
294 w odniesieniu do art. 291 § 1, Kodeksu karnego - jeżeli
czyn pozostaje w związku z przestępstwem przewidzianym w
rozdziałach XXXIX-XLIV tego kodeksu,
3) inne przestępstwa o ile przepisy szczególne tak stanowią.
Art. 649.
§ 1. Jeżeli sprawca
przestępstwa podlegającego orzecznictwu sądów wojskowych popełnił
także przestępstwo podlegające orzecznictwu sądów
powszechnych, a przestępstwa pozostają ze sobą w takim związku,
że dobro wymiaru sprawiedliwości wymaga ich łącznego
rozpoznania, rozpoznaje je łącznie sąd wojskowy.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w postępowaniu
przygotowawczym.
Art. 650.
§ 1. Jeżeli w sprawie
przeciwko dwóm lub więcej oskarżonym sąd wojskowy nie byłby
właściwy do jej rozpoznania w całości, bądź ze względu na
rodzaj jednego z czynów, bądź ze względu na osobę jednego z
oskarżonych, a dobro wymiaru sprawiedliwości tego wymaga, sąd
wojskowy może rozpoznać sprawę łącznie lub przekazać ją w
tym celu sądowi powszechnemu.
§ 2. W toku postępowania przygotowawczego odpowiednie
uprawnienia przysługują prokuratorowi wojskowemu.
§ 3. Przekazanie nie może nastąpić, jeżeli sprawa dotyczy
przestępstwa wskazanego w art. 647 § 1 pkt 1 lit. a lub pkt 2
oraz w art. 648 pkt 1.
§ 4. Na postanowienie w przedmiocie przekazania sprawy w myśl
§ 1 i 2 przysługuje zażalenie. Zażalenie na postanowienie
prokuratora, rozpoznaje sąd wojskowy właściwy do rozpoznania
sprawy.
Art. 651.
§ 1. W sprawach o przestępstwa wymienione w art. 647 § 1 pkt 1
i 2 orzeka sąd wojskowy, obejmujący swoją właściwością
jednostkę wojskową, w której żołnierz pełnił służbę
wojskową lub pracownik był zatrudniony.
§ 2. Właściwość sądu wojskowego ze względu na przynależność
oskarżonego do jednostki wojskowej, określa się według chwili
wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego.
§ 3. W sprawach o przestępstwa wymienione w art. 647 § 1 pkt 3
do określenia właściwości sądu art. 31 stosuje się
odpowiednio.
Art. 652.
W sprawach podlegających orzecznictwu sądów wojskowych orzekają
stosownie do zakresu właściwości:
1) wojskowy sąd garnizonowy,
2) wojskowy sąd okręgowy,
3) Sąd Najwyższy - Izba Wojskowa.
Art. 653.
§ 1. Wojskowy sąd garnizonowy orzeka w pierwszej instancji we
wszystkich sprawach, z wyjątkiem spraw przekazanych ustawą do właściwości
innego sądu.
§ 2. W wypadkach wskazanych w ustawie, wojskowy sąd garnizonowy
rozpoznaje również w zakresie swej właściwości środki odwoławcze
od orzeczeń i zarządzeń wydanych w postępowaniu
przygotowawczym.
§ 3. Wojskowy sąd garnizonowy ma poza tym uprawnienia i obowiązki
procesowe, które w postępowaniu przed sądami powszechnymi
przysługują sądowi rejonowemu.
Art. 654.
§ 1. Wojskowy sąd okręgowy orzeka w pierwszej instancji w
sprawach o przestępstwa:
1) popełnione przez żołnierzy posiadających stopień majora i
wyższy,
2) podlegające w postępowaniu przed sądami powszechnymi właściwości
sądu wojewódzkiego oraz określone w art. 339 § 3 i art. 345
§ 3 i 4 Kodeksu karnego,
3) popełnione przez żołnierzy i członków personelu cywilnego,
o których mowa w art. 647 § 1 pkt 3,
4) inne na podstawie przepisów szczególnych.
§ 2. W postępowaniu przygotowawczym, w przedmiocie tymczasowego
aresztowania w stosunku do żołnierzy, o których mowa w § 1
pkt 1, a także do żołnierzy sił zbrojnych państw obcych i członków
ich personelu cywilnego, o których mowa w § 1 pkt 3, orzeka
jednoosobowo wojskowy sąd okręgowy.
§ 3. Wojskowy sąd okręgowy rozpoznaje także środki odwoławcze
od orzeczeń i zarządzeń wydanych w pierwszej instancji w
wojskowym sądzie garnizonowym oraz w wypadkach wskazanych w
ustawie i z zachowaniem granic wskazanych w § 1 - od orzeczeń i
zarządzeń wydanych w postępowaniu przygotowawczym.
§ 4. Wojskowy sąd okręgowy rozpoznaje ponadto sprawy
przewidziane dla sądu wyższego rzędu nad wojskowym sądem
garnizonowym oraz inne sprawy przekazane mu przez ustawę.
§ 5. Wojskowy sąd okręgowy ma poza tym uprawnienia i obowiązki
procesowe, które w postępowaniu przed sądami powszechnymi
przysługują sądowi wojewódzkiemu.
