USTAWA
z dnia 16 listopada 2000 r.
o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego
wartości majątkowych
pochodzących
z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł
Dz.
U. z 2000 r. Nr 116, poz. 1216
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa zasady oraz tryb przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu
finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych
źródeł oraz obowiązki podmiotów uczestniczących w obrocie finansowym w zakresie
gromadzenia i przekazywania informacji.
Art. 2.
Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) instytucji obowiązanej - rozumie się przez to banki, oddziały banków
zagranicznych, domy maklerskie, banki prowadzące działalność maklerską i
inne podmioty prowadzące działalność maklerską na podstawie ustawy z dnia
21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi
(Dz.U. Nr 118, poz. 754 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 107, poz. 669 i
Nr 113, poz. 715 oraz z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 702 i 703 i
Nr 94, poz. 1037), Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A., podmioty
prowadzące działalność w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych i
gier na automatach, zakłady ubezpieczeń, pośredników ubezpieczeniowych i
główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń, fundusze inwestycyjne,
towarzystwa funduszy inwestycyjnych i towarzystwa funduszy powierniczych,
powszechne towarzystwa emerytalne, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-
kredytowe, Pocztę Polską, przedsiębiorstwa leasingowe i factoringowe,
rezydentów prowadzących działalność kantorową, którzy w związku z
prowadzoną przez siebie działalnością uczestniczą w obrocie wartościami
majątkowymi, notariuszy w zakresie czynności notarialnych, dotyczących
obrotu tymi wartościami, a także przedsiębiorców prowadzących działalność
w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami,
2) transakcji - rozumie się przez to wpłaty i wypłaty gotówkowe,
przeniesienie własności lub posiadania wartości majątkowych, zamianę
wierzytelności na akcje lub udziały, a także dokonywanie tych czynności we
własnym lub cudzym imieniu, na swój lub cudzy rachunek, 3) wartościach majątkowych - rozumie się przez to środki płatnicze, papiery
wartościowe lub inne wartości dewizowe, prawa majątkowe albo mienie
ruchome lub nieruchome,
4) rachunku - rozumie się przez to rachunek bankowy, rachunek papierów
wartościowych i rachunek pieniężny, służący do jego obsługi,
5) wstrzymaniu transakcji - rozumie się przez to wprowadzenie ograniczeń w
dysponowaniu i korzystaniu z wartości majątkowych, w szczególności z
wypłat, przenoszenia własności lub zamiany przez właściciela, beneficjenta
lub instytucje obowiązane oraz inne osoby działające we własnym lub cudzym
imieniu, na swój lub cudzy rachunek.
Rozdział 2
Organy właściwe w sprawach zapobiegania wprowadzaniu do obrotu finansowego
wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł
Art. 3.
1. Organami administracji rządowej właściwymi w sprawach zapobiegania
wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z
nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, zwanymi dalej organami informacji
finansowej, są:
1) minister właściwy do spraw instytucji finansowych, jako naczelny organ
informacji finansowej,
2) Generalny Inspektor Informacji Finansowej, zwany dalej Generalnym
Inspektorem.
2. Generalnego Inspektora powołuje i odwołuje na wniosek ministra właściwego do
spraw instytucji finansowych Prezes Rady Ministrów.
3. Generalny Inspektor jest podsekretarzem stanu w Ministerstwie Finansów.
4. Generalny Inspektor wykonuje swoje zadania przy pomocy jednostki
organizacyjnej wyodrębnionej w tym celu w strukturze Ministerstwa Finansów.
Art. 4.
Do zadań Generalnego Inspektora należy uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie
i analizowanie informacji w trybie określonym w ustawie oraz podejmowanie
działań w celu przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości
majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, a w
szczególności: 1) badanie przebiegu transakcji, o których Generalny Inspektor został
powiadomiony na zasadach określonych w ustawie, 2) inicjowanie procedury wstrzymywania transakcji, co do których zachodzi
uzasadnione podejrzenie, że ich przedmiotem są wartości majątkowe
pochodzące z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz informowanie
uprawnionych organów o dokonaniu lub możliwości dokonania takich
transakcji,
3) opracowywanie i przekazywanie uprawnionym organom dokumentów,
uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa,
4) inicjowanie i podejmowanie innych działań, obejmujących przeciwdziałanie
wykorzystywaniu polskiego obrotu finansowego do legalizacji dochodów
pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, w tym szkolenie
pracowników instytucji obowiązanych w zakresie zadań nałożonych na te
instytucje,
5) sprawowanie kontroli przestrzegania przepisów ustawy,
6) współpraca z zagranicznymi instytucjami, zajmującymi się zapobieganiem
wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z
nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.
Art. 5.
1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych oraz Szef Urzędu Ochrony Państwa, w
porozumieniu z ministrem właściwym do spraw instytucji finansowych, mogą
delegować pracowników lub funkcjonariuszy jednostek i organów im podległych
lub przez nich nadzorowanych do pracy w jednostce, o której mowa w art. 3
ust. 4.
2. Szczegółowe warunki i tryb delegowania funkcjonariuszy jednostek i organów
podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego
nadzorowanych regulują odrębne przepisy.
3. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
instytucji finansowych może wyznaczyć żołnierzy zawodowych do pełnienia
służby w jednostce, o której mowa w art. 3 ust. 4.
4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb i
warunki oddelegowania funkcjonariuszy Urzędu Ochrony Państwa, w tym dane
jakie powinien zawierać wniosek, z którym Generalny Inspektor występuje o
oddelegowanie funkcjonariusza z uwzględnieniem stanowiska przeznaczonego dla
oddelegowanego, zakresu wykonywanych na tym stanowisku zadań i obowiązków
oraz proponowanego uposażenia, dane jakie powinien zawierać rozkaz personalny
o oddelegowaniu z uwzględnieniem warunków i czasu trwania oddelegowania, a
także rodzaje przysługujących oddelegowanemu funkcjonariuszowi uprawnień i
świadczeń oraz zasady wypłacania uposażenia i innych należności pieniężnych,
z uwzględnieniem podziału na uposażenia i należności wypłacane przez
jednostkę organizacyjną Urzędu Ochrony Państwa oraz jednostkę organizacyjną,
do której funkcjonariusz został oddelegowany.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
tryb i warunki oddelegowania pracowników jednostek i organów mu podległych, w
tym dane jakie powinien zawierać wniosek, z którym Generalny Inspektor
występuje o oddelegowanie z uwzględnieniem stanowiska przeznaczonego dla
oddelegowanego, zakresu wykonywanych na tym stanowisku zadań i obowiązków
oraz proponowanego uposażenia, a także rodzaje przysługujących oddelegowanemu
uprawnień i świadczeń oraz zasady wypłacania uposażenia i innych należności
pieniężnych, z uwzględnieniem podziału na uposażenia i należności wypłacane
przez jednostkę delegującą oraz jednostkę organizacyjną, do której pracownik
został oddelegowany.
6. Szczegółowe zasady i tryb postępowania przy wyznaczaniu żołnierzy zawodowych
do pełnienia służby w jednostce, o której mowa w art. 3 ust. 4, a także
szczegółowe zasady przyznawania uposażenia oraz innych świadczeń
przysługujących w czasie pełnienia służby w tej jednostce określa ustawa z
dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. z
1997 r. Nr 10, poz. 55, Nr 28, poz. 153, Nr 106, poz. 678, Nr 107, poz. 688,
Nr 117, poz. 753, Nr 121, poz. 770 i Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 162, poz.
1117 oraz z 1999 r. Nr 1, poz. 7).
Art. 6.
1. Organy informacji finansowej, pracownicy jednostki, o której mowa w art. 3
ust. 4, oraz delegowani do pracy w tej jednostce są obowiązani chronić
informacje prawnie chronione, z którymi zapoznali się w toku wykonywanych
czynności służbowych, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych
przepisach.
2. Zachowanie tajemnicy, o której mowa w ust. 1, obowiązuje również po ustaniu
zatrudnienia lub stosunków prawnych wynikających z delegowania do pracy.
Art. 7.
W przypadku prowadzenia postępowania kontrolnego w zakresie i na zasadach
określonych w przepisach o Najwyższej Izbie Kontroli, Generalny Inspektor
udostępnia kontrolerom informacje uzyskane w wyniku realizacji zadań, o których
mowa w art. 4, na podstawie odrębnego upoważnienia Prezesa Najwyższej Izby
Kontroli.
Rozdział 3
Obowiązek rejestracji transakcji i osób dokonujących transakcji
Art. 8.
1. Instytucja obowiązana przyjmująca dyspozycję (zlecenie) klienta do
przeprowadzenia transakcji, której równowartość przekracza 10.000 EURO,
zarówno jeżeli jest to transakcja prowadzona w ramach operacji pojedyńczej,
czy też w ramach kilku operacji, jeżeli okoliczności wskazują, że są one ze
sobą powiązane, ma obowiązek zarejestrować taką czynność.
2. Przy ustalaniu równowartości w EURO, o której mowa w ust. 1, stosuje się
średni kurs Narodowego Banku Polskiego dla danej waluty, obowiązujący w dniu
dokonywania transakcji.
3. Obowiązek określony w ust. 1 dotyczy również transakcji, gdy jej okoliczność
wskazuje, że środki mogą pochodzić z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł,
bez względu na wartość transakcji i jej charakter.
4. Rejestr transakcji, o których mowa w ust. 1 i 3, wraz z dokumentami
dotyczącymi zarejestrowanej transakcji, przechowywany jest przez okres 5 lat,
licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym dokonano
ostatniego zapisu związanego z transakcją. W przypadku likwidacji,
połączenia, podziału lub przekształcenia instytucji obowiązanej, do
przechowywania rejestrów i dokumentacji stosuje się przepisy art. 76 ustawy z
dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r.
Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139,
poz. 933-934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, poz. 382,
Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014, z 1999 r. Nr 9, poz.
75 i Nr 83, poz. 931 oraz z 2000 r. Nr 60, poz. 703 i Nr 94, poz. 1037).
Art. 9.
1. W celu wykonania obowiązku rejestracji, instytucje obowiązane dokonują
identyfikacji swoich klientów w każdym przypadku złożenia pisemnej lub ustnej
dyspozycji (zlecenia).
