DZIAŁ X
Postępowania szczególne
Rozdział 51
Postępowanie uproszczone
Art. 468.
W postępowaniu uproszczonym stosuje się przepisy o
postępowaniu zwyczajnym, jeżeli przepisy niniejszego rozdziału
nie stanowią inaczej.
Art. 469.
§ 1. W trybie uproszczonym prowadzi się postępowanie w
sprawach o przestępstwa:
1) zagrożone karą nie przekraczającą 3 lat pozbawienia wolności,
2) przewidziane w art. 159, 189 § 1, art. 204 § 3, art. 207 §
1 i art. 262 § 2 Kodeksu karnego,
art. 288 § 1, art. 289 § 1, art. 290 § 1
oraz w art. 291 § 1 Kodeksu karnego - jeżeli wartość
przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub zamierzona
nie przekracza dwudziestokrotnej wysokości
najniższego miesięcznego wynagrodzenia.
§ 2. Spośród spraw o przestępstwa wymienione w § 1 pkt 1 nie
podlegają rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym sprawy o
przestępstwa określone w Kodeksie karnym w art. 126 § 1 i 2,
art. 140 § 3, art. 156 § 2, art. 161 § 1 i 2, art. 165 § 2,
art. 168, 206, 228 § 2, art. 229 § 2, art. 230, 231 § 1 i 3,
art. 233 § 1, art. 240 § 1, art. 252 § 3, art. 265 § 3, art.
271 § 2, art. 302 i 304.
Art. 470. Postępowania uproszczonego nie stosuje się:
1) w stosunku do oskarżonego pozbawionego wolności w tej lub
innej sprawie, chyba że zastosowano zatrzymanie lub tymczasowe
aresztowanie wobec ujętego na gorącym uczynku lub bezpośrednio
potem sprawcy przestępstwa z art. 157 § 2 i 3, art. 191 § 1,
art. 216 § 1 i 2, art. 217 § 1, art. 257 i 288 § 2 Kodeksu
karnego; przepisu art. 259 § 3 nie stosuje się,
2) jeżeli zachodzą okoliczności wymienione w art. 79 § 1.
Art. 471. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z właściwymi
ministrami określi, w drodze rozporządzenia, organy uprawnione
obok Policji do prowadzenia dochodzeń oraz organy uprawnione do
wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem pierwszej
instancji w sprawach podlegających rozpoznaniu w postępowaniu
uproszczonym, jak również zakres spraw zleconych tych organom.
Art. 472.
§ 1. Organ prowadzący dochodzenie przesyła niezwłocznie
prokuratorowi odpis postanowienia o wszczęciu dochodzenia.
§ 2. Postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia oraz o jego
umorzeniu lub zawieszeniu wydaje prowadzący dochodzenie a
zatwierdza je prokurator.
Art. 473.
§ 1. Nie jest wymagane sporządzenie postanowienia o
przedstawieniu zarzutów oraz wydanie postanowienia o zamknięciu
dochodzenia, chyba że podejrzany jest zatrzymany lub tymczasowo
aresztowany.
§ 2. Przesłuchanie osoby podejrzanej zaczyna się od
powiadomienia jej o treści zarzutu wpisanego do protokołu przesłuchania.
Osobę tę od chwili rozpoczęcia przesłuchania uważa się za
podejrzanego.
§ 3. Podejrzanemu należy umożliwić przygotowanie się do
obrony, a zwłaszcza ustanowienie lub wyznaczenie obrońcy.
§ 4. Przepisu art. 307 § 4 nie stosuje się.
Art. 474.
§ 1. Na wniosek podejrzanego lub obrońcy organ prowadzący
dochodzenie zaznajamia podejrzanego z materiałami ukończonego
dochodzenia. O prawie tym należy pouczyć podejrzanego podczas
pierwszego przesłuchania. Nie usprawiedliwione niestawiennictwo
podejrzanego, który zgłosił wniosek o zaznajomienie go z
materiałami ukończonego dochodzenia, w terminie wyznaczonym na
dokonanie tej czynności, nie tamuje toku postępowania.
§ 2. Dochodzenie powinno być ukończone w ciągu miesiąca.
Prokurator może przedłużyć ten okres do 2 miesięcy; w razie
niezakończenia dochodzenia we wskazanym terminie, dalsze postępowanie
prowadzi się na zasadach ogólnych.
§ 3. Prowadzący dochodzenie sporządza akt oskarżenia, chyba
że prokurator sam to uczyni; akt oskarżenia może nie zawierać
uzasadnienia.
§ 4. Akt oskarżenia sporządzony przez Policję zatwierdza i
wnosi do sądu prokurator. Nie dotyczy to innych organów ścigania.
