USTAWA o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. Dz.U. z 2000r. Nr 14 poz. 176

(Dz.U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, zm.: Dz.U. z 2000 r., Nr 22, poz. 270; Dz.U. 
z 2000 r., Nr 60, poz. 703; Dz.U. z 2000 r., Nr 70, poz. 816; Dz.U. z 2000 r., 
Nr 101, poz. 1090; Dz.U. z 2000 r., Nr 104, poz. 1104; Dz.U. z 2000 r., Nr 117, 
poz. 1228; Dz.U. z 2000 r., Nr 122, poz. 1324; Dz.U. z 2001 r., Nr 4, poz. 27; 
Dz.U. z 2001 r., Nr 8, poz. 64; Dz.U. z 2001 r., Nr 52, poz. 539; Dz.U. z 2001 
r., Nr 73, poz. 764; Dz.U. z 2001 r., Nr 74, poz. 784; Dz.U. z 2001 r., Nr 88, 
poz. 961; Dz.U. z 2001 r., Nr 89, poz. 968; Dz.U. z 2001 r., Nr 102, poz. 1117; 
Dz.U. z 2001 r., Nr 106, poz. 1150; Dz.U. z 2001 r., Nr 110, poz. 1190; Dz.U. z 
2001 r., Nr 125, poz. 1363; Dz.U. z 2001 r., Nr 125, poz. 1370; Dz.U. z 2001 r., 
Nr 134, poz. 1509; Dz.U. z 2002 r., Nr 19, poz. 199; Dz.U. z 2002 r., Nr 25, 
poz. 253; Dz.U. z 2002 r., Nr 74, poz. 676; Dz.U. z 2002 r., Nr 78, poz. 715; 
Dz.U. z 2002 r., Nr 89, poz. 804)

(Dziennik Ustaw z dnia 3 marca 2000 r.)

Rozdział 1 - Podmiot i przedmiot opodatkowania

Art. 1. [ Zakres regulacji ]

Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych.

Art. 2. [ Wyłączenie stosowania przepisów ustawy ]

1. Przepisów ustawy nie stosuje się do:

1) przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów 
specjalnych produkcji rolnej,

2) przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach oraz ustawy o 
przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia, 

3) przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn,

4) przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie 
skutecznej umowy,

5) przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub 
ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej.

2. Działalnością rolniczą, w rozumieniu ust. 1 pkt 1, jest działalność 
polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie 
nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym 
również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz 
reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, 
produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja 
materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca 
typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której 
minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie 
których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:

1) miesiąc – w przypadku roślin,

2) 16 dni – w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub 
kaczek,

3) 6 tygodni – w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,

4) 2 miesiące – w przypadku pozostałych zwierząt

– licząc od dnia nabycia. 

3. Działami specjalnymi produkcji rolnej są: uprawy w szklarniach i ogrzewanych 
tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, 
fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i 
chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla 
entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych 
zwierząt poza gospodarstwem rolnym.

3a. Nie stanowią działów specjalnych produkcji rolnej uprawy, hodowla i chów 
zwierząt w rozmiarach nieprzekraczających wielkości określonych w załączniku nr 
2 do ustawy, zwanym „załącznikiem nr 2”.

4. Ilekroć w ustawie jest mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo 
rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.

5. (skreślony).

Art. 3. [ Nieograniczony obowiązek podatkowy ]

1. Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium 
Rzeczypospolitej Polskiej lub których czasowy pobyt w Rzeczypospolitej Polskiej 
trwa w danym roku podatkowym dłużej niż 183 dni, podlegają obowiązkowi 
podatkowemu od całości swych dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł 
przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

2. Obowiązek podatkowy określony w ust. 1 nie dotyczy osób fizycznych przybyłych 
do Rzeczypospolitej Polskiej na pobyt czasowy w celu podjęcia zatrudnienia w 
zagranicznych przedsiębiorstwach drobnej wytwórczości, w spółkach utworzonych z 
udziałem podmiotów zagranicznych oraz oddziałach i przedstawicielstwach 
przedsiębiorstw i banków zagranicznych.

3. Od podatku dochodowego od dochodu uzyskanego ze źródeł przychodów położonych 
za granicą wolni są członkowie personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i 
urzędów konsularnych oraz inne osoby korzystające z przywilejów i immunitetów 
dyplomatycznych lub konsularnych na podstawie umów lub powszechnie uznanych 
zwyczajów międzynarodowych, jak również członkowie ich rodzin pozostający z nimi 
we wspólnocie domowej, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają stałego 
pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 4. [ Ograniczony obowiązek podatkowy ]

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca 
zamieszkania lub pobytu w rozumieniu art. 3 ust. 1, oraz osoby określone w art. 
3 ust. 2 podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej 
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub 
stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych 
dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony 
obowiązek podatkowy).

Art. 5. [ Terytorium RP ]

Za terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu ustawy uważa się również 
znajdującą się poza morzem terytorialnym wyłączną strefę ekonomiczną, w której 
Rzeczpospolita Polska na podstawie prawa wewnętrznego i zgodnie z prawem 
międzynarodowym wykonuje prawa odnoszące się do badania i eksploatacji dna 
morskiego i jego podglebia oraz ich zasobów naturalnych.

Art. 6. [ Opodatkowanie małżonków ]

1. Małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich 
dochodów.

2. Małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 
1, między którymi istnieje wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim 
przez cały rok podatkowy, mogą być jednak, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek 
wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym opodatkowani łącznie od sumy swoich 
dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1, po uprzednim odliczeniu, odrębnie 
przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26; w tym przypadku podatek 
określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego 
od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza 
się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach 
określonych w tej ustawie.

3. Zasada wyrażona w ust. 2 ma zastosowanie również, jeżeli jeden z małżonków w 
roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest 
opodatkowany zgodnie z art. 27, lub osiągnął dochody w wysokości nie powodującej 
obowiązku uiszczenia podatku.

4. Od osób samotnie wychowujących w roku podatkowym:

1) dzieci małoletnie,

2) dzieci, bez względu na ich wiek, na które, zgodnie z odrębnymi przepisami, 
pobierany był zasiłek pielęgnacyjny,

3) dzieci do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach, o których mowa w 
przepisach o systemie oświaty lub w przepisach o szkolnictwie wyższym, lub w 
przepisach o wyższych szkołach zawodowych, jeżeli w roku podatkowym dzieci te 
nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, 
renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości nie powodującej obowiązku zapłaty 
podatku

– podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w 
rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy 
dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7; z tym że 
do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w 
sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

5. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo 
opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, 
rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w 
rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się 
również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został 
pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

6. (skreślony).

7. (skreślony).

8. Zasada wyrażona w ust. 2 i 4 nie ma zastosowania, jeżeli chociażby jeden z 
małżonków, osoba samotnie wychowująca dzieci lub jej dziecko uzyskały dochody 
(przychody) opodatkowane na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 
1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych 
przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 i z 2000 r. Nr 104, poz. 1104), 
zwanej dalej „ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym”.

Art. 7. [ Dochody małoletnich dzieci ]

1. Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów 
z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego 
użytku, dolicza się do dochodów rodziców lub dochodów osób, o których mowa w 
art. 6 ust. 4, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze 
źródeł przychodów dzieci.

2. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich 
dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków.

3. Przepis ust. 2 nie ma zastosowania do małżonków, w stosunku do których 
orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów.

Art. 8. [ Dochody wspólników ]

1. Przychody z udziału w spółce nie będącej osobą prawną, ze wspólnej własności, 
wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy 
lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego 
prawa w udziale w zysku oraz łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z 
których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 
1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w 
zysku są równe.

2. Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:

1) rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów 
uzyskania przychodów i strat,

2) ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki nie 
będącej osobą prawną.

Art. 9. [ Przedmiot opodatkowania ]

1. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z 
wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21 i 52. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody 
z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym 
jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28–30, suma dochodów ze wszystkich 
źródeł przychodów.

2. Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24–25 nie stanowią 
inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania 
osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę 
przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

3. O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można 
obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie 
następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w 
którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

3a. Przepis ust. 3 nie ma zastosowania do strat:

1) z odpłatnego zbycia rzeczy i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 
1 pkt 8, oraz

2) ze źródeł przychodów, z których dochody są wolne od podatku dochodowego.

4. Przepis ust. 3 ma zastosowanie do straty z działów specjalnych produkcji 
rolnej, jeżeli dochód z działów specjalnych produkcji rolnej przez okres 
następnych pięciu kolejnych lat podatkowych ustalany jest na podstawie ksiąg.

5. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio, gdy w okresie, o którym mowa w tym 
przepisie, podatnik jest opodatkowany na zasadach określonych w rozdziale 2 
ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. W tym przypadku obniża się przychód, 
o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Rozdział 2 - Źródła przychodów

Art. 10. [ Specyfikacja źródeł przychodów ]

1. Źródłami przychodów są:

1) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, 
członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni 
zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta,

2) działalność wykonywana osobiście,

3) pozarolnicza działalność gospodarcza,

4) działy specjalne produkcji rolnej, 

5) nieruchomości lub ich części,

6) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym 
charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji 
rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na 
prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku 
związanych z działalnością gospodarczą,

7) kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych 
innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)–c),

8) odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego 
oraz wynikającego z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu 
jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i 
zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych 
określonych w lit. a)–c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku 
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – 
przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w 
przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany,

9) inne źródła.

2. Przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia:

1) na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w 
tym pożyczki lub kredytu – do czasu ostatecznego przeniesienia własności 
przedmiotu umowy,

2) w formie wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki lub spółdzielni środków 
obrotowych, środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych,

3) praw majątkowych innych niż wymienione w ust. 1 pkt 8 lit. b) i c) lub rzeczy 
ruchomych będących składnikami majątku związanymi z działalnością gospodarczą, o 
których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1.

Art. 11. [ Przychody ]

1. Przychodami, z zastrzeżeniem art.14–16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i 
art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku 
kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń 
w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

2. Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, 
określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub 
prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich 
stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

2a. Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1) jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności 
gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych 
odbiorców,

2) jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,

3) jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według 
równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego 
lokalu lub budynku,

4) w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy 
świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i 
gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu 
i miejsca udostępnienia.

2b. Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica 
pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 
lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

3. Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów z dnia 
otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z 
którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut. 
Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote 
według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego 
przez Narodowy Bank Polski.

Art. 12. [ Przychody z wykonywanej pracy ]

1. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz 
spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne 
oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na 
źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia 
zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, 
nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie 
od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia 
pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych 
świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

2. Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na 
podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych 
wobec innych odbiorców – jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi 
wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

3. Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo 
odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust.2–2b.

3a. (skreślony).

4. Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku 
służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku 
pracy.

5. Nie wlicza się do przychodu osób wykonujących pracę nakładczą wartości 
surowców i materiałów pomocniczych dostarczonych przez te osoby oraz zwrotu 
poniesionych przez nie kosztów z tytułu transportu, zużytej energii, opału, 
konserwacji maszyn i urządzeń itp., jeżeli osoba, na rzecz której wykonywana 
jest praca nakładcza, wypłaca należność z tych tytułów w wyodrębnionej pozycji.

6. Za przychód z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub 
innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną uważa się wszelkie przychody, o 
których mowa w art. 11, uzyskane przez członka spółdzielni lub jego domownika z 
tytułu wkładu pracy oraz innych tytułów przewidzianych w statucie spółdzielni, 
po wyłączeniu z tych przychodów udziałów w dochodzie podzielnym spółdzielni z 
tytułu działalności rolniczej, z wyjątkiem polegającej na prowadzeniu działów 
specjalnych produkcji rolnej. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

7. Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i 
rentowych wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i 
pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

8. (skreślony).

Art. 13. [ Przychody z samodzielnej działalności ]

Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 
1 pkt 2, uważa się:

1) (skreślony),

2) przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, 
naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w 
konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również 
przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie 
odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów 
sportowych,

3) przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o 
pracę,

4) przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach 
arbitrażowych z partnerami zagranicznymi,

5) przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem 
obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych 
osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, 
o których mowa w pkt 7,

6) przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo 
samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił 
wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu 
sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 
14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z 
tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji 
państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9,

7) przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, 
należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów 
stanowiących osób prawnych,

8) przychody z tytułu osobistego wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia 
lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

a) osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej lub 
przedsiębiorcy – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb tych 
podmiotów i tego samego rodzaju usług nie wykonuje na rzecz ludności,

b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub 
działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik 
wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

– z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9,

9) przychody z tytułu osobiście wykonywanej działalności na podstawie kontraktu 
menedżerskiego lub umów o podobnym charakterze.

Art. 14. [ Przychody z działalności gospodarczej ]

1. Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się 
kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości 
zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących 
sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za 
przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od 
towarów i usług.

1a. Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z 
dnia uzyskania przychodu ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski. Jeżeli 
przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem 
faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio 
podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z 
dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług 
korzystał uzyskujący przychód, oraz zastosowania kursu średniego ogłaszanego 
przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu.

1b. Przychody z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości 
pieniężnych w walutach obcych związanych z działalnością gospodarczą ustala się 
jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu 
kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu oraz kursu kupna walut z 
dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego 
odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik.

2. Przychodem z działalności gospodarczej są również:

1) przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wykorzystywanego w 
działalności gospodarczej oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji 
rolnej nie będących nieruchomościami lub prawami, o których mowa w art. 10 ust. 
1 pkt 8; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje 
się odpowiednio,

2) dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na 
pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są 
związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków 
trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 
22a–22o, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych,

3) różnice kursowe,

4) otrzymane kary umowne,

5) odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z 
wykonywaną działalnością,

6) wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 
6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych 
pożyczek z Funduszu Pracy,

7) wartość zwróconych wierzytelności, które zostały, zgodnie z art. 23 ust. 1 
pkt 20, odpisane jako nieściągalne albo na które utworzono rezerwy zaliczone 
uprzednio do kosztów uzyskania przychodów,

7a) wartość zwróconych wierzytelności wynikających z umowy, o której mowa w art. 
23f, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 
23h,

8) wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, 
obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2–2b,

9) otrzymane wynagrodzenie za obsługę pracowniczego programu emerytalnego 
uczestnika, w związku ze zwrotem środków pochodzących ze składki dodatkowej,

10) wynagrodzenia płatników z tytułu:

a) terminowego wpłacania podatków pobranych na rzecz budżetu państwa,

b) terminowego naliczania i odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne, 
zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,

c) wykonywania zadań związanych z ustalaniem prawa do świadczeń i ich wysokości 
oraz wypłatą świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, określonych w przepisach o 
systemie ubezpieczeń społecznych,

11) przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o 
podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą,

12) otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z 
prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych 
produkcji rolnej.

2a. W razie zwrotu części wierzytelności, o których mowa w ust. 2 pkt 7, 
przychód ustala się proporcjonalnie do udziału zwróconej części wierzytelności w 
jej ogólnej kwocie.

3. Do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się:

1) pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i 
usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także 
otrzymanych pożyczek i kredytów oraz zwróconych pożyczek, z wyjątkiem 
skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek,

2) kwot naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również 
od udzielonych pożyczek,

3) zwróconych, umorzonych lub zaniechanych podatków i opłat stanowiących dochody 
budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, nie 
zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów,

3a) zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów,

3b) zwróconych, umorzonych lub zaniechanych wpłat dokonywanych na Państwowy 
Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na podstawie odrębnych przepisów, 
nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów,

4) odsetek otrzymanych w związku ze zwrotem nadpłaconych zobowiązań podatkowych 
i innych należności budżetowych, a także oprocentowania zwrotu różnicy podatku 
od towarów i usług, w rozumieniu odrębnych przepisów,

5) przychodów, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń 
socjalnych –zwiększają ten fundusz,

6) kwoty stanowiącej równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także umorzonych 
pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z postępowaniem 
układowym w rozumieniu przepisów prawa o postępowaniu układowym,

7) należnego podatku od towarów i usług, zwolnionych od wpłat należności z 
tytułu podatku od towarów i usług, zwróconej różnicy i otrzymanego 
oprocentowania zwrotu różnicy podatku od towarów i usług,

8) przychodów z odpłatnego zbycia na podstawie umowy przewłaszczenia w celu 
zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu – do czasu 
ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy.

4. (skreślony).

5. (skreślony).

6. (skreślony).

Art. 14a. (skreślony).

Art. 15. [ Przychód z działów specjalnych produkcji rolnej ]

Przychód z działów specjalnych produkcji rolnej ustala się według zasad 
określonych w art. 14, jeżeli podatnik prowadzi księgi wykazujące te przychody. 
O zamiarze założenia ksiąg podatnik jest obowiązany zawiadomić właściwy urząd 
skarbowy przed rozpoczęciem roku podatkowego albo przed rozpoczęciem prowadzenia 
działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli nastąpiło ono w ciągu roku.

Art. 16. [ Przychód z nieruchomości ]

1. Za przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do 
używania innym osobom fizycznym i prawnym oraz jednostkom organizacyjnym nie 
mającym osobowości prawnej uważa się wartość czynszową, stanowiącą równowartość 
czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub 
dzierżawy nieruchomości. Nie jest jednak przychodem wartość czynszowa lokali lub 
budynków mieszkalnych udostępnionych osobom pozostającym z podatnikiem w 
stosunku pracy, dla których stanowi ona nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w 
art. 12 ust. 1.

2. Jeżeli właściciel nieruchomości używa jej na własne potrzeby lub potrzeby 
członków rodziny albo oddał bezpłatnie nieruchomość lub jej część do użytku na 
cele działalności naukowej, naukowo-technicznej, oświatowej, 
oświatowo-wychowawczej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, 
ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, 
rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, kultu religijnego oraz związkom 
zawodowym, nie ustala się wartości czynszowej tej nieruchomości lub jej części, 
a wydatki związane z nieruchomością nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.

Art. 17. [ Przychody z kapitałów pieniężnych ]

1. Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

1) odsetki od pożyczek,

2) odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych, z 
wyjątkiem utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą,

3) odsetki (dyskonto) od obligacji i innych papierów wartościowych,

4) dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których 
podstawą uzyskania jest tytuł prawny w postaci udziałów (akcji) stanowiących 
kapitał osób prawnych, w tym również dywidendy z akcji złożonych przez członków 
pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych, oprocentowanie 
udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w 
spółdzielniach, przychody z tytułu podziału majątku likwidowanej spółki 
(spółdzielni), a także wartość dokonanych na rzecz udziałowców i akcjonariuszy 
nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad 
wynikających z art. 11 ust. 2–2b,

5) przychody z tytułu udziału w funduszach powierniczych lub inwestycyjnych, w 
tym również z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach 
powierniczych, odkupienia jednostek uczestnictwa oraz wykupienia certyfikatów 
inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych, a także z tytułu umorzenia jednostek 
uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych w funduszach inwestycyjnych w 
przypadku likwidacji funduszu inwestycyjnego utworzonego na podstawie przepisów 
o funduszach inwestycyjnych,

6) należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego 
zbycia tytułu własności udziałów w spółkach, akcji oraz innych papierów 
wartościowych, w tym także pochodnych instrumentów finansowych od papierów 
wartościowych,

7) przychody z odpłatnego zbycia prawa poboru, w tym również ze zbycia prawa 
poboru akcji nowej emisji przez pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka 
funduszu,

8) przychody członków pracowniczych funduszy emerytalnych z tytułu przeniesienia 
akcji złożonych na rachunkach ilościowych do aktywów tych funduszy,

9) nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni 
objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub 
jego zorganizowana część.

2. Przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 6, 7 i 9, 
stosuje się odpowiednio przepisy art. 19.

3. Ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych – rozumie 
się przez to prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od 
ceny towarów, walut obcych, waluty polskiej, złota dewizowego, platyny dewizowej 
lub papierów wartościowych, albo od wysokości stóp procentowych lub indeksów, a 
w szczególności opcje i kontrakty terminowe.

Art. 18. [ Przychód z praw majątkowych ]

Za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw 
autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów 
wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów 
zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Art. 19. [ Przychód z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw ]

1. Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych 
rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie 
określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak 
cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych 
rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli 
skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie 
stosuje się odpowiednio.

2. Przychodem z odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw 
majątkowych, a także innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, u 
każdej ze stron umowy przenoszącej własność jest wartość nieruchomości, rzeczy 
lub prawa zbywanego w drodze zamiany. Przepisy ust. 1,3 i 4 stosuje się 
odpowiednio.

3. Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa 
się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego 
samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia 
zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

4. Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia 
znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz 
innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy 
do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny 
znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, 
niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają 
podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub 
organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub 
biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od 
wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi 
zbywający.

Art. 20. [ Przychody z innych źródeł ]

1. Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa 
się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu 
emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej 
rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy 
emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z 
wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż 
wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie 
należące do przychodów określonych w art. 12–14 i 17 oraz przychody nie 
znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

2. Za zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, o których mowa w ust. 1, 
uważa się kwoty wypłacanych przez zakład pracy lub organ rentowy zasiłków 
chorobowych, wyrównawczych, macierzyńskich, opiekuńczych oraz świadczeń 
rehabilitacyjnych.

3. Wysokość przychodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub 
pochodzących ze źródeł nie ujawnionych ustala się na podstawie poniesionych 
przez podatnika w roku podatkowym wydatków i wartości zgromadzonego w tym roku 
mienia, jeżeli wydatki te i wartości nie znajdują pokrycia w mieniu zgromadzonym 
w roku podatkowym oraz w latach poprzednich, pochodzącym z przychodów 
opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania.

Art. 20a. (skreślony). 

Rozdział 3 - Zwolnienia przedmiotowe

Art. 21. [ Zwolnienia ]

1. Wolne od podatku dochodowego są: 

1) (skreślony),

2) renty przyznane na podstawie odrębnych przepisów o zaopatrzeniu inwalidów 
wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,

3) odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów prawa administracyjnego, prawa 
cywilnego i na podstawie innych ustaw, z wyjątkiem:

a) przewidzianych w prawie pracy odszkodowań z tytułu skrócenia okresu 
wypowiedzenia umowy o pracę,

b) odpraw wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach 
rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu 
pracy,

c) (skreślona),

d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną 
działalnością gospodarczą,

f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem 
działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody opodatkowane są na 
zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,

4) kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną 
działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, 
z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1, 

b) dochodu otrzymanego z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku 
z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności 
ubezpieczeniowej – w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, 
o których mowa w art. 30 ust. 1b,

5) (skreślony),

5a) kwoty zwracane przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych w związku z 
wygaśnięciem zezwolenia na utworzenie funduszu inwestycyjnego – w wysokości 
wpłat wniesionych do funduszu,

6) wygrane w kasynach gry, grach na automatach oraz grach w bingo pieniężne i 
fantowe urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie 
przepisów o grach losowych, zakładach wzajemnych i grach na automatach,

6a) wygrane w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, zakładach wzajemnych, 
loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli 
jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza kwoty trzykrotności 
najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych 
przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy, urządzanych i 
prowadzonych na podstawie przepisów o grach losowych, zakładach wzajemnych i 
grach na automatach przez uprawniony podmiot,

7) odprawy pośmiertne i zasiłki pogrzebowe,

8) zasiłki (dodatki) rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki wychowawcze oraz zasiłki 
porodowe, wypłacone na podstawie odrębnych przepisów,

9) jednorazowe zasiłki z tytułu urodzenia dziecka, wypłacane z funduszów 
związków zawodowych,

10) wartość ubioru służbowego (umundurowania), jeżeli jego używanie należy do 
obowiązków pracownika, lub ekwiwalentu pieniężnego za ten ubiór,

10a) wartość otrzymanego ubioru reprezentacyjnego i sportowego członka polskiej 
reprezentacji olimpijskiej i paraolimpijskiej,

11) wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i 
higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami 
wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty 
pieniężne za pranie odzieży roboczej, za używanie odzieży i obuwia własnego 
zamiast roboczego,

12) wartość napojów bezalkoholowych oraz posiłków wydawanych pracownikom do 
spożycia wyłącznie w czasie wykonywania pracy, bez prawa do ekwiwalentu z tego 
tytułu,

13) ekwiwalenty pieniężne za używane przez pracowników przy wykonywaniu pracy 
narzędzia, materiały lub sprzęt, stanowiące ich własność,

14) kwoty otrzymywane przez pracowników z tytułu zwrotu kosztów przeniesienia 
służbowego oraz zasiłków na zagospodarowanie i osiedlenie w związku z 
przeniesieniem służbowym, do wysokości 200% wynagrodzenia należnego za miesiąc, 
w którym nastąpiło przeniesienie,

15) świadczenia otrzymywane z tytułu odbywania niezawodowej służby wojskowej lub 
jej form zastępczych i równorzędnych, z wyjątkiem służby okresowej lub 
nadterminowej,

16) diety i inne należności za czas podróży służbowej do wysokości określonej w 
odrębnych ustawach lub przepisach wydanych przez właściwego ministra,

17) diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby 
wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i 
obywatelskich – do wysokości nie przekraczającej miesięcznie trzykrotnego 
najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych 
przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy,

18) dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom czasowo przeniesionym – do 
wysokości diet za czas podróży służbowej pracowników, określonych w odrębnych 
ustawach lub przepisach wydanych przez właściwego ministra,

19) wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania 
pracowników w hotelach pracowniczych oraz kwaterach prywatnych wynajmowanych na 
cele zbiorowego zakwaterowania,

20) część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo 
za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy lub stypendiów – w wysokości 
odpowiadającej równowartości diet określonych w odrębnych ustawach lub 
przepisach wydanych przez właściwego ministra w sprawie diet i innych należności 
z tytułu podróży służbowych pracowników poza granicami kraju – obliczonych za 
okres, w którym była wykonywana praca lub było otrzymywane stypendium,

20a) część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo 
za granicą i uzyskujących tam dochody z innych tytułów niż wymienione w pkt 20 – 
w wysokości odpowiadającej równowartości diet, określonych w odrębnych ustawach 
lub przepisach wydanych przez właściwego ministra w sprawie diet i innych 
należności z tytułu podróży służbowych pracowników poza granicami kraju, 
obliczonych za okres, w którym osoby te uzyskiwały dochód; w przypadku 
uzyskiwania w tym samym okresie dochodów z kilku źródeł, zwolnienie stosuje się 
tylko do dochodu uzyskanego z jednego źródła,

21) kwoty strawnego wypłacane załogom pływającym w zamian za bezpłatne 
wyżywienie do wysokości nie przekraczającej dodatku za rozłąkę, o którym mowa w 
pkt 18,

22) kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu kosztów używania pojazdów 
samochodowych dla potrzeb zakładu pracy:

a) w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe) – do wysokości nie 
przekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr 
przebiegu pojazdu,

b) w jazdach lokalnych – do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do 
wysokości nie przekraczającej stawek za 1 km przebiegu pojazdu,

– określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli 
przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany 
w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika według obowiązującego 
wzoru,

23) kwoty pomocy finansowej ze środków pomocy społecznej i zakładowego funduszu 
świadczeń socjalnych, wypłacone na zmniejszenie wydatków mieszkaniowych,

24) przyznana, na podstawie odrębnych przepisów, pomoc pieniężna dla rodzin 
zastępczych oraz jednorazowa pomoc pieniężna na zagospodarowanie, udzielona 
usamodzielniającym się wychowankom rodzin zastępczych i wychowankom publicznych 
lub niepublicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych,

25) dodatek energetyczny dla kombatantów,

26) zapomogi wypłacone w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk 
żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci:

a) z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy 
związków zawodowych oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez 
właściwego ministra – niezależnie od ich wysokości,

b) z innych źródeł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79 – do wysokości nie 
przekraczającej w roku podatkowym trzykrotności najniższego wynagrodzenia za 
pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku 
poprzedzającego rok podatkowy,

27) otrzymywane zgodnie z odrębnymi przepisami świadczenia na:

a) rehabilitację zawodową, społeczną i leczniczą osób niepełnosprawnych ze 
środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz z 
zakładowych funduszy rehabilitacji,

b) doraźną lub okresową pomoc dla kombatantów oraz pozostałych po nich członków 
rodzin ze środków Państwowego Funduszu Kombatantów,

28) przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości 
wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie nie dotyczy przychodu 
uzyskanego ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły 
charakter rolny lub leśny,

29) przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów 
o wywłaszczaniu nieruchomości lub z tytułu sprzedaży nieruchomości na cele 
uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku 
z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce 
gruntami,