2. Identyfikacja, o której mowa w ust. 1, obejmuje:
1) w przypadku osób fizycznych i ich przedstawicieli - ustalenie i zapisanie
cech dokumentu, stwierdzającego na podstawie odrębnych przepisów
tożsamość, lub paszportu, a także imienia, nazwiska, imion rodziców, daty
i miejsca urodzenia, obywatelstwa oraz adresu osoby dokonującej transakcji
i osoby, w imieniu i na rzecz której dokonywana jest transakcja oraz
numeru PESEL,
2) w przypadku osób prawnych - zapisanie aktualnych danych z wyciągu z
rejestru sądowego lub innego dokumentu, wskazującego formę organizacyjną
osoby prawnej, siedzibę i jej adres oraz aktualnego dokumentu,
potwierdzającego umocowanie osoby przeprowadzającej transakcję do
reprezentowania tej osoby prawnej, a także danych określonych w pkt 1,
dotyczących osoby reprezentującej,
3) w przypadku jednostek organizacyjnych, niemających osobowości prawnej -
zapisanie danych z dokumentu, wskazującego formę organizacyjną i adres jej
siedziby, oraz dokumentu potwierdzającego umocowanie osób
przeprowadzających transakcję do reprezentowania tej jednostki, a także
danych określonych w pkt 1, dotyczących osoby reprezentującej.
3. Identyfikacja, o której mowa w ust. 1, dotyczy także beneficjentów
transakcji i obejmuje ustalenie i zapisanie ich tożsamości oraz adresu.
4. Informacje objęte identyfikacją przechowywane są przez okres 5 lat, licząc
od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym dokonano ostatniego
zapisu związanego z transakcją. W przypadku likwidacji, połączenia, podziału
lub przekształcenia instytucji obowiązanej, do przechowywania rejestrów i
dokumentacji stosuje się przepisy art. 76 ustawy, o której mowa w art. 8 ust.
4.
Art. 10.
Na pisemne żądanie Generalnego Inspektora instytucja obowiązana udostępnia
dokumenty dotyczące transakcji, objętych przepisami ustawy. Udostępnianie polega
w szczególności na przekazywaniu informacji o zawartości dokumentów,
przekazywaniu ich potwierdzonych kopii lub udostępnianiu odpowiednich dokumentów
do wglądu upoważnionym pracownikom w celu sporządzenia notatek bądź kopii.
Rozdział 4
Zasady przekazywania informacji przez instytucje obowiązane
Art. 11.
1. Instytucje obowiązane przekazują Generalnemu Inspektorowi informacje o
transakcjach, o których mowa w art. 8 ust. 1 i 3, wykorzystując elektroniczne
nośniki informacji lub dostarczając kopie rejestrów, o których mowa w art. 8
ust. 4.
2. Obowiązek rejestracji i powiadamiania Generalnego Inspektora nie dotyczy
transakcji dokonywanych przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe, w
związku z wykonywaniem budżetu.
Art. 12.
1. Informacja o dokonanej transakcji, o której mowa w art. 11 ust. 1, powinna
zawierać w szczególności następujące dane:
1) datę i miejsce dokonanej transakcji,
2) imię, nazwisko, obywatelstwo, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia,
adres, numer PESEL oraz cechy dokumentu, na podstawie którego dokonano
identyfikacji osoby dokonującej transakcji,
3) kwotę, walutę i rodzaj transakcji,
4) numer rachunku, który wykorzystany został do dokonania transakcji oraz
dane dotyczące posiadacza lub dysponenta tego rachunku,
5) dane osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej nie
posiadającej osobowości prawnej, w imieniu której dokonana została
transakcja,
6) tożsamość lub nazwę i adres beneficjenta transakcji.
2. Dane z rejestrów transakcji, zawierające informacje określone w ust. 1,
powinny zostać przesłane lub przekazane z wykorzystaniem elektronicznych
nośników informacji do Generalnego Inspektora niezwłocznie, nie później
jednak niż w ciągu 7 dni od dnia przeprowadzenia transakcji.
Art. 13.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw wewnętrznych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku
Polskiego, określa w drodze rozporządzenia:
1) wzór rejestru, o którym mowa w art. 8 ust. 4, sposób jego prowadzenia
oraz tryb dostarczenia danych z rejestru Generalnemu Inspektorowi,
2) tryb przekazywania Generalnemu Inspektorowi informacji o transakcjach, o
których mowa w art. 8 ust. 1 i 3, przy wykorzystaniu elektronicznych
nośników informacji.
Art. 14.
1. Organy kontroli skarbowej, organy podatkowe i celne, a także organy
inspekcji celnej informują niezwłocznie Generalnego Inspektora o wszelkich
ujawnionych w toku swojej działalności okolicznościach, mogących wskazywać na
prowadzenie działań, mających na celu wprowadzanie do obrotu finansowego
wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.
2. Prokuratura, Urząd Ochrony Państwa oraz jednostki podległe lub nadzorowane
przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych informują niezwłocznie
Generalnego Inspektora o wszystkich przypadkach wszczęcia postępowania w
sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego.