Art. 655.
§ 1. Sąd Najwyższy - Izba Wojskowa rozpoznaje:
1) środki odwoławcze od orzeczeń i zarządzeń wydanych w
pierwszej instancji w wojskowym sądzie okręgowym,
2) kasacje,
3) sprawy przewidziane w niniejszym kodeksie dla sądu wyższego
rzędu nad wojskowym sądem okręgowym,
4) inne sprawy przekazane przez ustawę Sądowi Najwyższemu.
§ 2. Przepisy art. 39 i art. 439 § 1 pkt. 3, stosuje się
odpowiednio do orzeczeń Izby Wojskowej i Izby Karnej Sądu Najwyższego.
W wypadku określonym w art. 439 § 1 pkt 3, rozstrzyga Sąd
Najwyższy w tej spośród Izb, której orzeczenia środek zaskarżenia
dotyczy.
Art. 656.
§ 1. W sprawie dwu lub więcej oskarżonych, należącej do właściwości
sądów wojskowych tego samego rzędu, orzeka sąd wojskowy właściwy
dla oskarżonego o przestępstwo zagrożone karą najsurowszą. W
razie niemożności ustalenia w ten sposób właściwości, sprawę
rozpoznaje sąd wojskowy, na którego obszarze działania
najpierw wszczęto postępowanie.
§ 2. Jeżeli jednak sprawa należy do właściwości sądów
wojskowych różnego rzędu, rozpoznaje ją sąd wyższego rzędu.
Art. 657.
§ 1. Uprawnienia procesowe Prokuratora Generalnego i prokuratora apelacyjnego przysługują również Naczelnemu Prokuratorowi Wojskowemu, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, a uprawnienia prokuratora okręgowego przysługują odpowiednio wojskowemu prokuratorowi okręgowemu.
§ 2. Jeżeli kodeks mówi o oskarżycielu publicznym lub
prokuratorze, należy rozumieć przez to prokuratora wojskowego.
§ 3. Przepisu art. 45 § 2 nie stosuje się.
Art. 658.
§ 1. Prokurator wojskowy odmawia wszczęcia postępowania o
przestępstwo ścigane na wniosek dowódcy jednostki wojskowej,
jeżeli wobec sprawcy zastosowano już środki przewidziane w
wojskowych przepisach dyscyplinarnych.
§ 2. Nie dotyczy to wypadku, w którym wniosek o ściganie składa
wyższy dowódca po uchyleniu kary dyscyplinarnej, albo
prokurator wojskowy korzysta z uprawnienia przewidzianego w art.
660.
§ 3. Przepisu art. 12 § 3 nie stosuje się do wniosku dowódcy
jednostki wojskowej lub wniosku wyższego dowódcy.
Art.
659.
W sprawach o przestępstwa
ścigane na wniosek dowódcy jednostki wojskowej, uprawnienia
pokrzywdzonego lub instytucji określone w art. 306, a w wypadku
przewidzianym w art. 330 § 2 - również określone w art. 55 §
1, przysługują temu dowódcy.
Art. 660.
§ 1. Prokurator wojskowy może wszcząć postępowanie karne o
przestępstwo ścigane na wniosek dowódcy jednostki wojskowej,
także bez wniosku, jeżeli wymagają tego ważne względy
dyscypliny wojskowej.
§ 2. Dowódcy jednostki, a w wypadku określonym w art. 347 § 1
Kodeksu karnego także pokrzywdzonemu, na postanowienie
prokuratora przysługuje zażalenie do sądu właściwego do
rozpoznania sprawy.
§ 3. Przepisu § 2 nie stosuje się, jeżeli dopiero w toku postępowania
sądowego okaże się, iż czyn wyczerpuje znamiona przestępstwa
ściganego na wniosek dowódcy jednostki wojskowej.
Art. 661.
§ 1. Przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego staje się
z chwilą złożenia skargi przez pokrzywdzonego przestępstwem
ściganym z urzędu.
§ 2. Prokurator wojskowy może także wszcząć z urzędu postępowanie
o przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego, jeżeli wymaga
tego interes społeczny.
§ 3. Na postanowienie prokuratora pokrzywdzonemu przysługuje zażalenie
do sądu właściwego do rozpoznania sprawy.
§ 4. Na wniosek pokrzywdzonego, złożony przed prawomocnym ukończeniem
postępowania wszczętego na podstawie § 1, postępowanie w
sprawie umarza się, chyba że interes społeczny temu się
sprzeciwia; w razie złożenia wniosku po rozpoczęciu przewodu sądowego
w pierwszej instancji konieczna jest ponadto zgoda oskarżonego.
Art. 662.
§ 1. O oskarżonym żołnierzu, oprócz danych określonych w
art. 213 § 1 i 2, zbiera się też dane dotyczące przebiegu służby
wojskowej, wyróżnień oraz ukarań dyscyplinarnych.
§ 2. Uprawnienia i obowiązki zawodowego kuratora sądowego
przysługują odpowiednio wojskowemu kuratorowi społecznemu.
