Ustawa o służbie cywilnej

z dnia 18 grudnia 1998 r.

Dz.U. z 1999r. Nr 49 poz. 483

(Dz.U. z 1999 r., Nr 49, poz. 483, zm.: Dz.U. z 1999 r., Nr 70, poz. 778; Dz.U. 
z 1999 r., Nr 110, poz. 1255; Dz.U. z 2001 r., Nr 111, poz. 1194; Dz.U. z 2001 
r., Nr 102, poz. 1116; Dz.U. z 2001 r., Nr 128, poz. 1403; Dz.U. z 2001 r., Nr 
154, poz. 1800)

(Dziennik Ustaw z dnia 31 maja 1999 r.)

Rozdział 1 - Przepisy ogólne

Art. 1. [ Ustanowienie służby cywilnej ]

W celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie 
neutralnego wykonywania zadań państwa ustanawia się służbę cywilną oraz określa 
zasady dostępu do tej służby, zasady jej organizacji, funkcjonowania i rozwoju.

Art. 2. [ Korpus służby cywilnej ]

1. Korpus służby cywilnej tworzą pracownicy zatrudnieni na stanowiskach 
urzędniczych w:

1) Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,

2) urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład Rady 
Ministrów oraz urzędach centralnych organów administracji rządowej,

3) urzędach wojewódzkich oraz innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy 
terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub centralnym 
organom administracji rządowej,

4) Rządowym Centrum Studiów Strategicznych,

5) komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących 
aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich 
oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, chyba że odrębne ustawy 
stanowią inaczej,

6) (pominięty),

7) (pominięty),

zwanych dalej „urzędami”.

2. Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa:

1) grupy stanowisk urzędniczych,

2) wykaz stanowisk w poszczególnych grupach,

3) kwalifikacje zawodowe pracowników wymagane do wykonywania pracy na 
stanowiskach urzędniczych, w zakresie nie uregulowanym w przepisach 
szczególnych.

3. Stanowiska urzędnicze w urzędach mogą zajmować także osoby oddelegowane na 
podstawie odrębnych przepisów do wykonywania zadań poza jednostką organizacyjną, 
w której są zatrudnione.

4. Prawa i obowiązki członków korpusu służby zagranicznej oraz zasady 
organizacji i funkcjonowania tej służby określa odrębna ustawa.

Art. 3. [ Definicje ]

W rozumieniu ustawy:

1) pracownik służby cywilnej oznacza osobę zatrudnioną na podstawie umowy o 
pracę zgodnie z zasadami określonymi w ustawie,

2) urzędnik służby cywilnej oznacza osobę zatrudnioną na podstawie mianowania 
zgodnie z zasadami określonymi w ustawie,

3) członek korpusu służby cywilnej oznacza osobę, o której mowa w pkt 1 oraz w 
pkt 2.

Art. 4. [ Zasady dostępu do służby cywilnej ]

W służbie cywilnej może być zatrudniona osoba, która:

1) jest obywatelem polskim,

2) korzysta z pełni praw publicznych,

3) nie była karana za przestępstwo popełnione umyślnie,

4) posiada kwalifikacje wymagane w służbie cywilnej, 

5) cieszy się nieposzlakowaną opinią.

Art. 5. [ Prawo do informacji ]

Każdy obywatel ma prawo do informacji o wolnych stanowiskach pracy w służbie 
cywilnej, a nabór do służby cywilnej jest otwarty oraz konkurencyjny.

Art. 6. [ Limit mianowań urzędników ]

1. Limit mianowań urzędników w służbie cywilnej na dany rok budżetowy oraz 
limity i środki finansowe na wynagrodzenia i szkolenia członków korpusu służby 
cywilnej określa ustawa budżetowa.

2. Rada Ministrów ustala corocznie trzyletni plan limitu mianowań urzędników w 
służbie cywilnej i przedkłada go do wiadomości Sejmowi równocześnie z projektem 
ustawy budżetowej.

Art. 7. [ Stosowanie przepisów prawa pracy ]

1. W sprawach wynikających ze stosunku pracy członka korpusu służby cywilnej, 
nie uregulowanych w ustawie, stosuje się przepisy Kodeksu pracy i inne przepisy 
prawa pracy.

2. Spory o roszczenia ze stosunku pracy członka korpusu służby cywilnej 
rozpatrywane są przez sądy pracy, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Rozdział 2 - Organizacja służby cywilnej

Art. 8. [ Szef Służby Cywilnej ]

1. Szef Służby Cywilnej jest centralnym organem administracji rządowej właściwym 
w sprawach służby cywilnej w zakresie określonym ustawą.

2. Szef Służby Cywilnej podlega Prezesowi Rady Ministrów.

Art. 9. [ Tryb powołania i odwołania ]

1. Szefa Służby Cywilnej powołuje, po zasięgnięciu opinii Rady Służby Cywilnej, 
Prezes Rady Ministrów spośród urzędników służby cywilnej.

2. Kadencja Szefa Służby Cywilnej trwa 5 lat, licząc od dnia powołania; Szef 
Służby Cywilnej pełni obowiązki do dnia powołania jego następcy.

3. Kadencja Szefa Służby Cywilnej wygasa w razie jego śmierci lub odwołania.

4. Prezes Rady Ministrów odwołuje Szefa Służby Cywilnej w razie:

1) rezygnacji ze stanowiska,

2) utraty zdolności do pełnienia powierzonych obowiązków na skutek długotrwałej 
choroby, trwającej co najmniej 6 miesięcy.

5. Prezes Rady Ministrów odwołuje Szefa Służby Cywilnej także w przypadku, gdy 
przestał on odpowiadać jednemu z warunków określonych w art. 4. Odwołanie w 
przypadkach, o których mowa w art. 4 pkt 4 i 5, następuje za zgodą co najmniej 
2/3 składu Rady Służby Cywilnej.

Art. 10. [ Wykonywanie zadań ustawowych ]

1. Szef Służby Cywilnej wykonuje zadania wynikające z ustawy przy pomocy 
zastępcy Szefa Służby Cywilnej.

2. Zastępcę Szefa Służby Cywilnej powołuje spośród urzędników służby cywilnej i 
odwołuje Prezes Rady Ministrów – na wniosek Szefa Służby Cywilnej.

Art. 11. [ Realizacja zadań służby cywilnej ]

Zadania służby cywilnej realizuje Szef Służby Cywilnej przy pomocy dyrektorów 
generalnych urzędów.

Art. 12. [ Zadania Szefa Służby Cywilnej ]

1. Szef Służby Cywilnej w szczególności: 

1) czuwa nad przestrzeganiem zasad służby cywilnej, 

2) kieruje procesem zarządzania kadrami w służbie cywilnej,

3) gromadzi informacje o korpusie służby cywilnej, 

4) planuje i nadzoruje wykorzystanie środków, o których mowa w art. 6 ust. 1,

5) organizuje i prowadzi postępowanie kwalifikacyjne w służbie cywilnej,

6) prowadzi konkursy na wyższe stanowiska w służbie cywilnej,

7) prowadzi ewidencję jednostek upoważnionych do organizowania i prowadzenia 
szkoleń w służbie cywilnej,

8) przygotowuje projekty aktów normatywnych przewidzianych w ustawie,

9) upowszechnia informacje o służbie cywilnej, 

10) wydaje Biuletyn Służby Cywilnej.

2. Szef Służby Cywilnej przedstawia Prezesowi Rady Ministrów coroczne 
sprawozdanie o stanie służby cywilnej i o realizacji zadań tej służby.

3. Szef Służby Cywilnej może tworzyć zespoły i komisje jako organy pomocnicze 
lub opiniodawczo-doradcze w sprawach należących do zakresu działania Szefa 
Służby Cywilnej.

Art. 13. [ Urząd Służby Cywilnej ]

1. Obsługę Szefa Służby Cywilnej zapewnia Urząd Służby Cywilnej.

2. Organizację Urzędu Służby Cywilnej określa statut nadany, w drodze 
zarządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów. Statut Urzędu Służby Cywilnej 
reguluje w szczególności zadania, strukturę organizacyjną i zasady udzielania 
pełnomocnictw.

Art. 14. [ Zadania Rady Służby Cywilnej ]

1. Tworzy się Radę Służby Cywilnej jako organ opiniodawczo-doradczy Prezesa Rady 
Ministrów oraz oceniający przebieg postępowań kwalifikacyjnych i konkursowych w 
służbie cywilnej z punktu widzenia zasad określonych w art. 1.