30) przychody uzyskane z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania oraz 
nieruchomości nabytych stosownie do odrębnych przepisów o gospodarce gruntami i 
wywłaszczaniu nieruchomości w zamian za mienie pozostawione za granicą,

31) przychody uzyskane z tytułu sprzedaży nieruchomości albo prawa wieczystego 
użytkowania na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska,

32) przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych 
w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c):

a) w części wydatkowanej na nabycie w kraju, nie później niż w okresie dwóch lat 
od dnia sprzedaży, budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego 
stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu 
mieszkalnego, gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę 
budynku mieszkalnego, lub na nabycie wynikających z przydziału spółdzielni 
mieszkaniowej: prawa do jednorodzinnego domu mieszkalnego, prawa do lokalu 
mieszkalnego w małym domu mieszkalnym oraz na budowę, rozbudowę albo remont lub 
modernizację własnego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego,

b) w całości – jeżeli sprzedaż nastąpiła w celu uzyskania, w zamian tych 
nieruchomości lub praw, spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu albo 
budynku mieszkalnego lub jego części, zajmowanego na podstawie decyzji 
administracyjnej o przydziale lokalu lub budynku,

c) w całości – jeżeli sprzedaż nastąpiła w wykonaniu lub w związku z 
wielostronną umową o zamianie tych budynków lub praw do lokali,

d) w całości – jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny,

32a) przychody uzyskane z zamiany:

a) budynków mieszkalnych lub ich części oraz udziałów w tych budynkach lub

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikającego 
z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa 
do lokalu mieszkalnego w małym domu mieszkalnym lub

c) gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, związanych z budynkami lub 
prawami wymienionymi pod lit. a) i b),

– jeżeli przedmiotem zamiany są wyłącznie nieruchomości i prawa wymienione pod 
lit. a)–c),

32b) przychody z zamiany rzeczy lub praw, innych niż wymienione w pkt 32a, 
jeżeli z tytułu jednej umowy nie przekraczają kwoty stanowiącej trzykrotność 
najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych 
przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy,

33) dochody osób fizycznych, określonych w art. 3, ze źródeł przychodów 
znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli umowa 
międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak stanowi,

34) (skreślony),

35) (skreślony),

36) dochody z tytułu prowadzenia szkół w rozumieniu przepisów o systemie 
oświaty, w części wydatkowanej na cele szkoły w roku podatkowym lub w roku po 
nim następującym,

37) dochody z tytułu urządzania przez uprawniony podmiot mający siedzibę na 
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej loterii fantowych i gry bingo fantowe na 
podstawie zezwolenia wydanego na mocy odrębnych przepisów,

38) świadczenia rzeczowe otrzymywane przez emerytów i rencistów od zakładów 
pracy z tytułu poprzednio łączącego ich z nim stosunku służbowego, stosunku 
pracy lub spółdzielczego stosunku pracy oraz od związków zawodowych,

39) stypendia otrzymywane na podstawie przepisów wydanych przez właściwego 
ministra w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów naukowych oraz inne 
stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały 
zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po 
zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra 
właściwego do spraw oświaty i wychowania,

40) świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów 
doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z 
budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków 
własnych szkół i uczelni – przyznane na podstawie odrębnych przepisów o systemie 
oświaty, o szkolnictwie wyższym, o wyższych szkołach zawodowych oraz o tytule 
naukowym i stopniach naukowych,

40a) nagrody wypłacane przez Polski Komitet Olimpijski i Polski Komitet 
Paraolimpijski za uzyskanie wyników na igrzyskach olimpijskich i 
paraolimpijskich,

40b) stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady udzielania 
zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu 
terytorialnego, oraz stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez fundacje 
lub stowarzyszenia na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy 
statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą internetu, środków 
masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w 
pomieszczeniach ogólnie dostępnych – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 
połowy najniższego wynagrodzenia za pracę ogłaszanego na podstawie odrębnych 
przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy,

41) (skreślony),

42) dochody uzyskane z tytułu sprzedaży akcji narodowych funduszy 
inwestycyjnych, utworzonych na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o 
narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202, 
z 1994 r. Nr 84, poz. 385 oraz z 1997 r. Nr 30, poz. 164, Nr 47, poz. 298 i Nr 
107, poz. 691) – w skali roku do łącznej wysokości połowy jednomiesięcznego 
przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej,

43) dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych 
położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na 
wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba 
wynajmowanych pokoi nie przekracza 5,

44) przychody członków Ochotniczych Straży Pożarnych, uzyskane z tytułu 
uczestnictwa w szkoleniach, akcjach ratowniczych i akcjach związanych z 
likwidowaniem klęsk żywiołowych,

45) świadczenie pieniężne przyznane na podstawie ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o 
świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej 
oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych 
Republik Radzieckich (Dz. U. Nr 87, poz. 395, z 1998 r. Nr 162, poz.1118 oraz z 
1999 r. Nr 28, poz. 257),

46) dochody uzyskane przez podatników od rządów państw obcych, organizacji 
międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze 
środków bezzwrotnej pomocy przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub 
umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę 
Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, właściwego ministra lub agencje rządowe; w 
tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za 
pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy 
zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc,

47) przychody z tytułu dotacji z budżetu państwa na dofinansowanie kosztów zadań 
w zakresie postępu biologicznego w produkcji roślinnej i zwierzęcej,

47a) dotacje z budżetu państwa otrzymane na dofinansowanie przedsięwzięć 
realizowanych w ramach Specjalnego Przedakcesyjnego Programu na Rzecz Rolnictwa 
i Rozwoju Obszarów Wiejskich (SAPARD),

48) dotacje, subwencje i dopłaty otrzymane z Państwowego Funduszu Rehabilitacji 
Osób Niepełnosprawnych przez zakłady pracy chronionej na podstawie przepisów o 
zatrudnianiu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych,

49) kwoty wypłacone osobom wymienionym w art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 
czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 
Nr 86, poz. 433, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 6, poz. 31, Nr 80, 
poz. 506 i Nr 106, poz. 678, z 1998 r. Nr 106, poz.668, z 1999 r. Nr 86, poz. 
964 i Nr 93, poz. 1063 oraz z 2000 r. Nr 6, poz. 70) z tytułu:

a) ekwiwalentu pieniężnego w zamian za rezygnację z kwatery,

b) świadczenia finansowego na pokrycie kosztów najmu lokalu mieszkalnego, do 
wysokości określonej w pkt 19 lit. b),

50) przychody otrzymane w związku:

a) ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce,

b) z umorzeniem udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną

– w części stanowiącej koszt nabycia, a jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku 
lub darowizny – do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny,

51) przychody otrzymane z tytułu zwrotu dopłat wniesionych uprzednio, zgodnie z 
odrębnymi przepisami, do spółki mającej osobowość prawną do – wysokości 
wniesionych dopłat,

52) odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 
20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. 
Nr 156, poz. 776),

53) wartość rekompensaty pieniężnej otrzymanej na podstawie przepisów o 
zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty 
niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent,

54) (skreślony),

55) część dochodów uzyskanych w roku podatkowym z działalności określonej w art. 
10 ust. 1 pkt 3, w której wykorzystuje się odpady wytworzone na terytorium 
Rzeczypospolitej Polskiej, ustalona w takim stosunku, w jakim za poprzedni rok 
podatkowy pozostaje wartość wykorzystanych odpadów w ogólnej wartości surowców i 
odpadów zużytych w procesie produkcji,

56) (skreślony),

57) (skreślony),

58) wypłaty środków z pracowniczego programu emerytalnego dokonywane na rzecz 
uczestnika lub osób uprawnionych do tych środków w razie śmierci uczestnika,

59) wypłaty środków z otwartego funduszu emerytalnego na rzecz byłego 
współmałżonka członka tego funduszu, przekazane na rachunek tego współmałżonka w 
otwartym funduszu emerytalnym,

60) (skreślony),

61) kwoty umorzonych pożyczek studenckich lub kredytów studenckich udzielonych 
na podstawie przepisów o pożyczkach i kredytach studenckich,

62) premie termomodernizacyjne, przekazane bankowi kredytującemu przez Bank 
Gospodarstwa Krajowego na spłatę wykorzystanego przez inwestora kredytu, zgodnie 
z przepisami ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć 
termomodernizacyjnych (Dz. U. Nr 162, poz. 1121),

63) świadczenie pieniężne oraz ryczałt energetyczny przyznane na podstawie 
ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach 
przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w 
kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach 
budowlanych (Dz. U. Nr 111, poz. 537, z 1995 r. Nr 138, poz. 681, z 1998 r. Nr 
162, poz. 1118 oraz z 1999 r. Nr 80, poz. 902),

63a) dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 5a – 5c, uzyskane z działalności 
gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie 
zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. 
o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 600, z 1996 r. Nr 106, 
poz. 496, z 1997 r. Nr 121, poz. 770, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 2000 r. 
Nr 117, poz. 1228), przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie 
niniejszego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla 
przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania 
pomocy w największej wysokości, zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie z dnia 30 
czerwca 2000 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla 
przedsiębiorców (Dz. U. Nr 60, poz. 704), w tym z zasadami kumulacji oraz 
udzielania pomocy publicznej w określonych sektorach,

64) dodatki do rent rodzinnych dla sierot zupełnych, wypłacone na podstawie 
odrębnych przepisów,

65) zasiłki chorobowe wypłacone na podstawie odrębnych przepisów o ubezpieczeniu 
społecznym rolników oraz ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych 
spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin, w 
części odpowiadającej udziałowi dochodu z tytułu działalności rolniczej, z 
wyjątkiem polegającej na prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, w 
dochodzie podzielnym spółdzielni,

66) dochody osób fizycznych określonych w art. 3, ze źródeł przychodów 
położonych w państwie, z którym Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o 
unikaniu podwójnego opodatkowania dochodów, jeżeli podlegają one w tym państwie 
podatkowi tego samego rodzaju i państwo to postępuje według zasad wzajemności co 
do takich samych dochodów ze źródeł położonych na obszarze Rzeczypospolitej 
Polskiej,

67) wartość rzeczowych świadczeń okolicznościowych otrzymanych przez pracownika, 
sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych 
lub funduszy związków zawodowych – do wysokości nieprzekraczającej w roku 
podatkowym połowy kwoty najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na 
podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy; 
rzeczowymi świadczeniami okolicznościowymi są w szczególności: bony towarowe, 
paczki świąteczne dla dzieci, bilety na imprezy sportowe lub kulturalne,

68) wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych 
(ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz 
konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także 
nagród związanych ze sprzedażą premiową – jeżeli jednorazowa wartość tych 
wygranych lub nagród nie przekracza kwoty najniższego wynagrodzenia za pracę, 
ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego 
rok podatkowy; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową nie 
dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego 
pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej 
działalności,

69) (skreślony),

70) dodatki dewizowe wypłacane na podstawie odrębnych przepisów marynarzom i 
rybakom zatrudnionym w krajowych przedsiębiorstwach żeglugi i rybołówstwa 
morskiego – w części nie przekraczającej 25% tych dodatków,

71) dochody ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z 
własnej uprawy lub hodowli, nie stanowiących działów specjalnych produkcji 
rolnej, przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu 
produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i 
obróbce poubojowej tych zwierząt, w tym również na rozbiorze, podziale i 
klasyfikacji mięsa,

72) dochody ze sprzedaży surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących 
leśnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) w 
grupie o symbolu 01.11.91-00, jagód, owoców leśnych (PKWiU 01.13.23-00) i 
grzybów (PKWiU 01.12.13-00.43) – ze zbioru dokonywanego osobiście albo z 
udziałem członków najbliższej rodziny,

73) kwoty jednorazowej pomocy finansowej wypłaconej ofiarom prześladowań 
hitlerowskich przez Fundację Polsko-Niemieckie Pojednanie,

74) otrzymywane z zagranicy:

a) renty inwalidzkie z tytułu inwalidztwa wojennego,

b) kwoty zaopatrzenia przyznane ofiarom wojny oraz członkom ich rodzin,

c) renty wypadkowe osób, których inwalidztwo powstało w związku z przymusowym 
pobytem na robotach w III Rzeszy Niemieckiej w latach 1939–1945,

– pod warunkiem przedstawienia płatnikowi dokumentu instytucji zagranicznej 
stwierdzającego charakter przyznanego świadczenia,

75) renty wypłacone osobom represjonowanym i członkom ich rodzin, przyznane na 
zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i 
wojskowych oraz ich rodzin,

76) kwoty diet i kieszonkowego dla gości zagranicznych przybywających do Polski 
w ramach programów i umów oraz wartość wyżywienia dla tłumaczy (pilotów) 
towarzyszących tym gościom, z wyjątkiem ekwiwalentów za to wyżywienie,

77) równoważniki pieniężne za brak kwatery, wypłacone: funkcjonariuszom Policji 
i Służby Więziennej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, 
Straży Granicznej oraz strażakom Państwowej Straży Pożarnej – do wysokości nie 
przekraczającej trzykrotności najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na 
podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy,

78) dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność 
w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również 
połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach 
leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, 
oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i 
młodzieży do lat 18:

a) z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie 
z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra – niezależnie od ich 
wysokości,

b) z innych źródeł – do wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym 
najniższego wynagrodzenia za pracę ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, 
za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy,

79) świadczenia z pomocy społecznej,

80) przychody ze stosunku służbowego otrzymane w służbie kandydackiej przez 
funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej,

81) dochody stanowiące równowartość wydatków na zakwaterowanie, poniesionych 
przez osoby przebywające czasowo za granicą i uzyskujące tam dochody – jeżeli 
nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów – w wysokości stwierdzonej 
rachunkiem hotelowym (lub równorzędnym dokumentem), do wysokości limitu na 
koszty hotelu, określonego w odrębnych ustawach lub przepisach wydanych przez 
właściwego ministra w sprawie zasad ustalania oraz wysokości należności 
przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, a w 
razie braku rachunku – w wysokości 25% tego limitu; zwolnienie nie dotyczy osób, 
którym zapewniono bezpłatne zakwaterowanie,

82) uposażenia funkcjonariuszy Organizacji Narodów Zjednoczonych, organizacji 
wyspecjalizowanych oraz innych międzynarodowych instytucji i organizacji, 
których Rzeczpospolita Polska jest członkiem i których statuty przewidują 
zwolnienie od podatku wypłacanych przez nie uposażeń, jeżeli funkcjonariusze 
znajdują się w wykazie Ministerstwa Spraw Zagranicznych,

83) należności pieniężne wypłacone policjantom, żołnierzom i pracownikom 
cywilnym jednostek wojskowych użytych poza granicami państwa w celu udziału w 
konflikcie zbrojnym lub dla wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, 
misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także 
należności pieniężne wypłacone żołnierzom, policjantom i pracownikom pełniącym 
funkcje obserwatorów w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił 
wielonarodowych,

84) wartość świadczeń z tytułu uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów 
środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego i autobusowego, 
wynikających z ustawy o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów 
środkami publicznego transportu zbiorowego,

85) wartość świadczeń z tytułu realizacji uprawnień do ulgowych lub bezpłatnych 
przejazdów środkami komunikacji miejskiej, przysługujących na podstawie 
odrębnych przepisów,

86) dodatki mieszkaniowe oraz jednorazowe zasiłki na zagospodarowanie, wypłacone 
nauczycielom na podstawie Karty Nauczyciela, oraz dopłaty do czesnego dla 
studiującego nauczyciela finansowane ze środków budżetowych,

87) wartość świadczeń przysługujących na podstawie odrębnych przepisów 
dotyczących emerytów, rencistów i kombatantów oraz niektórych osób będących 
ofiarami represji wojennych i okresu powojennego z tytułu abonamentowych opłat 
telewizyjnych i radiowych, telefonicznych jednostek licznikowych oraz abonamentu 
telefonicznego,

88) ekwiwalenty pieniężne otrzymane przez emerytów i rencistów w zamian 
świadczeń rzeczowych przysługujących w związku z łączącym ich poprzednio z 
pracodawcą stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem 
pracy – do wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym trzykrotności 
najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych 
przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy,

89) wartość świadczeń przysługujących od szkół wyższych, na podstawie odrębnych 
przepisów, studentom kierowanym przez uczelnię na studenckie praktyki zawodowe,

90) wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez 
pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego 
pracownika, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego 
oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom 
podejmującym naukę w szkołach lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach 
pozaszkolnych,

91) wypłacone, za pośrednictwem płatnika, przy emeryturach i rentach 
zagranicznych podwyżki (zwiększenia) mające charakter dodatków rodzinnych, pod 
warunkiem przedstawienia płatnikowi dokumentu stwierdzającego wysokość podwyżki,

92) świadczenia rzeczowe (w naturze) lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych 
świadczeń, przysługujące na podstawie odrębnych przepisów członkom rodzin 
zmarłych pracowników oraz zmarłych emerytów i rencistów – do wysokości nie 
przekraczającej w roku podatkowym trzykrotności najniższego wynagrodzenia za 
pracę ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku 
poprzedzającego rok podatkowy,

93) dochody uzyskane z tytułu zakupu zakładowych budynków mieszkalnych lub 
lokali mieszkalnych przez dotychczasowych najemców – w wysokości odpowiadającej 
różnicy między ceną rynkową tych budynków lub lokali a ceną zakupu,

94) wynagrodzenia otrzymywane przez członków rolniczych spółdzielni 
produkcyjnych z tytułu użytkowania przez spółdzielnie wniesionych wkładów 
gruntowych,

95) odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o 
których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1,

96) dochód uzyskany przez pracownika z tytułu ulgi w opłacie za energię 
elektryczną – w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy ceną ustaloną dla 
innych odbiorców a ceną ustaloną dla pracownika,

97) dodatki mieszkaniowe i ryczałty na zakup opału, przyznane na podstawie 
odrębnych przepisów o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych,

98) dodatek kombatancki oraz dodatek za tajne nauczanie przyznawane na podstawie 
odrębnych przepisów,

99) zasiłki na zmniejszenie wydatków na leki i artykuły sanitarne, przyznane na 
podstawie odrębnych przepisów,

100) dochody z tytułu emerytur lub rent otrzymywanych przez osoby, które 
utraciły wzrok w wyniku działań wojennych w okresie wojny 1939–1945 lub 
eksplozji pozostałych po tej wojnie niewypałów i niewybuchów, pod warunkiem 
przedłożenia płatnikowi:

a) orzeczenia o uznaniu za inwalidę wzroku I lub II grupy, wydanego przez 
właściwy organ,

b) dokumentacji leczniczej (szpitalnej) z okresu wypadku, potwierdzającej 
wypadek, bądź poświadczonego notarialnie oświadczenia dwóch świadków 
potwierdzających utratę wzroku w wyniku działań wojennych w latach 1939–1945 lub 
eksplozji niewypałów i niewybuchów pozostałych po tej wojnie,

c) aktualnego zaświadczenia lekarskiego okulistycznego o urazowym uszkodzeniu 
wzroku bądź aktualnego zaświadczenia z przeprowadzonej obdukcji 
sądowo-lekarskiej, potwierdzającego utratę lub uszkodzenie wzroku w wyniku 
zdarzeń, o których mowa w lit. b), lub

d) ważnej legitymacji Stowarzyszenia Niewidomych Cywilnych Ofiar Wojny lub 
Związku Ociemniałych Żołnierzy RP,

101) przychody uzyskane przez krwiodawców ze sprzedaży pobranych od nich: krwi 
lub osocza,

102) kwoty stanowiące zwrot kosztów dojazdu do pracy i zakwaterowania, wypłacane 
przez powiatowe urzędy pracy na podstawie przepisów o zatrudnieniu i 
przeciwdziałaniu bezrobociu,

103) jednorazowe zasiłki na zagospodarowanie, wypłacone nauczycielom akademickim 
na podstawie przepisów o szkolnictwie wyższym,

104) świadczenia otrzymane na podstawie art. 23 ust. 5 i 7 ustawy z dnia 9 maja 
1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz.U. Nr 73, poz. 350 i Nr 137, 
poz. 638, z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 98, poz. 604, Nr 106, poz. 679, Nr 121, 
poz. 770 i Nr 160, poz. 1080, z 1998 r. Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 52, poz. 
527 i 528 oraz z 2000 r. Nr 6, poz. 69),

105) dochód uzyskany ze zbycia akcji (udziałów) otrzymanych w drodze spadku albo 
darowizny – w części odpowiadającej kwocie zapłaconego podatku od spadków i 
darowizn,

106) odszkodowania otrzymane na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Narodów 
Zjednoczonych wypłacone osobom poszkodowanym na skutek działań wojennych w 
Kuwejcie,

107) nagrody wypłacone na podstawie przepisów wydanych przez właściwego ministra 
w sprawie organizowania zajęć rehabilitacyjnych w szpitalach psychiatrycznych i 
nagradzania uczestników tych zajęć,

108) kwoty pomocy pieniężnej i wartość innych świadczeń finansowanych ze środków 
budżetowych przyznawanych osobom, które ubiegają się o status uchodźcy,

109) nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni – 
objętych w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego 
zorganizowanej części,

110) wartość świadczeń przysługujących pracownikom polskich placówek 
dyplomatycznych, urzędów konsularnych i innych polskich jednostek budżetowych 
mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, wynikających z 
przepisów wydanych na podstawie art. 47 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o 
pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214, z 1984 r. Nr 35, poz. 
187, z 1988 r. Nr 19, poz. 132, z 1989 r. Nr 4, poz. 24 i Nr 34, poz. 178 i 182, 
z 1990 r. Nr 20, poz. 121, z 1991 r. Nr 55, poz. 234, Nr 88, poz. 400 i Nr 95, 
poz. 425, z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i Nr 90, poz. 451, z 1994 r. Nr 136, poz. 
704, z 1995 r. Nr 132, poz. 640, z 1996 r. Nr 89, poz. 402 i Nr 106, poz. 496, z 
1997 r. Nr 98, poz. 604, Nr 133, poz. 882 i 883 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 
131, poz. 860, Nr 155, poz. 1016 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 49, poz. 483 
i Nr 70, poz. 778 oraz z 2000 r. Nr 6, poz. 69 i Nr 66, poz. 787), z wyjątkiem 
wynagrodzeń za pracę i ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy oraz 
zasiłków chorobowych i macierzyńskich.

2. Przepisy ust. 1 pkt 32 i 32a nie mają zastosowania, jeżeli:

1) budowa i sprzedaż budynków i lokali oraz sprzedaż gruntów i prawa wieczystego 
użytkowania gruntów jest przedmiotem działalności gospodarczej podatnika,

2) przychód ze sprzedaży lub zamiany jest wydatkowany na nabycie gruntu, prawa 
wieczystego użytkowania gruntu, zakup, budowę, rozbudowę lub remont budynku albo 
jego części, przeznaczonych na cele rekreacyjne.

3. (skreślony).

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem 
właściwym do spraw środowiska, określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje 
odpadów, których wykorzystanie uprawnia do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 
pkt 55, oraz szczegółowe zasady ustalania wartości odpadów wykorzystywanych w 
procesie produkcji.

5. Minister właściwy do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, 
szczegółowe zasady udzielania pomocy finansowej z zakładowego funduszu świadczeń 
socjalnych, podlegającej zwolnieniu od opodatkowania na podstawie ust. 1 pkt 23.

5a. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 63a, przysługuje podatnikowi 
wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej 
na terenie strefy.

5b. W razie cofnięcia zezwolenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 63a, podatnik traci 
prawo do zwolnienia i jest obowiązany do zapłaty podatku za cały okres 
korzystania ze zwolnienia podatkowego.

5c. W razie wystąpienia okoliczności, o których mowa w ust. 5b, podatnik jest 
obowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania o kwotę dochodu, w odniesieniu 
do którego utracił prawo do zwolnienia, a w razie poniesienia straty do jej 
zmniejszenia o tę kwotę – w rozliczeniu zaliczki za miesiąc, w którym utracił to 
prawo, a gdy utrata prawa nastąpiła w ostatnim miesiącu roku podatkowego – w 
rocznym rozliczeniu podatku.

5d. Dochodem, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lit. b), jest różnica między 
wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, 
które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze 
rozporządzenia, wzór ewidencji przebiegu pojazdu, o której mowa w ust. 1 pkt 22 
oraz w art. 23 ust. 5. Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać co najmniej 
następujące dane: nazwisko i imię pracownika oraz adres zamieszkania pracownika, 
numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika, kolejny numer wpisu, datę i cel 
wyjazdu, opis trasy, liczbę faktycznie przejechanych kilometrów, stawkę za 1 km 
przebiegu, kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych 
kilometrów i stawki za 1 km przebiegu, podpis pracodawcy.

7. Za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 36, poniesione z tytułu prowadzenia 
szkoły niepublicznej w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, jeżeli nie 
zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, uważa się wydatki na:

1) zakup stanowiących środki trwałe pomocy dydaktycznych i innych urządzeń 
niezbędnych do prowadzenia szkoły,

2) wydatki związane z organizowaniem wypoczynku wakacyjnego uczniów, w części 
stanowiącej wynagrodzenie personelu wychowawczego i obsługi, jeżeli nie zostało 
pokryte przez wpłaty rodziców.

8. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 71, nie dotyczy dochodów uzyskiwanych 
przez osoby, które dokonują sprzedaży towarów i produktów innych niż pochodzące 
z własnej uprawy lub hodowli.

9. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 90, stosuje się, jeżeli pracownik 
przed otrzymaniem świadczenia złoży pracodawcy oświadczenie, iż nie zaliczy ich 
do wydatków, o których mowa w art. art. 27a ust. 1 pkt 2 lit. b) i c).

10. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40b, stosuje się, jeżeli podatnik 
przed pierwszą wypłatą świadczenia złoży płatnikowi oświadczenie według 
ustalonego wzoru, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów podlegających 
opodatkowaniu, z wyjątkiem renty rodzinnej oraz dochodów określonych w art. 28 i 
30.

Rozdział 4 - Koszty uzyskania przychodów

Art. 22. [ Specyfikacja kosztów ]

1. Kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty 
poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w 
art. 23. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według 
kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia 
kosztu. Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich 
zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio 
podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży 
walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący 
koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank 
Polski z dnia zarachowania kosztów.

1a. Koszty z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości 
pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych 
środków obliczoną przy zastosowaniu kursu sprzedaży walut z dnia faktycznej 
zapłaty oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia 
nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał 
podatnik.

1b. Kosztami uzyskania przychodów są również wydatki poniesione przez pracodawcę 
na zapewnienie prawidłowej realizacji pracowniczego programu emerytalnego w 
rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych.

1c. U pracodawców będących akcjonariuszami pracowniczych towarzystw emerytalnych 
kosztami uzyskania przychodu są także:

1) wydatki na pokrycie kosztów działalności pracowniczych towarzystw 
emerytalnych,

2) opłaty pobierane przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, o 
których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

1d. W przypadku odpłatnego zbycia nieodpłatnie nabytych rzeczy lub praw, a także 
otrzymanych nieodpłatnie świadczeń, w związku z którymi, stosownie do art. 11 
ust. 2 i 2a, określony został przychód – kwota tego przychodu pomniejszona o 
sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, stanowi 
koszt uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tych rzeczy, praw lub 
nieodpłatnych świadczeń.

1e. W przypadku objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w 
zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego 
zorganizowana część – na dzień objęcia tych udziałów (akcji), wkładów – ustala 
się koszt uzyskania, przychodu, o którym mowa w art.17 ust. 1 pkt 9, w 
wysokości:

1) wartości początkowej przedmiotu wkładu, zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi 
przepisami, pomniejszonej o sumę dokonanych przed wniesieniem tego wkładu 
odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, jeżeli 
przedmiotem wkładu niepieniężnego są środki trwałe lub wartości niematerialne i 
prawne,

2) wartości:

a) nominalnej wnoszonych w formie wkładu niepieniężnego udziałów (akcji) w 
spółce albo wkładów w spółdzielni, w przypadku gdy zostały objęte w zamian za 
wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana 
cześć,

b) określonej zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38, w przypadku gdy udziały (akcje) w 
spółce albo wkłady w spółdzielni, które są wnoszone w formie wkładu 
niepieniężnego, nie zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny,

c) określonej zgodnie z ust. 1f, w przypadku gdy udziały (akcje) w spółce albo 
wkłady w spółdzielni, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, zostały 
objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego 
zorganizowanej części

– jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są udziały (akcje) w spółce albo 
wkłady w spółdzielni,

3) faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, 
wydatków na nabycie innych niż wymienione w pkt 1 i 2 składników majątku 
podatnika – jeżeli przedmiotem wkładu są te inne składniki.