Art. 15.
1. Organy administracji państwowej i samorządowej oraz inne państwowe jednostki
organizacyjne zwane dalej jednostkami współpracującymi, w granicach swoich
ustawowych kompetencji obowiązane są współpracować z Generalnym Inspektorem w
zakresie zapobiegania przestępstwu, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego
poprzez:
1) niezwłoczne powiadamianie Generalnego Inspektora o podejrzeniach
wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z
nielegalnych lub nieujawnionych źródeł,
2) przekazywanie potwierdzonych kopii dokumentów dotyczących transakcji, co
do których zachodzi podejrzenie, że ma ona związek z popełnieniem
przestępstwa, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego oraz informacji o
osobach przeprowadzających te transakcje,
3) udostępnianie w przypadkach określonych w art. 14 ust. 1 oraz na wniosek
Generalnego Inspektora informacji i potwierdzonych kopii dokumentów
niezbędnych do realizacji zadań określonych w ustawie, z zachowaniem
przepisów o informacjach prawnie chronionych.
2. Jednostki współpracujące podejmują czynności, o których mowa w ust. 1 z
własnej inicjatywy lub na pisemny wniosek Generalnego Inspektora.
3. Jednostki współpracujące obowiązane są do opracowania instrukcji
postępowania w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2.
Rozdział 5
Procedura wstrzymywania transakcji
Art. 16.
1. Instytucja obowiązana, mająca przeprowadzić transakcję, co do której
zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ma ona związek z popełnieniem
przestępstwa, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego, ma obowiązek
niezwłocznie zawiadomić na piśmie Generalnego Inspektora, wskazując
zamierzony termin jej realizacji.
2. Po otrzymaniu zawiadomienia Generalny Inspektor dokonuje natychmiastowego
potwierdzenia jego przyjęcia w formie pisemnej.
3. Zawiadomienie i potwierdzenie, o których mowa w ust. 1 i 2, może zostać
przekazane również przy użyciu elektronicznych nośników informacji.
Art. 17.
Jeżeli zawiadomienia, o którym mowa w art. 16 ust. 1, nie można dokonać przed
realizacją transakcji, instytucja obowiązana przekazuje informację o transakcji
niezwłocznie po jej przeprowadzeniu, podając przyczyny braku wcześniejszego
zawiadomienia.
Art. 18.
1. Jeżeli z zawiadomienia lub z posiadanych informacji wynika, że transakcja,
która ma zostać przeprowadzona, może mieć związek z popełnieniem
przestępstwa, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego, Generalny Inspektor
może w ciągu 12 godzin od potwierdzenia przyjęcia zawiadomienia, o którym
mowa w art. 16 ust. 2, przekazać instytucji obowiązanej pisemne żądanie
wstrzymania tej transakcji na okres nie dłuższy niż 48 godzin od momentu
otrzymania zawiadomienia. Równocześnie Generalny Inspektor zawiadamia
właściwego miejscowo prokuratora o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i
przekazuje mu materiały, dotyczące wstrzymywanej transakcji.
2. Żądanie wstrzymania transakcji może być wydane tylko przez Generalnego
Inspektora lub łącznie dwóch upoważnionych przez niego na piśmie pracowników
jednostki, o której mowa w art. 3 ust. 4.
3. Instytucja obowiązana wstrzymuje transakcję z momentem otrzymania pisemnego
żądania, o którym mowa w ust. 1.
4. Wstrzymanie transakcji przez instytucję obowiązaną w trybie określonym w
ust. 1 i 3 nie rodzi odpowiedzialności dyscyplinarnej, cywilnej, karnej, ani
innej określonej odrębnymi przepisami.
Art. 19.
1. W razie otrzymania od Generalnego Inspektora zawiadomienia, dotyczącego
wykorzystania działalności instytucji obowiązanej do celów, mających związek
z przestępstwem, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego, prokurator może
wstrzymać transakcję.
2. W postanowieniu określa się zakres i sposób wstrzymania transakcji.
3. Na postanowienie o wstrzymaniu transakcji przysługuje zażalenie do sądu
rejonowego właściwego do rozpoznania sprawy.
4. Wstrzymanie transakcji upada, jeżeli przed upływem 3 miesięcy nie zostanie
wydane postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym.
Art. 20.
W przypadku, gdy transakcja została wstrzymana z naruszeniem prawa lub zasad
określonych w ustawie, odpowiedzialność za szkodę wynikłą z jej wstrzymania
ponosi Skarb Państwa na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.
Rozdział 6
Kontrolowanie instytucji obowiązanych
Art. 21.
1. Kontrolę przestrzegania przez instytucje obowiązane zasad rejestracji i
powiadamiania o transakcjach, objętych przepisami ustawy, z zastrzeżeniem
ust. 3, sprawuje Generalny Inspektor.
2. Kontrolę przeprowadzają pisemnie upoważnieni przez Generalnego Inspektora
pracownicy jednostki, o której mowa w art. 3 ust. 4, zwani dalej
kontrolerami, po okazaniu legitymacji służbowej i pisemnego upoważnienia.