Art. 475. Jeżeli akt oskarżenia odpowiada warunkom formalnym a
sprawę skierowano na rozprawę główną, odpis aktu oskarżenia
można doręczyć oskarżonemu łącznie z wezwaniem na rozprawę.
Art. 476.
§ 1. Sąd rozpoznaje sprawę jednoosobowo. Prezes sądu
rejonowego może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie
jednego sędziego i dwóch ławników, jeżeli jest to
uzasadnione jej okolicznościami. Prezes sądu wojewódzkiego może
zarządzić rozpoznanie sprawy jednoosobowo, jeżeli była
rozpoznana w pierwszej instancji w takim składzie.
§ 2. Jeżeli sąd rozpoznaje sprawę jednoosobowo, sędzia ma
prawa i obowiązki przewodniczącego.
Art. 477. Niestawiennictwo oskarżyciela nie tamuje toku rozprawy
ani posiedzenia.
Art. 478.
Jeżeli w sprawie z oskarżenia publicznego nie bierze
udziału w rozprawie oskarżyciel, akt oskarżenia odczytuje
protokolant.
Art. 479.
§ 1. Jeżeli oskarżony, któremu doręczono wezwanie, nie stawi
się na rozprawę główną, sąd może prowadzić postępowanie
bez jego udziału, a jeżeli nie stawił się również obrońca
- wydać wyrok zaoczny.
§ 2. Jeżeli oskarżony nie stawił się na rozprawę,
odczytuje się uprzednio złożone jego wyjaśnienia. Przepis art.
396 § 2-4 stosuje się odpowiednio.
Art. 480. Rozprawy głównej nie można przeprowadzić w czasie
nieobecności oskarżonego, jeżeli usprawiedliwiwszy swe
niestawiennictwo wnosił o odroczenie rozprawy.
Art. 481.
Wyrokiem zaocznym można orzec tytułem środka
zabezpieczającego jedynie przepadek przedmiotów.
Art. 482.
§ 1. Wyrok zaoczny doręcza się oskarżonemu. W terminie 7 dni
od doręczenia odpisu wyroku zaocznego, oskarżony może wnieść
sprzeciw, w którym powinien usprawiedliwić swoją nieobecność
na rozprawie. Może on połączyć ze sprzeciwem wniosek o
uzasadnienie wyroku na wypadek nieprzyjęcia lub nieuwzględnienia
sprzeciwu.
§ 2. Sąd nie uwzględni sprzeciwu, jeżeli uzna nieobecność
oskarżonego na rozprawie za nie usprawiedliwioną. Na
postanowienie to służy zażalenie.
§ 3. Uwzględnienie sprzeciwu powoduje ponowne rozpoznanie
sprawy. Wyrok zaoczny traci moc, gdy oskarżony lub jego obrońca
stawi się na rozprawę.
Art. 483. Jeżeli po rozpoczęciu przewodu sądowego okaże się,
że sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym,
sąd za zgodą oskarżonego rozpoznaje sprawę w dalszym ciągu w
postępowaniu zwyczajnym w tym samym składzie.
Art. 484.
§ 1. Postępowanie uproszczone toczy się również w razie
przerwania rozprawy na czas nie dłuższy niż 21 dni.
§ 2. Jeżeli sprawy nie można rozpoznać w terminie wskazanym w
§ 1, sąd rozpoznaje sprawę w dalszym ciągu w postępowaniu
zwyczajnym w tym samym składzie.
Rozdział 52
Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego
Art. 485. W sprawach z oskarżenia
prywatnego stosuje się przepisy o postępowaniu uproszczonym, z
zachowaniem przepisów niniejszego rozdziału. Przepisu art. 470
nie stosuje się.
Art. 486.
§ 1. Sprawy z oskarżenia prywatnego sąd rejonowy rozpoznaje
jednoosobowo. Prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w
składzie jednego sędziego i dwóch ławników, jeżeli ze względu
na okoliczności uzna to za stosowne.
§ 2. Sprawy o przestępstwa określone w art. 212 Kodeksu
karnego sąd rozpoznaje w składzie jednego sędziego i dwóch ławników.
Art. 487. Akt oskarżenia może ograniczyć się do oznaczenia
osoby oskarżonego, zarzucanego mu czynu oraz wskazania dowodów,
na których opiera się oskarżenie.
Art. 488.
§ 1. Policja na żądanie pokrzywdzonego przyjmuje ustną lub
pisemną skargę i w razie potrzeby zabezpiecza dowody, po czym
przesyła skargę do właściwego sądu.
§ 2. Na polecenie sądu Policja dokonuje określonych przez sąd
czynności dowodowych, po czym ich wyniki przekazuje sądowi.