1f. W przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w 
spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych 
udziałów (akcji) albo wkładów, koszt uzyskania przychodów ustala się w 
wysokości:

1) nominalnej wartości objętych udziałów (akcji) albo wkładów z dnia ich objęcia 
– jeżeli te udziały (akcje) albo wkłady zostały objęte w zamian za wkład 
niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część,

2) wartości przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg 
przedsiębiorstwa, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji) albo 
wkładów, nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia.

2. Koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, 
spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej określa się w wysokości 
0,25% kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali, o której mowa 
w art. 27 ust. 1, miesięcznie. Jeżeli podatnik uzyskuje przychody z tych tytułów 
równocześnie od kilku zakładów pracy, koszty uzyskania za rok podatkowy nie mogą 
przekroczyć łącznie 4,5% kwoty, o której mowa w zdaniu poprzednim.

2a. Koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 2, podwyższa się o 25%, 
jeżeli miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza 
miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie otrzymuje 
dodatku za rozłąkę.

3. Jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których 
dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych 
źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na 
poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają 
przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.

4. Koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6, są potrącane tylko w 
tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

5. U podatników prowadzących księgi rachunkowe (handlowe) koszty uzyskania 
przychodów objętych tymi księgami są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, 
którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach 
poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz 
określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, 
chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku 
podatkowego, chyba że zarachowanie ich nie było możliwe; w tym wypadku są one 
potrącane w roku, w którym zostały poniesione.

6. Zasada określona w ust. 5 ma zastosowanie również do podatników prowadzących 
podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że stale w każdym roku 
podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie 
kosztów uzyskania odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

7. (skreślony).

7a. (skreślony).

8. Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz 
wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie 
zgodnie z art. 22a–22o, z uwzględnieniem art. 23.

9. Koszty uzyskania niektórych przychodów określa się w następującej wysokości w 
stosunku do uzyskanego przychodu:

1) z tytułu zapłaty za przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego, 
topografii układu scalonego znaku towarowego lub wzoru zdobniczego przez 
pierwszego właściciela 50%

2) z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania projektu 
wynalazczego, topografii układu scalonego, znaku towarowego lub wzoru 
zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki 
z którą zawarto umowę licencyjną 50%

3) z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z 
praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich 
tymi prawami – 50%, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o 
potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i 
rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 
lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód,

3a) (skreślony),

4) z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 20%, z tym że koszty te 
oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym 
miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie 
chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę 
wymiaru stanowi ten przychód.

10. Jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż 
wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9, koszty 
uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

11. Jeżeli roczne koszty uzyskania przychodów, określone w ust. 2 i 2a, są 
niższe od wydatków na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu 
autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w rocznym 
rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte w wysokości wydatków faktycznie 
poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

12. Do przychodów, o których mowa w art. 14 , nie mają zastosowania koszty 
uzyskania przychodów określone w ust. 9 pkt 3.

Art. 22a. [ Odpisy amortyzacyjne ]

1. Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub 
współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i 
zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2) maszyny, urządzenia i środki transportu,

3) inne przedmioty

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez 
podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością 
gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub 
umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

2. Amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 22c, niezależnie od 
przewidywanego okresu używania:

1) przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej 
„inwestycjami w obcych środkach trwałych”,

2) budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,

3) składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub 
współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z 
prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 23a pkt 1, 
zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami tych składników — jeżeli zgodnie 
z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający

– zwane także środkami trwałymi, 

4) tabor transportu morskiego w budowie, sklasyfikowany w Polskiej Klasyfikacji 
Wyrobów i Usług (PKWiU) w grupie „statki” o symbolu 35.11, zaliczone do branży 
1051-1053 Systematycznego Wykazu Wyrobów (SWW) Głównego Urzędu Statystycznego 
(Dz. U. z 1997 r. Nr 42, poz. 264 i z 1999 r. Nr 92, poz. 1045).

Art. 22b. [ Odpisy amortyzacyjne ]

1. Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, nabyte nadające się do 
gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

1) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

2) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

3) prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

4) autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,

5) licencje,

6) prawa do: wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych, wzorów 
zdobniczych,

7) wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w 
dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez 
podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością 
gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej 
(sublicencji) umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, 
zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

2. Amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 22c, niezależnie od 
przewidywanego okresu używania:

1) wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa 
lub jego zorganizowanej części w drodze;

a) kupna,

b) przyjęcia do odpłatnego korzystania, a odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z 
przepisami rozdziału 4a, dokonuje korzystający,

2) koszty prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym, który może być 
wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

a) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich 
koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, oraz

b) techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika 
odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik podjął decyzję o 
wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, oraz

c) z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych 
zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub 
zastosowania technologii,

3) składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub 
współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z 
prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 23a pkt 1, 
zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami albo uprawnionymi do korzystania 
z tych wartości — jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów 
amortyzacyjnych dokonuje korzystający

– zwane także wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Art. 22c. [ Rzeczy i prawa nie podlegające amortyzacji ]

Amortyzacji nie podlegają:

1) grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,

2) budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale 
mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane 
albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich 
amortyzowaniu,

3) dzieła sztuki i eksponaty muzealne,

4) wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 
22b ust. 2 pkt 1,

5) składniki majątku, które nie są używane na skutek zaprzestania działalności, 
w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają 
amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaprzestano tej 
działalności

– zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i 
prawnymi.

Art. 22d. [ Odpisy amortyzacyjne ]

1. Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o 
których mowa w art. 22a i 22b, których wartość początkowa, określona zgodnie z 
art. 22g, nie przekracza 3 500 zł; wydatki poniesione na ich nabycie stanowią 
wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.

2. Składniki majątku, o których mowa w art. 22a–22c, z wyłączeniem składników 
wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości 
niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania 
ich do używania.

Art. 22e. [ Odpisy amortyzacyjne ]

1. Jeżeli podatnicy nabędą lub wytworzą we własnym zakresie składniki majątku 
wymienione w art. 22a ust. 1 i art. 22b ust. 1, o wartości początkowej 
przekraczającej 3 500 zł, i ze względu na przewidywany przez nich okres używania 
równy lub krótszy niż rok nie zaliczą ich do środków trwałych albo wartości 
niematerialnych i prawnych, a faktyczny okres ich używania przekroczy rok – 
podatnicy są obowiązani, w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym 
ten rok upłynął:

1) zaliczyć te składniki do środków trwałych albo wartości niematerialnych i 
prawnych, przyjmując je do ewidencji w cenie nabycia albo koszcie wytworzenia,

2) zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o różnicę między ceną nabycia lub 
kosztem wytworzenia a kwotą odpisów amortyzacyjnych, przypadającą na okres ich 
dotychczasowego używania, obliczonych dla środków trwałych przy zastosowaniu 
stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych, 
stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy, zwanym „Wykazem stawek amortyzacyjnych”, a 
dla wartości niematerialnych i prawnych – przy zastosowaniu zasad określonych w 
art. 22m,

3) stosować stawki amortyzacji, o których mowa w pkt 2, w całym okresie 
dokonywania odpisów amortyzacyjnych,

4) wpłacić, w terminie do 20 dnia tego miesiąca, do właściwego urzędu skarbowego 
kwotę odsetek naliczonych od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 
wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątku do 
dnia, w którym okres ich używania przekroczył rok, i naliczoną kwotę odsetek 
wykazać w składanych deklaracjach lub zeznaniu, o których mowa w art. 44 ust. 6 
i art. 45 ust. 1; odsetki obliczone od różnicy, o której mowa w pkt 2, wynoszą 
0,1% za każdy dzień.

2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku zaliczenia wydatków na 
nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątku o wartości 
początkowej przekraczającej 3 500 zł do kosztów uzyskania przychodów, a 
następnie zaliczenia tych składników do środków trwałych lub wartości 
niematerialnych i prawnych przed upływem roku od dnia ich nabycia lub 
wytworzenia; w tym przypadku odsetki nalicza się do dnia zaliczenia ich do 
środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

3. Jeżeli różnica, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jest wyższa od kosztów danego 
miesiąca, nierozliczona nadwyżka kosztów pomniejsza koszty w następnych 
miesiącach.

Art. 22f. [ Odpisy amortyzacyjne ]

1. Podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie 
prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości 
początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których 
mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1–3 oraz w art. 22b.

2. Podatnicy będący armatorami, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną 
upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, mogą dokonywać odpisów 
amortyzacyjnych od zamówionego przez nich taboru transportu morskiego w budowie, 
o którym mowa w art. 22a ust. 2 pkt 4.

3. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z art. 22h–22m, gdy wartość 
początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu 
przyjęcia do używania jest wyższa niż 3 500 zł. W przypadku gdy wartość 
początkowa jest równa lub niższa niż 3 500 zł, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 
22d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22h–22m albo 
jednorazowo – w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości 
niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.

4. Jeżeli tylko część nieruchomości, w tym budynku mieszkalnego lub lokalu 
mieszkalnego, jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej bądź 
wynajmowana lub wydzierżawiana – odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w 
wysokości ustalonej od wartości początkowej nieruchomości, budynku lub lokalu 
odpowiadającej stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia 
działalności gospodarczej, wynajmowanej lub wydzierżawianej, do ogólnej 
powierzchni użytkowej tej nieruchomości, budynku lub lokalu.

5. Odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i 
prawnych, które zostały przewłaszczone w celu zabezpieczenia wierzytelności, w 
tym pożyczki lub kredytu, dokonuje dotychczasowy właściciel, w tym 
pożyczkobiorca lub kredytobiorca.

Art. 22g. [ Wartość początkowa środków trwałych oraz wartości niematerialnych i 
prawnych ]

1. Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i 
prawnych, z uwzględnieniem ust. 2–18, uważa się:

1) w razie nabycia w drodze kupna – cenę ich nabycia,

2) w razie wytworzenia we własnym zakresie – koszt wytworzenia,

3) w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób – 
wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o 
nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości,

4) w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do 
spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej – ustaloną przez wspólników na 
dzień wniesienia wkładu lub udziału, wartość poszczególnych środków trwałych 
oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości 
rynkowej, z dnia wniesienia wkładu.

2. Wartość początkową firmy stanowi dodatnia różnica między ceną nabycia 
przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, ustaloną zgodnie z ust. 3 i 5, 
a wartością rynkową składników majątkowych wchodzących w skład kupionego, 
przyjętego do odpłatnego korzystania albo wniesionego do spółki przedsiębiorstwa 
lub jego zorganizowanej części, odpowiednio z dnia kupna, przyjęcia do 
odpłatnego korzystania albo wniesienia do spółki.

3. Za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane 
z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości 
niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, 
załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i 
uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, 
skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i 
usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatnikowi 
nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot 
różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku 
importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników 
majątku.

4. Za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do 
wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych 
usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty 
dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu 
wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i 
małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych 
kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od 
pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do 
dnia przekazania środka trwałego do używania.

5. Cenę nabycia, o której mowa w ust. 3, oraz koszt wytworzenia, o którym mowa w 
ust. 4, koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do 
używania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, zgodnie z art. 
22 ust. 1 i 1a.

6. Wartość początkową składników majątku nabytych w sposób określony w ust. 1 
pkt 3 i 4, wymagających montażu, powiększa się o wydatki poniesione na ich 
montaż.

7. Wartość początkową inwestycji w obcych środkach trwałych oraz budynków i 
budowli wybudowanych na obcym gruncie ustala się, stosując odpowiednio ust. 3–5.

8. Jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części 
nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia 
wykazu, o których mowa w art. 22n, wartość początkową tych środków przyjmuje się 
w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen 
rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego 
rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich 
zużycia.

9. Jeżeli podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia, o którym mowa w ust. 4, 
wartość początkową środków trwałych ustala się w wysokości określonej z 
uwzględnieniem cen rynkowych, o których mowa w ust. 8, przez biegłego, 
powołanego przez podatnika.

10. Podatnicy mogą ustalić wartość początkową budynków mieszkalnych lub lokali 
mieszkalnych: wynajmowanych, wydzierżawianych albo używanych przez właściciela 
na cele prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, przyjmując w każdym 
roku podatkowym wartość stanowiącą iloczyn metrów kwadratowych wynajmowanej, 
wydzierżawianej lub używanej przez właściciela powierzchni użytkowej tego 
budynku lub lokalu i kwoty 988 zł, przy czym za powierzchnię użytkową uważa się 
powierzchnię przyjętą dla celów podatku od nieruchomości.

11. W razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość 
początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej 
pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma 
zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, 
chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej 
prowadzonej odrębnie.

12. W razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału 
przedsiębiorców dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów, z których wynika, 
że przedsiębiorca powstały w wyniku takiej zmiany, podziału albo połączenia 
wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy o zmienionej formie 
prawnej, dzielonego albo połączonego – wartość początkową środków trwałych oraz 
wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej 
określonej w ewidencji (wykazie) przedsiębiorcy o zmienionej formie prawnej, 
dzielonego albo połączonego.

13. Przepis ust. 12 stosuje się odpowiednio w razie:

1) podjęcia działalności przez przedsiębiorcę po przerwie trwającej nie dłużej 
niż 3 lata,

2) zmiany formy prawnej prowadzonej działalności, polegającej na połączeniu lub 
podziale dotychczasowych przedsiębiorców albo zmianie wspólników spółki nie 
będącej osobą prawną,

3) zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego lub odrębnie przez 
każdego z małżonków na działalność wykonywaną na imię obojga małżonków,

4) zmiany działalności wykonywanej na imię obojga małżonków na działalność 
wykonywaną przez jednego lub odrębnie przez każdego z małżonków,

5) zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na 
działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków

– jeżeli przed przerwą lub zmianą składniki majątku były wprowadzone do 
ewidencji (wykazu).

14. W razie nabycia w drodze kupna lub przyjęcia do odpłatnego korzystania 
przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, łączną wartość początkową 
nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowi:

1) suma ich wartości rynkowej w przypadku wystąpienia dodatniej wartości firmy, 
ustalonej zgodnie z ust. 2,

2) różnica między ceną nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, 
ustaloną zgodnie z ust. 3 i 5, a wartością składników majątkowych nie będących 
środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, w przypadku 
niewystąpienia dodatniej wartości firmy.

15. W razie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze 
spadku lub darowizny, łączną wartość początkową nabytych środków trwałych oraz 
wartości niematerialnych i prawnych stanowi suma ich wartości rynkowej, nie 
wyższa jednak od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa albo jego 
zorganizowaną częścią a wartością składników mienia, nie będących środkami 
trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, określoną dla celów podatku 
od spadków i darowizn.

16. Przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz 
wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 2, 8, 
9 i 14–15 stosuje się odpowiednio art. 19.

17. Jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, 
rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, 
ustaloną zgodnie z ust. 1, 3–9 i 11–15, powiększa się o sumę wydatków na ich 
ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub 
peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3 500 zł. Środki 
trwałe uważa się za ulepszone, jeżeli wydatki poniesione na przebudowę, 
rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację powodują wzrost ich 
wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do 
używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, 
jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i 
kosztami ich eksploatacji.

18. Wartość początkową praw majątkowych, w tym licencji i autorskich praw 
majątkowych, stanowi cena nabycia tych praw; jeżeli wynagrodzenie (opłaty) 
wynikające z umowy licencyjnej albo z umowy o przeniesienie innych praw 
majątkowych jest uzależnione od wysokości przychodów z licencji lub praw 
uzyskanych przez licencjobiorcę albo nabywcę – przy ustalaniu wartości 
początkowej praw majątkowych, w tym licencji, nie uwzględnia się tej części 
wynagrodzenia.

19. Jeżeli wartość początkowa środków trwałych lub wartości niematerialnych i 
prawnych zostanie ustalona niezgodnie z ust. 1–18, podatnik dokonuje korekty tej 
wartości początkowej. Korekta wartości początkowej powoduje obowiązek 
odpowiedniej zmiany wysokości dokonanych odpisów amortyzacyjnych oraz należnego 
podatku wraz z należnymi odsetkami za poszczególne okresy sprawozdawcze, 
poczynając od miesiąca następującego po miesiącu oddania do używania lub 
ulepszenia środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej.

Art. 22h. [ Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych ]

1. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się:

1) od wartości początkowej wprowadzonych do ewidencji, o której mowa w art. 22n, 
poszczególnych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z 
zastrzeżeniem art. 22k, w równych ratach co miesiąc, począwszy od pierwszego 
miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość przyjęto do 
używania do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów 
amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan 
likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych 
obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 23 ust. 1 nie uważa się za 
koszty uzyskania przychodów,

2) od zamówionego przez armatora taboru transportu morskiego w budowie, o którym 
mowa w art. 22a ust. 2 pkt 4, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po 
miesiącu, w którym armator poniósł wydatki (w tym dokonał wpłat zaliczek) na 
budowę taboru w wysokości co najmniej 10% wartości kontraktowej odrębnie dla 
każdego obiektu tego taboru; wartość kontraktową, o której mowa w niniejszym 
punkcie, ustala się na dzień zawarcia umowy na budowę danego obiektu,

3) od używanych sezonowo środków trwałych oraz wartości niematerialnych i 
prawnych w okresie ich wykorzystywania; w tym przypadku wysokość odpisu 
miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych 
przez liczbę miesięcy w sezonie albo przez 12 miesięcy w roku,

4) od ujawnionych środków trwałych nie objętych dotychczas ewidencją – począwszy 
od miesiąca następującego po miesiącu, w którym środki te zostały wprowadzone do 
ewidencji.

2. Podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22l i 22ł, dokonują wyboru jednej z metod 
amortyzacji określonej w art. 22i– 22k dla poszczególnych środków trwałych przed 
rozpoczęciem ich amortyzacji; wybraną metodę stosuje się do pełnego 
zamortyzowania danego środka trwałego.

3. Przedsiębiorcy powstali w wyniku zmiany formy prawnej, podziału albo 
połączenia przedsiębiorców, o których mowa w art. 22g ust. 12 lub 13, dokonują 
odpisów amortyzacyjnych z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz 
kontynuują metodę amortyzacji przyjętą przez przedsiębiorcę powstałego w wyniku 
zmiany formy prawnej, podziału albo połączenia, z uwzględnieniem art. 22i ust. 
2–7.

Art. 22i. [ Stawki amortyzacyjne ]

1. Odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, z zastrzeżeniem art. 22j–22ł, 
dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie 
stawek amortyzacyjnych i zasad, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt1.

2. Podatnicy mogą podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki podwyższać:

1) dla budynków i budowli używanych w warunkach:

a) pogorszonych – przy zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 1,2,

b) złych – przy zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 1,4,

2) dla maszyn, urządzeń i środków transportu, z wyjątkiem morskiego taboru 
pływającego, używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych 
albo wymagających szczególnej sprawności technicznej – przy zastosowaniu w tym 
okresie współczynników nie wyższych niż 1,4,

3) dla maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 4–6 i 8 Klasyfikacji Środków 
Trwałych (KŚT) wydanej na podstawie odrębnych przepisów, zwanej dalej 
„Klasyfikacją”, poddanych szybkiemu postępowi technicznemu – przy zastosowaniu 
współczynników nie wyższych niż 2,0.

3. W razie wystąpienia bądź ustania warunków uzasadniających podwyższenie 
stawek, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, stawki te ulegają podwyższeniu lub 
obniżeniu od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały 
okoliczności uzasadniające te zmiany.

4. Podwyższenia stawek dla środków trwałych wymienionych w ust. 2 pkt 3, bądź 
rezygnacji z ich stosowania, podatnicy mogą dokonać począwszy od pierwszego 
miesiąca następnego roku podatkowego.

5. Podatnicy mogą obniżać podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla 
środków trwałych – nie więcej niż o połowę ich wysokości. Obniżenia stawki bądź 
przyjęcia w poprzedniej wysokości dokonuje się począwszy od pierwszego miesiąca 
następnego roku podatkowego.

6. W przypadku podwyższenia stawek amortyzacyjnych, podanych w Wykazie stawek 
amortyzacyjnych przy zastosowaniu współczynników określonych w ust. 2, należy 
dla poszczególnych środków trwałych stosować jeden wybrany współczynnik, przez 
który mnoży się stawkę amortyzacyjną właściwą dla danego środka trwałego, 
przyjętą z Wykazu stawek amortyzacyjnych.

7. Wyjaśnienia dotyczące warunków używania budynków i budowli, określenia 
szczególnej sprawności technicznej maszyn, urządzeń i środków transportu oraz 
maszyn i urządzeń poddanych szybkiemu postępowi technicznemu, o których mowa w 
ust. 2, zawarte są w objaśnieniach do Wykazu stawek amortyzacyjnych.

Art. 22j. [ Indywidualne stawki amortyzacyjne ]

1. Podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22l, mogą indywidualnie ustalić stawki 
amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy 
wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może 
być krótszy niż:

1) dla środków trwałych zaliczonych do grupy 3–6 i 8 Klasyfikacji:

a) 24 miesiące – gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25 000 zł,

b) 36 miesięcy – gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25 000 zł i nie 
przekracza 50 000 zł,

c) 60 miesięcy – w pozostałych przypadkach,

2) dla środków transportu, w tym samochodów osobowych, o których mowa w art. 23 
ust. 3a – 30 miesięcy,

3) dla budynków i budowli – 10 lat, z wyjątkiem budynków wymienionych w poz. 02 
i 05 Wykazu stawek amortyzacyjnych, dla których okres ten nie może być krótszy 
niż 36 miesięcy.

2. Środki trwałe, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, uznaje się za:

1) używane – jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane 
co najmniej przez okres 6 miesięcy, lub

2) ulepszone – jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez 
podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej.

3. Środki trwałe, o których mowa w ust. 1 pkt 3, uznaje się za:

1) używane – jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane 
co najmniej przez okres 60 miesięcy, lub

2) ulepszone – jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez 
podatnika na ulepszenie stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

4. Podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla przyjętych do 
używania inwestycji w obcych środkach trwałych, z tym że dla:

1) inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach – okres amortyzacji 
nie może być krótszy niż 10 lat,

2) inwestycji w obcych środkach trwałych innych niż wymienione w pkt 1 – okres 
amortyzacji ustala się według zasad określonych w ust. 1 pkt 1 i 2.

5. Przepisów ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 nie stosuje się do samochodów 
osobowych, o których mowa w art. 23 ust. 3a, ulepszonych i po raz pierwszy 
wprowadzonych do ewidencji.

Art. 22k. [ Odpisy amortyzacyjne ]

1. Odpisów amortyzacyjnych można dokonywać od wartości początkowej maszyn i 
urządzeń zaliczonych do grupy 3–6 i 8 Klasyfikacji oraz środków transportu, z 
wyjątkiem samochodów osobowych, o których mowa w art. 23 ust. 3a, w pierwszym 
podatkowym roku ich używania przy zastosowaniu stawek podanych w Wykazie stawek 
amortyzacyjnych podwyższonych, z zastrzeżeniem ust. 2, o współczynnik nie wyższy 
niż 2,0, a w następnych latach podatkowych – od ich wartości początkowej 
pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek 
kolejnych lat ich używania. Począwszy od roku podatkowego, w którym tak 
określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty 
amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody określonej w art. 22i ust. 1, 
podatnicy dokonują dalszych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22i.

2. W przypadku używania środków trwałych, określonych w ust. 1, w zakładzie 
danego podatnika położonym na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu wysokim 
bezrobociem strukturalnym albo w gminie zagrożonej recesją i degradacją 
społeczną, których wykaz na podstawie odrębnych przepisów ustala Rada Ministrów 
– stawki podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych można podwyższyć przy 
zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 3,0, dokonując obliczenia odpisów 
amortyzacyjnych zgodnie z zasadą określoną w ust. 1.

3. Jeżeli w trakcie roku podatkowego:

1) gmina zostanie wyłączona z wykazu, o którym mowa w ust. 2, lub

2) podatnik przestanie mieć siedzibę na terenie gminy, o której mowa w ust. 2

– podatnik może stosować do końca tego roku podwyższone stawki amortyzacyjne.

Art. 22l. [ Odpisy amortyzacyjne od taboru transportu morskiego w budowie ]

1. Odpisów amortyzacyjnych od taboru transportu morskiego w budowie, 
wymienionego w art. 22a ust. 2 pkt 4, dokonuje się w ratach co miesiąc przy 
zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych dla taboru pływającego w Wykazie 
stawek amortyzacyjnych.

2. Podstawę obliczenia odpisów amortyzacyjnych od obiektów taboru wymienionych w 
ust. 1 stanowi część wartości kontraktowej, o której mowa w art. 22h ust. 1 pkt 
2, powiększona o kolejne wydatki (zaliczki), ponoszone na budowę danego obiektu; 
wydatki te zwiększają sukcesywnie podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych w 
miesiącu następującym po miesiącu ich poniesienia.

3. Odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w ust. 1, dokonuje się do końca 
miesiąca, w którym dany obiekt taboru został przyjęty do używania; jeżeli nie 
dojdzie do zawarcia umowy przenoszącej na armatora własność zamawianego taboru, 
armator jest obowiązany zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o dokonane odpisy 
amortyzacyjne, obliczone zgodnie z ust. 1 i 2, w miesiącu, w którym odstąpiono 
od umowy.

4. Odpisów amortyzacyjnych od przyjętego do używania taboru morskiego dokonuje 
się zgodnie z art. 22i. Suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych zgodnie z art. 
22i i odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w ust. 2, nie może przekroczyć 
wartości początkowej danego obiektu taboru transportu morskiego.

Art. 22ł. [ Odpisy amortyzacyjne ]

1. Od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych do 
odpłatnego korzystania, zgodnie z umowami zawartymi na podstawie przepisów o 
komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, jeżeli z tych umów 
wynika prawo zakupu tych środków albo wartości przez korzystającego za cenę 
ustaloną w umowach, podatnicy dokonują odpisów amortyzacyjnych na zasadach 
określonych w art. 22h ust. 1. Stawki amortyzacyjne, z uwzględnieniem art. 22i i 
22m, ustala się w proporcji do okresu wynikającego z umowy, z wyjątkiem środków 
trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych o krótszym okresie amortyzacji 
niż okres trwania umowy.

2. W razie nabycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych 
otrzymanych do odpłatnego korzystania na podstawie umów, o których mowa w ust. 
1, przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa, podatnicy dokonują 
dalszych odpisów amortyzacyjnych od tych środków i wartości, kontynuując 
stosowanie zasad i stawek, określonych w ust. 1.

3. W razie przedłużenia okresu obowiązywania umowy zawartej na podstawie 
przepisów, o których mowa w ust.1, stawki odpisów amortyzacyjnych ulegają 
obniżeniu proporcjonalnie do okresu przedłużenia okresu obowiązywania umowy, z 
wyjątkiem środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych o okresie 
amortyzacji krótszym niż okres obowiązywania umowy; zasada ta ma zastosowanie 
wyłącznie do stawek odpisów amortyzacyjnych, dokonywanych od następnego miesiąca 
po miesiącu, w którym zmieniono umowę.

4. Od środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przekazanych do 
używania na podstawie innych umów niż wymienione w ust. 1, odpisów 
amortyzacyjnych od tych składników dokonują odpowiednio finansujący lub 
korzystający na zasadach określonych w art. 22h—22k i art. 22m, z uwzględnieniem 
przepisów rozdziału 4a.

5. Jeżeli umowy inne niż wymienione w ust. 1 dotyczą środków trwałych 
zaliczonych do grupy 3—6 Klasyfikacji i zostały zawarte na okres co najmniej 60 
miesięcy oraz zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje 
korzystający, podatnik może stosować zasady określone w ust. 1—3.

6. Jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje 
korzystający, a nastąpi zmiana, wygaśnięcie lub rozwiązanie umów, o których mowa 
w ust. 4 lub 5, i w związku z tym nie zostanie przeniesiona na korzystającego 
własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, właściciel 
przejmując te składniki majątku określa ich wartość początkową, zgodnie z art. 
22g, przed zawarciem pierwszej umowy leasingu, pomniejszoną o spłatę wartości 
początkowej, o której mowa w art. 23a pkt 7, oraz o sumę dokonanych przez siebie 
odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1.