2. Rada Służby Cywilnej w szczególności:

1) wyraża opinie w sprawach służby cywilnej przedstawianych jej przez Prezesa 
Rady Ministrów lub Szefa Służby Cywilnej oraz z własnej inicjatywy,

2) opiniuje projekt ustawy budżetowej w części dotyczącej służby cywilnej oraz 
wyraża opinię o corocznym wykonaniu budżetu w tym zakresie,

3) opiniuje projekty aktów normatywnych dotyczących służby cywilnej,

4) opiniuje kryteria ocen urzędników służby cywilnej i sposób przeprowadzania 
tych ocen,

5) opiniuje zasady awansowania urzędników służby cywilnej,

6) opiniuje plan szkoleń w służbie cywilnej,

7) wyraża opinię w sprawach etyki zawodowej korpusu służby cywilnej,

8) wyraża opinię o kandydacie na stanowisko Szefa Służby Cywilnej przedstawionym 
jej przez Prezesa Rady Ministrów,

9) opiniuje projekt regulaminu określającego tryb pracy Wyższej Komisji 
Dyscyplinarnej Służby Cywilnej,

10) opiniuje coroczne sprawozdania Szefa Służby Cywilnej.

Art. 15. [ Organizacja Rady Służby Cywilnej ]

1. Rada Służby Cywilnej liczy 16 członków. 

2. Prezes Rady Ministrów powołuje 8 członków Rady Służby Cywilnej spośród osób, 
odpowiadających warunkom określonym w art. 4 pkt 1-3 i 5, których wiedza, 
doświadczenie i autorytet dają rękojmię prawidłowej realizacji zadań Rady.

3. Prezes Rady Ministrów powołuje 8 członków Rady Służby Cywilnej spośród osób 
reprezentujących wszystkie kluby parlamentarne, odpowiadających warunkom 
określonym w art. 4 pkt 1-3 i 5.

4. Prezes Rady Ministrów powołuje przewodniczącego Rady Służby Cywilnej.

5. Rada wybiera wiceprzewodniczącego Rady ze swojego grona na wniosek 
przewodniczącego Rady. 

Art. 16. [ Kadencja członków rady ]

1. Kadencja członków Rady Służby Cywilnej powołanych na podstawie art. 15 ust. 2 
trwa 6 lat, przy czym co 3 lata kończy się kadencja połowy liczby członków.

2. Kadencja członków Rady Służby Cywilnej powołanych na podstawie art. 15 ust. 3 
trwa odpowiednio do kadencji Sejmu i Senatu.

3. Członkowie Rady pełnią swoje funkcje do czasu powołania ich następców.

Art. 17. [ Członkostwo ]

1. Członkostwo w Radzie Służby Cywilnej wygasa:

1) w razie śmierci członka Rady,

2) jeżeli członek Rady, o którym mowa w art. 15 ust. 2, przestał odpowiadać 
jednemu z warunków określonych w art. 4 pkt 1-3.

2. Prezes Rady Ministrów odwołuje członka Rady Służby Cywilnej, na wniosek Rady, 
w razie:

1) niewykonywania obowiązków członka Rady,

2) choroby uniemożliwiającej sprawowanie funkcji członka Rady.

3. Prezes Rady Ministrów odwołuje członka Rady również w razie złożenia przez 
członka Rady rezygnacji. 

4. Prezes Rady Ministrów odwołuje członka Rady w przypadku, gdy przestał on 
odpowiadać warunkowi określonemu w art. 4 pkt 5, za zgodą co najmniej 2/3 składu 
Rady Służby Cywilnej.

5. W przypadku wygaśnięcia członkostwa w Radzie lub odwołania członka Rady przed 
upływem kadencji Prezes Rady Ministrów powołuje nowego członka Rady na okres do 
końca tej kadencji.

Art. 18. [ Tryb i obsługa prac Rady ]

1. Tryb pracy Rady Służby Cywilnej określa regulamin ustalany przez Radę.

2. Obsługę prac Rady Służby Cywilnej zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Art. 19. [ Wysokość wynagrodzenia ]

Prezes Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, wysokość wynagrodzenia 
przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i pozostałych członków Rady Służby 
Cywilnej, ustalanego jako wielokrotność najniższego wynagrodzenia za pracę 
pracowników. Posłom i senatorom powołanym w skład Rady Służby Cywilnej 
wynagrodzenie nie przysługuje.

Art. 20. [ Dyrektor generalny urzędu ]

1. W urzędach tworzy się, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, stanowisko dyrektora 
generalnego urzędu, który podlega bezpośrednio właściwemu ministrowi, 
kierownikowi urzędu centralnego lub wojewodzie.

2. Dyrektor generalny urzędu:

1) zapewnia funkcjonowanie i ciągłość pracy urzędu, warunki jego działania, a 
także organizację pracy, w szczególności przez:

a) sprawowanie bezpośredniego nadzoru nad komórkami organizacyjnymi urzędu w 
zakresie prawidłowego wykonywania przez nie zadań określonych przez organ 
administracji rządowej, z wyjątkiem komórek bezpośrednio nadzorowanych przez ten 
organ na podstawie ustaw,

b) nadzorowanie organizacyjne przebiegu prac nad terminowym przygotowaniem 
projektu budżetu i układu wykonawczego budżetu w części dotyczącej urzędu,

c) występowanie z wnioskiem do właściwego organu administracji rządowej o 
nadanie regulaminu organizacyjnego urzędu lub jego komórek organizacyjnych, a 
następnie ustalanie regulaminu pracy,

d) gospodarowanie mieniem urzędu, w tym zlecanie usług i dokonywanie zakupów dla 
urzędu oraz zapewnianie prowadzenia ewidencji majątku urzędu,

e) reprezentowanie Skarbu Państwa w odniesieniu do mienia urzędu, z 
zastrzeżeniem art. 26 pkt 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji 
rządowej w województwie (Dz. U. Nr 91, poz. 577),

f) prowadzenie kontroli wewnętrznej w urzędzie, 

g) sprawowanie nadzoru nad gospodarstwami pomocniczymi urzędu,

h) zapewnianie przestrzegania przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej,

i) zapewnianie przestrzegania zasad techniki prawodawczej,

2) dokonuje czynności z zakresu prawa pracy wobec osób zatrudnionych w urzędzie, 
chyba że ustawa stanowi inaczej, oraz realizuje politykę personalną w służbie 
cywilnej, a w szczególności:

a) dokonuje czynności wynikających z nawiązania i trwania stosunku pracy z 
członkami korpusu służby cywilnej oraz czynności związanych z ustaniem stosunku 
pracy,

b) dysponuje funduszem nagród, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej,

c) administruje środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w urzędzie,

3) wykonuje określone zadania kierownika urzędu, jeżeli odrębne przepisy tak 
stanowią,

4) wykonuje inne zadania z upoważnienia organu administracji rządowej.

3. Dyrektor generalny urzędu niezwłocznie wyznacza, w uzgodnieniu z właściwym 
organem administracji rządowej, zastępującego go dyrektora departamentu (komórki 
równorzędnej) lub wydziału (komórki równorzędnej). O ustanowieniu zastępstwa 
dyrektor generalny niezwłocznie zawiadamia Szefa Służby Cywilnej.

4. Zadania przewidziane w ustawie dla dyrektora generalnego urzędu wykonują w 
urzędach terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub 
centralnym organom administracji rządowej oraz w urzędach, o których mowa w art. 
2 ust. 1 pkt 5, kierownicy tych urzędów. 

5. Prezes Rady Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, urzędy 
centralnych organów administracji rządowej, w których nie tworzy się stanowiska 
dyrektora generalnego urzędu ze względu na specjalistyczny charakter zadań 
wykonywanych przez te urzędy.

6. Zadania przewidziane w ustawie dla dyrektora generalnego urzędu wykonują w 
urzędach, o których mowa w ust. 5, kierownicy tych urzędów. Do kierowników 
urzędów, o których mowa w ust. 5, oraz do ich zastępców stosuje się odpowiednio 
przepisy dotyczące dyrektora generalnego określone w ustawie i w odrębnych 
przepisach.

7. W terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie 
ust. 5, stanowiska kierowników urzędów określonych w tych przepisach oraz 
stanowiska ich zastępców zostaną obsadzone w drodze konkursu.