Przepis art. 308 stosuje się odpowiednio.
Art. 489.
§ 1. Rozprawę główną poprzedza posiedzenie pojednawcze, które
prowadzi sędzia.
§ 2. Na wniosek lub za zgodą stron, sąd może zamiast
posiedzenia pojednawczego wyznaczyć odpowiedni termin dla
przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. Przepis art. 320
stosuje się odpowiednio.
Art. 490.
§ 1. Posiedzenie pojednawcze rozpoczyna się wezwaniem stron do
pojednania.
§ 2. W protokole posiedzenia pojednawczego należy w szczególności
zaznaczyć stanowisko stron wobec wezwania do pojednania oraz
wyniki przeprowadzonego posiedzenia pojednawczego; jeżeli doszło
do pojednania, protokół podpisują także strony.
Art. 491.
§ 1. Niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika
na posiedzenie pojednawcze bez usprawiedliwionej przyczyny uważa
się za odstąpienie od oskarżenia; w takim wypadku prowadzący
posiedzenie postępowanie umarza.
§ 2. W razie nie usprawiedliwionego niestawiennictwa oskarżonego
prowadzący posiedzenie pojednawcze kieruje sprawę na rozprawę
główną, a w miarę możności wyznacza od razu jej termin.
Art. 492.
§ 1. W razie pojednania stron postępowanie umarza się.
§ 2. Jeżeli do pojednania doszło w wyniku mediacji, przepis
art. 490 § 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 493. W toku posiedzenia pojednawczego lub w wyniku mediacji
dopuszczalne jest pojednanie się obejmujące również inne
sprawy z oskarżenia prywatnego, toczące się pomiędzy tymi
samymi stronami.
Art. 494.
§ 1. Równocześnie z pojednaniem strony mogą zawrzeć ugodę,
której przedmiotem mogą być również roszczenia pozostające
w związku z oskarżeniem.
§ 2. Ugoda zawarta na posiedzeniu pojednawczym jest tytułem
egzekucji sądowej po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności.
Art. 495.
§ 1. W razie nie dojścia do pojednania, kieruje się sprawę na
rozprawę główną, a w miarę możności wyznacza od razu jej
termin, chyba że zachodzi potrzeba skierowania sprawy na
posiedzenie w celu innego rozstrzygnięcia.
§ 2. Strony obecne na posiedzeniu powinny zgłosić wnioski
dowodowe.
§ 3. Sąd może postanowić, że ze względu na okoliczności
sprawy będzie ona rozpoznana z udziałem ławników.
Art. 496.
§ 1. Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego umarza się
za zgodą oskarżonego, jeżeli oskarżyciel prywatny odstąpi od
oskarżenia przed prawomocnym zakończeniem postępowania.
§ 2. Zgoda oskarżonego nie jest wymagana, jeżeli oskarżyciel
prywatny odstąpi od oskarżenia przed rozpoczęciem przewodu sądowego
na pierwszej rozprawie głównej.
§ 3. Niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika
na rozprawie głównej bez usprawiedliwionych powodów, uważa się
za odstąpienie od oskarżenia.
Art. 497.
§ 1. Oskarżony może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na
rozprawie głównej, wnieść przeciwko oskarżycielowi
prywatnemu będącemu pokrzywdzonym wzajemny akt oskarżenia o ścigany
z oskarżenia prywatnego czyn, pozostający w związku z czynem
mu zarzucanym. Sąd rozpoznaje wówczas łącznie obie sprawy.
§ 2. Odstąpienie jednego z oskarżycieli prywatnych od oskarżenia,
powoduje umorzenie postępowania tylko w części dotyczącej
wniesionego przezeń oskarżenia.
§ 3. Obaj oskarżyciele prywatni korzystają z uprawnień oskarżonego.
Pierwszeństwo zadawania pytań i przemówień przysługuje temu
oskarżycielowi prywatnemu, który pierwszy wniósł akt oskarżenia.
Sąd w wyroku zaznacza, że postępowanie toczyło się z powodu
oskarżeń wzajemnych.
Art. 498.
§ 1. Oskarżenie wzajemne jest niedopuszczalne, jeżeli
prokurator wcześniej wszczął postępowanie albo przyłączył
się do postępowania.
§ 2. Jeżeli po wniesieniu oskarżenia wzajemnego prokurator
przyłączy się do jednego z oskarżeń wzajemnych, sąd wyłącza
oskarżenie przeciwne do osobnego postępowania. Przepis art. 60
§ 2 stosuje się.
§ 3. W razie objęcia przez prokuratora obu oskarżeń
wzajemnych postępowanie toczy się z urzędu, zaś oskarżeni
korzystają w odpowiednim zakresie również z uprawnień oskarżycieli
posiłkowych.