3. Kontrolę, o której mowa w ust. 1, realizują również w ramach sprawowanego
nadzoru, w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach:
1) Komisja Nadzoru Bankowego w stosunku do banków i oddziałów banków
zagranicznych oraz Narodowy Bank Polski w odniesieniu do rezydentów
prowadzących działalność kantorową,
2) Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń w stosunku do zakładów ubezpieczeń,
brokerów i głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń,
3) Komisja Papierów Wartościowych i Giełd w stosunku do domów maklerskich,
banków w zakresie prowadzonej przez nie działalności maklerskiej i innych
podmiotów prowadzących działalność maklerską na podstawie ustawy - Prawo o
publicznym obrocie papierami wartościowymi oraz w stosunku do funduszy
inwestycyjnych, towarzystw funduszy powierniczych, towarzystw funduszy
inwestycyjnych, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. oraz banków
prowadzących rachunki papierów wartościowych,
4) Urząd Nadzoru Nad Funduszami Emerytalnymi w stosunku do funduszy
emerytalnych,
5) minister właściwy do spraw finansów publicznych w stosunku do podmiotów
urządzających i prowadzących gry losowe, zakłady wzajemne lub gry na
automatach,
6) Prezesi Sądów Apelacyjnych w stosunku do notariuszy,
7) Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa w stosunku do
spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.
4. Pisemna informacja o wynikach kontroli, o której mowa w ust. 3, w zakresie
przestrzegania przepisów ustawy, przekazywana jest Generalnemu Inspektorowi w
terminie 14 dni od jej zakończenia.
5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określa, w drodze
rozporządzenia, wzór legitymacji kontrolera oraz ustala zasady jej wydawania
i wymiany.
Art. 22.
1. Na żądanie kontrolera instytucje obowiązane są zobowiązane do przedkładania
wszelkich dokumentów i materiałów niezbędnych do przeprowadzenia kontroli, o
której mowa w art. 21 ust. 1, z wyłączeniem dokumentów i materiałów
zawierających informacje objęte tajemnicą państwową.
2. Instytucje obowiązane zapewniają kontrolerowi warunki do sprawnego
przeprowadzenia kontroli, w szczególności niezwłoczne przedstawianie do
kontroli żądanych dokumentów i materiałów oraz terminowe udzielanie wyjaśnień
przez pracowników jednostki.
3. Kontrolerzy maja prawo do:
1) wstępu do obiektów i pomieszczeń instytucji obowiązanej w obecności
kontrolowanego,
2) wglądu do dokumentów i innych materiałów dowodowych, objętych zakresem
kontroli,
3) żądania od pracowników instytucji obowiązanej ustnych i pisemnych
wyjaśnień, w zakresie prowadzonej kontroli.
Art. 23.
Kontroler jest upoważniony do swobodnego poruszania się po terenie instytucji
obowiązanej bez obowiązku uzyskania przepustki oraz nie podlega rewizji
osobistej.
Art. 24.
1. Wyniki przeprowadzonej kontroli kontroler przedstawia w protokole kontroli
sporządzonym w dwóch egzemplarzach, z których jeden jest przekazywany
przedstawicielowi instytucji obowiązanej.
2. Protokół kontroli podpisują kontroler i przedstawiciel instytucji
obowiązanej.
3. Odmowa podpisania protokołu przez przedstawiciela instytucji obowiązanej nie
stanowi przeszkody do podpisania protokołu przez kontrolera.
Art. 25.
1. Przedstawiciel instytucji obowiązanej ma prawo zgłoszenia umotywowanych
zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole.
2. Zastrzeżenia należy zgłosić na piśmie w terminie 14 dni od dnia otrzymania
protokołu kontroli.
3. W razie nieuwzględnienia zastrzeżeń w całości lub w części kontroler
przekazuje na piśmie swoje stanowisko zgłaszającemu zastrzeżenia.
Art. 26.
1. Instytucja obowiązana może w terminie 7 dni od dnia otrzymania stanowiska, o
którym mowa w art. 25 ust. 3, zgłosić na piśmie umotywowane zastrzeżenia do
Generalnego Inspektora.
2. Po rozpatrzeniu zastrzeżeń Generalny Inspektor przekazuje na piśmie swoje
stanowisko zgłaszającemu zastrzeżenia.
Art. 27.
Pisemną informację o wynikach kontroli, o której mowa w art. 21 ust. 1,
Generalny Inspektor przekazuje:
1) organom sprawującym nadzór nad instytucjami obowiązanymi,
2) organowi powołanemu do ścigania przestępstw lub wykroczeń, w razie
uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia.
Rozdział 7
Ochrona i udostępnianie zgromadzonych danych
Art. 28.
Instytucje obowiązane ustalają wewnętrzne procedury, zapobiegające wprowadzaniu
do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub
nieujawnionych źródeł dotyczące w szczególności realizowania obowiązku
identyfikacji klienta i przechowywania informacji objętych tą identyfikacją,
zapewniają udział pracowników w programach szkoleniowych dotyczących
identyfikacji transakcji mogących mieć związek z przestępstwem, o którym mowa w
art. 299 Kodeksu karnego oraz wyznaczają osoby odpowiedzialne za realizację
obowiązków określonych w ustawie.