Art. 22m. [ Okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych ]

1. Z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 22ł ust. 1–3, okres dokonywania odpisów 
amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych nie może być krótszy niż:

1) od licencji (sublicencji) na programy komputerowe oraz od praw autorskich – 
24 miesiące,

2) od licencji na wyświetlanie filmów oraz na emisję programów radiowych i 
telewizyjnych – 24 miesiące,

3) od poniesionych kosztów zakończonych prac rozwojowych – 36 miesięcy,

4) od pozostałych wartości niematerialnych i prawnych – 60 miesięcy.

2. Jeżeli wynikający z umowy okres używania praw majątkowych, o których mowa w 
ust. 1 pkt 2, jest krótszy od okresu ustalonego w tym przepisie, podatnicy mogą 
dokonywać odpisów amortyzacyjnych w okresie wynikającym z umowy.

3. Podatnicy ustalają stawki amortyzacyjne dla poszczególnych wartości 
niematerialnych i prawnych na cały okres amortyzacji przed rozpoczęciem 
dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

4. Odpisów amortyzacyjnych od własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu 
mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz prawa do domu 
jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej dokonuje się przy zastosowaniu 
rocznej stawki amortyzacyjnej w wysokości 2,5%; przy ustalaniu wartości 
początkowej tych praw podatnicy mogą stosować zasadę określoną w art. 22g ust. 
10, z tym że wówczas roczna stawka amortyzacyjna wynosi 1,5%.

Art. 22n. [ Ewidencjonowanie informacji dla określenia wysokości odpisów 
amortyzacyjnych ]

1. Podatnicy prowadzący, zgodnie z przepisami o rachunkowości, księgi rachunkowe 
są obowiązani do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości 
niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości 
odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22a–22m.

2. Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów są obowiązani do 
prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, 
zawierającej, z zastrzeżeniem ust. 3, co najmniej:

1) liczbę porządkową,

2) datę nabycia,

3) datę przyjęcia do używania,

4) określenie dokumentu stwierdzającego nabycie,

5) określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej,

6) symbol Klasyfikacji Środków Trwałych,

7) wartość początkową,

8) stawkę amortyzacyjną,

9) kwotę odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy i narastająco za okres 
dokonywania tych odpisów, w tym także, gdy składnik majątku był kiedykolwiek 
wprowadzony do ewidencji (wykazu), a następnie z niej wykreślony i ponownie 
wprowadzony,

10) zaktualizowaną wartość początkową,

11) zaktualizowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych,

12) wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową,

13) datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia.

3. Nie podlegają objęciu ewidencją budynki mieszkalne, lokale mieszkalne i 
własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do 
lokalu użytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, 
których wartość początkową ustala się zgodnie z art. 22g ust. 10.

4. Zapisów dotyczących środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 
dokonuje się w ewidencji najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania.

5. W razie zmiany formy opodatkowania, podatnicy, zakładając ewidencję, o której 
mowa w ust. 2, uwzględniają w niej odpisy amortyzacyjne przypadające za okres 
opodatkowania w formie zryczałtowanego podatku dochodowego.

6. W razie braku ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i 
prawnych dokonywane odpisy amortyzacyjne nie stanowią kosztów uzyskania 
przychodów.

Art. 22o. [ Delegacje ]

1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określa, w drodze 
rozporządzenia, tryb i terminy aktualizacji wyceny środków trwałych, o których 
mowa w art. 22a, wartości początkowej składników majątku, o której mowa w art. 
22d ust. 1, kwoty określonej w art. 22g ust. 10 do obliczenia wartości 
początkowej budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych, jednostkowej ceny 
nabycia części składowych i peryferyjnych, o których mowa w art. 22g ust. 17, 
oraz wartości początkowej środków trwałych, o której mowa w art. 22j ust. 1 pkt 
1 lit. a) i b), jeżeli wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie 
trzech kwartałów w roku poprzedzającym rok podatkowy w stosunku do analogicznego 
okresu roku ubiegłego przekroczy 10%.

2. Wskaźniki wzrostu cen nakładów inwestycyjnych ogłasza Prezes Głównego Urzędu 
Statystycznego w odstępach kwartalnych.

Art. 23. [ Wydatki nie uznawane za koszty uzyskania przychodów ]

1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

1) wydatków na:

a) nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat 
za wieczyste użytkowanie gruntów,

b) nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a) 
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również 
wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,

c) ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają 
wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych

– wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę 
odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak 
kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy 
określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d), oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i 
praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego 
zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa 
w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia,

2) (skreślony),

3) (skreślony),

4) odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad 
określonych w art. 22a–22o, w części ustalonej od wartości samochodu 
przewyższającej równowartość 20 000 EURO przeliczonej na złote według kursu 
średniego EURO ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania 
samochodu do używania,

5) strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w 
części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 
pkt 1,

6) strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, 
jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju 
działalności ,

7) odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika; kosztem 
uzyskania przychodów są jednak:

a) podstawowe odpisy i wpłaty na te fundusze, jeżeli obowiązek lub możliwość ich 
tworzenia w ciężar kosztów określają odrębne ustawy,

b) odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu 
świadczeń socjalnych obciążają koszty działalności pracodawcy, jeżeli środki 
pieniężne stanowiące równowartość tych odpisów i zwiększeń zostały wpłacone na 
rachunek Funduszu,

8) wydatków na:

a) spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych 
pożyczek (kredytów),

b) spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń,

c) umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), 
powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów,

9) odsetek od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów,

10) wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w 
przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki 
handlowej – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników,

11) darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju,

12) podatku dochodowego, podatku od spadków i darowizn,

13) jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w 
wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki 
ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy,

14) kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań,

15) grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym 
skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od tych 
grzywien i kar,

16) kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu:

a) nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska,

b) niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących 
uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,

17) wierzytelności odpisanych jako przedawnione,

18) odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i 
innych należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 
1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083, z 
1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 92, poz. 1062),

19) kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych 
robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w 
usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług,

20) wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich 
wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały 
zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została 
uprawdopodobniona,

21) rezerw tworzonych na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została 
uprawdopodobniona, z wyjątkiem rezerw na pokrycie takich wierzytelności, które 
uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i 
których nieściągalność została uprawdopodobniona,

22) rezerw innych niż wymienione w pkt 21, jeżeli obowiązek ich tworzenia w 
ciężar kosztów nie wynika z odrębnych ustaw; nie są jednak kosztem uzyskania 
przychodów rezerwy utworzone zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o 
rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 
272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140, poz. 939 
i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 
669 i Nr 155, poz. 1014 oraz z 1999 r. Nr 9, poz. 75 i Nr 83, poz. 931), inne 
niż określone jako taki koszt w niniejszej ustawie,

23) kosztów reprezentacji i reklamy w części przekraczającej 0,25% przychodu, 
chyba że reklama jest prowadzona w środkach masowego przekazu lub publicznie w 
inny sposób,

24) (skreślony), 

25) kwot dodatkowych, które, zgodnie z przepisami o cenach, podlegają wpłaceniu 
do budżetu państwa,

26) kwot dodatkowych opłat rocznych za niezabudowanie bądź niezagospodarowanie 
gruntów w określonym terminie, przewidzianym w odrębnych przepisach o gospodarce 
gruntami,

27) udzielonych pożyczek, w tym straconych pożyczek,

28) (skreślony),

29) wpłat, o których mowa w art. 21 ust. 1 i w art. 23 ustawy z dnia 27 sierpnia 
1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób 
niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 i Nr 160, poz. 1082, z 1998 r. Nr 99, 
poz. 628, Nr 106, poz. 668, Nr 137, poz. 887, Nr 156, poz. 1019 i Nr 162, poz. 
1118 i 1126 oraz z 1999 r. Nr 49, poz. 486, Nr 90, poz. 1001, Nr 95, poz. 1101 i 
Nr 111, poz. 1280),

30) składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest 
obowiązkowa, z wyjątkiem wpłat przedsiębiorców, prowadzących działalność 
gospodarczą w dziedzinie turystyki, wypoczynku, sportu i rekreacji, na rzecz 
Polskiej Organizacji Turystycznej,

31) kosztów uzyskania przychodów ze źródeł przychodów znajdujących się na 
obszarze Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł 
w ogóle nie podlegają opodatkowaniu albo są zwolnione od podatku dochodowego,

32) naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w 
tym również od pożyczek (kredytów),

33) odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających 
koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji,

34) strat z odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta 
uprzednio na podstawie art. 14 została zarachowana jako przychód należny,

35) poniesionych kosztów zaniechanych inwestycji, 

36) wydatków ponoszonych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich 
samochodów na potrzeby wykonywanej działalności:

a) w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe) w wysokości 
przekraczającej kwotę ustaloną przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr 
przebiegu pojazdu lub w pełnej wysokości, jeżeli podróż służbowa pracownika nie 
jest udokumentowana delegacją służbową,

b) w jazdach lokalnych – w wysokości przekraczającej wysokość miesięcznego 
ryczałtu pieniężnego albo w wysokości przekraczającej stawki za jeden kilometr 
przebiegu pojazdu,

określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra,

37) składek na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy i inne fundusze celowe 
utworzone na podstawie odrębnych ustaw – od nagród i premii wypłaconych w 
gotówce lub papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem 
dochodowym,

38) wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, 
udziałów (akcji) w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków 
na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych oraz certyfikatów 
inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych; wydatki takie 
są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia 
tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym dochodu 
z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także dochodu z 
odpłatnego zbycia certyfikatów inwestycyjnych lub jednostek uczestnictwa 
funduszy inwestycyjnych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach 
powierniczych, a także z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa lub 
certyfikatów inwestycyjnych,

38a) wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych – do 
czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z 
realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia – o 
ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3, nie powiększają wartości 
początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych,

39) (skreślony),

40) umorzonych pożyczek, jeżeli ich umorzenie nie jest związane z postępowaniem 
układowym w rozumieniu przepisów prawa o postępowaniu układowym,

41) umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie 
art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne,

42) wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o 
zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; kosztem uzyskania przychodów są jednak 
świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu 
świadczeń socjalnych,

43) podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów:

a) podatek naliczony:

– jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary 
i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług 
zwolnionych od podatku od towarów i usług,

– w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług oraz 
o podatku akcyzowym podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot 
różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek od towarów i usług 
nie powiększa wartości środka trwałego,

b) podatek należny w przypadku:

– importu usług, jeżeli nie stanowi on podatku naliczonego w rozumieniu 
odrębnych przepisów,

– przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na 
potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami,

44) strat powstałych w wyniku nadmiernych ubytków lub zawinionych niedoborów 
wyrobów akcyzowych oraz podatku akcyzowego od tych ubytków lub niedoborów,

45) odpisów z tytułu zużycia środków trwałych, dokonywanych według zasad 
określonych w art. 22a–22o, od tej części ich wartości, która odpowiada 
poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie tych środków we własnym 
zakresie, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo 
zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie,

45a) odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz 
wartości niematerialnych i prawnych:

a) nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, 
jeżeli nabycie to nie stanowi przychodu w naturze albo dochód z tego tytułu jest 
zwolniony od podatku dochodowego,

b) jeżeli przed dniem 1 stycznia 1995 r. zostały nabyte lecz nie zaliczone do 
środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

c) oddanych do nieodpłatnego używania, z wyjątkiem nieruchomości – za miesiące, 
w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania,

45b) odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej wartości niematerialnych i 
prawnych wniesionych do spółki w postaci wkładu niepieniężnego, stanowiących 
równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie 
przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how),

46) poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, z 
zastrzeżeniem pkt 36, z tytułu używania nie wprowadzonego do ewidencji środków 
trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby 
prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej 
podatnika – w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby 
kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za jeden kilometr 
przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra; 
w celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do 
prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, według określonego wzoru,

47) składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich 
część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20 000 EURO, 
przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez 
Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu 
przyjętej dla celów ubezpieczenia,

48) strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich 
remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem 
dobrowolnym,

49) wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych 
składników majątku przedsiębiorstwa, nie zaliczanych zgodnie z odrębnymi 
przepisami do środków trwałych – w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie 
są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą 
celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia 
znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa,

50) opłat sankcyjnych, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do 
budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego,

51) kosztów utrzymania zakładowych obiektów socjalnych, w części pokrytej ze 
środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,

52) wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność 
gospodarczą i osób z nimi współpracujących – w części przekraczającej wysokość 
diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych 
przez właściwego ministra,

53) (skreślony),

54) strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, 
zadatków) w związku z niewykonaniem umowy,

55) nie wypłaconych należności z tytułów określonych w art. 41 ust. 1,

56) wydatków i kosztów sfinansowanych z dochodów (przychodów), o których mowa w 
art. 21 ust. 1 pkt 46, pkt 47a i 48,

57) składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów 
ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka grup 1, 
3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II, wymienionych w załączniku do ustawy z 
dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 1996 r. Nr 11, 
poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 107, poz. 685, Nr 121, 
poz. 769 i 770 i Nr 139, poz. 934, z 1998 r. Nr 155, poz. 1015, z 1999 r. Nr 49, 
poz. 483, Nr 101, poz. 1178 i Nr 110, poz. 1255 oraz z 2000 r. Nr 43, poz. 483, 
Nr 48, poz. 552 i Nr 70, poz. 819) jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia 
nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca 
roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:

a) wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,

b) możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,

c) wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie,

58) składek na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconych w roku podatkowym przez 
podatnika zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,

59) dodatkowej opłaty wymierzanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na 
podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.

2. Za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20, uważa się te 
wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako 
odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania 
egzekucyjnego, albo

2) postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek masy nie wystarcza na 
zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego, lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego, gdy zachodzi okoliczność, o której 
mowa w lit. a), lub 

c) ukończeniu postępowania upadłościowego, albo

3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane 
koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby 
równe albo wyższe od jej kwoty.

3. Nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21, uznaje 
się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy:

1) dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w 
stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość albo

2) na wniosek dłużnika wszczęte zostało postępowanie ugodowe w rozumieniu 
przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub 
postępowanie układowe w rozumieniu przepisów o postępowaniu układowym, albo

3) wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na 
drogę postępowania egzekucyjnego, albo

4) wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa 
sądowego. 

3a. Ilekroć w ust. 1 jest mowa o samochodzie osobowym – rozumie się przez to 
każdy samochód, który nie posiada homologacji producenta lub importera wymaganej 
dla samochodów innych niż osobowe oraz którego dopuszczalna ładowność nie 
przekracza 500 kg.

3b. Przepis ust. 1 pkt 46 nie dotyczy samochodów osobowych używanych na 
podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1.

4. Ilekroć w ust. 1 jest mowa o stawce za jeden kilometr przebiegu pojazdu, 
rozumie się przez to stawkę określoną dla samochodów osobowych, uwzględniającą 
odpowiednio pojemność silnika. 

5. Przebieg pojazdu, o którym mowa w ust. 1 pkt 36 i 46, powinien być, z 
wyłączeniem ryczałtu pieniężnego, udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu 
prowadzonej przez pracownika według obowiązującego wzoru, potwierdzonej przez 
podatnika na koniec każdego miesiąca. W razie braku tej ewidencji wydatki 
ponoszone przez podatnika na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich 
samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. 

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze 
rozporządzenia, maksymalną wysokość wpłat dokonywanych przez przedsiębiorców, 
prowadzących działalność gospodarczą w dziedzinie turystyki, wypoczynku, sportu 
i rekreacji, na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej, uznawaną za koszt 
uzyskania przychodów

Rozdział 4a - Opodatkowanie stron umowy leasingu

Art. 23a. [ Definicje ]

Ilekroć w rozdziale jest mowa o:

1) umowie leasingu — rozumie się przez to umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a 
także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej 
«finansującym», oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania 
pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej 
«korzystającym», podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości 
niematerialne i prawne, a także grunty,

2) podstawowym okresie umowy leasingu — rozumie się przez to czas oznaczony, na 
jaki została zawarta ta umowa, z wyłączeniem czasu, na który może być 
przedłużona lub skrócona,

3) odpisach amortyzacyjnych — rozumie się przez to odpisy amortyzacyjne 
dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 22a—22m, z uwzględnieniem art. 
23,

4) normatywnym okresie amortyzacji — rozumie się przez to w odniesieniu do:

a) środków trwałych — okres, w którym odpisy amortyzacyjne, wynikające z 
zastosowania stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek 
amortyzacyjnych, zrównują się z wartością początkową środków trwałych,

b) wartości niematerialnych i prawnych — okres ustalony w art. 22m,

5) rzeczywistej wartości netto — rozumie się przez to wartość początkową środków 
trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych zaktualizowaną zgodnie z 
odrębnymi przepisami, pomniejszoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których 
mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1,

6) hipotetycznej wartości netto — rozumie się przez to wartość początkową 
określoną zgodnie z art. 22g pomniejszoną o:

a) odpisy amortyzacyjne obliczone według zasad określonych w art. 22k ust. 1 z 
uwzględnieniem współczynnika 3 — w odniesieniu do środków trwałych,

b) odpisy amortyzacyjne obliczone przy zastosowaniu trzykrotnie skróconych 
okresów amortyzowania, o których mowa w pkt 4b — w odniesieniu do wartości 
niematerialnych i prawnych,

7) spłacie wartości początkowej — rozumie się przez to faktycznie otrzymaną 
przez finansującego w opłatach ustalonych w umowie leasingu równowartość 
wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, 
określoną zgodnie z art. 22g, w podstawowym okresie umowy leasingu; spłaty tej 
nie koryguje się o kwotę wypłaconą korzystającemu, o której mowa w art. 23d albo 
art. 23h.

Art. 23b. [ Przychód finansującego ]

1. Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w 
podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości 
niematerialnych i prawnych, stanowią przychód finansującego i odpowiednio koszt 
uzyskania przychodów korzystającego, z zastrzeżeniem ust. 2, jeżeli umowa ta 
spełnia następujące warunki:

1) została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego 
okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym 
rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na 
okres co najmniej 10 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom 
amortyzacyjnym nieruchomości, oraz

2) suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i 
usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości 
niematerialnych i prawnych.

2. Jeżeli finansujący w dniu zawarcia umowy leasingu korzysta ze zwolnień w 
podatku dochodowym przysługujących na podstawie:

1) art. 6 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych 
(Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, Nr 60, poz. 700 i 703, Nr 86, poz. 958, Nr 
103, poz. 1100, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1315 i 1324),

2) przepisów o specjalnych strefach ekonomicznych,

3) art. 23 i 37 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem 
zagranicznym (Dz. U. z 1997 r. Nr 26, poz. 143, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063 oraz 
z 1999 r. Nr 49, poz. 484 i Nr 101, poz. 1178)

— do umowy tej stosuje się zasady opodatkowania określone w art. 23f—23h.

Art. 23c. [ Przychód ze sprzedaży środków trwałych lub wartości niematerialnych 
i prawnych ]

Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, o której mowa w art. 23b 
ust. 1, finansujący przenosi na korzystającego własność środków trwałych lub 
wartości niematerialnych i prawnych, będących przedmiotem tej umowy:

1) przychodem ze sprzedaży środków trwałych lub wartości niematerialnych i 
prawnych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży; jeżeli 
jednak cena ta jest niższa od hipotetycznej wartości netto środków trwałych lub 
wartości niematerialnych i prawnych, przychód ten określa się w wysokości 
wartości rynkowej według zasad określonych w art. 19,

2) kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży jest 
rzeczywista wartość netto.

Art. 23d. [ Kwota otrzymana przez korzystającego ]

1. Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, o której mowa w art. 
23b ust. 1, finansujący przenosi na osobę trzecią własność środków trwałych lub 
wartości niematerialnych i prawnych, będących przedmiotem tej umowy, oraz 
wypłaca korzystającemu z tytułu spłaty ich wartości uzgodnioną kwotę — przy 
określaniu przychodu ze sprzedaży i kosztu jego uzyskania stosuje się przepisy 
art. 14, art. 19, art. 22 i art. 23.

2. Kwota wypłacona korzystającemu, w przypadku określonym w ust. 1, stanowi 
koszt uzyskania przychodów finansującego w dniu zapłaty do wysokości różnicy 
pomiędzy rzeczywistą wartością netto a hipotetyczną wartością netto.

3. Kwota otrzymana przez korzystającego, w przypadku określonym w ust. 1, 
stanowi jego przychód w dniu jej otrzymania.

Art. 23e. [ Opłaty ustalone przez strony umowy ]

Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, o której mowa w art. 23b 
ust. 1, finansujący oddaje korzystającemu do dalszego używania środki trwałe lub 
wartości niematerialne i prawne, będące przedmiotem tej umowy, przychodem 
finansującego i odpowiednio kosztem uzyskania przychodów korzystającego są 
opłaty ustalone przez strony tej umowy.

Art. 23f. [ Wyłączenie zaliczania opłat do przychodów finansującego ]

1. Do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów 
korzystającego nie zalicza się opłat, o których mowa w art. 23b ust. 1, w części 
stanowiącej spłatę wartości początkowej środków trwałych lub wartości 
niematerialnych i prawnych, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1) umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony,

2) suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od 
towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub 
wartości niematerialnych i prawnych,

3) umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie 
umowy leasingu dokonuje korzystający.

2. Jeżeli wysokość kwoty spłaty wartości środków trwałych lub wartości 
niematerialnych i prawnych przypadających na poszczególne opłaty nie jest 
określona w umowie leasingu, ustala się ją proporcjonalnie do okresu trwania tej 
umowy.

Art. 23g. [ Przeniesienie własności środków trwałych lub wartości 
niematerialnych i prawnych ]

1. Jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w art. 23f ust. 1, i po upływie 
podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego 
własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych będących 
przedmiotem tej umowy:

1) przychodem ze sprzedaży środków trwałych lub wartości niematerialnych i 
prawnych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, także 
wtedy, gdy odbiega ona znacznie od ich wartości rynkowej,

2) do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków poniesionych przez 
finansującego na nabycie lub wytworzenie środków trwałych lub wartości 
niematerialnych i prawnych stanowiących przedmiot umowy leasingu; kosztem są 
jednak te wydatki pomniejszone o spłatę wartości początkowej, o której mowa w 
art. 23a pkt 7.

2. Jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w art. 23f ust. 1, i po upływie 
podstawowego okresu umowy leasingu finansujący oddaje korzystającemu do dalszego 
używania środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, będące przedmiotem 
umowy, przychodem finansującego i odpowiednio kosztem uzyskania przychodów 
korzystającego są opłaty ustalone przez strony, także wtedy, gdy odbiegają 
znacznie od wartości rynkowej.

Art. 23h. [ Przeniesienie własności na osobę trzecią ]

1. Jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w art. 23f ust. 1, i po upływie 
podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na osobę trzecią 
własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, będących 
przedmiotem umowy, oraz wypłaca korzystającemu z tytułu spłaty ich wartości 
uzgodnioną kwotę:

1) przy określaniu przychodu ze sprzedaży stosuje się przepisy, o których mowa w 
art. 14 i art. 19,

2) do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków poniesionych przez 
finansującego na nabycie lub wytworzenie środków trwałych lub wartości 
niematerialnych i prawnych stanowiących przedmiot umowy; kosztem są jednak te 
wydatki pomniejszone o spłatę wartości początkowej, o której mowa w art. 23a pkt 
7.

2. Kwota wypłacona korzystającemu stanowi koszt uzyskania przychodów 
finansującego i jest przychodem korzystającego w dniu jej otrzymania.

Art. 23i. [ Przeniesienie własności gruntów ]

1. Jeżeli przedmiotem umowy leasingu zawartej na czas oznaczony są grunty, a 
suma ustalonych w niej opłat odpowiada co najmniej wartości gruntów równej 
wydatkom na ich nabycie — do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów 
uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat ustalonych w tej 
umowie, ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie tej umowy z 
tytułu używania przedmiotu umowy, w części stanowiącej spłatę tej wartości; 
przepis art. 23f ust. 2 stosuje się odpowiednio.

2. Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na 
korzystającego lub osobę trzecią własność gruntów będących przedmiotem tej 
umowy, albo oddaje je korzystającemu do dalszego używania, do ustalenia 
przychodów i kosztów uzyskania przychodów stron umowy przepisy art. 23g i art. 
23h stosuje się odpowiednio.

Art. 23j. [ Określenie ceny w umowie leasingu ]

1. Jeżeli w umowie leasingu została określona cena, po której korzystający ma 
prawo nabyć przedmiot umowy po zakończeniu podstawowego okresu tej umowy, cenę 
tę uwzględnia się w sumie opłat, o których mowa w art. 23b ust. 1 pkt 2 i art. 
23f ust. 1 pkt 2.

2. Do sumy opłat, o której mowa w ust. 1, nie zalicza się:

1) płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, o ile są one 
wyodrębnione z opłat leasingowych,

2) podatków, w których obowiązek podatkowy ciąży na finansującym z tytułu 
własności lub posiadania środków trwałych, będących przedmiotem umowy leasingu, 
oraz składek na ubezpieczenie tych środków trwałych, jeżeli w umowie leasingu 
zastrzeżono, że korzystający będzie ponosił ciężar tych podatków i składek 
niezależnie od opłat za używanie,

3) kaucji określonej w umowie leasingu wpłaconej finansującemu przez 
korzystającego.

3. Kaucji, o której mowa w ust. 2 pkt 3, nie zalicza się do przychodów 
finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego.

Art. 23k. [ Przeniesienie wierzytelności na rzecz osoby trzeciej ]

1. Jeżeli finansujący przeniósł na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu 
opłat, o których mowa w art. 23b ust. 1, a nie została przeniesiona na osobę 
trzecią własność przedmiotu umowy leasingu:

1) do przychodów finansującego nie zalicza się kwot wypłaconych przez osobę 
trzecią z tytułu przeniesienia wierzytelności,

2) kosztem uzyskania przychodów finansującego jest zapłacone osobie trzeciej 
dyskonto lub wynagrodzenie.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, opłaty ponoszone przez korzystającego na 
rzecz osoby trzeciej stanowią przychód finansującego w dniu wymagalności 
zapłaty.

Art. 23l. [ Stosowanie przepisów ustawy ]

Do opodatkowania stron umowy zawartej na czas nieoznaczony lub na czas 
oznaczony, lecz niespełniającej warunków, określonych w art. 23b ust. 1 pkt 2 
lub art. 23f ust. 1, lub art. 23i ust. 1, stosuje się przepisy, o których mowa w 
art. 11, 22 i 23, dla umów najmu i dzierżawy.

Rozdział 5 - Szczególne zasady ustalania dochodu

Art. 24. [ Określenie dochodu podatników ]

1. U podatników, którzy zgodnie z obowiązującymi ich zasadami rachunkowości 
sporządzają sprawozdanie finansowe, za dochód z działalności gospodarczej uważa 
się dochód wykazany na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg, zmniejszony o 
dochody wolne od podatku i zwiększony o wydatki nie stanowiące kosztów uzyskania 
przychodów, zaliczone uprzednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów. 

2. U podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących 
księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy 
przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania powiększona o różnicę 
pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, 
materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, 
braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość 
remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu 
początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa. 
Dochodem lub stratą z odpłatnego zbycia składników majątku trwałego związanego z 
prowadzoną działalnością jest różnica pomiędzy przychodem uzyskanym z odpłatnego 
zbycia a ich wartością wykazaną w ewidencji środków trwałych prowadzonej dla 
celów stosowania odpisów amortyzacyjnych, powiększona o wartość dokonanych 
odpisów amortyzacyjnych.

3. W razie zawiadomienia urzędu skarbowego o likwidacji działalności 
gospodarczej, dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości ustalonej według 
cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów 
(surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i 
odpadków oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywaną 
działalnością, nie będących środkami trwałymi – takiego wskaźnika procentowego, 
jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy 
poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności, a jeżeli w 
tym okresie dochód nie wystąpił – w roku podatkowym poprzedzającym rok, w którym 
nastąpiła likwidacja. Za datę likwidacji działalności gospodarczej uważa się 
datę określoną w zawiadomieniu, o którym mowa w zdaniu poprzednim. Nie ustala 
się dochodu na dzień likwidacji, jeżeli w wyniku zmiany formy prawnej lub 
połączenia przedsiębiorstw wartość składników majątku objętych remanentem 
została wniesiona w formie wkładu lub aportu do nowo powstałego lub istniejącego 
przedsiębiorcy albo gdy nastąpiła całkowita lub częściowa zmiana branży.