Art. 499. Przepisy art. 492-494 stosuje się odpowiednio również
na rozprawie.
Rozdział 53
Postępowanie nakazowe
Art. 500.
§ 1. W sprawach o przestępstwa podlegające rozpoznaniu w postępowaniu
uproszczonym, uznając na podstawie zebranego w postępowaniu
przygotowawczym materiału, że przeprowadzenie rozprawy nie jest
konieczne, sąd może w wypadkach pozwalających na orzeczenie
kary ograniczenia wolności lub grzywny wydać nakaz karny.
§ 2. W postępowaniu nakazowym stosuje się odpowiednio przepisy
o postępowaniu uproszczonym, jeżeli przepisy niniejszego
rozdziału nie stanowią inaczej.
§ 3. Sąd może wydać nakaz karny, jeżeli na podstawie
zebranych dowodów okoliczności czynu i wina oskarżonego nie
budzą wątpliwości.
§ 4. Nakaz karny wydaje sąd jednoosobowo na posiedzeniu. Oskarżony,
jego obrońca, pokrzywdzony i jego pełnomocnik mają prawo wziąć
udział w tym posiedzeniu.
Art.
501. Wydanie nakazu karnego jest niedopuszczalne:
1) w stosunku do osoby pozbawionej wolności w tej lub innej
sprawie,
2) w sprawie z oskarżenia prywatnego,
3) jeżeli zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 79 §
1.
Art. 502.
§ 1. Nakazem karnym można orzec karę ograniczenia wolności
lub grzywnę w wysokości do 100 stawek dziennych.
§ 2. Obok kary określonej w § 1 można, w wypadkach
przewidzianych w ustawie, orzec przepadek przedmiotów oraz nawiązkę.
§ 3. Sąd może poprzestać na orzeczeniu środka karnego, o którym
mowa w § 2, jeżeli zachodzą warunki orzeczenia tylko tego środka.
Art. 503.
§ 1. Wydając nakaz karny sąd zasądza w całości roszczenie
zgłoszone w powództwie cywilnym lub odszkodowanie pieniężne
na p odstawie art. 415 § 5.
§ 2. Jeżeli materiał dowodowy zebrany w postępowaniu
przygotowawczym nie wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa
cywilnego, sąd pozostawia powództwo cywilne bez rozpoznania.
Art. 504. Nakaz karny powinien zawierać:
1) oznaczenie sądu i sędziego, który go wydał,
2) datę wydania nakazu,
3) imię i nazwisko oraz inne dane określające tożsamość
oskarżonego,
4) dokładne określenie czynu przypisanego przez sąd oskarżonemu,
ze wskazaniem zastosowanych przepisów ustawy karnej,
5) wymiar kar y i inne niezbędne rozstrzygnięcia,
6) uzasadnienie.
Art. 505.
§ 1. Odpis nakazu karnego doręcza się oskarżycielowi, a oskarżonemu
i jego obrońcy - wraz z odpisem aktu oskarżenia. W każdym
wypadku odpis nakazu karnego doręcza się prokuratorowi. W
nakazie należy przytoczyć przepisy o prawie, terminie i
sposobie wniesienia sprzeciwu oraz skutkach jego niewniesienia.
§ 2. W razie niemożności doręczenia oskarżonemu nakazu
karnego w ciągu 3 miesięcy, sąd może uznać nakaz za
bezskuteczny; sprawa podlega wówczas rozpoznaniu na zasadach ogólnych.
Art. 506.
§ 1. Oskarżonemu i oskarżycielowi przysługuje prawo
wniesienia sprzeciwu do sądu, który wydał nakaz karny w
terminie zawitym 7 dni od doręczenia nakazu.
§ 2. Prezes sądu odmawia przyjęcia sprzeciwu, jeżeli został
wniesiony po terminie lub przez osobę nieuprawnioną.
§ 3. W razie wniesienia sprzeciwu nakaz karny traci moc; sprawa
podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych.
§ 4. Jeżeli w sprzeciwie podniesiono wyłącznie zarzuty
przeciwko rozstrzygnięciu o roszczeniu cywilnym, nakaz karny
traci moc tylko w tej części, a sąd na posiedzeniu pozostawia
powództwo cywilne bez rozpoznania.
§ 5. Sprzeciw może być cofnięty do czasu rozpoczęcia
przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej.
Art. 507.
Nakaz karny, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub
sprzeciw cofnięto, ulega wykonaniu jak prawomocny wyrok skazujący.
Rozdział 54
(SKREŚLONY)
Postępowanie w sprawach o wykroczenia
|