Art. 29.
Do ujawniania przez instytucje obowiązane, w trybie i zakresie przewidzianych w
ustawie, wszelkich informacji dotyczących transakcji, nie stosuje się przepisów
ograniczających udostępnianie danych objętych tajemnicą, z wyjątkiem danych
objętych tajemnicą państwową.
Art. 30.
Wszelkie informacje uzyskane i przekazywane przez organy informacji finansowej w
trybie przewidzianym w ustawie podlegają ochronie określonej w przepisach
odrębnych ustaw regulujących zasady ich ochrony.
Art. 31.
1. Informacje, o których mowa w art. 29, przekazywane są przez Generalnego
Inspektora sądom i prokuratorom na potrzeby postępowania karnego.
2. W razie otrzymania zawiadomienia o uzasadnionych podejrzeniach wprowadzania
do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub
nieujawnionych źródeł, prokurator może żądać informacji o obrotach i stanach
rachunków klienta, którego dotyczy zawiadomienie, także w toku czynności
podejmowanych na podstawie art. 307 Kodeksu postępowania karnego (Dz.U. z
1997 r. Nr 89, poz. 555, z 1999 r. Nr 83, poz. 931 oraz z 2000 r. Nr 50, poz.
580, Nr 62, poz. 717, Nr 73, poz. 852 i Nr 93, poz. 1027).
Art. 32.
Jeżeli z posiadanych przez Generalnego Inspektora informacji lub z ich
przetworzenia, a także analizy wynika, że zachodzi uzasadnione podejrzenie
popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 299 Kodeksu karnego, Generalny
Inspektor zawiadamia prokuratora o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz
przekazuje mu materiały uzasadniające takie podejrzenie.
Art. 33.
1. Informacje, o których mowa w art. 29, przekazywane są przez Generalnego
Inspektora na wniosek:
1) ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub osób przez niego
upoważnionych, w przypadku jednostek i organów podległych jemu lub
nadzorowanych,
2) Szefa Urzędu Ochrony Państwa lub jego zastępcy,
- w zakresie ich kompetencji ustawowych.
2. Informacje, o których mowa w art. 29, mogą być udostępniane przez
Generalnego Inspektora na wniosek:
1) dyrektorów izb skarbowych i dyrektorów urzędów kontroli skarbowej lub ich
zastępców - wyłącznie w sprawach dotyczących zobowiązań podatkowych,
2) Przewodniczącego Komisji Nadzoru Bankowego lub osób przez niego
upoważnionych - wyłącznie w sprawach związanych z wykonywaniem nadzoru
bankowego,
3) Prezesa Głównego Urzędu Ceł lub osób przez niego upoważnionych -
wyłącznie w sprawach dotyczących egzekwowania długu celnego oraz
należności podatkowych, wynikających z wymiany gospodarczej z zagranicą,
4) Generalnego Inspektora Celnego lub osób przez niego upoważnionych -
wyłącznie w zakresie niezbędnym do prowadzenia postępowań przygotowawczych
w celu zwalczania przestępstw i wykroczeń z zakresu obrotu towarowego z
zagranicą,
5) Prezesa Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń lub osób przez niego
upoważnionych - wyłącznie w sprawach związanych z wykonywaniem nadzoru nad
działalnością ubezpieczeniową,
6) Prezesa Urzędu Nadzoru Nad Funduszami Emerytalnymi lub osób przez niego
upoważnionych - wyłącznie w sprawach związanych z tym nadzorem,
7) Prezesa Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej lub osób
przez niego upoważnionych - wyłącznie w sprawach związanych z wykonywaniem
nadzoru nad działalnością spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
8) Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych i Giełd lub osób przez
niego upoważnionych - w sprawach związanych z wykonywaniem nadzoru nad
działalnością domów maklerskich, banków w zakresie prowadzonej przez nie
działalności maklerskiej i innych podmiotów prowadzących działalność
maklerską na podstawie ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami
wartościowymi oraz w stosunku do funduszy inwestycyjnych, towarzystw
funduszy powierniczych i towarzystw funduszy inwestycyjnych, Krajowego
Depozytu Papierów Wartościowych oraz banków prowadzących rachunki papierów
wartościowych,
9) Szefa Wojskowych Służb Informacyjnych lub osób przez niego upoważnionych
- w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań ustawowych,
10) Prezesa Najwyższej Izby Kontroli - w zakresie niezbędnym do
przeprowadzenia postępowania kontrolnego.
3. W przypadkach określonych w ust. 1 i 2 Generalny Inspektor może przekazywać
informacje, o których mowa w art. 29, również z własnej inicjatywy.
4. W zakresie informacji objętych tajemnicą bankową Generalny Inspektor
przekazuje i udostępnia informacje organom, o których mowa w ust. 2, zgodnie
z zakresem upoważnień i trybem określonym w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r.
- Prawo bankowe (Dz.U. Nr 140, poz. 939, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063, Nr 162,
poz. 1118 oraz z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 40, poz. 399 oraz z 2000 r. Nr
93, poz. 1027 i Nr 94, poz. 1037).