4. Dochodem (stratą) z działów specjalnych produkcji rolnej jest różnica 
pomiędzy przychodem z tytułu prowadzenia tych działów a poniesionymi kosztami 
uzyskania, powiększona o wartość przyrostu stada zwierząt na koniec roku 
podatkowego w porównaniu ze stanem na początek roku i pomniejszona o wartość 
ubytków w tym stadzie w ciągu roku podatkowego. Dochód z działów specjalnych 
produkcji rolnej, jeżeli podatnik nie prowadzi ksiąg, o których mowa w art. 15, 
ustala się przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni 
upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, określonych w załączniku nr 2.

4a. Normy szacunkowe dochodu rocznego, o których mowa w ust. 4, stosuje się od 
jednostek powierzchni upraw lub innych jednostek rodzajów produkcji określonych 
w kolumnie 3 załącznika nr 2, z tym że w przypadku:

1) upraw w szklarniach i tunelach foliowych – od 1 m2 powierzchni ogólnej 
obliczanej według wewnętrznej długości ścian,

2) upraw grzybów i ich grzybni – od 1 m2 powierzchni zajętej pod te uprawy,

3) wylęgarni drobiu – od 1 sztuki pisklęcia uzyskanego z wylęgu,

4) zwierząt laboratoryjnych – od 1 sztuki sprzedanych zwierząt,

5) hodowli i chowu zwierząt wymienionych pod lp. 15 lit. b)–h) załącznika nr 2 – 
od 1 sztuki zwierząt sprzedanych,

6) hodowli ryb akwariowych – od 1 dm3 objętości akwarium, obliczonej według 
wewnętrznych długości krawędzi.

4b. Jeżeli rozmiary działów specjalnych produkcji rolnej przekraczają wielkości 
określone w załączniku nr 2, opodatkowaniu podlegają dochody uzyskane w roku 
podatkowym z całej powierzchni upraw lub wszystkich jednostek produkcji.

4c. Jeżeli w ciągu rocznego cyklu produkcji na tej samej powierzchni są 
prowadzone różne uprawy, dla których są ustalane różne normy szacunkowe dochodu, 
dochód z każdego rodzaju uprawy oblicza się, z zastrzeżeniem ust. 4e, przy 
zastosowaniu właściwej dla niej normy, proporcjonalnie do liczby miesięcy, w 
których była prowadzona taka uprawa, wliczając w to okres przygotowania do 
zaprowadzenia tej uprawy.

4d. Przepis ust. 4c stosuje się również w razie rozpoczęcia lub zaprzestania w 
ciągu roku prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej.

4e. W szklarniach nie ogrzewanych stosuje się normę roczną bez względu na okres 
i rodzaj prowadzonej uprawy.

5. Dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany z 
tego udziału, w tym także: dochód z umorzenia udziałów lub akcji, wartość 
majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej, dochód przeznaczony na 
podwyższenie kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach – dochód 
przeznaczony na podwyższenie funduszu udziałowego oraz dochód stanowiący 
równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów 
(funduszy) osoby prawnej oraz dywidendy z akcji złożonych przez członków 
pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych.

5a. Dochodem z tytułu przeniesienia akcji złożonych na rachunku ilościowym 
członka pracowniczego funduszu emerytalnego do aktywów tego funduszu jest 
różnica pomiędzy wartością tych akcji w dniu przeniesienia, wycenionych według 
zasad wyceny aktywów funduszy emerytalnych, a kosztem nabycia tych akcji.

6. Dochodem z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. 
d), jeżeli przychód z odpłatnego zbycia nie stanowi przychodu z działalności 
gospodarczej, jest różnica pomiędzy przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia 
rzeczy a kosztem ich nabycia, zmniejszona o wartość nakładów poczynionych w 
czasie posiadania rzeczy.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem 
właściwym do spraw rolnictwa, poczynając od roku podatkowego 2002, ogłasza w 
drodze rozporządzenia normy szacunkowe, o których mowa w ust. 4, zmieniając je 
corocznie w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarowej produkcji 
rolniczej, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku 
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

8. W przypadku połączenia spółek mających osobowość prawną, dochód (przychód) 
udziałowca (akcjonariusza) spółki przejmowanej, stanowiący nadwyżkę pomiędzy 
wartością udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą a wydatkami 
na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) w spółce przejmowanej, nie podlega 
opodatkowaniu w momencie połączenia spółek; przy ustalaniu dochodu z odpłatnego 
zbycia udziałów (akcji) spółki przejmującej, udziałowiec (akcjonariusz) ustala 
koszt uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 
38 w odniesieniu do nabycia (objęcia) udziałów (akcji) w spółce przejętej.

9. Przepisy ust. 8 stosuje się odpowiednio do połączenia spółek poprzez 
zawiązanie nowej spółki.

10. Jeżeli podatnik dokonuje odpłatnego zbycia papierów wartościowych nabytych 
po różnych cenach, przy ustalaniu dochodu z takiego zbycia stosuje się zasadę, 
że każdorazowo zbycie dotyczy kolejno papierów wartościowych nabytych 
najwcześniej.

11. Dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych przez 
osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy spółki, 
a wydatkami poniesionymi na ich objęcie, nie podlega opodatkowaniu w momencie 
objęcia tych akcji; zasadę określoną w zdaniu pierwszym stosuje się odpowiednio 
do dochodu stanowiącego nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji a wydatkami 
poniesionymi na ich nabycie od spółki posiadającej osobowość prawną, która 
objęła te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby 
uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem 
akcji.

12. Zasada, o której mowa w ust. 11, nie ma zastosowania do dochodu osiągniętego 
ze zbycia akcji, przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego 
zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji.

Art. 24a. [ Obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów ]

1. Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych 
oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane 
prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z 
zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi 
przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy 
opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres 
sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości 
niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów 
amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a–22o.

2. Obowiązek prowadzenia księgi dotyczy również osób:

1) wykonujących działalność na podstawie umów agencyjnych i umów na warunkach 
zlecenia, zawartych na podstawie odrębnych przepisów,

2) prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły 
zamiar prowadzenia tych ksiąg,

3) duchownych, które zrzekły się opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego.

3. Obowiązek prowadzenia księgi nie dotyczy osób, które:

1) opłacają podatek dochodowy w formach zryczałtowanych,

2) wykonują wyłącznie usługi przewozu osób i towarów taborem konnym,

3) wykonują zawód adwokata wyłącznie w zespole adwokackim,

4) dokonują sprzedaży środków trwałych po likwidacji działalności.

4. Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych, spółek 
cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek 
partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14, za poprzedni rok 
podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej 
w EURO w przepisach o rachunkowości.

5. Osoba fizyczna, spółka cywilna osób fizycznych, spółka jawna osób fizycznych 
lub spółka partnerska może prowadzić księgi rachunkowe również od początku 
następnego roku podatkowego, jeżeli przychody, w rozumieniu art. 14, za 
poprzedni rok podatkowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej kwoty 
określonej w EURO w przepisach o rachunkowości. W tym przypadku osoba ta lub 
wspólnicy spółki przed rozpoczęciem roku podatkowego są obowiązani do 
zawiadomienia o tym urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania 
podatkiem dochodowym.

6. Wyrażone w EURO wielkości, o których mowa w ust. 4 i 5, przelicza się na 
walutę polską według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, 
obowiązującego w dniu 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, 
określi sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, szczegółowe 
warunki, jakim powinna odpowiadać ta księga, aby stanowiła dowód pozwalający na 
określenie zobowiązań podatkowych, oraz szczegółowy zakres obowiązków związanych 
z jej prowadzeniem, a także terminy zawiadomienia urzędu skarbowego o 
prowadzeniu księgi.

Art. 24b. [ Ustalenie dochodu w drodze oszacowania ]

1. Jeżeli ustalenie dochodu (straty) w sposób przewidziany w art. 24 i 24a nie 
jest możliwe, dochód (stratę) ustala się w drodze oszacowania.

2. W przypadku podatników nie będących podatnikami, o których mowa w art. 3, 
obowiązanych do prowadzenia ksiąg wymienionych w art. 24a, gdy określenie 
dochodu na podstawie tych ksiąg nie jest możliwe, dochód określa się w drodze 
oszacowania, z zastosowaniem wskaźnika dochodu w stosunku do przychodu w 
wysokości:

1) 5% – z działalności w zakresie handlu hurtowego lub detalicznego,

2) 10% – z działalności budowlanej lub montażowej albo w zakresie usług 
transportowych,

3) 60% – z działalności w zakresie pośrednictwa, jeżeli wynagrodzenie jest 
określone w formie prowizji,

4) 80% – z działalności w zakresie usług adwokackich lub rzeczoznawstwa,

5) 20% – z pozostałych źródeł przychodów.

3. Przez pojęcie „działalność w zakresie handlu hurtowego lub detalicznego”, o 
której mowa w ust. 2 pkt 1, wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 
przez podatników nie będących podatnikami, o których mowa w art. 3, uważa się 
odpłatne zbycie towarów polskim odbiorcom – bez względu na miejsce zawarcia 
umowy, jeżeli podatnicy ci mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 
przedstawicielstwo działające na podstawie zezwolenia udzielonego przez ministra 
właściwego do spraw gospodarki lub innego właściwego ministra lub wpisu do 
ewidencji.

4. Przepisów ust. 2 i 3 nie stosuje się, jeżeli umowa w sprawie zapobieżenia 
podwójnemu opodatkowaniu, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, zawarta z 
krajem, na terytorium którego podatnik ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, 
stanowi inaczej.

Art. 25. [ Związek gospodarczy podatnika ]

1. Jeżeli:

1) podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce 
zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej „podmiotem 
krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu 
przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w 
kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

2) osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) 
za granicą, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub 
pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada 
udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

3) te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio 
biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich 
kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów

– i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki 
różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w 
wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, 
jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały – dochody 
danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków 
wynikających z tych powiązań.

2. Dochody, o których mowa w ust. 1, określa się, w drodze oszacowania, stosując 
następujące metody:

1) porównywalnej ceny niekontrolowanej, 

2) ceny odprzedaży,

3) rozsądnej marży („koszt plus”).

3. Jeżeli nie jest możliwe zastosowanie metod wymienionych w ust. 2, stosuje się 
metody zysku transakcyjnego.

4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio, gdy podmiot krajowy:

1) wykorzystuje swój związek z innym podmiotem krajowym, któremu przysługują 
ulgi w podatku dochodowym lub który, będąc osobą fizyczną, korzysta ze 
zryczałtowanych form opodatkowania podatkiem dochodowym w związku z prowadzoną 
działalnością gospodarczą, lub

2) jest powiązany kapitałowo z innym podmiotem krajowym, lub

3) pozostaje w związku gospodarczym z innym podmiotem krajowym

– i w związku z istnieniem takich powiązań lub związków wykonuje świadczenia na 
warunkach korzystniejszych, odbiegających od warunków ogólnie stosowanych w 
czasie i miejscu wykonania świadczenia, w wyniku czego nie wykazuje dochodów 
albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby warunki 
tych świadczeń nie odbiegały od warunków ogólnie stosowanych w czasie i miejscu 
wykonywania świadczenia.

5. Związek, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, ma miejsce, gdy między podmiotami lub 
osobami pełniącymi w nich funkcje zarządzające, nadzorcze albo kontrolne 
istnieją powiązania o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowym lub 
wynikające ze stosunku pracy. Związek ten ma miejsce także, gdy którakolwiek z 
wymienionych osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne w 
podmiotach, o których mowa w ust. 4 pkt 1.

6. Przez pojęcie powiązań rodzinnych, o których mowa w ust. 5, rozumie się 
małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia.

7. Przez pojęcie powiązań kapitałowych, o których mowa w ust. 4 i 5, rozumie się 
sytuację, w której jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiada lub dysponuje, 
bezpośrednio lub pośrednio, prawem głosu wynoszącym co najmniej 5% wszystkich 
praw głosu.

7a. Związek gospodarczy, o którym mowa w ust. 4 pkt 3, zachodzi w przypadkach, 
gdy podmioty krajowe pozostające w takim związku układają swoje wzajemne 
stosunki na warunkach odbiegających od warunków, jakie stosują wobec podmiotów, 
z którymi nie pozostają w takim związku, bądź jakie stosują między sobą podmioty 
niezależne, w szczególności gdy między tymi podmiotami krajowymi zawarta jest 
umowa spółki cywilnej, osobowej spółki handlowej, wspólnego przedsięwzięcia, 
wspólnego użytkowania rzeczy lub praw oraz umowa kooperacyjna.

8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze 
rozporządzenia, sposób i tryb określania dochodów w drodze oszacowania, według 
metod wymienionych w ust. 2 i 3.

Art. 25a. [ Dokumentacja podatkowa niektórych transakcji ]

1. Podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami – 
w rozumieniu art. 25 ust. 1 i 4 – lub transakcji, w związku z którymi zapłata 
należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub 
pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd 
na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są 
obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji, 
obejmującej:

1) określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji 
(uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko),

2) określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz 
formę i termin zapłaty,

3) metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji,

4) określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach – w 
przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez 
podmiot,

5) wskazanie innych czynników – w przypadku gdy w celu określenia wartości 
przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione 
zostały te inne czynniki,

6) określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji 
korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń – w przypadku umów dotyczących 
świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, obejmuje transakcję lub transakcje między 
podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca 
z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w 
roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

1) 30 000 EURO – w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia 
wartości niematerialnych i prawnych, albo

2) 50 000 EURO – w pozostałych przypadkach.

3. Obowiązek sporządzenia dokumentacji, o którym mowa w ust. 1, obejmuje również 
transakcję, w związku z którą zapłata należności wynikająca z takiej transakcji 
dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce 
zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą 
konkurencję podatkową, jeżeli łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z 
umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w 
roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość 20 000 EURO.

4. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnicy są 
obowiązani do przedłożenia dokumentacji, o której mowa w ust. 1–3, w terminie 7 
dni od dnia doręczenia żądania tej dokumentacji przez te organy.

5. Wyrażone w EURO wielkości, o których mowa w ust. 2 i 3, przelicza się na 
walutę polską po średnim kursie ogłaszanym przez Narodowy Bank Polski, 
obowiązującym w ostatnim dniu roku podatkowego poprzedzającego rok podatkowy, w 
którym została zawarta transakcja objęta obowiązkiem, o którym mowa w ust. 1.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze 
rozporządzenia, wykaz krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję 
podatkową. Sporządzając wykaz krajów i terytoriów, minister właściwy do spraw 
finansów publicznych uwzględnia w szczególności treść ustaleń w tym zakresie 
podjętych przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

Rozdział 6 - Podstawa obliczenia i wysokość podatku

Art. 26. [ Podstawa obliczenia podatku ]

1. Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28–30, 
stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1 i 2 oraz ust. 4–6 i 
8–12 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot: 

1) (skreślony),

2) składek, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych:

a) zapłaconych bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, 
chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących, jeżeli nie 
zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,

b) potrąconych przez płatnika ze środków podatnika na ubezpieczenia emerytalne i 
rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, z tym że w przypadku podatnika 
osiągającego przychody określone w art. 12 ust. 6, tylko w części obliczonej, w 
sposób określony w art. 33 ust. 4, od przychodu podlegającego opodatkowaniu

– odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód 
(przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21 i 52,

3) składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika jest 
obowiązkowa, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,

4) dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych emerytur i rent 
oraz zasiłków z ubezpieczenia społecznego, w kwotach uwzględniających podatek 
dochodowy, jeżeli nie zostały one potrącone przez organ rentowy,

5) dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które 
uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach 
uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały 
potrącone przez płatnika,

6) wydatków na cele rehabilitacyjne, ponoszonych przez podatnika będącego osobą 
niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne,

7) (skreślony), 

8) (skreślony),

9) darowizn:

a) na cele naukowe, naukowo-techniczne, oświatowe, oświatowo-wychowawcze, 
kulturalne, kultury fizycznej i sportu, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, 
rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, a także wspierania inicjatyw 
społecznych w zakresie budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz 
zaopatrzenia wsi w wodę – łącznie do wysokości nie przekraczającej 15% dochodu,

b) na cele kultu religijnego i na działalność charytatywno-opiekuńczą, 
bezpieczeństwa publicznego, obrony narodowej, ochrony środowiska, dobroczynne, a 
także na cele związane z budownictwem mieszkaniowym dla samorządu terytorialnego 
i na budowę strażnic jednostek ochrony przeciwpożarowej, w rozumieniu przepisów 
o ochronie przeciwpożarowej, oraz ich wyposażenie i utrzymywanie – łącznie do 
wysokości nie przekraczającej 10% dochodu,

10) kwoty równej funduszowi wynagrodzeń przysługujących osobom pozbawionym 
wolności i zatrudnionym u podatnika innego niż przywięzienny zakład pracy, o 
którym mowa w odrębnych przepisach.

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. (skreślony).

5. Łączna kwota odliczeń z tytułów określonych w ust. 1 pkt 9 nie może 
przekroczyć 15% dochodu lub przychodu opodatkowanego ryczałtem od przychodów 
ewidencjonowanych na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z tym 
że odliczeniu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz:

1) osób fizycznych,

2) osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, 
prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu 
elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, 
piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu 
powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, 
lub handlu tymi wyrobami.

6. Jeżeli przedmiotem darowizny są towary lub usługi opodatkowane podatkiem od 
towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru lub usługi, 
uwzględniającą należny podatek od towarów i usług.

7. Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 ustala się na podstawie 
dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z tym że, jeżeli przedmiotem 
darowizny są pieniądze, wysokość wydatków na cele wymienione w ust. 1 pkt 9 
ustala się na podstawie dowodu wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego. 

7a. Za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na:

1) adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do 
potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

2) przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z 
niepełnosprawności,

3) zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych 
niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, 
stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

4) zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb 
wynikających z niepełnosprawności,

5) odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjno-usprawniającym,

6) odpłatność za pobyt na leczeniu sanatoryjnym, za pobyt w placówkach 
leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych, leczniczo-opiekuńczych, 
opiekuńczo-pielęgnacyjnych, leczniczo-wychowawczych i szkolno-wychowawczych oraz 
odpłatność za zabiegi rehabilitacyjno-usprawniające,

7) opłacenie przewodników osób niewidomych l lub II grupy inwalidztwa oraz osób 
z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do l grupy inwalidztwa, w kwocie 
nie przekraczającej w roku podatkowym trzykrotności najniższego wynagrodzenia za 
pracę ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku 
poprzedzającego rok podatkowy,

8) utrzymanie przez osoby niewidome, o których mowa w pkt 7, psa przewodnika – w 
wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty określonej w pkt 7,

9) opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej 
choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla 
osób niepełnosprawnych zaliczonych do l grupy inwalidztwa,

10) opłacenie tłumacza języka migowego,

11) kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób 
niepełnosprawnych,

12) leki – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi 
wydatkami w danym miesiącu a kwotą odpowiadającą 20% najniższego wynagrodzenia 
za pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku 
poprzedzającego rok podatkowy, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba 
niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo),

13) odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:

a) osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,

b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do l lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci 
niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione 
w lit. a),

14) używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność osoby niepełnosprawnej 
zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu 
osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci 
niepełnosprawne do lat 16, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na 
niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – w wysokości nie przekraczającej w 
roku podatkowym kwoty określonej w pkt 7,

15) odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem na:

a) turnusie rehabilitacyjno-usprawniającym,

b) leczeniu sanatoryjnym w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, 
rehabilitacyjno-szkoleniowych, leczniczo-opiekuńczych, 
opiekuńczo-pielęgnacyjnych, leczniczo-wychowawczych oraz szkolno-wychowawczych,

c) koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób 
niepełnosprawnych.

7b. Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli 
nie były finansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób 
niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub 
ze środków Kas Chorych, albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek 
innej formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo finansowane z tych funduszy 
(środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą 
sfinansowaną z tych funduszy (środków) lub zwróconą z jakichkolwiek innych 
środków.

7c. Podstawą do odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie 
dowodu poniesienia tych wydatków, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a 
pkt 7, 8 i 14.

7d. Warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie 
przez osobę, której dotyczy wydatek:

1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech 
stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub

2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do 
pracy albo rentę szkoleniową, albo

3) orzeczenia o rodzaju i stopniu niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 
16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

7e. Przepisy ust. 7a–7d stosuje się odpowiednio do podatników, na których 
utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: małżonek, dzieci własne 
i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, 
rodzice małżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe – jeżeli w 
roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają 
dwunastokrotności kwoty najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na 
podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy.

7f. Ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1) I grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku 
do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

a) całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji 
albo

b) znaczny stopień niepełnosprawności,

2) II grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku 
do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

a) całkowitą niezdolność do pracy albo

b) umiarkowany stopień niepełnosprawności.

7g. Odliczenia, o których mowa w ust. 7a, mogą być dokonane również w przypadku, 
gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności 
wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do 
dnia 31 sierpnia 1997 r. lub w odniesieniu do dzieci do lat 16 orzeczenie o 
niepełnosprawności wydane przez lekarza specjalistę.

8. (skreślony).

9. (skreślony).

10. (skreślony).

11. (skreślony).

12. (skreślony).

13. Odliczeń wymienionych w ust. 1, z zastrzeżeniem art. 11 ustawy o 
zryczałtowanym podatku dochodowym, nie dokonuje się od dochodów (przychodów) 
opodatkowanych w sposób zryczałtowany.

13a. Wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli 
nie zostały odliczone od przychodów na podstawie art. 11 ustawy o zryczałtowanym 
podatku dochodowym.

14. (skreślony).

Art. 26a. (skreślony).

Art. 26b. [ Odliczenie wydatków na spłatę odsetek od kredytu ]

1. Od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1, odlicza 
się, z zastrzeżeniem ust. 2–4, faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki 
na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie 
inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, 
związanej z: 

1) budową budynku mieszkalnego albo 

2) wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni 
mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo 
lokalu mieszkalnego w takim budynku, albo

3) zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w 
takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu 
działalności gospodarczej, albo 

4) nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową 
(przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia 
niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne 
mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego. 

2. Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, jeżeli: 

1) kredyt (pożyczka) został udzielony podatnikowi po dniu 1 stycznia 2002 r.,


2) kredyt (pożyczka) był udzielony przez podmiot uprawniony na podstawie 
przepisów prawa bankowego albo przepisów o spółdzielczych kasach 
oszczędnościowo-kredytowych do udzielania kredytów (pożyczek), a z umowy kredytu 
(pożyczki) wynika, że dotyczy on jednej z inwestycji wymienionych w ust. 1, 

3) inwestycja wymieniona w ust. 1 dotyczy budynków mieszkalnych lub lokali 
mieszkalnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przeznaczonym pod 
budownictwo mieszkaniowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a 
w razie braku tego planu – określonym w decyzji o warunkach zabudowy i 
zagospodarowania terenu, wydanej na podstawie obowiązujących ustaw,

4) inwestycja wymieniona w ust. 1 została zakończona przed upływem trzech lat, 
licząc od końca roku kalendarzowego, w którym uzyskano pozwolenie na budowę w 
rozumieniu prawa budowlanego, a zakończenie inwestycji nastąpiło nie wcześniej 
niż w 2002 r. i zostało potwierdzone określonym w przepisach prawa budowlanego 
pozwoleniem na użytkowanie budynku mieszkalnego, a w razie braku obowiązku jego 
uzyskania – zawiadomieniem o zakończeniu budowy takiego budynku, oraz:

a) w przypadku inwestycji, o której mowa w ust. 1 pkt 2 – umową o spółdzielcze 
lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego albo umową o ustanowieniu odrębnej 
własności lokalu mieszkalnego, których jedną ze stron jest podatnik, albo umową 
o przeniesieniu na podatnika własności domu jednorodzinnego, 

b) w przypadku inwestycji, o której mowa w ust. 1 pkt 3 – umową, w formie aktu 
notarialnego, o przeniesieniu na podatnika własności budynku mieszkalnego lub 
lokalu mieszkalnego, 

5) do zeznania, o którym mowa w art. 45, składanego za rok, w którym po raz 
pierwszy dokonuje się odliczenia, o którym mowa w ust. 1, podatnik dołączy 
oświadczenie, według określonego wzoru, o wysokości wszystkich poniesionych 
wydatków związanych z daną inwestycją, w tym o wysokości wydatków 
udokumentowanych fakturami wystawionymi przez podatników podatku od towarów i 
usług niekorzystających ze zwolnienia od tego podatku, 

6) odsetki, o których mowa w ust. 1: 

a) zostały faktycznie zapłacone, a ich wysokość i termin zapłaty są 
udokumentowane dowodem wystawionym przez podmiot wymieniony w pkt 2, 

b) nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały 
zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie, chyba że zwrócone odsetki 
zwiększyły podstawę obliczenia podatku, 

c) nie zostały odliczone od przychodów na podstawie art. 11 ustawy o 
zryczałtowanym podatku dochodowym, 

7) podatnik lub jego małżonek nie korzystał lub nie korzysta z odliczenia od 
dochodu (przychodu) lub podatku wydatków poniesionych na własne cele 
mieszkaniowe, przeznaczonych na: 

a) zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu 
pod budowę budynku mieszkalnego, 

b) budowę budynku mieszkalnego, 

c) wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, 

d) zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim 
budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu 
działalności gospodarczej,

e) nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne, 

f) przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele 
mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku 
mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu, 

g) systematyczne gromadzenie oszczędności na rachunku oszczędnościowo-kredytowym 
w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych 
przepisach. 

3. Odliczeniu, o którym mowa w ust. 1, nie podlegają odsetki od kredytów: 

1) udzielanych ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego towarzystwom 
budownictwa społecznego oraz spółdzielniom mieszkaniowym na przedsięwzięcia 
inwestycyjno-budowlane mające na celu budowę mieszkań na wynajem oraz 
udostępnianie lokalu mieszkalnego na zasadach spółdzielczego lokatorskiego prawa 
do lokalu na podstawie przepisów o niektórych formach popierania budownictwa 
mieszkaniowego, 

2) udzielanych przez kasy mieszkaniowe na zasadach określonych w przepisach o 
niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, 

3) udzielanych przez kasy oszczędnościowo-budowlane na zasadach określonych w 
przepisach o kasach oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez państwo 
oszczędzania na cele mieszkaniowe, 

4) udzielanych na usuwanie skutków powodzi na zasadach określonych w przepisach 
o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na usuwanie skutków 
powodzi, 

5) objętych wykupem odsetek ze środków z budżetu państwa na zasadach określonych 
w przepisach o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, 
refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych, 

6) wykorzystanych na nabycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu w 
związku z inwestycją wymienioną w ust. 1; w przypadku wykorzystania kredytu na 
cele wymienione w ust. 1 oraz na nabycie gruntu albo prawa wieczystego 
użytkowania gruntu odliczeniu nie podlegają odsetki od części kredytu ustalonej 
w takiej proporcji, w jakiej pozostają wydatki na nabycie gruntu albo prawa 
wieczystego użytkowania gruntu w łącznych wydatkach, o których mowa w ust. 2 pkt 
5. 

4. Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje wyłącznie odsetki: 

1) naliczone za okres począwszy od dnia 1 stycznia 2002 r., z zastrzeżeniem ust. 
5, i zapłacone od tego dnia, 

2) od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty odpowiadającej kwocie 
określonej zgodnie z art. 27a ust. 2, ustalonej w roku zakończenia inwestycji.


5. Odliczenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się najwcześniej za rok 
podatkowy, w którym została zakończona dana inwestycja. 

6. Odsetki, o których mowa w ust. 4, zapłacone przed rokiem określonym w ust. 5, 
mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku za rok podatkowy, w którym 
podatnik po raz pierwszy odlicza odsetki. 

7. Odsetki, o których mowa w ust. 4, zapłacone przed rokiem określonym w ust. 5 
mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku również w roku podatkowym 
bezpośrednio następującym po roku, w którym podatnik po raz pierwszy odliczył 
odsetki; w tym przypadku odliczeniu podlega wyłącznie różnica między sumą 
odsetek przypadających do odliczenia a kwotą odsetek faktycznie odliczonych w 
roku, w którym podatnik dokonał pierwszego odliczenia. 

8. Wydatki, o których mowa w ust. 1, dotyczą odsetek zapłaconych łącznie przez 
oboje małżonków. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu – odliczeń 
dokonuje się, zgodnie z wnioskami zawartymi w zeznaniach rocznych, bądź od 
dochodu każdego z małżonków, w proporcji wskazanej we wniosku, bądź od dochodu 
jednego z małżonków. 

9. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze 
rozporządzenia, wzór oświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 5, wraz z 
objaśnieniem co do sposobu jego wypełnienia.