Rozdział 3 - Nawiązanie stosunku pracy w służbie cywilnej

Art. 21. [ Nabór do służby cywilnej ]

1. Dyrektor generalny urzędu organizuje nabór kandydatów do korpusu służby 
cywilnej.

2. Nabór, o którym mowa w ust. 1, dotyczy także absolwentów Krajowej Szkoły 
Administracji Publicznej. 

3. Nabór kandydatów do korpusu służby cywilnej na stanowiska pracy związane z 
obronnością kraju odbywa się z uwzględnieniem pierwszeństwa w zatrudnieniu 
przysługującego osobom zwolnionym z zawodowej służby wojskowej, o których mowa w 
art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy 
zawodowych (Dz. U. z 1997 r. Nr 10, poz. 55, Nr 106. poz. 678, Nr 107, poz. 688, 
Nr 117, poz. 753, Nr 121, poz. 770 i Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 162, poz. 
1117, z 1999 r. Nr 1, poz. 7 oraz z 2001 r. Nr 85, poz. 925, Nr 88, poz. 961 i 
Nr 154, poz. 1800).

Art. 22. [ Obowiązek informacji ]

1. Dyrektor generalny urzędu, z zastrzeżeniem art. 23, ma obowiązek 
upowszechniać informacje o wolnych stanowiskach pracy w służbie cywilnej w 
kierowanym przez siebie urzędzie poprzez umieszczenie ogłoszenia w miejscu 
powszechnie dostępnym w siedzibie urzędu, a także poprzez opublikowanie go w 
Biuletynie Służby Cywilnej.

2. Ogłoszenie powinno zawierać: 

1) nazwę i adres urzędu,

2) określenie stanowiska pracy,

3) wymagania związane ze stanowiskiem pracy zgodnie z opisem danego stanowiska, 
ze wskazaniem, które z nich są niezbędne, a które dodatkowe,

4) zakres zadań wykonywanych na stanowisku pracy, 

5) wskazanie wymaganych dokumentów,

6) termin i miejsce składania dokumentów.

3. Umieszczenie ogłoszenia w Biuletynie Służby Cywilnej jest bezpłatne.

Art. 23. [ Pierwsze stanowiska pracy ]

Prezes Rady Ministrów, zgodnie z odrębnymi przepisami, wskazuje absolwentom 
kolejnych roczników Krajowej Szkoły Administracji Publicznej pierwsze stanowiska 
pracy w służbie cywilnej przedstawione przez Szefa Służby Cywilnej, z wyjątkiem 
wyższych stanowisk w służbie cywilnej.

Art. 24. [ Nawiązanie stosunku pracy ]

Stosunek pracy pracownika służby cywilnej nawiązuje się na podstawie umowy o 
pracę na czas nie określony lub na czas określony, nie dłuższy niż 3 lata. W 
przypadku umowy na czas określony wcześniejsze rozwiązanie stosunku pracy może 
być dokonane za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

Art. 25. [ Służba przygotowawcza ]

1. W przypadku osób podejmujących po raz pierwszy pracę w służbie cywilnej umowę 
o pracę zawiera się na czas określony; w czasie trwania umowy osoby te 
obowiązane są do odbycia służby przygotowawczej, z zastrzeżeniem art. 27.

2. Służba przygotowawcza ma na celu teoretyczne i praktyczne przygotowanie 
pracownika służby cywilnej do należytego wykonywania obowiązków służbowych.

3. Dyrektor generalny urzędu powołuje komisję egzaminacyjną do oceny 
umiejętności praktycznego stosowania przez kandydata wiedzy zdobytej podczas 
służby przygotowawczej.

4. Służba przygotowawcza trwa 6 miesięcy i kończy się nie później niż po upływie 
18 miesięcy od podjęcia przez pracownika pracy w danym urzędzie. Służba 
przygotowawcza kończy się oceną komisji egzaminacyjnej.

5. Dyrektor generalny urzędu, na podstawie oceny komisji egzaminacyjnej, zawiera 
z pracownikiem umowę o pracę na czas nie określony lub umowę o pracę rozwiązuje.

Art. 26. [ Organizacja służby ]

1. Służbę przygotowawczą organizuje dyrektor generalny urzędu, zgodnie z 
programem opracowanym przez Szefa Służby Cywilnej w porozumieniu z Krajową 
Szkołą Administracji Publicznej i publikowanym w Biuletynie Służby Cywilnej.

2. Program służby przygotowawczej może być rozszerzony przez dyrektora 
generalnego urzędu o część specjalistyczną, uwzględniającą zadania danego 
urzędu.

Art. 27. [ Zwolnienie z odbywania służby ]

1. Absolwenci Krajowej Szkoły Administracji Publicznej zwolnieni są z odbywania 
służby przygotowawczej.

2. Dyrektor generalny urzędu może skrócić okres służby przygotowawczej lub 
zwolnić z obowiązku jej odbywania pracownika, który wykaże się wymaganą 
programem służby przygotowawczej wiedzą teoretyczną, umiejętnościami stosowania 
tej wiedzy w praktyce oraz znajomością organizacji i zasad funkcjonowania 
urzędu.

Art. 28. [ Mianowanie w służbie cywilnej ]

O uzyskanie mianowania w służbie cywilnej może ubiegać się osoba, która:

1) jest pracownikiem służby cywilnej,

2) odbyła służbę przygotowawczą, z zastrzeżeniem art. 27,

3) posiada co najmniej dwuletni staż pracy w służbie cywiInej,

4) posiada tytuł magistra lub równorzędny, 

5) zna co najmniej jeden język obcy,

6) jest żołnierzem rezerwy lub nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony.

Art. 29. [ Obowiązki Szefa Służby Cywilnej ]

1. Szef Służby Cywilnej określa i publikuje w Biuletynie Służby Cywilnej wzór 
zgłoszenia do postępowania kwalifikacyjnego dla pracowników służby cywilnej 
ubiegających się o mianowanie oraz wzór wniosku o mianowanie dla absolwentów 
Krajowej Szkoły Administracji Publicznej.

2. Szef Służby Cywilnej, w terminie 14 dni od opublikowania ustawy budżetowej, 
podaje do publicznej wiadomości poprzez ogłoszenie w Biuletynie Służby Cywilnej 
maksymalną liczbę nowych mianowań w danym roku.

Art. 30. [ Złożenie zgłoszenia lub wniosku ]

1. Pracownik służby cywilnej kieruje do Szefa Służby Cywilnej zgłoszenie do 
postępowania kwalifikacyjnego. Zgłoszenie do postępowania kwalifikacyjnego w 
danym roku kalendarzowym składa się w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 
maja.

2. Absolwenci Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, którzy spełniają warunki 
określone w art. 28 pkt 1 i 4-6, składają do Szefa Służby Cywilnej wniosek o 
mianowanie w służbie cywilnej. Wnioski o mianowanie składa się w okresie od dnia 
1 stycznia do dnia 31 maja.

3. Dyrektor generalny właściwego urzędu potwierdza spełnianie przez pracownika 
służby cywilnej składającego zgłoszenie lub wniosek, o których mowa w art. 29 
ust. 1, warunków określonych w art. 4 pkt 1-3 i art. 28.

Art. 31. [ Postępowanie kwalifikacyjne ]

1. Szef Służby Cywilnej, z zastrzeżeniem art. 30 ust. 2, prowadzi postępowanie 
kwalifikacyjne dla pracowników służby cywilnej ubiegających się o mianowanie.

2. W celu przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego Szef Służby Cywilnej 
powołuje zespół sprawdzający liczący co najmniej 5 osób.

3. W toku postępowania kwalifikacyjnego sprawdza się wiedzę, kwalifikacje i 
predyspozycje niezbędne do wypełniania zadań służby cywilnej.

4. Wyniki postępowania kwalifikacyjnego wyraża się w punktach.

5. Dodatkowo przyznaje się punkty za:

1) wyniki ostatniej oceny, o której mowa w art. 73, 

2) znajomość określonych języków obcych,

3) ukończenie studiów podyplomowych,

4) posiadanie stopnia lub tytułu naukowego,

5) posiadanie określonych kwalifikacji zawodowych.