5. Informacje związane z wprowadzaniem do systemu finansowego wartości
majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł mogą być
udostępniane przez Generalnego Inspektora, po uzgodnieniu z ministrem
właściwym do spraw wewnętrznych i Szefem Urzędu Ochrony Państwa zagranicznym
instytucjom, zajmującym się zapobieganiem temu przestępstwu, na zasadzie
wzajemności, w trybie określonym w dwustronnych porozumieniach zawartych
przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych.
6. Osoby, które weszły w posiadanie informacji, o których mowa w art. 29,
uzyskanych w trybie określonym w ust. 1-3 są obowiązane chronić informacje
prawnie chronione, na zasadach i w trybie określonym w odrębnych przepisach.
Zachowanie tajemnicy obowiązuje również po ustaniu stosunku pracy lub ustaniu
służby.
Art. 34.
Ujawnianie nieuprawnionym, w tym także stronom transakcji, faktu poinformowania
Generalnego Inspektora o transakcjach, których okoliczności wskazują, że
wartości majątkowe mogą pochodzić z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł jest
zabronione.
Rozdział 8
Przepisy karne
Art. 35.
1. Kto będąc pracownikiem albo działając w imieniu lub interesie osoby prawnej
lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, będącej
instytucją obowiązaną, wbrew przepisom ustawy, nie dopełnia obowiązku:
1) rejestracji transakcji lub przechowywania rejestrów transakcji wraz z
dokumentami dotyczącymi transakcji,
2) identyfikacji klienta zgodnie z procedurami, o których mowa w art. 28 lub
przechowywania informacji objętych identyfikacją,
3) zawiadomienia organu informacji finansowej o transakcji,
4) wstrzymania transakcji określonej w art. 18,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
2. Tej samej karze podlega ten, kto będąc pracownikiem albo działając w imieniu
lub interesie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej
osobowości prawnej, będącej instytucją obowiązaną, wbrew przepisom ustawy
ujawnia informacje zgromadzone zgodnie z upoważnieniem ustawy osobom
nieuprawnionym lub osobom, których transakcja dotyczy albo wykorzystuje w
inny sposób niezgodny z przepisami ustawy.
3. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 i ust. 2 działa nieumyślnie,
podlega grzywnie.
Art. 36.
Kto będąc pracownikiem albo działając w imieniu lub interesie osoby prawnej lub
jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, będącej instytucją
obowiązaną, wbrew przepisom ustawy:
1) odmawia przekazania Generalnemu Inspektorowi innych dokumentów transakcji
objętej przepisami ustawy albo informacji o okolicznościach, o których
mowa w art. 14 ust. 1,
2) przekazuje Generalnemu Inspektorowi nieprawdziwe lub zataja prawdziwe
dane, dotyczące: rejestracji transakcji, przechowywania rejestrów
transakcji wraz z dowodami księgowymi, identyfikacji klienta,
przechowywania informacji objętych identyfikacją, zawiadomienia organu
informacji finansowej o transakcji objętej obowiązkiem rejestracji,
zawiadomienia organu informacji finansowej o transakcji, której
okoliczności uzasadniają podejrzenie popełnienia przestępstwa, o którym
mowa w art. 299 Kodeksu karnego, innych dokumentów transakcji objętej
przepisami ustawy albo okoliczności, o których mowa w art. 15 ust. 1,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Art. 37.
Kto dopuszcza się czynu określonego w art. 35 ust. 1 lub 2 lub w art. 36
wyrządzając istotną szkodę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do
lat 8.
Rozdział 9
Zmiany w przepisach obowiązujących oraz przepisy przejściowe i końcowe
Art. 38.
W ustawie z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. z 1996
r. Nr 11 poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 107, poz. 685,
Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr 139, poz. 934, z 1998 r. Nr 155, poz. 1015, z 1999
r. Nr 49 poz. 483, Nr 101, poz. 1178 i Nr 110, poz. 1255 oraz z 2000 r. Nr 43,
poz. 483, Nr 48, poz. 552 i Nr 70, poz. 819) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 9 w ust. 2 dodaje się pkt 5a w brzmieniu:
5a) Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, w zakresie wykonywania
przez niego zadań określonych ustawą,;
2) w art. 82a w ust. 2 w pkt 3 dodaje się po przecinku wyrazy w tym w
zakresie zgodności ich działalności z przepisami o przeciwdziałaniu
wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z
nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, .
Art. 39.
W ustawie z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (Dz.U. Nr 22, poz. 91, z
1997 r. Nr 28, poz. 153, z 1999 r. Nr 101, poz. 1178 i z 2000 r. Nr 48, poz. 551
i Nr 94, poz. 1037) w art. 18 dodaje się § 4 w brzmieniu:
§4. Obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy informacji udostępnianych na
podstawie przepisów o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego
wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych
źródeł..
Art. 40.
W ustawie z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz.U. z 1999 r. Nr
54, poz. 572 i Nr 83, poz. 931 oraz z 2000 r. Nr 70, poz. 816) w art. 34a w ust.
1 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
1a) Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej - zgodnie z
przepisami o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego
wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych
źródeł, .
Art. 41.