Art. 27. [ Skala podatkowa ]

1. Podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 28–30 i art. 44 ust. 4, pobiera się 
od podstawy jego obliczenia według następującej skali: 

Podstawa obliczenia podatku w złotych 
Podatek wynosi 

ponad 
do 


37.024 
19% podstawy obliczenia minus kwota 518 zł 16 gr

37.024 
74.048 
6.516 zł 40 gr + 30% nadwyżki ponad 37.024 zł

74.048 

17.623 zł 60 gr + 40% nadwyżki ponad 74.048 zł




2. Jeżeli u podatników, którzy osiągają wyłącznie przychody z tytułu emerytur i 
rent niepodlegających podwyższeniu stosownie do art. 55 ust. 6, po odliczeniu 
podatku według skali określonej w ust. 1, pozostaje kwota przychodu niższa niż 
kwota stanowiąca 20% górnej granicy pierwszego przedziału skali podatkowej 
określonej w ust. 1, w stosunku rocznym, podatek określa się tylko w wysokości 
nadwyżki ponad tę kwotę. 

3. Przepis ust. 2 stosuje się, jeżeli prawo do określonych w nim świadczeń oraz 
obowiązek podatkowy istniały w dniu 1 stycznia 1992 r. lub powstały, poczynając 
od świadczeń należnych od tego dnia. 

4. Począwszy od roku podatkowego 2003, kwota, o którą zmniejsza się podatek lub 
zaliczkę, wymieniona w pierwszym przedziale skali określonej w ust. 1, podlega w 
każdym roku podatkowym podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wzrostowi cen 
towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów w roku 
poprzedzającym ten rok podatkowy w stosunku do analogicznego okresu roku 
poprzedniego. 

5. Począwszy od roku podatkowego 2004, określone w skali, o której mowa w ust. 
1, przedziały dochodu, podlegającego opodatkowaniu, podlegają w każdym roku 
podatkowym podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wzrostowi cen towarów i usług 
konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów w roku poprzedzającym ten 
rok podatkowy w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. 

6. Wzrost cen, o którym mowa w ust. 4 i 5, jest określany przez Prezesa Głównego 
Urzędu Statystycznego w komunikacie w sprawie wskaźnika cen towarów i usług 
konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku poprzedzającego rok 
podatkowy w stosunku do tego samego okresu roku poprzedniego, ogłaszanym na 
podstawie przepisów o podatkach i opłatach lokalnych w Dzienniku Urzędowym 
Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. 

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w terminie do dnia 30 
listopada roku poprzedzającego rok podatkowy, określa, w drodze rozporządzenia, 
na podstawie komunikatu, o którym mowa w ust. 6, skalę podatku dochodowego na 
następny rok podatkowy oraz kwotę, o której mowa w art. 30 ust. 1 pkt 3 – z 
uwzględnieniem terminów i zasad określonych w ust. 4 i 5. 

8. Jeżeli podatnik oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem 
dochodowym osiąga również dochody ze źródeł przychodów znajdujących się poza 
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie art. 21 
ust. 1 pkt 33 lub pkt 66, podatek dochodowy określa się w następujący sposób:


1) do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się 
dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek 
według skali określonej w ust. 1, 

2) ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów, 

3) ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu 
podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. 

9. Jeżeli osoby, o których mowa w art. 3, osiągają również dochody ze źródeł 
przychodów położonych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dochody te 
podlegają w obcym państwie opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a nie zachodzą 
okoliczności określone w art. 21 ust. 1 pkt 33 i umowa o zapobieżeniu podwójnemu 
opodatkowaniu zawarta z tym państwem inaczej nie stanowi, dochody te łączy się z 
dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej 
Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów 
odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. 
Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed 
dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w 
państwie obcym. 

10. Jeżeli organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej określą, na podstawie 
art. 25, dochód podatnika w wysokości wyższej (stratę w wysokości niższej) niż 
zadeklarowana przez podatnika w związku z dokonaniem transakcji, o których mowa 
w art. 25a, a podatnik nie przedstawi tym organom wymaganej przez te przepisy 
dokumentacji podatkowej – różnicę między dochodem zadeklarowanym przez podatnika 
a określonym przez te organy opodatkowuje się stawką 50%.

Art. 27a. [ Zmniejszenie podatku ]

1. Podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie 
z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na powszechne 
ubezpieczenie zdrowotne, zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2–15, 
jeżeli w roku podatkowym podatnik: 

1) poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na remont i 
modernizację – zajmowanego na podstawie tytułu prawnego – budynku mieszkalnego 
lub lokalu mieszkalnego oraz wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy 
spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej, utworzonych na podstawie 
odrębnych przepisów, 

2) poniósł wydatki na: 

a) dojazd dzieci własnych i przysposobionych do szkół podstawowych, gimnazjów, 
szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych, w tym z oddziałami integracyjnymi, 
szkół specjalnych, sportowych oraz mistrzostwa sportowego i szkół artystycznych, 
położonych poza miejscowością stałego lub czasowego zamieszkania dzieci, 

b) odpłatne dokształcanie i doskonalenie zawodowe podatnika, 

c) odpłatne kształcenie w szkołach wyższych, w rozumieniu przepisów o 
szkolnictwie wyższym lub przepisów o wyższych szkołach zawodowych, 

d) zakup przyrządów i pomocy naukowych, programów komputerowych oraz wydawnictw 
fachowych bezpośrednio związanych z wykonywanym zawodem i wykonywaną pracą. 

2. Podstawę określenia przysługującej kwoty odliczeń od podatku z tytułu 
wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1, ustala się na podstawie kwoty 
stanowiącej iloczyn 70 m2 powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1 
m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczenia 
premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych 
za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy. 

3. Kwota, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć: 

1) za rok podatkowy: 

a) 19% poniesionych wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a), 

b) 19% poniesionych wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b), jeżeli nie 
zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, nie więcej jednak niż 19% 
kwoty stanowiącej trzykrotność najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego 
na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok 
podatkowy, 

c) 19% poniesionych wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c), nie więcej 
jednak niż kwota najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na podstawie 
odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy, 

d) 19% poniesionych wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. d), nie więcej 
jednak niż 19% kwoty stanowiącej trzykrotność najniższego wynagrodzenia za 
pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku 
poprzedzającego rok podatkowy, 

2) w każdym okresie trzech kolejnych lat, poczynając od dnia 1 stycznia 2003 r. 
– w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 – 19% kwoty poniesionych wydatków, 
nie więcej jednak niż: 

a) 3% kwoty, o której mowa w ust. 2, obowiązującej w pierwszym roku każdego 
okresu trzyletniego – jeżeli wydatki dotyczą budynków mieszkalnych lub wpłat na 
wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty 
mieszkaniowej, 

b) 2,5% kwoty, o której mowa w ust. 2, obowiązującej w pierwszym roku każdego 
okresu trzyletniego – jeżeli wydatki dotyczą lokali mieszkalnych 

– z tym że w razie zbiegu uprawnień do odliczeń z tytułu wydatków, o których 
mowa w lit. a) i b), łączna kwota odliczeń nie może przekroczyć kwoty limitu 
określonego w lit. a). 

4. Jeżeli podatnik, dokonując remontu lub modernizacji budynku mieszkalnego lub 
lokalu mieszkalnego, ponosi wydatki na remont lub modernizację instalacji 
gazowej, urządzeń eksplozymetrycznych lub urządzeń gazowych i w związku z tymi 
wydatkami przekroczy limity odliczeń określone w ust. 3 pkt 2, wysokość odliczeń 
podwyższa się o 0,5% kwoty, o której mowa w ust. 2. 

5. Zmniejszenie podatku na zasadach określonych w ust. 3 pkt 2 i w ust. 4 może 
być dokonane w roku podatkowym, w którym suma wydatków poniesionych przez 
podatnika od początku każdego okresu trzyletniego wynosi co najmniej 0,3% kwoty, 
o której mowa w ust. 2, obowiązującej w pierwszym roku tego okresu. 

6. Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 ustala się na podstawie 
dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z tym że: 

1) wydatki na cele wymienione w ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. d) ustala się na 
podstawie faktury wystawionej wyłącznie przez podatnika podatku od towarów i 
usług, niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku, lub dowodu odprawy 
celnej, a w przypadku wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni 
mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej – na podstawie dowodu tej wpłaty,

2) wydatki na cele wymienione w ust. 1 pkt 2 lit. a) ustala się na podstawie 
imiennych biletów okresowych na dojazdy środkami transportu autobusowego, 
kolejowego lub promowego. 

7. Odliczenia stosuje się, jeżeli: 

1) wydatki na cele określone w ust. 1 nie zostały odliczone od ryczałtu od 
przychodów ewidencjonowanych na podstawie art. 14 ustawy o zryczałtowanym 
podatku dochodowym oraz nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów 
lub nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie, chyba że zwrócone 
wydatki zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu, 

2) wydatki na cele określone w ust. 1 pkt 1 dotyczą budynków mieszkalnych lub 
lokali mieszkalnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,


3) wydatki na cele określone w ust. 1 pkt 2 lit. d) zostały poniesione przez 
podatników osiągających przychody określone w art. 12 ust. 1 i 6. 

8. Za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b), podlegające odliczeniu, 
uważa się wydatki z tytułu: 

1) dokształcania w formach szkolnych i pozaszkolnych, określonych w przepisach w 
sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia 
ogólnego dorosłych,

2) poddania się egzaminowi na tytuł kwalifikacyjny, 

3) nauki języka obcego w formach zorganizowanych przez podmioty prowadzące 
działalność w tym zakresie. 

9. Wydatki, o których mowa w ust. 8, podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały 
odliczone od podatku, na podstawie ust. 1 pkt 2 lit. c). 

10. Wysokość odliczeń od podatku, określona zgodnie z ust. 3 pkt 1 lit. a) i pkt 
2, dotyczy łącznie obojga małżonków, z wyjątkiem małżonków, w stosunku do 
których orzeczono separację. Jeżeli małżonkowie: 

1) podlegają odrębnemu opodatkowaniu – odliczeń dokonuje się zgodnie z wnioskami 
zawartymi w zeznaniach rocznych bądź od podatku każdego z małżonków, w proporcji 
wskazanej we wniosku, bądź od podatku jednego z małżonków, 

2) przed zawarciem związku małżeńskiego, w okresie obowiązywania ustawy, 
korzystali z odliczeń od podatku na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 1, o kwotę 
dokonanych odliczeń zmniejsza się kwoty odliczeń określone zgodnie z ust. 3 pkt 
2, 

3) w czasie trwania związku małżeńskiego lub do momentu orzeczenia separacji 
korzystali, w okresie obowiązywania ustawy, z odliczeń od podatku na cele 
określone w ust. 1 pkt 1, a następnie związek małżeński ustał lub została 
orzeczona separacja – przysługująca każdemu z nich kwota odliczenia podlega 
zmniejszeniu o kwotę odliczeń dokonanych w czasie trwania związku małżeńskiego 
lub do momentu orzeczenia separacji, w wysokości po 50% tych odliczeń, jeżeli 
byli opodatkowani łącznie, a jeżeli byli opodatkowani odrębnie – w wysokości 
odliczenia dokonanego przez każdego z nich. 

11. Prawo do odliczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c), przysługuje 
podatnikowi kształcącemu się w szkole wyższej – o ile nie ukończył 35 roku 
życia, oraz podatnikowi, na którego utrzymaniu pozostaje osoba kształcąca się, o 
ile osoba ta nie ukończyła 25 roku życia i nie uzyskuje dochodów, z wyjątkiem 
dochodów: 

1) opodatkowanych zgodnie z art. 28 i 30, 

2) zwolnionych od podatku dochodowego, 

3) w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku. 

12. Wysokość odliczeń od podatku, określona zgodnie z ust. 3 pkt 1 lit. c), w 
przypadku ponoszenia wydatków na kształcenie dziecka własnego lub 
przysposobionego, przysługuje łącznie obojgu rodzicom. W ramach limitu 
przysługującego rodzicom wydatki poniesione na rzecz dzieci własnych i 
przysposobionych odlicza się od podatku jednego z rodziców lub od podatku 
obojga, w proporcji określonej przez nich w zeznaniach rocznych. 

13. Odliczeń od podatku z tytułu wydatków na cele, o których mowa w ust. 1, nie 
dokonuje się od zryczałtowanego podatku dochodowego, z zastrzeżeniem art. 14 
ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. 

14. Jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z 
tytułów wydatków poniesionych na cele określone w ust. 1, a następnie po roku, w 
którym dokonano odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, z wyjątkiem gdy 
zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu, do 
dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te 
okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone. 

15. Kwota odliczeń od podatku, obliczona zgodnie z ust. 3 pkt 2 oraz ust. 4, 
przekraczająca kwotę podatku obliczonego zgodnie z art. 27, podlega odliczeniu 
od podatku obliczonego za lata następne, aż do całkowitego jej odliczenia. 

16. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, do dnia 31 grudnia 
roku poprzedzającego rok podatkowy, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku 
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” wysokość kwoty, o której 
mowa w ust. 2. 

17. Minister właściwy do spraw gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, w 
porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w 
drodze rozporządzenia, zakres i rodzaje wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 
i w ust. 4, mając na uwadze w szczególności konieczność zaspokojenia 
podstawowych potrzeb mieszkaniowych podatnika. 

18. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem 
właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, 
rodzaje przyrządów i pomocy naukowych, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. d), 
mając na uwadze potrzebę zapewnienia możliwości prawidłowego wykonywania zawodu.

Art. 27b. [ Składka na powszechne ubezpieczenie zdrowotne ]

1. Podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27, w pierwszej kolejności ulega 
obniżeniu o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne:

1) opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami 
o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,

2) pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o powszechnym 
ubezpieczeniu zdrowotnym,

– obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód 
(przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21 i 52.

2. Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie 
może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.

3. Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 ustala się na podstawie 
dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Art. 27c. [ Ulga uczniowska ]

1. Podatnicy, uzyskujący przychody wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 3, mogą 
korzystać z ulgi polegającej na obniżeniu podatku dochodowego z tytułu szkolenia 
uczniów, zwanej dalej „ulgą uczniowską”.

2. Ulga uczniowska, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom fizycznym 
prowadzącym działalność gospodarczą, w tym również w formie spółki prawa 
cywilnego lub osobowej spółki handlowej, z wyjątkiem spółki partnerskiej, 
uprawnionym na mocy odrębnych przepisów do szkolenia uczniów i zatrudniającym w 
ramach prowadzonej działalności pracowników w celu nauki zawodu. Ulga ta 
przysługuje także w przypadku, gdy uprawnionym do szkolenia uczniów jest 
przynajmniej jeden ze wspólników lub pracownik osoby (spółki) prowadzącej 
działalność gospodarczą.

3. Ulga uczniowska przysługuje, jeżeli szkolenie zostało zakończone pozytywnym 
wynikiem egzaminu.

4. Ulga uczniowska nie przysługuje za wyszkolenie pracownika będącego już 
wykwalifikowanym pracownikiem (czeladnikiem) w tym samym lub w innym zawodzie.

5. Wysokość ulgi uczniowskiej za wyszkolenie jednego pracownika zależy od okresu 
szkolenia wynikającego z umowy o pracę.

6. Ulga uczniowska z tytułu wyszkolenia jednego pracownika stanowi równowartość:

1) sześciokrotności najniższego wynagrodzenia za pracę ogłaszanego na podstawie 
odrębnych przepisów, określonego za miesiąc, w którym zakończono szkolenie 
pozytywnym wynikiem egzaminu – przy okresie szkolenia do 24 miesięcy,

2) dziesięciokrotności wynagrodzenia, o którym mowa w pkt 1 – przy okresie 
szkolenia ponad 24 miesiące.

7. Ulgę uczniowską stosuje się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym 
została wydana decyzja o przyznaniu ulgi.

8. Kwoty ulg uczniowskich, określone w ust. 6, podwyższa się o 20% podatnikom, 
którzy prowadzą działalność gospodarczą w miejscowościach o liczbie mieszkańców 
do 5000 oraz w gminach o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem 
strukturalnym, określonych w odrębnych przepisach. Podwyżka ulgi uczniowskiej o 
20% przysługuje także wtedy, gdy po zakończeniu szkolenia gmina, w której 
prowadzona jest działalność, wykreślona została z wykazu gmin zagrożonych 
szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym.

9. Kwoty ulg uczniowskich, określone w ust. 6 i 8, dodatkowo podwyższa się o 20% 
podatnikom, którzy w danym roku podatkowym zakończyli szkolenie więcej niż 
jednego pracownika; podwyżka przysługuje z tytułu zakończenia szkolenia 
pozytywnym wynikiem egzaminu każdego następnego pracownika.

10. Ulga uczniowska przysługuje, jeżeli zatrudnienie pracownika w celu nauki 
zawodu trwało przez cały okres szkolenia wynikający z umowy o pracę w celu nauki 
zawodu.

11. Jeżeli umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego została rozwiązana z 
przyczyn niezależnych od podatnika, a pracownik podjął naukę zawodu na podstawie 
umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego u innego podatnika – przysługującą 
z tytułu wyszkolenia ulgę uczniowską dzieli się między obydwu podatników, 
proporcjonalnie do liczby miesięcy prowadzonego przez nich szkolenia. Jeżeli 
rozwiązanie umowy nastąpiło z winy szkolącego podatnika, ulga uczniowska 
przysługuje w wysokości proporcjonalnej do okresu szkolenia tylko temu 
podatnikowi, u którego pracownik ukończył naukę zawodu.

12. Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, ulga uczniowska 
przysługuje wspólnikom proporcjonalnie do ich udziału w dochodach spółki. W 
przypadku zmiany wspólnika w ciągu okresu szkolenia, przepis ust. 11 stosuje się 
odpowiednio.

13. Przepisy ust. 1–12 stosuje się odpowiednio do podatników, którzy na 
podstawie umowy zawartej ze szkołą prowadzą zajęcia praktyczne lub praktyki 
zawodowe uczniów szkół zasadniczych, techników, liceów zawodowych i policealnych 
szkół zawodowych, zwane dalej „praktyczną nauką zawodu”, pod warunkiem że 
praktyczna nauka zawodu trwała nie krócej niż 10 miesięcy.

14. Wniosek o przyznanie ulg uczniowskich, o których mowa w ust 1, podatnik jest 
obowiązany złożyć w urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania 
podatnika w terminie miesiąca od daty złożenia przez pracownika egzaminu 
kończącego naukę zawodu, a w przypadku , o którym mowa w ust. 13 – w terminie 
miesiąca od daty zakończenia przez ucznia odbywania u podatnika praktycznej 
nauki zawodu. Podatnik jest obowiązany dołączyć do wniosku dokument 
stwierdzający datę złożenia przez pracownika egzaminu kończącego naukę zawodu 
wynikiem pozytywnym, a w przypadku, o którym mowa w ust. 11, również 
oświadczenie stwierdzające przyczyny krótszego okresu szkolenia. Wniosek o ulgę 
uczniowską, o której mowa w ust. 13, powinien zawierać następujące dane: datę 
zawarcia ze szkołą umowy o praktyczną naukę zawodu, imię i nazwisko ucznia, datę 
rozpoczęcia i zakończenia przez ucznia odbywania u podatnika praktycznej nauki 
zawodu.

15. Jeżeli podatnik w okresie korzystania z ulgi uczniowskiej zmieni formę 
opodatkowania i jest opodatkowany w sposób określony w ustawie o zryczałtowanym 
podatku dochodowym, nie wykorzystaną część ulgi w podatku dochodowym odlicza od 
podatku pobieranego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub w 
formie karty podatkowej.

16. W razie uchybienia terminu, o którym mowa w ust. 14, stosuje się przepisy 
art. 162–164 Ordynacji podatkowej.

Art. 28. [ Wyłączenie dochodów z innych źródeł ]

1. Dochodu ze sprzedaży lub zamiany nieruchomości i praw majątkowych określonych 
w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)–c) nie łączy się z dochodami z innych źródeł.

2. Podatek od dochodu, o którym mowa w ust. 1, ustala się w formie ryczałtu w 
wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w 
terminie 14 dni od dnia dokonania sprzedaży na rachunek urzędu skarbowego 
właściwego według miejsca zamieszkania podatnika, chyba że podatnik w tym samym 
terminie złoży oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży wyda na cele 
określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a).

3. Jeżeli nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 
lit. a), podatek jest płatny najpóźniej następnego dnia po upływie terminów 
określonych w tym przepisie wraz z odsetkami naliczanymi od terminu płatności 
określonego w ust. 2 do dnia zapłaty w wysokości połowy odsetek za zwłokę 
pobieranych od zaległości podatkowych.

4. W terminie płatności podatku podatnik jest obowiązany złożyć deklarację 
według ustalonego wzoru.

Art. 29. [ Ryczałt ]

1. Podatek dochodowy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez 
osoby, o których mowa w art. 4, przychodów:

1) z działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 6–9 oraz z odsetek, z praw 
autorskich lub z praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków 
towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z 
należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za 
użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub 
naukowego, w tym także środka transportu, oraz za informacje związane ze 
zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej 
(know-how) – pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu,

2) z opłat za usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub 
sportowej, wykonywanej przez osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za 
granicą, a organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych 
prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub 
sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – pobiera się w formie 
ryczałtu w wysokości 20% przychodu,

3) z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu 
w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi 
handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych – pobiera się w formie 
ryczałtu w wysokości 10% przychodów,

4) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne 
przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej – pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 
10% przychodów.

2. Przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia 
podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże 
zastosowanie stawki podatku wynikającej z umowy w sprawie zapobieżenia 
podwójnemu opodatkowaniu jest możliwe wyłącznie po uzyskaniu od podatnika 
zaświadczenia o jego miejscu zamieszkania lub siedzibie za granicą dla celów 
podatkowych, wydanego przez właściwą administrację podatkową (certyfikat 
rezydencji).

Art. 30. [ Dochody (przychody) z innych źródeł ]

1. Dochodów (przychodów) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z 
następujących źródeł przychodów nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych 
źródeł i pobiera się od nich, z zastrzeżeniem art. 52a, podatek w formie 
ryczałtu:

1) z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem 
działalności gospodarczej, z odsetek i dyskonta od papierów wartościowych – w 
wysokości 20% uzyskanego przychodu,

1a) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych – w 
wysokości 15% uzyskanego przychodu,

1b) z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na 
rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub 
inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych 
przepisów, z wyjątkiem środków pieniężnych gromadzonych w związku z wykonywaną 
działalnością gospodarczą – w wysokości 20% uzyskanego przychodu,

1c) od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych – w wysokości 20% 
wypłacanej kwoty dochodu,

2) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród 
związanych ze sprzedażą premiową, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68 
– w wysokości 10% wygranej lub nagrody,

3) od przychodów określonych w art. 13 pkt 2 i 5–8, jeżeli kwota należności 
określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie 
przekracza 143 zł – w wysokości 20% przychodu,

4) z wypłacanych emerytom lub rencistom świadczeń pieniężnych z tytułu łączącego 
ich uprzednio z zakładem pracy stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy 
nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, a także zapomóg innych niż 
wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 26 – w wysokości 20% przychodu,

5) z wynagrodzeń za udzielanie pomocy Policji, organom kontroli skarbowej, 
funkcjonariuszom celnym, Straży Granicznej, Wojskowym Służbom Informacyjnym i 
Żandarmerii Wojskowej lub Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, 
wypłacanych z funduszu operacyjnego – w wysokości 20% wynagrodzenia,

6) (skreślony),

7) od dochodów z nie ujawnionych źródeł przychodów lub nie znajdujących pokrycia 
w ujawnionych źródłach – w wysokości 75% dochodu,

8) (skreślony),

9) od kwot wypłacanych po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego 
wskazanej przez niego osobie lub spadkobiercy, w rozumieniu przepisów o 
organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, z wyjątkiem wypłat, o 
których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 59 – w wysokości 20% uzyskanego przychodu,

10) od dochodu członka pracowniczego funduszu emerytalnego z tytułu 
przeniesienia akcji złożonych na rachunku ilościowym do aktywów tego funduszu – 
w wysokości 20% uzyskanego dochodu,

11) od przychodów z tytułu zbycia prawa poboru akcji nowej emisji przez 
pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka funduszu – w wysokości 20% 
uzyskanego przychodu,

12) od kwot jednorazowo wypłacanych przez otwarty fundusz emerytalny członkowi 
funduszu, któremu rachunek funduszu otwarto w związku ze śmiercią jego 
współmałżonka – w wysokości 20% uzyskanego przychodu,

13) od jednorazowych odszkodowań za skrócenie okresu wypowiedzenia, wypłacanych 
żołnierzom zwalnianym z zawodowej służby wojskowej na podstawie art. 14 ust. 2 
ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz 
finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2001–2006 (Dz. U. 
Nr 76, poz. 804 i Nr 85, poz. 925) – w wysokości 20% przychodu.

1a. Przepisy ust. 1 pkt 1, 1a, 1b i 1c stosuje się z uwzględnieniem umów w 
sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest 
Rzeczpospolita Polska, z tym że zastosowanie stawki wynikającej z tych umów albo 
niepobranie podatku zgodnie z tymi umowami jest możliwe wyłącznie po uzyskaniu 
od podatnika zaświadczenia o jego miejscu zamieszkania lub siedzibie za granicą 
do celów podatkowych wydanego przez właściwą administrację podatkową (certyfikat 
rezydencji).

1b. Przez fundusze kapitałowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1c, rozumie się 
fundusze inwestycyjne działające na podstawie przepisów o funduszach 
inwestycyjnych oraz inne fundusze o charakterze kapitałowym, w tym fundusze 
działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem 
funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i 
funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. 

1c. Jeżeli nie jest możliwa identyfikacja umarzanych jednostek uczestnictwa w 
funduszach inwestycyjnych, umarzanych albo wykupywanych certyfikatów 
inwestycyjnych w tych funduszach lub w inny sposób unicestwianych tytułów 
udziału w funduszach kapitałowych, przyjmuje się, że kolejno są to odpowiednio 
jednostki, certyfikaty lub tytuły począwszy od nabytych przez podatnika 
najwcześniej (FIFO).

2. (skreślony).

3. Zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, 1a i 1b i pkt 2–5 oraz 
pkt 9, 11–13, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania. 
Dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1c, nie pomniejsza się o straty z tytułu 
udziału w funduszach kapitałowych ani inne straty z kapitałów pieniężnych i praw 
majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

4. (skreślony).

5. Począwszy od roku podatkowego 2003, corocznie ulega podwyższeniu kwota 
określona w ust. 1 pkt 3 – w stopniu odpowiadającym wzrostowi cen, o którym mowa 
w art. 27 ust. 4.

6. (skreślony).

7. (skreślony).

Rozdział 7 - Pobór podatku lub zaliczek na podatek przez płatników

Art. 31. [ Zakłady pracy jako płatnicy ]

Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające 
osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy 
obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które 
uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, 
pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z 
ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach 
pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Art. 32. [ Zaliczki na podatek ]

1. Zaliczki, o których mowa w art. 31, za miesiące od stycznia do grudnia, z 
zastrzeżeniem ust. 1a, wynoszą:

1) za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika 
uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą 
górną granicę pierwszego przedziału skali –19% dochodu uzyskanego w danym 
miesiącu,

2) za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku 
roku przekroczył kwotę, o której mowa w pkt 1 –30% dochodu uzyskanego w danym 
miesiącu,

3) za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku 
roku przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę drugiego przedziału skali –40% 
dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

1a. Jeżeli podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że za dany rok zamierza 
opodatkować dochody łącznie z małżonkiem bądź na zasadach określonych w art. 6 
ust. 4, a za rok podatkowy przewidywane, określone w oświadczeniu:

1) dochody podatnika nie przekroczą górnej granicy pierwszego przedziału skali, 
a odpowiednio małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów z wyjątkiem 
renty rodzinnej – zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 19% 
dochodu uzyskanego w danym miesiącu i są dodatkowo pomniejszane za każdy miesiąc 
o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym 
przedziale obowiązującej skali podatkowej,

2) dochody podatnika przekroczą górną granicę pierwszego lub drugiego przedziału 
skali, a odpowiednio małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów z 
wyjątkiem renty rodzinnej lub dochody małżonka mieszczą się w niższych 
przedziałach skali – zaliczki za miesiące od początku roku włącznie do miesiąca, 
w którym dochód podatnika przekroczył górną granicę drugiego przedziału skali, 
wynoszą 19%, a za miesiące następujące po tym miesiącu 30% dochodu uzyskanego w 
danym miesiącu.

1b. Płatnicy, którym podatnik złożył oświadczenie wymienione w ust. 1a, 
pobierają zaliczki według zasad określonych w ust. 1a pkt 1 i 2 począwszy od 
miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone oświadczenie.