6. Ostatecznym wynikiem postępowania kwalifikacyjnego jest suma punktów, o 
których mowa w ust. 4 i 5.

7. Ostateczne wyniki postępowania kwalifikacyjnego stanowiące sumę punktów 
wyższą od minimalnej liczby punktów, określonej w rozporządzeniu Prezesa Rady 
Ministrów, podlegają uszeregowaniu w porządku malejącym.

8. Wyniki postępowania kwalifikacyjnego, o których mowa w ust. 7, publikowane są 
w Biuletynie Służby Cywilnej.

Art. 32. [ Obserwacja prac zespołu sprawdzającego ]

Rada Służby Cywilnej kieruje swojego przedstawiciela do obserwacji prac zespołu 
sprawdzającego. W przypadku naruszenia zasad przeprowadzania postępowania 
kwalifikacyjnego Rada Służby Cywilnej informuje Prezesa Rady Ministrów oraz 
Szefa Służby Cywilnej o stwierdzonych naruszeniach.

Art. 33. [ Stwierdzenie naruszeń ]

W przypadku stwierdzenia naruszenia zasad przeprowadzania postępowania 
kwalifikacyjnego Szef Służby Cywilnej zarządza przeprowadzenie ponownego 
postępowania kwalifikacyjnego.

Art. 34. [ Opłata ]

Osoba przystępująca do postępowania kwalifikacyjnego wnosi za nie opłatę w 
wysokości nie wyższej niż 50% najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników. 
Opłata stanowi dochód budżetu państwa.

Art. 35. [ Sprawdzenie kwalifikacji ]

Posiadanie przez absolwenta Krajowej Szkoły Administracji Publicznej wiedzy, 
kwalifikacji i predyspozycji niezbędnych do wypełniania zadań służby cywilnej 
sprawdzane jest w toku kształcenia w tej szkole i potwierdzane dyplomem jej 
ukończenia.

Art. 36. [ Delegacja ]

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania 
postępowania kwalifikacyjnego w służbie cywilnej, ustalając:

1) zakres tematyczny postępowania kwalifikacyjnego, 

2) organizację i sposób prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego oraz 
szczegółowe zasady przyznawania punktów, o których mowa w art. 31 ust. 4 i 5,

3) minimalną liczbę punktów, o której mowa w art. 31 ust. 7, nie niższą niż 3/5 
maksymalnej możliwej do uzyskania liczby punktów,

4) rodzaje dokumentów potwierdzających spełnianie warunków określonych w art. 28 
pkt 5 oraz w art. 31 u st. 5 pkt 2-5,

5) wysokość i sposób wnoszenia opłaty, o której mowa w art. 34,

6) języki obce, o których mowa w art. 28 pkt 5 i w art. 31 ust. 5 pkt 2, oraz 
rodzaje kwalifikacji zawodowych określonych w art. 31 ust. 5 pkt 5. 

Art. 37. [ Mianowania ]

1. Mianowań dokonuje się w ramach limitu, o którym mowa w art. 6 ust. 1.

2. Szef Służby Cywilnej dokonuje w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej mianowania 
pracownika służby cywilnej, który ukończył w danym roku postępowanie 
kwalifikacyjne z liczbą punktów wyższą od liczby punktów, o której mowa w art. 
31 ust. 7, i z miejscem uprawniającym do mianowania lub ukończył Krajową Szkołę 
Administracji Publicznej.

3. Osiągnięcie miejsca uprawniającego do mianowania oznacza uzyskanie w 
postępowaniu kwalifikacyjnym co najmniej najniższej liczby punktów pozwalającej 
na mianowanie wszystkich osób, które uzyskały tę liczbę punktów bez konieczności 
przekroczenia limitu, o którym mowa w art. 6 ust. 1. Ustalenie miejsca 
uprawniającego do mianowania następuje po uwzględnieniu liczby mianowań 
absolwentów Krajowej Szkoły Administracji Publicznej.

4. Z dniem mianowania dotychczasowy stosunek pracy przekształca się w stosunek 
pracy na podstawie mianowania.

Art. 38. [ Akt mianowania ]

1. Akt mianowania urzędnika służby cywilnej zawiera imię i nazwisko urzędnika 
oraz datę mianowania.

2. Akt mianowania sporządza się na piśmie.

Art. 39. [ Ślubowanie ]

1. Urzędnik służby cywilnej składa uroczyste ślubowanie następującej treści:

„Ślubuję służyć Państwu Polskiemu, przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej 
Polskiej, sumiennie i bezstronnie wykonywać obowiązki urzędnika służby cywilnej 
zgodnie z najlepszą wiedzą i wolą”.

2. Do treści ślubowania, o którym mowa w ust. 1, urzędnik służby cywilnej może 
dodać słowa „Tak mi dopomóż Bóg”.

3. Złożenie ślubowania urzędnik służby cywilnej potwierdza podpisem.

Art. 40. [ Przyznanie stopnia służbowego ]

1. Dyrektor generalny urzędu przyznaje urzędnikowi służby cywilnej, w terminie 7 
dni od dnia mianowania, najniższy stopień służbowy przysługujący od dnia 
mianowania.

2. Przyznanie stopnia służbowego następuje w formie pisemnej.

Rozdział 4 - Obsadzanie wyższych stanowisk w służbie cywilnej

Art. 41. [ Wyższe stanowiska w służbie cywilnej ]

1. Stanowiska:

1) dyrektora generalnego urzędu oraz Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego,

2) dyrektora departamentu (komórki równorzędnej) i jego zastępcy w urzędach, o 
których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, oraz dyrektora wydziału (komórki 
równorzędnej) i jego zastępcy w urzędzie wojewódzkim, 

stanowią grupę wyższych stanowisk w służbie cywilnej.

2. Obsadzanie wolnych stanowisk, o których mowa w ust. 1, następuje w drodze 
konkursu.

Art. 42. [ Dostęp do wyższych stanowisk ]

1. O wyższe stanowiska w służbie cywilnej może ubiegać się urzędnik służby 
cywilnej.

2. Jeżeli w wyniku dwukrotnego przeprowadzenia konkursu na stanowisko, o którym 
mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2, nie zostanie wyłoniony kandydat spośród urzędników 
służby cywilnej, do udziału w następnym konkursie na to stanowisko dopuszcza się 
osoby, które nie są urzędnikami służby cywilnej.

3. Szef Służby Cywilnej może wyrazić zgodę na dopuszczenie osób nie będących 
urzędnikami służby cywilnej do konkursu na stanowisko, o którym mowa w art. 41 
ust. 1 pkt 2, jeżeli do pracy na tym stanowisku niezbędne są szczególne 
doświadczenie lub umiejętności zawodowe. Przepisy art. 48 ust. 2 i 3 stosuje się 
odpowiednio.

Art. 43. [ Przeprowadzenie konkursu ]

1. Konkursy na wyższe stanowiska w służbie cywilnej przeprowadza Szef Służby 
Cywilnej.

2. W celu przeprowadzenia konkursu Szef Służby Cywilnej powołuje zespół 
konkursowy liczący co najmniej 5 osób.

3. W toku konkursu sprawdzeniu podlega wiedza niezbędna do wykonywania zadań na, 
stanowisku, na które przeprowadzany jest konkurs, predyspozycje i zdolności 
ogólne oraz umiejętności kierownicze. Wymagania dotyczące stanowiska, na które 
przeprowadzany jest konkurs, ustala prowadzący konkurs w porozumieniu z 
właściwym ministrem, kierownikiem urzędu centralnego lub wojewodą.

Art. 44. [ Ogłoszenie konkursów ]

1. Konkursy na wolne stanowiska, o których mowa w art. 41 ust. 1, ogłasza się 
poprzez umieszczenie ogłoszenia w Biuletynie Służby Cywilnej zgodnie z wymogami 
określonymi w art. 22 ust. 2.

2. Do konkursu przystąpić może osoba spełniająca wymagania określone w 
ogłoszeniu.

3. Szef Służby Cywilnej informuje dyrektorów generalnych urzędów o ogłaszanych 
konkursach. Dyrektorzy generalni urzędów upowszechniają informacje o konkursach 
w kierowanych przez siebie urzędach.

Art. 45. [ Odwołanie ]

Osoby uczestniczące w konkursie mogą złożyć odwołanie od jego wyniku do Szefa 
Służby Cywilnej.

Art. 46. [ Obserwacja przebiegu konkursu ]

1. Rada Służby Cywilnej może skierować swojego przedstawiciela w celu obserwacji 
przebiegu każdego konkursu przeprowadzanego na wyższe stanowiska w służbie 
cywilnej.