W ustawie z dnia 29 lipca 1992 r. o grach losowych, zakładach wzajemnych i grach
na automatach (Dz.U. z 1998 r. Nr 102, poz. 650, Nr 145, poz. 946, Nr 155, poz.
1014, Nr 160, poz. 1061 oraz z 2000 r. Nr 9, poz. 117 i Nr 70, poz. 816) w art.
11 w ust. 6 po wyrazach ministra właściwego do spraw finansów publicznych
dodaje się wyrazy
"Generalnego Inspektora Informacji Finansowej".
Art. 42.
W ustawie z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji
podatników i płatników (Dz.U. Nr 142, poz. 702, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, z
1998 r. Nr 162, poz. 1118 i z 1999 r. Nr 83, poz. 931) w art. 15 ust. 2 dodaje
się pkt 6 w brzmieniu:
6) Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej - w celu wykonywania
obowiązków, wynikających z przepisów o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do
obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub
nieujawnionych źródeł..
Art. 43.
W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 i Nr
128, poz. 840, z 1999 r. Nr 64, poz. 729 i Nr 83, poz. 931 oraz z 2000 r. Nr 48,
poz. 548 i Nr 93, poz. 1027) w art. 299:
1) § 1 otrzymuje brzmienie:
§1. Kto środki płatnicze, papiery wartościowe lub inne wartości dewizowe,
prawa majątkowe albo mienie ruchome lub nieruchome, pochodzące z
korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego, przyjmuje,
przekazuje lub wywozi za granicę, pomaga do przenoszenia ich własności
lub posiadania albo podejmuje inne czynności, które mogą udaremnić lub
znacznie utrudnić stwierdzenie ich przestępnego pochodzenia lub miejsca
umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.;
2) § 2 otrzymuje brzmienie:
§2. Karze określonej w § 1 podlega, kto będąc pracownikiem banku,
instytucji finansowej lub kredytowej albo innego podmiotu, na którym z
mocy przepisów prawa ciąży obowiązek rejestracji transakcji i osób
dokonujących transakcji, przyjmuje w gotówce, wbrew przepisom, pieniądze
lub inne wartości dewizowe, dokonuje ich transferu lub konwersji albo
przyjmuje je w innych okolicznościach wzbudzających uzasadnione
podejrzenie, że stanowią one przedmiot czynu określonego w § 1 albo
świadczy inne usługi mające ukryć ich przestępne pochodzenie lub usługi
w zabezpieczeniu przed zajęciem.;
3) § 7 otrzymuje brzmienie:
§7. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2, sąd orzeka
przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio albo pośrednio z
przestępstwa, a także korzyści z tego przestępstwa lub ich równowartość,
chociażby nie stanowiły one własności sprawcy. Przepadku nie orzeka się
w całości lub w części, jeżeli przedmiot, korzyść lub jej równowartość
podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi..
Art. 44.
W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami
wartościowymi (Dz.U. Nr 118, poz. 754, Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 107, poz.
669 i Nr 113, poz. 715 oraz z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 702 i 703 i
Nr 94, poz. 1037) w art. 161 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
5. Zakres oraz zasady udzielania informacji poufnych oraz stanowiących
tajemnicę zawodową udostępnianych przez Komisję Generalnemu Inspektorowi
Informacji Finansowej reguluje odrębna
ustawa.
Art. 45.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. Nr 140, poz. 939, z
1998 r. Nr 160, poz. 1063, Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 40,
poz. 399 oraz z 2000 r. Nr 93, poz. 1027 i Nr 94, poz. 1037) wprowadza się
następujące zmiany:
1) w art. 104 w ust. 2 skreśla się wyrazy oraz w art. 106 ust. 3;
2) w art. 105 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
2. Zakres oraz zasady udzielania informacji przez banki organom podatkowym,
Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej lub organom kontroli
skarbowej regulują odrębne ustawy.;
3) w art. 106:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
2. Tryb postępowania banku w razie zaistnienia okoliczności, o których
mowa w ust. 1 określa odrębna ustawa.,
b) skreśla się ust. 3-5;
4) art. 107 otrzymuje brzmienie:
Art. 107. Pracownik banku, który wbrew swoim obowiązkom nie zawiadamia o
okolicznościach wymienionych w art. 106 ust. 1, ponosi
odpowiedzialność porządkową, co nie wyłącza odpowiedzialności karnej,
jeżeli czyn wypełnia znamiona przestępstwa.;
5) w art. 108 w zdaniu pierwszym skreśla się wyrazy i 3.
Art. 46.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz.
926 i Nr 160, poz. 1083, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i
Nr 92, poz. 1062 i z 2000 r. Nr 94, poz. 1037) w art. 297 w § 1 po pkt 2 dodaje
się pkt 2a w brzmieniu:
2a) Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej - zgodnie z przepisami o
przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych
pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł,.
Art. 47.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. Nr 133,
poz. 883 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136 i Nr 50, poz. 580) w art. 43 w ust. 1 po
pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:
2a) przetwarzanych przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej,.
Art. 48.
Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w art. 13, zachowują moc
przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 106 ust. 5 ustawy, o której mowa w
art. 45 niniejszej ustawy.
Art. 49.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem
art. 3-6, art. 13 oraz art. 15, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.
|