§ 3. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób powoływania
i zakres działalności wojskowych kuratorów społecznych.
Rozdział 73
Środki przymusu i postępowanie przygotowawcze
Art.
663.
W sprawach podlegających
orzecznictwu sądów wojskowych uprawnienia i obowiązki
procesowe Policji dotyczą także Żandarmerii Wojskowej.
Art.
664.
Prawo zatrzymania osoby
podejrzanej podlegającej właściwości sądów wojskowych przysługuje,
w warunkach określonych w art. 244, także przełożonemu
wojskowemu i wojskowym organom porządkowym.
Art. 665.
§ 1. O zatrzymaniu żołnierza lub pracownika wojska należy
niezwłocznie zawiadomić dowódcę jednostki wojskowej, w której
żołnierz pełni służbę a pracownik jest zatrudniony, również
gdy zatrzymany tego nie żąda.
§ 2. Jeżeli zatrzymanie żołnierza w warunkach określonych w
art. 244 § 1 nastąpiło w związku z uzasadnionym
przypuszczeniem popełnienia przestępstwa ściganego na wniosek
dowódcy jednostki wojskowej,
zatrzymanego
należy niezwłocznie
zwolnić również na polecenie uprawnionego dowódcy, chyba że
wyższy dowódca lub prokurator wojskowy temu się sprzeciwią.
Art. 666.
§ 1. Tymczasowe aresztowanie żołnierza oskarżonego o popełnienie
przestępstwa określonego w art. 338 § 1, art. 339, 341 § 1,
art. 343 § 2, art.345, 352 i 358 § 2 Kodeksu karnego, może
nastąpić wyjątkowo również wtedy, gdy zachodzi uzasadniona
obawa, że oskarżony ponownie popełni jedno z tych przestępstw.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do pozostałych środków
zapobiegawczych.
Art.
667.
Postępowanie
przygotowawcze ma na celu również zebranie danych, o jakich
mowa w art. 662 § 1.
Art. 668.
§ 1. Śledztwo prowadzi się w sprawach o zbrodnie, a w innych
sprawach, gdy wymaga tego waga lub zawiłość sprawy.
§ 2. Postępując w myśl art. 334 § 2, prokurator wojskowy
poucza oskarżonego także o prawie do złożenia wniosku, o którym
mowa w art. 669 § 2.
Rozdział 74
Postępowanie przed sądem
Art. 669.
§ 1. Ławnikiem nie może być żołnierz mający niższy stopień
wojskowy niż oskarżony pełniący czynną służbę wojskową.
Ograniczenia tego nie stosuje się, jeżeli ławnik ma stopień
generała brygady lub kontradmirała.
§ 2. W sprawie o przestępstwo inne niż określone w rozdziałach
XXXIX-XLIV Kodeksu karnego, na wniosek oskarżonego złożony w
terminie 7 dni od doręczenia mu zawiadomienia prokuratora
wojskowego o przesłaniu aktu oskarżenia do sądu wojskowego z
pouczeniem, o którym mowa w art. 668 § 2, prezes tego sądu, jeżeli
nie zachodzi wypadek przewidziany w art. 28 § 2, wyznacza do składu
orzekającego zamiast ławników żołnierzy - ławników
odpowiedniego rzędu sądu powszechnego.
§ 3. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, sposób postępowania
w sprawach związanych z uczestnictwem ławników sądów
powszechnych w składach orzekających sądów wojskowych, o których
mowa w § 2.
Art.
670.
W rozprawie lub
posiedzeniu przed wojskowym sądem garnizonowym może na
podstawie upoważnienia prokuratora wojskowego brać udział
asesor prokuratury wojskowej.
Art. 671.
§ 1. Udział obrońcy w rozprawie głównej przeciwko żołnierzowi
odbywającemu zasadniczą służbę wojskową albo pełniącemu służbę
w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego jest obowiązkowy
przed wszystkimi sądami wojskowymi.
§ 2. Udział obrońcy w rozprawie głównej przeciwko innemu
oskarżonemu niż wymieniony w § 1, jest obowiązkowy przed
wojskowym sądem okręgowym, jeżeli zachodzi wypadek
przewidziany w art. 654 § 1 pkt 2.
§ 3. Poza wypadkami określonymi w art. 79 § 1, udział obrońcy
w rozprawie apelacyjnej przed wojskowym sądem okręgowym jest
obowiązkowy, jeżeli prezes sądu lub sąd uzna to za konieczne.
§ 4. W wypadkach określonych w § 1-3, stosuje się odpowiednio
art. 81.
Art.
672.
Sąd wojskowy pierwszej
instancji sporządza uzasadnienie wyroku z urzędu.
Art.
673.
W kwestii wznowienia
postępowania oraz stwierdzenia nieważności z mocy samego prawa,
orzeka w składzie trzech sędziów wojskowy sąd okręgowy, a w
sprawach zakończonych orzeczeniem tego sądu lub Sądu Najwyższego
- Izba Wojskowa Sądu Najwyższego.
Rozdział 75
(SKREŚLONY)
Postępowanie w sprawach o wykroczenia
|