2. W przypadku naruszenia zasad przeprowadzania konkursu Rada Służby Cywilnej 
może zwrócić się do Szefa Służby Cywilnej o zarządzenie przeprowadzenia 
ponownego konkursu.

Art. 47. [ Stwierdzenie naruszeń ]

W przypadku stwierdzenia naruszenia zasad przeprowadzenia konkursu Szef Służby 
Cywilnej zarządza przeprowadzenie ponownego konkursu.

Art. 48. [ Przeniesienie na stanowisko ]

1. Urzędnika służby cywilnej, który został wyłoniony w drodze konkursu na 
stanowisko, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1, Prezes Rady Ministrów przenosi 
na to stanowisko na wniosek Szefa Służby Cywilnej, po zasięgnięciu opinii 
właściwego ministra, kierownika urzędu centralnego lub wojewody, oraz określa 
wysokość wynagrodzenia przysługującego na tym stanowisku.

2. Członka korpusu służby cywilnej, który został wyłoniony w drodze konkursu na 
stanowisko, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2, Szef Służby Cywilnej przenosi 
na to stanowisko i określa wysokość wynagrodzenia przysługującego na tym 
stanowisku.

3. Z osobą nie będącą członkiem korpusu służby cywilnej wyłonioną w drodze 
konkursu, o którym mowa w art. 42 ust. 2, dyrektor generalny urzędu zawiera 
umowę o pracę na czas określony do 3 lat. Wcześniejsze rozwiązanie umowy o pracę 
może być dokonane za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

Art. 49. [ Delegacja ]

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób organizowania i 
szczegółowe zasady przeprowadzania konkursów na wyższe stanowiska w służbie 
cywilnej, w szczególności ustalając listę wymagań, od których spełnienia 
uzależnione jest dopuszczenie kandydata do udziału w konkursie, oraz etapy 
konkursu.

Rozdział 5 - Zmiana i ustanie stosunku pracy w służbie cywilnej

Art. 50. [ Przeniesienie na inne stanowisko ]

1. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebami urzędu, dyrektor generalny urzędu może 
w każdym czasie przenieść urzędnika służby cywilnej na inne stanowisko w tym 
samym urzędzie, uwzględniając jego przygotowanie zawodowe.

2. Urzędnik, o którym mowa w ust. 1, zachowuje prawo do dotychczasowego 
wynagrodzenia, jeżeli jest ono wyższe od przysługującego na nowym stanowisku, 
przez okres 3 miesięcy następujących po miesiącu, w którym został przeniesiony 
na nowe stanowisko. Wysokość dodatku służby cywilnej pozostaje bez zmiany.

3. Przepis ust. 1 nie dotyczy urzędników służby cywilnej, którzy zajmują 
stanowiska, o których mowa w art. 41 ust. 1.

Art. 51. [ Przeniesienie do innego urzędu ]

1. Jeżeli przemawia za tym interes służby cywilnej, Szef Służby Cywilnej może 
przenieść urzędnika służby cywilnej do innego urzędu w tej samej miejscowości.

2. Szef Służby Cywilnej, jeżeli przemawia za tym szczególny interes służby 
cywilnej, może przenieść, na okres nie dłuższy niż 2 lata, urzędnika służby 
cywilnej do innego urzędu w innej miejscowości. Przenosząc urzędnika do innej 
miejscowości Szef Służby Cywilnej zapewnia mu odpowiednie warunki mieszkaniowe, 
z uwzględnieniem jego sytuacji rodzinnej. Przeniesienie takie może nastąpić 
najwyżej dwa razy w czasie trwania stosunku pracy urzędnika służby cywilnej.

3. Niedopuszczalne jest przeniesienie, o którym mowa w ust. 2, bez zgody 
urzędnika służby cywilnej – kobiety w ciąży lub osoby będącej jedynym opiekunem 
dziecka w wieku do lat piętnastu. Nie można także dokonać takiego przeniesienia 
w przypadku, gdy stoją temu na przeszkodzie szczególnie ważne względy osobiste 
lub rodzinne urzędnika.

4. Przeniesienia, o których mowa w ust. 1 i 2, nie dotyczą urzędników służby 
cywilnej zajmujących stanowiska, o których mowa w art. 41 ust. 1.

Art. 52. [ Przeniesienie urzędników zajmujących wyższe stanowiska ]

1. Szef Służby Cywilnej przenosi urzędnika służby cywilnej zajmującego 
stanowisko, o którym mowa w art. 41 ust. 1, do innego urzędu w tej samej 
miejscowości lub za jego zgodą do innej miejscowości albo upoważnia dyrektora 
generalnego urzędu do wyznaczenia mu innego stanowiska w razie:

1) rezygnacji ze stanowiska,

2) orzeczenia kary dyscyplinarnej zakazu zajmowania wyższych stanowisk w służbie 
cywilnej,

3) długotrwałej choroby trwającej co najmniej 6 miesięcy,

4) likwidacji stanowiska w wyniku reorganizacji urzędu.

2. Jeżeli przemawia za tym ważny interes służby cywilnej, Prezes Rady Ministrów, 
na umotywowany wniosek Szefa Służby Cywilnej lub właściwego ministra, kierownika 
urzędu centralnego lub wojewody przedstawiony wraz z opinią Szefa Służby 
Cywilnej, może przenieść urzędnika służby cywilnej, zajmującego stanowisko, o 
którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1, do innego urzędu w tej samej miejscowości 
lub za jego zgodą do innej miejscowości albo upoważnić Szefa Służby Cywilnej do 
wyznaczenia mu innego stanowiska.

3. Jeżeli przemawia za tym ważny interes służby cywilnej, Szef Służby Cywilnej 
na umotywowany wniosek dyrektora generalnego urzędu może przenieść urzędnika 
służby cywilnej, zajmującego stanowisko, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2, 
do innego urzędu w tej samej miejscowości lub za jego zgodą do innej 
miejscowości albo upoważnić dyrektora generalnego urzędu do wyznaczenia mu 
innego stanowiska.

Art. 53. [ Przeniesienie do innego urzędu ]

1. Przeniesienie członka korpusu służby cywilnej do innego urzędu, także w innej 
miejscowości, na jego wniosek lub za jego zgodą, może nastąpić w każdym czasie, 
jeżeli nie narusza to interesu służby cywilnej.

2. Przeniesienia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje dyrektor generalny urzędu, w 
którym członek korpusu służby cywilnej ma być zatrudniony, w porozumieniu z 
dyrektorem generalnym urzędu, w którym dotychczas jest zatrudniony.

Art. 54. [ Likwidacja urzędu ]

W razie likwidacji urzędu, w którym urzędnik służby cywilnej wykonuje pracę, lub 
reorganizacji tego urzędu w sposób uniemożliwiający dalsze zatrudnienie 
urzędnika Szef Służby Cywilnej przenosi go do innego urzędu w tej samej lub 
innej miejscowości oraz zobowiązuje dyrektora generalnego tego urzędu do 
wyznaczenia urzędnikowi stanowiska, uwzględniając jego przygotowanie zawodowe.

Art. 55. [ Urlop bezpłatny ]

1. W przypadkach uzasadnionych interesem publicznym Szef Służby Cywilnej udziela 
urzędnikowi służby cywilnej, na jego wniosek; urlopu bezpłatnego na czas 
wykonywania zajęć, zajmowania określonego stanowiska lub wykonywania funkcji 
poza służbą cywiIną.

2. Okres urlopu bezpłatnego, o którym mowa w ust. 1, zalicza się – łącznie w 
wymiarze nie dłuższym niż 5 lat – do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia 
pracownicze urzędnika służby cywilnej.

Art. 56. [ Odwołanie ]

1. Od decyzji określonych w art. 51, 54 i 55 urzędnikowi służby cywilnej 
przysługuje odwołanie do Prezesa Rady Ministrów w ciągu 14 dni od dnia 
doręczenia decyzji.

2. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji.

3. Na decyzję Prezesa Rady Ministrów służy skarga do Naczelnego Sądu 
Administracyjnego.

Art. 57. [ Stan nieczynny ]

1. Szef Służby Cywilnej, jeżeli przemawia za tym szczególny interes służby 
cywilnej, może przenieść urzędnika służby cywilnej w stan nieczynny na okres do 
jednego roku. Jeżeli po upływie tego okresu nie ustały okoliczności 
uzasadniające przeniesienie w stan nieczynny, Szef Służby Cywilnej może 
przedłużyć na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy, pozostawanie tego 
urzędnika w stanie nieczynnym.