1c. W razie faktycznej zmiany stanu upoważniającego do obniżki zaliczek lub 
utraty możliwości do opodatkowania dochodów zgodnie z art. 6, podatnik jest 
zobowiązany poinformować o tym płatnika; w tym przypadku od miesiąca 
następującego po miesiącu, w którym podatnik przestał spełniać warunki do 
obniżki zaliczek, zaliczki są pobierane według zasad określonych w ust. 1.

1d. (skreślony).

2. Za dochód, o którym mowa w ust. 1 i ust. 1a, uważa się uzyskane w ciągu 
miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia 
społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w 
wysokości określonej w art. 22 ust. 2 i 2a oraz po odliczeniu potrąconych przez 
płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na 
ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b). Jeżeli 
świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika lub inne nieodpłatne 
świadczenia przysługują podatnikowi za okres dłuższy niż miesiąc, przy 
obliczaniu zaliczek za poszczególne miesiące przyjmuje się ich wartość w 
wysokości przypadającej na jeden miesiąc. Jeżeli nie jest możliwe określenie, 
jaka część tych świadczeń przypada na jeden miesiąc, a doliczenie całej wartości 
w miesiącu ich uzyskania spowodowałoby niewspółmiernie wysoką zaliczkę w 
stosunku do wypłaty pieniężnej, zakład pracy, na wniosek podatnika, ograniczy 
pobór zaliczki za dany miesiąc i pobierze pozostałą część zaliczki w następnych 
miesiącach roku podatkowego.

3. Zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 1,1a i 2 zmniejsza się o kwotę 
stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale 
obowiązującej skali podatkowej, jeżeli pracownik przed pierwszą wypłatą 
wynagrodzenia w roku podatkowym złoży zakładowi pracy oświadczenie według 
ustalonego wzoru, w którym stwierdzi, że:

1) nie otrzymuje emerytury lub renty,

2) nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej 
lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,

3) nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany opłacać zaliczki na podstawie 
art. 44,

4) nie otrzymuje świadczeń pieniężnych od organu zatrudnienia,

5) określa ten zakład pracy jako właściwy do stosowania odliczenia, o którym 
wyżej mowa, w przypadku gdy równocześnie osiąga od innych zakładów pracy dochody 
ze stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy lub 
wykonywania pracy nakładczej.

3a. Oświadczenia, o którym mowa w ust. 3, nie składa się, jeżeli stan faktyczny 
wynikający z oświadczenia złożonego w latach poprzednich nie uległ zmianie.

3b. Zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 3 zmniejsza się, z 
zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o kwotę składki na ubezpieczenie 
zdrowotne, pobranej w tym miesiącu przez zakład pracy zgodnie z przepisami o 
powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

4. Pracownik jest obowiązany zawiadomić zakład pracy o zmianach stanu 
faktycznego wynikającego z oświadczenia przed wypłatą wynagrodzeń za miesiąc, w 
którym zaszła zmiana.

5. Zakład pracy może podwyższyć koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 
ust. 2a, jeżeli pracownik złoży oświadczenie o spełnieniu warunku określonego w 
tym przepisie; przepisy ust. 3a i 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 33. [ Obowiązki spółdzielni jako płatnika ]

1. Rolnicze spółdzielnie produkcyjne oraz inne spółdzielnie zajmujące się 
produkcją rolną są obowiązane jako płatnicy pobierać w ciągu roku zaliczki na 
podatek dochodowy od dokonywanych na rzecz członków spółdzielni lub ich 
domowników wypłat z tytułu dniówek obrachunkowych, udziału w dochodzie 
podzielnym spółdzielni, a także uzyskiwanych od spółdzielni przez te osoby 
zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego.

2. Zaliczki, o których mowa w ust. 1, za miesiące od stycznia do grudnia ustala 
się w sposób określony w art. 32 ust. 1–1c minus kwota obliczona zgodnie z art. 
32 ust. 3 miesięcznie.

3. Dla obliczenia zaliczek od wypłat z tytułu dniówek obrachunkowych do 
opodatkowania przyjmuje się ich część ustaloną w takim stosunku procentowym, w 
jakim pozostawał w roku poprzedzającym rok podatkowy udział dochodu zwolnionego 
od podatku dochodowego od osób prawnych, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 15 
ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 
1993 r. Nr 106, poz. 482 i Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 1, poz. 2, Nr 43, poz. 
163, Nr 80, poz. 368, Nr 87, poz. 406, Nr 90, poz. 419, Nr 113, poz. 547, Nr 
123, poz. 602 i Nr 127, poz. 627, z 1995 r. Nr 5, poz. 25, Nr 86, poz. 443, Nr 
96, poz. 478, Nr 133, poz. 654 i Nr 142, poz. 704, z 1996 r. Nr 25, poz. 113, Nr 
34, poz. 146, Nr 90, poz. 405, Nr 137, poz. 639 i Nr 147, poz. 686, z 1997 r. Nr 
9, poz. 44, Nr 28, poz. 153, Nr 79, poz. 484, Nr 96, poz. 592, Nr 107, poz. 685, 
Nr 118, poz. 754, Nr 121, poz. 770, Nr 123, poz. 776 i 777, Nr 137, poz. 926, Nr 
139, poz. 932, 933 i 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, 
poz. 383, Nr 108, poz. 685, Nr 117, poz. 756, Nr 137, poz. 877, Nr 144, poz. 931 
i Nr 162, poz. 1112 i 1121 oraz z 1999 r. Nr 49, poz. 484, Nr 62, poz. 689 i N r 
95, poz. 1101), w ogólnej kwocie wypłat z tytułu dniówek obrachunkowych, 
pomniejszoną o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na 
ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których 
mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), obliczonych od przychodu podlegającego 
opodatkowaniu. Jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy nie wystąpił dochód 
określony w zdaniu poprzednim, płatnicy, o których mowa w ust. 1, nie potrącają 
w roku podatkowym zaliczek na podatek dochodowy.

3a. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony 
w ust. 2 i 3, zmniejsza się, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o 
kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, pobranej w tym miesiącu przez 
spółdzielnię zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

4. Po zakończeniu roku podatkowego płatnicy, o których mowa w ust. 1, określają 
za ten rok, według zasad wynikających z ust. 3, udział dochodu zwolnionego od 
podatku dochodowego od osób prawnych w ogólnej kwocie wypłat z tytułu dniówek 
obrachunkowych oraz kwoty składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne 
obliczonych od przychodów podlegających opodatkowaniu i rozliczają podatek 
zgodnie z art. 37–40.

5. W ewidencji księgowej dochodów i kosztów, prowadzonej przez rolnicze 
spółdzielnie produkcyjne lub inne spółdzielnie zajmujące się produkcją rolną, 
powinny być wyodrębnione dochody i koszty dotyczące produkcji rolniczej 
roślinnej i zwierzęcej nie polegającej na prowadzeniu działów specjalnych 
produkcji rolnej.

6. Przy ustalaniu wyodrębnionych dochodów i kosztów z działalności, o której 
mowa w ust. 5, stosuje się odpowiednio zasady obowiązujące przy ewidencjonowaniu 
dochodów i kosztów z całokształtu działalności spółdzielni.

Art. 34. [ Organy rentowe jako płatnicy ]

1. Organy rentowe są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki miesięczne od 
wypłacanych bezpośrednio przez te organy emerytur i rent, zasiłków pieniężnych z 
ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych oraz świadczeń pieniężnych dla 
cywilnych ofiar wojny.

2. Zaliczki, o których mowa w ust. 1, za miesiące od stycznia do grudnia, ustala 
się w sposób określony w art. 32 ust. 1–1c odejmując kwotę obliczoną zgodnie z 
art. 32 ust. 3 miesięcznie.

2a. Organ rentowy na wniosek podatnika oblicza i pobiera zaliczki na podatek 
dochodowy w ciągu roku bez pomniejszania o kwotę określoną w art. 32 ust. 3, 
począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym został złożony 
wniosek.

3. Zaliczka, o której mowa w ust. 1, od zasiłków z ubezpieczenia społecznego 
wypłaconych bezpośrednio przez organ rentowy wynosi 19% kwoty zasiłków.

4. Zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 3 zmniejsza się o kwotę 
obliczoną zgodnie z art. 32 ust. 3, jeżeli:

1) wypłata zasiłków dotyczy okresu pełnego miesiąca kalendarzowego i związana 
jest z pozostawaniem w stosunku służbowym, w stosunku pracy, pracy nakładczej 
lub spółdzielczym stosunku pracy oraz

2) łącznie z dokumentacją uzasadniającą wypłatę zasiłków organowi rentowemu 
złożone zostanie przez zasiłkobiorcę oświadczenie według ustalonego wzoru, w 
którym stwierdzi, że w okresie zasiłkowym:

a) nie otrzymuje emerytury lub renty,

b) nie osiąga innych dochodów poza dochodami uzyskiwanymi w zakładzie pracy, w 
którym ubezpieczenie z tytułu zatrudnienia jest podstawą powstania prawa do 
zasiłku,

c) zakład pracy, o którym mowa pod lit. b), oblicza zaliczki od dochodów 
pracownika w sposób określony w art. 32 ust. 3,

d) nie otrzymuje zasiłku od organu zatrudnienia.

Przepis art. 32 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

4a. Zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 2 zmniejsza się, z 
zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o kwotę składki na ubezpieczenie 
zdrowotne, pobranej w tym miesiącu przez organ rentowy zgodnie z przepisami o 
powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

5. Organy rentowe, dokonując bezpośrednio wypłaty zasiłków z ubezpieczenia 
społecznego, związanych z pozostawaniem w stosunku służbowym, stosunku pracy, 
pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy, obowiązane są w terminie do 
dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonały wypłaty zasiłku, 
przekazać informację według ustalonych wzorów podatnikowi oraz zatrudniającemu 
go zakładowi pracy o wysokości wypłaconego zasiłku oraz wysokości pobranej 
zaliczki na podatek.

6. W przypadku wypłaty zasiłków bezpośrednio przez organ rentowy po ustaniu 
zatrudnienia, zasady określone w ust. 3 i 4 oraz w art. 32 ust. 3 stosuje się 
odpowiednio.

7. Organy rentowe są obowiązane w terminie do końca lutego, po upływie roku 
podatkowego, dokonać rocznego obliczenia podatku należnego od podatników 
uzyskujących dochód z emerytur i rent, rent strukturalnych oraz świadczeń 
pieniężnych dla cywilnych ofiar wojny, pomniejszając – na ich wniosek – ten 
dochód o wydatki określone w art. 26 ust. 1 pkt 3 i 4, z wyjątkiem:

1) podatników, w stosunku do których ustał obowiązek poboru zaliczek,

2) podatników, którym zaliczki były ustalane w sposób określony w art. 32 ust. 
1a–1c, chyba że podatnik przed końcem roku podatkowego złoży oświadczenie o 
rezygnacji z zamiaru opodatkowania w sposób określony w art. 6.

Organy rentowe sporządzają według ustalonego wzoru obliczenie roczne w trzech 
egzemplarzach i jeden egzemplarz przesyłają podatnikowi do dnia 15 marca, a 
drugi w tym samym terminie urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca 
zamieszkania podatnika.

8. Organy rentowe nie dokonują rocznego obliczenia podatku dla podatników 
uzyskujących dochód wyłącznie z zasiłków lub świadczeń pieniężnych dla cywilnych 
ofiar wojny, wypłacanych bezpośrednio przez te organy, natomiast sporządzają 
informację, o której mowa w art. 39, według zasad określonych w ust. 7.

9. Jeżeli podatnik poza dochodami uzyskanymi od organu rentowego:

1) nie uzyskał w roku podatkowym innych dochodów, z wyjątkiem określonych w art. 
28 i 30,

2) nie korzysta z odliczeń, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2, 5, 6 i 9, 
art. 26b i art. 27a, 

3) nie korzysta z możliwości łącznego opodatkowania jego dochodów z dochodami 
małżonka bądź nie korzysta z możliwości opodatkowania, o którym mowa w art. 6 
ust. 4,

4) nie uzyskał dochodów powodujących obliczenie należnego podatku w sposób 
określony w art. art. 27 ust. 8, 

podatek wynikający z rozliczenia rocznego obniżony, z zastrzeżeniem art. 27b 
ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej w 
roku podatkowym przez organ rentowy zgodnie z przepisami o powszechnym 
ubezpieczeniu zdrowotnym jest podatkiem należnym od podatnika za dany rok, chyba 
że urząd skarbowy wyda decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego w 
innej wysokości.

10. Jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych emerytur i rent, lub 
zasiłków z ubezpieczenia społecznego, lub rent strukturalnych albo świadczeń 
pieniężnych dla cywilnych ofiar wojny, otrzymanych bezpośrednio z tego organu, a 
obowiązek poboru zaliczek przez ten organ trwa – organ rentowy odejmuje od 
dochodu kwoty zwrotów dokonanych w roku podatkowym przy ustalaniu wysokości 
zaliczek oraz w rocznym obliczeniu dochodu, zamieszczając na tym rozliczeniu 
odpowiednie informacje.

Art. 35. [ Inni płatnicy ]

1. Do poboru zaliczek miesięcznych jako płatnicy są obowiązane:

1) banki, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy – od wypłacanych 
przez nie emerytur i rent,

2) jednostki organizacyjne uczelni, placówki naukowe, zakłady pracy oraz inne 
jednostki organizacyjne – od wypłacanych przez nie stypendiów,

3) organy zatrudnienia – od świadczeń wypłacanych z Funduszu Gwarantowanych 
Świadczeń Pracowniczych, a także od świadczeń wypłacanych z Funduszu Pracy,

4) areszty śledcze oraz zakłady karne – od należności za pracę przypadającej 
tymczasowo aresztowanym oraz skazanym,

5) spółdzielnie – od oprocentowania wkładów pieniężnych członków spółdzielni, 
zaliczonego w ciężar kosztów spółdzielni,

6) oddziały Wojskowej Agencji Mieszkaniowej od wypłacanych żołnierzom świadczeń 
pieniężnych wynikających z przepisów ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych 
Rzeczypospolitej Polskiej

– pomniejszonych o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na 
ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których 
mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2.

2. Za stypendia, o których mowa w ust. 1 pkt 2, uważa się w szczególności 
stypendia przyznawane uczestnikom studiów doktoranckich, stypendia naukowe, 
stypendia i inne należności otrzymywane przez osoby kierowane za granicę w 
celach naukowych, dydaktycznych lub szkoleniowych, stypendia za rozwiązywanie 
zadań badawczych i wdrożeniowych oraz przyznawane studentom studiów dziennych 
stypendia za wyniki w nauce i stypendia ministra za osiągnięcia w nauce.

3. Zaliczki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 4, za miesiące od stycznia do 
grudnia ustala się w sposób określony w art. 32 ust. 1–1c, z tym że w przypadku 
poboru przez banki zaliczek od emerytur i rent z zagranicy stosuje się 
postanowienia umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, zawartej z 
krajem, z którego pochodzą te emerytury i renty.

3a. Podatnik przy odbiorze emerytury lub renty, o której mowa w ust. 3, może 
wpłacić bankowi ustaloną zaliczkę w złotych. Wpłatę tę uznaje się za zaliczkę 
potrąconą przez płatnika.

4. Zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 3 zmniejsza się o kwotę 
obliczoną zgodnie z art. 32 ust. 3:

1) (skreślony), 

2) jeżeli zaliczkę pobierają płatnicy określeni w ust. 1 pkt 1, 2 i 4, a 
podatnik przed pierwszą wypłatą należności w roku podatkowym lub przed upływem 
miesiąca, w którym zaczął osiągać takie dochody, złoży płatnikowi oświadczenie 
według ustalonego wzoru, że nie osiąga równocześnie innych dochodów, z wyjątkiem 
określonych w art. 28 i 30.

5. Zaliczkę od przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 3, pobiera się w 
wysokości 19% przychodu, pomniejszoną o kwotę obliczoną zgodnie z art. 32 ust. 
3.

6. Zaliczkę od przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i 6, pobiera się w 
wysokości 19% przychodu.

7. Oddziały Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, dokonujące wypłaty świadczeń, o 
których mowa w ust. 1 pkt 6, związanych z pozostawaniem w stosunku służbowym, 
obowiązane są w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym 
dokonały wypłaty świadczeń, przekazać informację według ustalonego wzoru 
podatnikowi oraz zatrudniającemu go pracodawcy.

8. (skreślony).

9. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w 
ust. 3–8, zmniejsza się, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o kwotę 
składki na ubezpieczenie zdrowotne, pobranej w tym miesiącu przez płatnika 
zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

10. Płatnicy stypendiów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b, są obowiązani 
w terminie do dnia 15 marca roku następującego po roku podatkowym sporządzić w 
trzech egzemplarzach według ustalonego wzoru, odrębnie dla każdego podatnika, 
informację o wysokości wypłaconego stypendium i przekazać ją podatnikowi oraz 
urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika.

Art. 36. [ Przychody z emerytur i rent ]

W stosunku do podatników, którzy osiągają wyłącznie przychody z tytułu emerytur 
i rent nie podlegających podwyższeniu stosownie do art. 55 ust. 6, przy 
ustalaniu zaliczki oraz dokonywaniu obliczenia rocznego stosuje się odpowiednio 
przepis art. 27 ust. 2, z tym że zaliczkę ustala się w wysokości nadwyżki ponad 
1/12 kwoty określonej w tym przepisie.

Art. 37. [ Roczne obliczenie podatku przez płatnika ]

1. Jeżeli podatnik, od którego zaliczki miesięczne pobierają płatnicy wymienieni 
w art. 31, 33 lub 35 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5, złoży płatnikowi przed dniem 15 
stycznia roku następującego po roku podatkowym oświadczenie sporządzone według 
ustalonego wzoru, które traktuje się na równi z zeznaniem, że:

1) poza dochodami uzyskanymi od płatnika nie uzyskał innych dochodów, z 
wyjątkiem:

a) zasiłków z ubezpieczenia społecznego pozostających w związku z zatrudnieniem 
u płatnika oraz

b) dochodów określonych w art. 28 i 30,

c) świadczeń pieniężnych wynikających z przepisów o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych 
Rzeczypospolitej Polskiej, pozostających w związku ze stosunkiem służbowym u 
płatnika,

2) nie korzysta z odliczeń, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2, 4, 6 i 9, 
art. 26b i art. 27a, 

3) nie korzysta z możliwości łącznego opodatkowania jego dochodów z dochodami 
małżonka bądź nie korzysta z możliwości opodatkowania, o którym mowa w art. 6 
ust. 4,

płatnik jest obowiązany sporządzić w trzech egzemplarzach według ustalonego 
wzoru roczne obliczenie podatku na zasadach określonych w art. 27 od dochodu 
uzyskanego przez podatnika za cały rok. 

1a. Przy dokonywaniu rocznego obliczenia podatku, o którym mowa w ust. 1, 
płatnik:

1) uwzględnia koszty, o których mowa w art. 22 ust. 11,

2) odlicza od dochodu potrącone w ciągu roku składki na ubezpieczenia emerytalne 
i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust, 1 pkt 2 
lit. b),

3) na wniosek podatnika odlicza od dochodu:

a) wydatki na cele określone w art. 26 ust. 1 pkt 3 – do wysokości wynikającej z 
przedstawionych przez podatnika dokumentów stwierdzających poniesienie tych 
wydatków,

b) zwrócone płatnikowi świadczenia, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5 – 
jeżeli nie zostały one potrącone od dochodu przy poborze zaliczek,

4) odlicza od podatku kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej w roku 
podatkowym zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, z 
zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2.

1b. Podatek wynikający z obliczenia rocznego przez płatnika jest podatkiem 
dochodowym należnym od podatnika za dany rok, chyba że urząd skarbowy wyda 
decyzję określającą inną wysokość zobowiązania w podatku dochodowym.

2. W przypadku uzyskania w ciągu roku podatkowego przez pracownika, członka 
rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się 
produkcją rolną, o którym mowa w ust. 1, dochodu z tytułu:

1) zasiłków z ubezpieczenia społecznego, wypłaconych bezpośrednio przez organ 
rentowy w związku z zatrudnieniem u płatnika – płatnik przy dokonywaniu rocznego 
obliczenia podatku, o którym mowa w ust. 1, obowiązany jest uwzględnić uzyskany 
przez pracownika (członka) dochód z tytułu zasiłków oraz pobrane przez organ 
rentowy zaliczki na podatek w wysokości wynikającej z otrzymanej, zgodnie z art. 
34 ust. 5, informacji tego organu,

2) świadczeń pieniężnych wynikających z przepisów ustawy o zakwaterowaniu Sił 
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, wypłacanych przez oddziały Wojskowej 
Agencji Mieszkaniowej w związku ze stosunkiem służbowym u płatnika – płatnik 
przy dokonywaniu rocznego obliczenia podatku, o którym mowa w ust. 1, obowiązany 
jest uwzględnić uzyskane przez pracownika dochody z tytułu świadczenia 
pieniężnego oraz pobrane przez oddział Wojskowej Agencji Mieszkaniowej zaliczki 
na podatek w wysokości wynikającej z otrzymanej zgodnie z art. 35 ust. 7 
informacji tego oddziału.

Art. 38. [ Terminy wpłat miesięcznych zaliczek ]

1. Płatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 34 i 35, przekazują, z zastrzeżeniem 
ust. 2, kwoty pobranych zaliczek na podatek, w terminie do dnia 20 miesiąca 
następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu 
skarbowego, właściwego według siedziby płatnika, a w przypadku braku siedziby 
według miejsca zamieszkania płatnika, przesyłając równocześnie deklarację według 
ustalonego wzoru, która zawiera łączną sumę wypłat dokonanych w danym miesiącu z 
tytułów określonych w art. 31, art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 1 oraz art. 35 ust. 
1, kwotę potrąconego podatku dochodowego oraz kwotę składki na ubezpieczenie 
zdrowotne pobranej zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym i 
kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne odliczonej, z zastrzeżeniem art. 27b 
ust. 1 pkt 2 i ust. 2, a także kwotę podatku wpłaconego na rachunek urzędu 
skarbowego; jeśli pomiędzy kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku 
występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji.

2. Płatnicy będący zakładami pracy chronionej lub zakładami aktywności zawodowej 
kwoty pobranych zaliczek na podatek od przychodów z tytułów określonych w art. 
12 oraz od zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, wypłacanych przez 
tych płatników:

1) za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika 
uzyskany od początku roku u tego płatnika przekroczył kwotę stanowiącą górną 
granicę pierwszego przedziału skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, przekazują:

a) w 10% na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

b) w 90% na zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych,

2) za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód podatnika uzyskany od 
początku roku u tego płatnika przekroczył kwotę, o której mowa w pkt 1, 
przekazują na zasadach określonych w ust. 1.

3. Różnicę pomiędzy podatkiem wynikającym z rocznego obliczenia a sumą zaliczek 
pobranych za miesiące od stycznia do grudnia pobiera się z dochodu za marzec 
roku następnego. Różnicę tę, na wniosek podatnika, a w przypadku emerytów i 
rencistów – również z urzędu, pobiera się z dochodu za kwiecień roku następnego. 
W razie gdy stosunek uzasadniający pobór zaliczek ustał w styczniu lub w lutym, 
różnicę pobiera się z dochodu za miesiąc, za który pobrana została ostatnia 
zaliczka. Pobraną różnicę płatnicy wpłacają na rachunek urzędu skarbowego 
łącznie z zaliczkami za te miesiące. Jeżeli z obliczenia rocznego wynika 
nadpłata, zalicza się ją na poczet zaliczki należnej za marzec, a jeżeli po 
pobraniu tej zaliczki pozostaje nadpłata, zwraca się ją podatnikowi gotówką. 
Zwrotu nadpłaty w gotówce dokonuje płatnik.

4. Zwrócone nadpłaty w gotówce płatnik potrąca z kwot pobranych zaliczek 
przekazywanych urzędom skarbowym, wykazując je w deklaracji, o której mowa w 
ust. 1.

5. Płatnicy dokonują rocznego obliczenia podatku, o którym mowa w art. 37, w 
terminie do końca lutego po upływie roku podatkowego. Jeden egzemplarz rocznego 
obliczenia płatnik doręcza podatnikowi do dnia 31 marca, a drugi przekazuje w 
terminie do dnia 15 kwietnia urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca 
zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 4 – do 
urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Art. 39. [ Informacje dla podatników ]

1. Płatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 34 i 35, są obowiązani w terminie do 
dnia 15 marca roku następującego po roku podatkowym sporządzić w trzech 
egzemplarzach według ustalonego wzoru informację dla podatników, którym nie 
dokonano rocznego obliczenia podatku, wskazującą wysokość uzyskanych przez nich 
dochodów oraz potrąconych przez płatnika w roku podatkowym składek na 
ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 
pkt 2 lit. b), składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej w roku podatkowym 
przez płatnika i składki na ubezpieczenie zdrowotne odliczonej, z zastrzeżeniem 
art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, a także należnego i pobranego podatku. Jeden 
egzemplarz informacji płatnik doręcza podatnikowi do dnia 31 marca, a drugi 
przekazuje w terminie do dnia 15 kwietnia urzędowi skarbowemu właściwemu według 
miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 
4 – do urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

2 Jeżeli obowiązek poboru przez płatników, o których mowa w art. 31, 33, 34 i 
35, zaliczek na podatek ustał w ciągu roku, płatnicy ci są zobowiązani 
sporządzić informację określoną w ust. 1 i przekazać ją podatnikowi oraz 
urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika lub 
urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach opodatkowania osób zagranicznych, w 
terminie do dnia 15 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrana została 
ostatnia zaliczka.

3. (skreślony).

4. (skreślony).

Art. 40. [ Zaliczki na podatek nie pobierane przez płatników ]

Podatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 34 i 35, jeżeli osiągają inne dochody, 
od których płatnicy nie mają obowiązku poboru zaliczek na podatek, są obowiązani 
wpłacić zaliczki na podatek należny od tych dochodów według zasad określonych w 
art. 44.

Art. 41. [ Szczególne zasady poboru zaliczek przez płatników ]

1. Osoby fizyczne będące przedsiębiorcami oraz osoby prawne i jednostki 
organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności 
osobom określonym w art. 3 z tytułu działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 
5–9, z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów oraz z 
praw do projektów wynalazczych, topografii i układów scalonych, znaków 
towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z tytułu zakupu tych praw, są 
obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek 
dochodowy w wysokości 20% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów 
w wysokości określonej w art. 22 ust. 9, oraz pomniejszonej o składki potrącone 
przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na 
ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b).

1a. Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony 
w tym przepisie, zmniejsza się, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, 
o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej. przez płatnika, o którym 
mowa w ust. 1, zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

2. Płatnicy nie są obowiązani do poboru zaliczek od wypłaconych należności z 
tytułu umów o dzieło lub umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 2 i 8, 
jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w 
zakres prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 
3.

3. (skreślony).

3a. (skreślony).

4. Płatnicy wymienieni w ust. 1 oraz podmioty uprawnione na podstawie odrębnych 
przepisów do prowadzenia gier i zakładów wzajemnych, do prowadzenia rachunków 
podatników albo do gromadzenia środków pieniężnych podatnika w innych formach 
oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, są obowiązane pobierać 
zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat lub stawianych do 
dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułu: 

1) dochodów, o których mowa w art. 29, wypłacanych osobom określonym w art. 4,


2) dochodów (przychodów), o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1–4.

4a. Otwarte fundusze emerytalne są obowiązane, jako płatnicy, pobierać 
zryczałtowany podatek dochodowy od wypłat, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 9 
i 12.

4b. Pracownicze fundusze emerytalne są obowiązane, jako płatnicy, pobierać 
zryczałtowany podatek dochodowy od:

a) dochodów, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 10, 

b) przychodów, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 11.

5. W razie przeznaczenia dochodu na powiększenie kapitału zakładowego lub 
akcyjnego, a w spółdzielniach funduszu udziałowego płatnicy, o których mowa w 
ust. 4, pobierają zryczałtowany podatek dochodowy w terminie 14 dni od dnia 
uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o 
podwyższeniu kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach od dnia 
podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały dotyczącej podwyższenia funduszu 
udziałowego.