2. W okresie pozostawania w stanie nieczynnym urzędnik służby cywilnej nie 
świadczy pracy, zachowując prawo do wynagrodzenia, dodatku służby cywilnej oraz 
innych uprawnień i świadczeń przysługujących w służbie cywilnej.

3. Do urzędnika służby cywilnej przeniesionego w stan nieczynny stosuje się 
odpowiednio przepis art. 72.

4. Urzędnik służby cywilnej przeniesiony w stan nieczynny jest obowiązany do 
podjęcia wykonywania obowiązków służbowych w każdym czasie na wezwanie Szefa 
Służby Cywilnej.

5. Dyrektor generalny urzędu wyznacza urzędnikowi służby cywilnej podejmującemu 
wykonywanie obowiązków po okresie pozostawania w stanie nieczynnym stanowisko 
pracy, uwzględniając jego przygotowanie zawodowe.

6. Udział urzędnika przeniesionego w stan nieczynny w konkursie na stanowisko, o 
którym mowa w art. 41 ust. 1, wymaga zgody Szefa Służby Cywilnej.

7. Okres pozostawania w stanie nieczynnym wlicza się do okresu zatrudnienia, od 
którego zależą uprawnienia pracownicze urzędnika służby cywilnej.

Art. 58. [ Zawieszenie stosunku pracy ]

1. Stosunek pracy członka korpusu służby cywilnej tymczasowo aresztowanego ulega 
z mocy prawa zawieszeniu. W okresie zawieszenia członek korpusu służby cywilnej 
otrzymuje połowę wynagrodzenia przysługującego mu do dnia tymczasowego 
aresztowania.

2. W przypadku umorzenia postępowania karnego albo wydania wyroku 
uniewinniającego członkowi korpusu służby cywilnej należy wypłacić pozostałą 
część wynagrodzenia miesięcznego; nie dotyczy to warunkowego umorzenia 
postępowania karnego.

3. Okres zawieszenia stosunku pracy wskutek tymczasowego aresztowania wlicza się 
do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze członka 
korpusu służby cywilnej.

Art. 59. [ Zawieszenie w pełnieniu obowiązków ]

1. Dyrektor generalny urzędu może zawiesić członka korpusu służby cywilnej w 
pełnieniu obowiązków, jeżeli zostało wszczęte przeciwko niemu postępowanie 
dyscyplinarne lub karne.

2. Okres zawieszenia, o którym mowa w ust. 1, trwa do czasu zakończenia 
postępowania dyscyplinarnego lub karnego, nie dłużej jednak niż 3 miesiące.

3. W okresie zawieszenia, o którym mowa w ust. 1, członek korpusu służby 
cywilnej zachowuje prawo do wynagrodzenia oraz innych uprawnień i świadczeń 
przysługujących w służbie cywilnej.

4. Okres zawieszenia wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą 
uprawnienia pracownicze członka korpusu służby cywilnej.

5. W stosunku do Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego i dyrektora generalnego 
urzędu czynności, o których mowa w ust. 1, dokonuje Szef Służby Cywilnej.

Art. 60. [ Wygaśnięcie stosunku pracy ]

Stosunek pracy urzędnika służby cywilnej wygasa w razie:

1) odmowy złożenia ślubowania,

2) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego,

3) prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby cywilnej,

4) prawomocnego skazania za przestępstwo popełnione umyślnie,

5) prawomocnego orzeczenia utraty praw publicznych lub zakazu wykonywania zawodu 
urzędnika w służbie cywilnej,

6) upływu 3 miesięcy nieobecności w pracy z powodu tymczasowego aresztowania,

7) odmowy wykonania decyzji w sprawie przeniesienia, o którym mowa w art. 50, 
lub niepodjęcia pracy w urzędzie, do którego urzędnik został przeniesiony w 
trybie art. 51 lub 54,

8) niepodjęcia wykonywania obowiązków służbowych mimo wezwania, o którym mowa w 
art. 57 ust. 4.

Art. 61. [ Rozwiązanie stosunku pracy ]

1. Rozwiązanie stosunku pracy urzędnika służby cywilnej następuje, z zachowaniem 
trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, w razie:

1) dwukrotnej, następującej po sobie, negatywnej oceny, o której mowa w art. 74 
ust. 1,

2) stwierdzenia przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych trwałej 
niezdolności do pracy uniemożliwiającej wykonywanie obowiązków urzędnika służby 
cywilnej; w celu zbadania stanu zdrowia urzędnika tego można skierować do 
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z urzędu lub na jego prośbę,

3) utraty nieposzlakowanej opinii,

4) postępowania karnego toczącego się przez okres dłuższy niż 3 miesiące.

2. Rozwiązanie stosunku pracy urzędnika służby cywilnej może nastąpić, z 
zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, w razie:

1) osiągnięcia wieku 65 lat, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie 
prawa do emerytury,

2) odmowy poddania się badaniu przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń 
Społecznych,

3) likwidacji urzędu, jeżeli nie jest możliwe przeniesienie, o którym mowa w 
art. 54.

3. Rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej bez wypowiedzenia 
może nastąpić w razie jego nieobecności w pracy z powodu choroby trwającej 
dłużej niż rok.

4. Rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej z przyczyn 
określonych w ust. 1-3 nie może naruszać przepisów dotyczących szczególnej 
ochrony pracowników w zakresie wypowiedzenia i rozwiązania stosunku pracy.

5. Rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej może nastąpić także 
w drodze porozumienia stron lub za trzymiesięcznym wypowiedzeniem na skutek 
rezygnacji urzędnika służby cywilnej.

Art. 62. [ Zachowanie prawa do wynagrodzenia ]

W okresie wypowiedzenia członek korpusu służby cywilnej może być zwolniony z 
pełnienia obowiązków, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Art. 63. [ Prawo do świadczenia pieniężnego ]

1. W razie rozwiązania stosunku pracy z urzędnikiem służby cywilnej z przyczyn 
określonych w art. 61 ust. 2 pkt 3, w okresie między ustaniem zatrudnienia w 
likwidowanym urzędzie a podjęciem pracy lub działalności gospodarczej 
urzędnikowi temu przysługuje świadczenie pieniężne ze środków budżetu państwa, 
przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, obliczane jak ekwiwalent pieniężny za 
urlop wypoczynkowy. Świadczenie to nie przysługuje urzędnikowi, który nabył 
prawo do emerytury.

2. W razie gdy w okresie, o którym mowa w ust. 1, były urzędnik służby cywilnej 
pobiera zasiłek chorobowy albo macierzyński, wysokość świadczenia pieniężnego 
ulega odpowiedniemu obniżeniu.

3. Okres pobierania świadczenia pieniężnego, o którym mowa w ust. 1, wlicza się 
do okresów pracy wymaganych do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych 
oraz do okresów zatrudnienia w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z 
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – na takich warunkach, na jakich wlicza się 
okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, określonych w przepisach o 
zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Od świadczenia pieniężnego urząd 
odprowadza składkę na ubezpieczenia społeczne na zasadach przewidzianych dla 
wynagrodzenia wypłacanego w czasie trwania stosunku pracy.

Art. 64. [ Rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy ]

1. Dyrektor generalny urzędu rozwiązuje stosunek pracy lub stwierdza wygaśnięcie 
stosunku pracy członka korpusu służby cywilnej.

2. W stosunku do Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego i dyrektora generalnego 
urzędu czynności, o których mowa w ust. 1, dokonuje Szef Służby Cywilnej.

Art. 65. [ Przekazanie akt osobowych ]

W razie przeniesienia członka korpusu służby cywilnej do innego urzędu jego akta 
osobowe wraz z pozostałą dokumentacją w sprawach związanych ze stosunkiem pracy 
przekazuje się do urzędu, w którym członek korpusu służby cywilnej ma być 
zatrudniony.

Art. 66. [ Wyłączenie stosowania przepisów ustawy ]

Przepisów art. 60 i 61 nie stosuje się wobec Szefa Służby Cywilnej oraz zastępcy 
Szefa Służby Cywilnej.

Rozdział 6 - Obowiązki członka korpusu służby cywilnej

Art. 67. [ Obowiązki członka korpusu służby cywilnej ]

1. Członek korpusu służby cywilnej jest obowiązany w szczególności:

1) przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i innych przepisów prawa,

2) chronić interesy państwa oraz prawa człowieka i obywatela,

3) racjonalnie gospodarować środkami publicznymi, 

4) rzetelnie i bezstronnie, sprawnie i terminowo wykonywać powierzone zadania,

5) dochowywać tajemnicy ustawowo chronionej, 

6) rozwijać wiedzę zawodową,

7) godnie zachowywać się w służbie oraz poza nią.

2. Dyrektor generalny urzędu jest obowiązany zapewnić członkowi korpusu służby 
cywilnej właściwe warunki do wykonywania obowiązków określonych w ustawie.

Art. 68. [ Polecenia przełożonych ]

1. Członek korpusu służby cywilnej jest obowiązany wykonywać polecenia służbowe 
przełożonych.

2. Jeżeli członek korpusu służby cywilnej jest przekonany, że polecenie jest 
niezgodne z prawem albo zawiera znamiona pomyłki, jest on obowiązany na piśmie 
poinformować o tym przełożonego. W razie pisemnego potwierdzenia polecenia jest 
obowiązany je wykonać.

3. Członek korpusu służby cywilnej nie wykonuje polecenia, jeżeli prowadziłoby 
to do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, o czym niezwłocznie informuje 
dyrektora generalnego urzędu.

Art. 69. [ Zakaz przekonań i przynależności ]

1. Członek korpusu służby cywilnej przy wykonywaniu obowiązków służbowych nie 
może kierować się interesem jednostkowym lub grupowym.

2. Członkowi korpusu służby cywilnej nie wolno publicznie manifestować poglądów 
politycznych.

3. Członkowi korpusu służby cywilnej nie wolno uczestniczyć w strajku lub akcji 
protestacyjnej zakłócającej normalne funkcjonowanie urzędu.

4. Urzędnik służby cywilnej nie może pełnić funkcji w związkach zawodowych.

5. Urzędnik służby cywilnej nie ma prawa tworzenia ani uczestniczenia w partiach 
politycznych.

6. Urzędnik służby cywilnej nie może łączyć pracy w służbie cywilnej z mandatem 
radnego.

Art. 70. [ Wyłączenie stosowania przepisów ustawy ]

1. Przepisu art. 69 ust. 2 nie stosuje się wobec urzędnika służby cywilnej w 
czasie urlopu bezpłatnego udzielonego mu, zgodnie z art. 55 ust. 1, w związku z 
ubieganiem się o mandat radnego na czas kampanii wyborczej, a w razie uzyskania 
mandatu – na czas jego wykonywania.

2. Przepisu art. 69 ust. 2 nie stosuje się także wobec pracownika służby 
cywilnej w czasie urlopu bezpłatnego udzielonego mu, zgodnie z art. 174 Kodeksu 
pracy, w związku z ubieganiem się o mandat radnego na czas kampanii wyborczej.

Art. 71. [ Podległość służbowa ]

W służbie cywilnej nie może powstać stosunek podległości służbowej między 
małżonkami oraz osobami pozostającymi ze sobą w stosunku pokrewieństwa do 
drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku 
przysposobienia, opieki lub kurateli.

Art. 72. [ Zakaz dodatkowego zatrudnienia ]

1. Członek korpusu służby cywilnej nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia 
bez zgody dyrektora generalnego urzędu ani wykonywać czynności lub zajęć 
sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy lub podważających zaufanie do 
służby cywilnej.

2. Urzędnik służby cywilnej nie może podejmować zajęć zarobkowych bez zgody 
dyrektora generalnego urzędu. Urzędnikowi służby cywilnej zajmującemu 
stanowisko, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1, zgody udziela Szef Służby 
Cywilnej.

Art. 73. [ Ocena wykonywania zadań ]

1. Członek korpusu służby cywilnej podlega stałej ocenie bezpośredniego 
przełożonego w zakresie wykonywania powierzonych zadań, a także w celu ustalenia 
indywidualnego programu rozwoju zawodowego.

2. Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego i dyrektora generalnego urzędu ocenia 
Szef Służby Cywilnej w porozumieniu z właściwym ministrem, kierownikiem urzędu 
centralnego lub wojewodą.

Art. 74. [ Okresowa ocena urzędnika ]

1. Nie rzadziej niż raz na 2 lata lub w każdym czasie z własnej inicjatywy 
bezpośredni przełożony sporządza na piśmie okresową ocenę urzędnika służby 
cywilnej, wraz z wnioskami dotyczącymi jego indywidualnego programu rozwoju 
zawodowego.

1a. W stosunku do Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego i dyrektora 
generalnego urzędu ocenę, o której mowa w ust. 1, sporządza Szef Służby Cywilnej 
w porozumieniu z właściwym ministrem, kierownikiem urzędu centralnego lub 
wojewodą, a w stosunku do Sekretarza Rady Ministrów — Prezes Rady Ministrów.

2. Ocena, o której mowa w ust. 1, dotyczy wykonywania przez urzędnika służby 
cywilnej obowiązków wynikających z opisu zajmowanego przez niego stanowiska 
pracy. Ocenę niezwłocznie doręcza się urzędnikowi.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady 
przeprowadzania ocen urzędników służby cywilnej.

Art. 75. [ Sprzeciw od oceny ]

1. Od oceny służy, w ciągu 7 dni od dnia doręczenia oceny, sprzeciw do dyrektora 
generalnego urzędu. Od oceny sporządzonej na podstawie art. 74 ust. 1a sprzeciw 
służy odpowiednio do Szefa Służby Cywilnej i Prezesa Rady Ministrów.

2. W razie nieuwzględnienia przez dyrektora generalnego sprzeciwu, o którym mowa 
w ust. 1, urzędnik służby cywilnej może, w ciągu 14 dni od dnia doręczenia 
decyzji dyrektora, odwołać się do sądu pracy.

Art. 76. [ Ponowna ocena ]

W razie negatywnej oceny urzędnik służby cywilnej podlega ponownej ocenie, nie 
wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia doręczenia oceny.

Art. 77. [ Wyłączenie stosowania przepisów ustawy ]

Przepisów art. 73-76 nie stosuje się wobec Szefa Służby Cywilnej oraz zastępcy 
Szefa Służby Cywilnej.

Rozdział 7 - Uprawnienia członka korpusu służby cywilnej

Art. 78. [ Wynagrodzenie w służbie cywilnej ]

Wynagrodzenie w służbie cywilnej ustala się z zastosowaniem mnożników kwoty 
bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa 
budżetowa. 

Art. 79. [ Stopnie służbowe ]

1. Ustanawia się 9 stopni służbowych urzędników służby cywilnej.

2. Stopniom służbowym są przyporządkowane stawki dodatku służby cywilnej z 
tytułu posiadanego stopnia służbowego.

Art. 80. [ Składniki wynagrodzenia ]

1. Wynagrodzenie pracownika służby cywilnej składa się z wynagrodzenia 
zasadniczego przewidzianego dla zajmowanego stanowiska pracy i dodatku za 
wieloletnią pracę w służbie cywilnej.

2. Wynagrodzenie urzędnika służby cywilnej składa się z wynagrodzenia 
zasadniczego przewidzianego dla zajmowanego stanowiska pracy, dodatku za 
wieloletnią pracę w służbie cywilnej oraz dodatku służby cywilnej z tytułu 
posiadanego stopnia służbowego.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) mnożniki do ustalenia wynagrodzenia zasadniczego członków korpusu służby 
cywilnej,

2) stopnie służbowe urzędników służby cywilnej i mnożniki dodatku służby 
cywilnej.

Art. 81. [ Kolejny stopień służbowy ]

1. Urzędnik służby cywilnej może otrzymać kolejny stopień służbowy po uzyskaniu 
pozytywnej oceny, o której mowa w art. 74 ust. 1, jeżeli zawiera ona umotywowany 
wniosek bezpośredniego przełożonego o przyznanie urzędnikowi kolejnego stopnia 
służbowego. Pozytywna ocena nie zawierająca takiego wniosku nie skutkuje 
przyznaniem urzędnikowi kolejnego stopnia służbowego.

2. Na wniosek dyrektora generalnego urzędu, umotywowany szczególnymi wynikami 
pracy, Szef Służby Cywilnej może wyrazić zgodę na wcześniejsze przyznanie 
kolejnego stopnia służbowego, jednak nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy od 
uzyskania posiadanego stopnia.