5a. W latach 1995–1997 spółdzielnie nie pobierają zryczałtowanego podatku 
dochodowego według zasad określonych w ust. 5; spółdzielnie pobierają jednak 
zryczałtowany podatek, w razie zwrotu kwot przekazanych w tych latach, z dochodu 
uzyskanego przez spółdzielnie, a przeznaczonego na powiększenie udziałów. 
Podatek wynosi 20% kwoty wypłaty i jest pobierany w dniu jej dokonania. Rolnicze 
spółdzielnie produkcyjne i inne spółdzielnie zajmujące się produkcją rolną 
ustalają kwotę wypłat podlegającą opodatkowaniu w takim stosunku, w jakim w roku 
poprzedzającym te wypłaty pozostają przychody z działalności innej niż 
wymieniona w art. 2 ust. 1 pkt 1 w ogólnej kwocie przychodów.

6. Jednostki organizacyjne Policji, kontroli skarbowej, Straży Granicznej, 
Wojskowych Służb Informacyjnych i Żandarmerii Wojskowej lub Agencji 
Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu są obowiązane, jako płatnicy, 
pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat z tytułu 
określonego w art. 30 ust. 1 pkt 5.

6a. Organ wojskowy, jako płatnik, jest obowiązany pobierać zryczałtowany podatek 
dochodowy od dokonywanych wypłat z tytułu określonego w art. 30 ust. 1 pkt 13.

7. Jeżeli przedmiotem wygranych: w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, 
zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i 
loteriach fantowych oraz wygranych lub nagród w konkursach są rzeczy, podatnik 
jest obowiązany wpłacić płatnikowi oraz podmiotowi uprawnionemu na podstawie 
odrębnych przepisów do prowadzenia gier i zakładów wzajemnych, kwotę należnego 
podatku zryczałtowanego przed wydaniem rzeczy.

Art. 41a. [ Wyższe zaliczki na wniosek podatnika ]

Płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 1, na wniosek podatnika, obliczają i 
pobierają w ciągu roku wyższe zaliczki na podatek dochodowy niż obliczone w 
wysokości określonej w tym przepisie.

Art. 41b. [ Zwrot nienależnie pobranych świadczeń ]

Jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio 
zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, przy ustalaniu wysokości podatku 
(zaliczek) płatnicy, o których mowa w art. 31, 33, 35 i 41, odejmują od dochodu 
kwotę dokonanych zwrotów, łącznie z pobranym podatkiem (zaliczką).

Art. 42. [ Termin wpłaty zaliczek ]

1. Płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują:

1) kwoty pobranych zaliczek na podatek dochodowy, w terminie do dnia 20 miesiąca 
następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu 
skarbowego, właściwego według siedziby płatnika, a w przypadku braku siedziby – 
według miejsca zamieszkania płatnika,

2) kwoty zryczałtowanego podatku, o którym mowa w art. 41 ust. 4–6 i 6a, w 
terminie do dnia 7 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano ten 
podatek – na rachunek urzędu skarbowego właściwego dla siedziby płatnika, a w 
przypadku:

a) braku siedziby – na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca 
zamieszkania płatnika,

b) podatników określonych w art. 4 – na rachunek urzędu skarbowego właściwego w 
sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

2. W terminie przekazania kwoty pobranego podatku (zaliczek) płatnicy są 
obowiązani przesłać:

1) podatnikom określonym w art. 4 oraz urzędom skarbowym właściwym w sprawach 
opodatkowania osób zagranicznych – imienne informacje o wysokości dochodu i 
pobranego zryczałtowanego podatku, sporządzone według ustalonego wzoru,

2) urzędom skarbowym, o których mowa w ust. 1 pkt 2 – zbiorcze deklaracje według 
ustalonego wzoru.

3. W terminie do dnia 15 marca roku następującego po roku podatkowym płatnicy są 
obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 41 ust. 1, oraz urzędowi 
skarbowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika imienne 
informacje o wysokości dochodu oraz potrąconych przez płatnika w roku podatkowym 
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o 
których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2, oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne 
pobranej w roku podatkowym przez płatnika i składki na ubezpieczenie zdrowotne 
odliczonej, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, a także o pobranych 
zaliczkach na podatek, sporządzone według ustalonego wzoru. W razie zaprzestania 
przez płatnika prowadzenia działalności przed terminem, o którym mowa w zdaniu 
pierwszym, jest on obowiązany przesłać tę informację w terminie do dnia 
zaprzestania działalności.

Art. 42a. [ Informacja o wysokości przychodów ]

Osoby fizyczne będące przedsiębiorcami oraz osoby prawne i jednostki 
organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności 
lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów 
(przychodów) wymienionych w art. 21 i 52, od których nie są obowiązane pobierać 
zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego – mają obowiązek 
sporządzić w trzech egzemplarzach, odrębnie dla każdego podatnika, informację 
według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do dnia 15 marca 
następnego roku podatkowego przekazać jeden egzemplarz podatnikowi, a drugi – 
urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika.

Art. 42b. [ Delegacja ]

W celu ułatwiania płatnikom przekazywania:

1) informacji, o których mowa w art. 34 ust. 8, art. 35 ust. 10, art. 39 ust. 1, 
art. 42 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 42a,

2) rocznego obliczenia podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7 i art. 37 ust. 1,

minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze 
rozporządzenia, tryb sporządzania informacji i rocznego obliczenia podatku z 
wykorzystaniem masowych form transmisji danych; rozporządzenie to powinno 
zawierać w szczególności: format zapisu danych na nośniku cyfrowym, program 
sprawdzający zgodność danych ze specyfikacją formatu oraz wzór dokumentu, przy 
którym będą przekazywane nośniki cyfrowe do urzędu skarbowego.

Art. 43. [ Obowiązki podatników z tytułu prowadzenia działów specjalnych 
produkcji rolnej ]

1. Podatnicy, którzy osiągają dochody z działów specjalnych produkcji rolnej, są 
obowiązani składać w terminie do dnia 30 listopada roku poprzedzającego rok 
podatkowy właściwemu urzędowi skarbowemu deklaracje według ustalonego wzoru o 
rodzajach i rozmiarach zamierzonej produkcji w roku następnym.

2. Jeżeli dochód z działów specjalnych produkcji rolnej jest ustalany na 
podstawie ksiąg, podatnicy składają ponadto właściwemu urzędowi skarbowemu w 
terminie określonym w ust. 1 deklarację o wysokości przewidywanego dochodu w 
roku następnym.

3. Podatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani zawiadomić właściwy urząd 
skarbowy w terminie 7 dni o:

1) zaistnieniu zmian w prowadzonej produkcji w stosunku do podanej w deklaracji,

2) zaprzestaniu lub rozpoczęciu w ciągu roku eksploatacji obiektów 
umożliwiających całoroczny cykl produkcji,

3) rozpoczęciu w ciągu roku podatkowego prowadzenia działów specjalnych 
produkcji rolnej; w tym wypadku podatnicy ci składają deklaracje, o których mowa 
w ust. 1, o rodzajach i rozmiarach zamierzonej produkcji w tym roku.

4. Podatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani wpłacać do kasy lub na 
rachunek właściwego urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości ustalonej 
decyzją tego urzędu skarbowego obniżone, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 2, o 
kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w tym miesiącu zgodnie z 
przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, w terminach określonych w 
art. 44 ust. 6.

5. Jeżeli podatnicy, o których mowa w ust. 1, osiągają poza dochodem z działów 
specjalnych produkcji rolnej inne dochody, od dochodów tych opłacają zaliczki 
według zasad określonych w art. 44, bez łączenia tych dochodów z dochodem z 
działów specjalnych produkcji rolnej.

Art. 44. [ Obowiązek wpłaty zaliczek na podatek ]

1. Podatnicy osiągający dochody:

1) z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14,

2) (skreślony),

3) ze stosunku pracy otrzymywane z zagranicy,

4) z emerytur i rent otrzymywanych z zagranicy bez pośrednictwa banków 
wymienionych w art. 35 ust. 1 pkt 1,

5) z najmu lub dzierżawy 

są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek 
dochodowy według zasad określonych w ust. 3.

2. Dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki 
u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica 
pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Jeżeli 
jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i 
materiałów pomocniczych lub urząd skarbowy zarządzi sporządzenie takiego 
remanentu, dochód ustala się według zasad określonych w art. 24 ust. 2.

3. Podatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani wpłacać zaliczki 
miesięczne. Wysokość zaliczek za miesiące do listopada roku podatkowego ustala 
się w następujący sposób:

1) obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym 
dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku,

2) zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu według 
zasad określonych w art. 26, 27 i 27b,

3) zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem 
należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące 
poprzedzające.

3a. Podatnicy uzyskujący dochody z działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 
8, jeżeli otrzymują te dochody bez pośrednictwa płatników, są obowiązani wpłacać 
zaliczki miesięczne w wysokości 20% dochodu za miesiące, w których uzyskali ten 
dochód, w terminie do dnia 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za 
grudzień – w terminie złożenia zeznania podatkowego. W terminach płatności 
zaliczek podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym deklaracje, według 
ustalonego wzoru, o wysokości dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

3b. (skreślony).

4. Podatek od dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 3, ustala się w formie 
ryczałtu w wysokości 10% tego dochodu. Podatek jest płatny w terminie płatności 
zaliczki za ostatni miesiąc prowadzenia działalności. W tym przypadku podatnik 
jest obowiązany dołączyć do deklaracji, o której mowa w ust. 6, spis pozostałych 
na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i 
pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków oraz rzeczowych 
składników majątku związanego z wykonywaną działalnością w tym także dzieł 
sztuki, eksponatów muzealnych i aparatury audiowizualnej, jeżeli wydatki na ich 
nabycie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, nie będących środkami 
trwałymi, wycenionych według cen zakupu.

5. Jeżeli podatnik, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 5, uprawdopodobni, że 
zaliczki obliczone według zasad określonych w przepisach poprzedzających byłyby 
niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od przewidywanego na 
dany rok dochodu, urząd skarbowy na wniosek podatnika może odpowiednio 
ograniczyć wysokość tych zaliczek.

6. Zaliczki miesięczne, od przychodów wymienionych w ust. 1 pkt 1 i 5, za okres 
od stycznia do listopada uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za 
miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień, w wysokości należnej za listopad, 
uiszcza się w terminie do dnia 20 grudnia. W terminach płatności zaliczek za 
miesiące od stycznia do listopada podatnicy są obowiązani składać urzędom 
skarbowym deklaracje według ustalonego wzoru o wysokości dochodu osiągniętego od 
początku roku.

6a. Zaliczki miesięczne, od przychodów wymienionych w ust. 1 pkt 3 i 4, za okres 
od stycznia do listopada uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za 
miesiąc poprzedni, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania podatkowego. W 
terminach płatności zaliczek od stycznia do listopada podatnicy są obowiązani 
składać urzędom skarbowym deklaracje, według ustalonego wzoru, o wysokości 
dochodu osiągniętego od początku roku.

6b. Podatnicy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, mogą wpłacać zaliczki miesięczne w 
uproszczonej formie, według następujących zasad:

1) za miesiące od stycznia do maja roku podatkowego – w wysokości 1/6 podatku 
należnego wykazanego w deklaracji o wysokości dochodu (straty) osiągniętego za 
pierwsze półrocze roku poprzedzającego rok podatkowy,

2) za miesiąc czerwiec roku podatkowego – w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem 
obliczonym według zasad określonych w art. 26, 27 i 27b, od dochodu osiągniętego 
od początku roku do dnia 30 czerwca roku podatkowego, obliczonego zgodnie z ust. 
2 i 3, a sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące, obliczonych zgodnie z 
pkt 1,

3) za miesiące od lipca do grudnia roku podatkowego – w wysokości 1/6 należnego 
podatku za pierwsze półrocze roku podatkowego wynikającego z deklaracji, o 
której mowa w ust. 6c pkt 4.

6c. Podatnicy, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, są 
zobowiązani:

1) do dnia 20 lutego roku podatkowego zawiadomić o wyborze tej formy urząd 
skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania podatnika,

2) stosować uproszczoną formę wpłacania zaliczek przez cały rok podatkowy,

3) wpłacać zaliczki w terminach określonych w ust. 6,

4) złożyć deklarację, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu 
(straty) za pierwsze półrocze roku podatkowego, obliczonego zgodnie z ust. 2 i 
3, i o wysokości należnych za ten okres zaliczek, ustalonych według zasad 
określonych w art. 26, 27 i 27b, w terminie do dnia 20 lipca roku podatkowego,

5) dokonać rozliczenia podatku za rok podatkowy zgodnie z art. 45.

6d. Przepisy ust. 6b i 6c nie mają zastosowania do podatników, którzy:

1) po raz pierwszy podjęli działalność w roku poprzedzającym rok podatkowy lub w 
roku podatkowym, lub

2) w pierwszym półroczu roku podatkowego poprzedzającego rok podatkowy odliczali 
stratę, lub

3) za pierwsze półrocze roku podatkowego poprzedzającego rok podatkowy ponieśli 
stratę, lub

4) w trakcie roku podatkowego poprzedzającego rok podatkowy dokonywali odliczeń, 
z wyjątkiem odliczeń, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a) i art. 27b, 
lub korzystali z ulg, lub dokonują takich odliczeń w trakcie roku podatkowego.

7. Podatnicy czasowo przebywający za granicą, którzy osiągają dochody ze źródeł 
przychodów położonych za granicą, jeżeli te dochody nie są zwolnione od podatku 
w Polsce, są obowiązani wpłacić zaliczkę na podatek od tych dochodów w terminie 
do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym wrócili do kraju.

8. Podatnicy osiągający dochody:

1) z odpłatnego zbycia udziałów, akcji, obligacji lub innych papierów 
wartościowych, z zastrzeżeniem art. 52 pkt 1,

2) z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w 
zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego 
zorganizowana część

– są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne – w wysokości 19% dochodu za 
miesiące, w których uzyskali ten dochód, w terminie do dnia 20 następnego 
miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania 
podatkowego. W terminach płatności zaliczek podatnicy są obowiązani składać 
urzędom skarbowym deklarację według ustalonego wzoru o wysokości uzyskanego 
dochodu.

9. (skreślony).

Art. 44a. (skreślony).

Art. 44b. (skreślony).

Rozdział 8 - Zeznania podatkowe

Art. 45. [ Zeznania o wysokości osiągniętego dochodu ]

1. Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania o wysokości 
osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym według ustalonego 
wzoru w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku.

2. Obowiązek złożenia zeznania nie dotyczy podatników wymienionych w art. 37.

3. Zeznaniem, o którym mowa w ust. 1, nie obejmuje się dochodów wymienionych w 
art. 24 ust. 3, z wyjątkiem dochodu z likwidacji działalności gospodarczej, 
dokonanej w grudniu roku podatkowego i art. 28–30.

3a. W przypadkach: 

1) określonych w art. 27a ust. 14, 

2) otrzymania zwrotu uprzednio zapłaconych i odliczonych składek na powszechne 
ubezpieczenie zdrowotne 

– podatnik jest obowiązany wykazać i doliczyć kwoty uprzednio odliczone do 
dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok podatkowy, w którym wystąpiły 
te okoliczności.

4. Podatnicy, na których ciąży obowiązek złożenia zeznania, są obowiązani w 
terminie określonym w ust. 1 wpłacić różnicę pomiędzy podatkiem należnym od 
dochodu wynikającego z zeznania a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym 
również sumą zaliczek pobranych przez płatników.

5. Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe (handlowe) dołączają do zeznania 
sprawozdanie finansowe.

6. Podatek dochodowy wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok, 
chyba że urząd skarbowy wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku. W 
razie nie złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu, urząd skarbowy 
wyda decyzję określającą wysokość zobowiązania w podatku dochodowym.

7. Podatnicy, o których mowa w art. 4, jeżeli osiągają dochody ze źródeł 
przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez pośrednictwa 
płatników lub za pośrednictwem płatników nie obowiązanych do dokonania rocznego 
obliczenia podatku, jeżeli zamierzają opuścić terytorium Rzeczypospolitej 
Polskiej przed terminem, o którym mowa w ust. 1, są obowiązani złożyć zeznanie 
za rok podatkowy urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach opodatkowania osób 
zagranicznych przed opuszczeniem terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub 
zakończeniem prowadzenia na tym terytorium działalności.

Art. 45a. [ Ochrona tajemnicy państwowej ]

Prezes Rady Ministrów określi, ze względu na ochronę tajemnicy państwowej, w 
drodze zarządzenia, odrębny tryb poboru podatku dochodowego, tryb składania 
informacji i zeznań podatkowych, a także dodatkowe zadania płatników związane z 
obowiązkiem rozliczania rocznego podatków, z uwzględnieniem wszystkich 
dodatkowych dochodów, wydatków, ulg, zwolnień i wyłączeń, mających wpływ na 
podstawę opodatkowania i wysokość podatku podatnika, niż określone w art. 6, 37, 
38, 41, 42 i 45, ustalając jednocześnie dodatkowy zakres obowiązków płatnika, w 
szczególności prowadzenia postępowań i wydawania decyzji w sprawach podatkowych, 
w których właściwe są organy podatkowe.

Art. 45b. [ Delegacja ]

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze 
rozporządzenia, wzory:

1) deklaracji i informacji, o których mowa w art. 28 ust. 4, art. 34 ust. 5 i 8, 
art. 35 ust. 7 i 10, art. 38 ust. 1, art. 39 ust. 1, art. 42 ust. 2 i 3, art. 
42a, art. 43 ust. 1 oraz art. 44 ust. 3a, 6 i 6a, ust. 6c pkt 4 i ust. 8,

2) rocznego obliczenia podatku, o którym mowa w art. 34 ust. 7, art. 37 ust. 1,

3) zeznania podatkowego, o którym mowa w art. 45 ust. 1,

4) oświadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 10, art. 32 ust. 3, art. 34 ust. 4, 
art. 35 ust. 4, art. 37 ust. 1

– wraz z objaśnieniami co do sposobu ich wypełniania, terminu i miejsca 
składania.

Rozdział 9 - Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 46. (pominięty).

Art. 47. (pominięty).

Art. 48. (pominięty).

Art. 49. (pominięty).

Art. 50. (pominięty).

Art. 51. (pominięty).

Rozdział 10 - Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 52. [ Okresowe zwolnienia przedmiotowe ]

Zwalnia się od podatku dochodowego: 

1) w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2003 r. dochody:

a) z odpłatnego zbycia nabytych przed dniem 1 stycznia 2003 r. obligacji Skarbu 
Państwa wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. oraz obligacji wyemitowanych 
przez jednostki samorządu terytorialnego po dniu 1 stycznia 1997 r.,

b) z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do 
publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych na podstawie publicznej 
oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym 
wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie 
art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o publicznym 
obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 i Nr 141, poz. 945, z 
1998 r. Nr 107, poz. 669 i Nr 113, poz. 715 oraz z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 
60, poz. 702 i 703, Nr 94, poz. 1037 i Nr 103, poz. 1099),

c) (skreślona),

d) uzyskane z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których 
mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o publicznym 
obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 i Nr 141, poz. 945, z 
1998 r. Nr 107, poz. 669 i Nr 113, poz. 715 oraz z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 
60, poz. 702 i 703, Nr 94, poz. 1037 i Nr 103, poz. 1099),

2) wypłacane po dniu 31 grudnia 1991 r. należne za okres do 31 grudnia 1991 r.:

a) przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku 
pracy oraz z tytułu umów o pracę nakładczą,

b) prowizje, premie, nagrody z zysku (dochodu) oraz nagrody z zakładowego 
funduszu nagród należne z tytułów, o których mowa pod lit. a),

– jeżeli przychody te były zwolnione w 1991 r. od podatku od wynagrodzeń na 
podstawie przepisów płacowych,

3) odprawy emerytalno-rentowe, nagrody jubileuszowe i inne jednorazowe wypłaty, 
do których pracownik nabył prawo w 1992 r. i których podstawę naliczania stanowi 
wynagrodzenie ustalone według stawek lub kwot obowiązujących do dnia 31 grudnia 
1991 r., jeżeli przychody te były zwolnione w 1991 r. od podatku od wynagrodzeń 
na podstawie przepisów płacowych,

4) krajowe emerytury i renty oraz inne świadczenia z ubezpieczenia społecznego 
należne za okres do dnia 31 grudnia 1991 r.,

5) (skreślony).

Art. 52a. [ Zwolnienia przedmiotowe ]

1. Zwalnia się od podatku dochodowego: 

1) dochody z tytułu odsetek i dyskonta od papierów wartościowych wyemitowanych 
przez Skarb Państwa oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu 
terytorialnego – nabytych przez podatnika przed dniem 1 grudnia 2001 r., 

2) dochody (przychody), o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1b, jeżeli są 
wypłacane albo stawiane do dyspozycji podatnika od środków pieniężnych 
zgromadzonych przez podatnika przed dniem 1 grudnia 2001 r., na podstawie umów 
zawartych na czas oznaczony przed tym dniem, 

3) dochody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, o których mowa w art. 30 
ust. 1 pkt 1c, jeżeli dochody te są wypłacane podatnikowi na podstawie umów 
zawartych lub zapisów dokonanych przez podatnika przed dniem 1 grudnia 2001 r.; 
zwolnienie nie dotyczy dochodów uzyskanych w związku z przystąpieniem podatnika 
do programu oszczędzania z funduszem inwestycyjnym, bez względu na formę tego 
programu – w zakresie dochodów z tytułu wpłat (wkładów) do funduszu dokonanych 
począwszy od dnia 1 grudnia 2001 r., z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 58 i 59,


4) premie mieszkaniowe dopisane do stanu oszczędności zgromadzonych przed dniem 
1 stycznia 2005 r. na imiennym rachunku docelowego oszczędzania na podstawie 
przepisów o kasach oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez państwo 
oszczędzania na cele mieszkaniowe,

5) odsetki i premie gwarancyjne od wkładów zgromadzonych na książeczkach 
mieszkaniowych.

2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie ma zastosowania do dochodów 
(przychodów) od środków pieniężnych zgromadzonych przez podatnika przed dniem 1 
grudnia 2001 r., na podstawie umów zawartych na czas oznaczony przed tym dniem – 
wypłacanych lub stawianych do dyspozycji na podstawie tych umów zmienionych, 
przedłużonych lub odnowionych począwszy od dnia 1 grudnia 2001 r. 

3. Jeżeli wypłata dochodów (przychodów) wynika z umów zawartych w okresie od 
dnia 1 grudnia 2001 r. do dnia 28 lutego 2002 r., podatek, o którym mowa w art. 
30 ust. 1 pkt 1b, określa się w wysokości przypadającej proporcjonalnie na 
okres, w którym podatnikowi nie przysługuje zwolnienie na podstawie ust. 1 pkt 
2. 

4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do odsetek i dyskonta od obligacji 
określonych w ust. 1 pkt 1.

5. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie ma również zastosowania do 
dochodów (przychodów) od środków pieniężnych zgromadzonych przez podatnika przed 
dniem 1 grudnia 2001 r., na podstawie umów zawartych na czas oznaczony przed tym 
dniem, w przypadku gdy umowa ta:

1) została rozwiązana przed upływem okresu, na który została zawarta, bez 
względu na przyczynę tego rozwiązania, 

2) przewiduje możliwość wypłaty całości lub części kapitału, w tym z tytułu 
skapitalizowanych odsetek, zgromadzonego przez podatnika w trakcie trwania 
umowy, a podatnik z tej możliwości skorzystał.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, podmiot uprawniony na podstawie 
odrębnych przepisów do prowadzenia rachunku podatnika albo do gromadzenia 
środków pieniężnych podatnika w innych formach oszczędzania, przechowywania lub 
inwestowania, pobiera podatek, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1b, w dniu 
rozwiązania umowy albo wypłaty całości lub części kapitału, o którym mowa w ust. 
5 pkt 2. Przepis ust. 3 i art. 42 stosuje się odpowiednio, z tym że podatek 
pobiera się od sumy dochodów (przychodów) uzyskanych począwszy od dnia 1 marca 
2002 r. 

Art. 52b. (utracił moc).

Art. 53. (skreślony).

Art. 54. [ Przepisy uchylone ]

1. Z dniem 1 stycznia 1992 r. tracą moc:

1) ustawa z dnia 4 lutego 1949 r. o podatku od wynagrodzeń (Dz. U. Nr 7, poz. 
41, z 1956 r. Nr 44, poz. 201, z 1959 r. Nr 11, poz. 69 i z 1963 r. Nr 57, poz. 
309),

2) ustawa z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki 
uspołecznionej (Dz. U. z 1987 r. Nr 12, poz. 77, z 1989 r. Nr 3, poz. 12, Nr 35, 
poz. 192 i Nr 74, poz. 443, z 1990 r. Nr 21, poz. 126 oraz z 1991 r. Nr 9, poz. 
30) – w części dotyczącej podatku od płac,

3) ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku wyrównawczym (Dz. U. Nr 42, poz. 
188, z 1984 r. Nr 52, poz. 268, z 1988 r. Nr 34, poz. 254, z 1989 r. Nr 35, poz. 
192 i z 1991 r. Nr 78, poz. 345),

4) ustawa z dnia 16 grudnia 1972 r. o podatku dochodowym (Dz. U. z 1989 r. Nr 
27, poz. 147, Nr 74, poz. 443 oraz z 1991 r. Nr 9, poz. 30, Nr 35, poz. 155 i Nr 
60, poz. 253),

5) ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. Nr 52, poz. 268, 
z 1986 r. Nr 46, poz. 225, z 1988 r. Nr 1, poz. 1, z 1989 r. Nr 7, poz. 45, Nr 
10, poz. 53, Nr 35, poz. 192 i Nr 74, poz. 443, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 oraz z 
1991 r. Nr 7, poz. 24) – w zakresie dotyczącym podatku rolnego od dochodów osób 
fizycznych z działów specjalnych produkcji rolnej,

6) art. 27 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym 
(Dz. U. Nr 60, poz. 253), 

7) przepisy ustaw szczególnych, w części zawierającej przedmiotowe lub 
podmiotowe zwolnienia osób fizycznych od podatków, o których mowa w pkt 1–5, 
albo obniżki tych podatków.

2. Przepisy:

1) ustaw wymienionych w ust. 1 pkt 1 i 3–7 mają zastosowanie przy opodatkowaniu 
dochodów osiągniętych do dnia 31 grudnia 1991 r.,

2) ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 2 mają zastosowanie przy opodatkowaniu 
wynagrodzeń obciążających koszty działalności jednostek gospodarczych do dnia 31 
grudnia 1991 r.

3. Ulgi mieszkaniowe i inwestycyjne przyznane na podstawie ustawy wymienionej w 
ust. 1 pkt 3 oraz ulgi inwestycyjne przyznane na podstawie ustawy wymienionej w 
ust. 1 pkt 4 i 5, nie wyczerpane w okresie do dnia 1 stycznia 1992 r., stosuje 
się odpowiednio do dochodu i podatku dochodowego pobieranego na podstawie 
niniejszej ustawy.

4. (skreślony).

5. Okresowe zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 10 oraz art. 22 
pkt 1 ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 4 pozostają w mocy do czasu ich 
wygaśnięcia.

6. U podatników, którzy na podstawie ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 3 
gromadzili dochody na specjalnym rachunku bankowym, kwoty podjęte z tego 
rachunku po dniu 1 stycznia 1992 r. traktuje się jako dochód podlegający 
opodatkowaniu w rozumieniu ustawy, z tym jednak że w 1992 r. zwalnia się od 
podatku dochodowego takie kwoty do wysokości nie przekraczającej kwoty 
stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału w skali określonej w art. 27 
ust. 1. W tym wypadku, jeżeli podatnik osiąga również inne dochody, z wyjątkiem 
określonych w art. 28, 30 i art. 41 ust. 3, dla ustalenia obowiązku podatkowego 
i wysokości podatku należnego od tych dochodów łączy się je z kwotą pobraną ze 
specjalnego rachunku bankowego.

Art. 55. (pominięty). 

Art. 56. (pominięty).

Art. 57. [ Umowy agencyjne i zlecenia ]

1. Do czasu wygaśnięcia skutków prawnych umów agencyjnych i umów na warunkach 
zlecenia, zawartych na podstawie odrębnych przepisów, źródłem przychodów w 
rozumieniu art. 10 jest również działalność wykonywana na podstawie tych umów.

2. Przychód z działalności, o której mowa w ust. 1, ustala się według zasad 
określonych w art. 14. Przy ustalaniu dochodu odpłatność na rzecz zleceniodawcy 
wynikająca z umowy na warunkach zlecenia stanowi koszt uzyskania, jeżeli odnosi 
się do danego roku podatkowego, chociażby jej jeszcze nie poniesiono.

3. Podatnicy, którzy osiągają dochody określone w ust. 1, są obowiązani wpłacać 
zaliczki miesięczne na podatek oraz składać zeznania roczne według zasad 
określonych w art. 44 i 45.

Art. 58. [ Wejście w życie ]

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1992 r., z wyjątkiem art. 46, 47, 50 i 
51, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lipca 1991 r.