3. Bieg terminu, o którym mowa w ust. 2, nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega 
zawieszeniu, do czasu: 

1) uzyskania oceny pozytywnej, w razie otrzymania oceny negatywnej,

2) podjęcia pełnienia obowiązków, w razie zawieszenia w ich pełnieniu.

Art. 82. [ Dodatek za wieloletnią pracę ]

1. Członkowi korpusu służby cywilnej przysługuje dodatek za wieloletnią pracę w 
służbie cywilnej w wysokości wynoszącej po 5 latach pracy 5% miesięcznego 
wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek ten wzrasta o 1% za każdy dalszy rok pracy 
aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

2. Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę w służbie 
cywilnej wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz 
inne udowodnione okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one 
wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

3. Do okresów pracy, o których mowa w ust. 2, nie wlicza się okresów 
zatrudnienia w partii komunistycznej (Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej 
Zjednoczonej Partii Robotniczej), jak również w organach bezpieczeństwa państwa 
w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub 
służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 
1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. z 1999 r. Nr 42, poz. 428) w 
okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 1 lipca 1989 r.

4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady 
przyznawania i wypłacania dodatku, o którym mowa w ust. 1.

Art. 83. [ Nagroda jubileuszowa ]

1. Za wieloletnią pracę członek korpusu służby cywilnej otrzymuje nagrodę 
jubileuszową w wysokości:

1) po 20 latach pracy – 75% wynagrodzenia miesięcznego,

2) po 25 latach pracy – 100% wynagrodzenia miesięcznego,

3) po 30 latach pracy – 150% wynagrodzenia miesięcznego,

4) po 35 latach pracy – 200% wynagrodzenia miesięcznego,

5) po 40 latach pracy – 300% wynagrodzenia miesięcznego,

6) po 45 latach pracy – 400% wynagrodzenia miesięcznego.

2. Do okresów pracy, o których mowa w ust. 1; wlicza się wszystkie poprzednie 
zakończone okresy zatrudnienia oraz inne udowodnione okresy, jeżeli z mocy 
odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą 
uprawnienia pracownicze.

3. Do okresów pracy, o których mowa w ust. 2, nie wlicza się okresów 
zatrudnienia w partii komunistycznej (Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej 
Zjednoczonej Partii Robotniczej), jak również w organach bezpieczeństwa państwa 
w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r., o ujawnieniu pracy lub 
służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 
1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. z 1999 r. Nr 42, poz. 428) w 
okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 1 lipca 1989 r.

4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady 
ustalania i wypłacania nagrody jubileuszowej.

Art. 84. [ Dodatkowe wynagrodzenie roczne ]

Członkom korpusu służby cywilnej przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne na 
zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Art. 85. [ Nagrody ]

1. Członkom korpusu służby cywilnej za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej 
można przyznać nagrodę ze specjalnie utworzonego w tym celu funduszu nagród w 
służbie cywilnej.

2. Fundusz nagród, o którym mowa w ust. 1, w wysokości 3% planowanych 
wynagrodzeń osobowych pozostaje w dyspozycji dyrektorów generalnych urzędów i 
może być przez nich podwyższany w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia.

Art. 86. [ Zwrot kosztów ]

1. Członkowi korpusu służby cywilnej delegowanemu służbowo do zajęć poza 
siedzibą urzędu, w którym wykonuje pracę, przysługują należności na zasadach 
określonych w przepisach w sprawie zasad ustalania oraz wysokości należności 
przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej, wydanych na podstawie 
Kodeksu pracy.

2. Urzędnikowi służby cywilnej przeniesionemu zgodnie z art. 51 ust. 2, oprócz 
udostępnienia mieszkania odpowiedniego do jego sytuacji rodzinnej, przysługuje 
zwrot kosztów przeniesienia, zwrot opłat za udostępnione czasowo mieszkanie oraz 
jednorazowe świadczenie w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. Do kosztów 
przeniesienia zalicza się koszty przejazdu urzędnika i członków jego rodziny 
oraz przewozu mienia.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki 
przyznawania świadczeń, o których mowa w ust. 2, przysługujących urzędnikowi 
służby cywilnej przeniesionemu do pracy w innej miejscowości.

Art. 87. [ Odprawa emerytalno-rentowa ]

1. Członkowi korpusu służby cywilnej, którego stosunek pracy ustał w związku z 
przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę, przysługuje 
jednorazowa odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, a jeżeli członek 
korpusu przepracował co najmniej 20 lat w służbie cywilnej, jednorazowa odprawa 
przysługuje w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia.

2. Do okresu pracy, o którym mowa w ust. 1, wlicza się wszystkie poprzednie 
zakończone okresy zatrudnienia oraz inne udowodnione okresy, jeżeli z mocy 
odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą 
uprawnienia pracownicze.

3. Do okresów pracy, o których mowa w ust. 2, nie wlicza się okresów 
zatrudnienia w partii komunistycznej (Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej 
Zjednoczonej Partii Robotniczej), jak również w organach bezpieczeństwa państwa 
w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub 
służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 
1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. z 1999 r. Nr 42, poz. 428) w 
okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 1 lipca 1989 r.

4. Odprawę, o której mowa w ust. 1, oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za 
urlop wypoczynkowy.

Art. 88. [ Dodatkowy urlop wypoczynkowy ]

1. Urzędnikowi służby cywilnej zatrudnionemu w służbie cywilnej przez okres nie 
krótszy niż 10 lat przysługuje corocznie dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 
6 dni roboczych, a po 20 latach pracy w służbie cywilnej – w wymiarze 12 dni 
roboczych.

2. Do okresu pracy uprawniającego do dodatkowego urlopu wypoczynkowego wlicza 
się okres zatrudnienia w administracji publicznej.

Art. 89. [ Świadczenia przyznawane na wypadek choroby ]

Za czas niezdolności do pracy wskutek choroby urzędnikowi służby cywilnej 
przysługują przez okres roku wynagrodzenie i zasiłek chorobowy w wysokości i na 
zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Art. 90. [ Urlop zdrowotny ]

1. Urzędnikowi służby cywilnej zatrudnionemu w służbie cywilnej przez okres nie 
krótszy niż 10 lat można udzielić płatnego urlopu dla poratowania zdrowia w 
wymiarze nie przekraczającym jednorazowo 6 miesięcy.

2. Urlopu dla poratowania zdrowia nie można udzielić, jeżeli urzędnik służby 
cywilnej nie wykonywał pracy przez okres roku z powodu niezdolności do pracy 
wskutek choroby.

3. Urlopu dla poratowania zdrowia udziela, na umotywowany opinią lekarską 
wniosek urzędnika służby cywilnej, dyrektor generalny urzędu.

4. Dyrektor generalny urzędu nie może dopuścić do pracy urzędnika służby 
cywilnej, który korzystał z urlopu dla poratowania zdrowia, bez aktualnego 
orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na 
określonym stanowisku.

5. Urlopu dla poratowania zdrowia udziela: Szefowi Służby Cywilnej oraz zastępcy 
Szefa Służby Cywilnej – Prezes Rady Ministrów, a Głównemu Inspektorowi Audytu 
Wewnętrznego, dyrektorowi generalnemu urzędu – Szef Służby Cywilnej. Przepis 
ust. 4 stosuje się odpowiednio.

6. Do okresu pracy uprawniającego do dodatkowego urlopu dla poratowania zdrowia 
wlicza się okres zatrudnienia w administracji publicznej.

Art. 91. [ Ponowne zatrudnienie ]

1. W razie wygaśnięcia stosunku pracy urzędnika służby cywilnej z powodu 
tymczasowego aresztowania, dyrektor generalny urzędu, w którym urzędnik ten 
wykonywał pracę, jest obowiązany ponownie zatrudnić go, uwzględniając jego 
przygotowanie zawodowe, jeżeli postępowanie karne zostało umorzone lub gdy 
zapadł wyrok uniewinniający, a urzędnik ten zgłosił swój powrót do pracy w ciągu 
7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w razie rozwiązania stosunku pracy 
urzędnika służby cywilnej z przyczyny określonej w art. 61 ust. 1 pkt 4.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli postępowanie karne umorzono z powodu 
przedawnienia albo amnestii, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania.

4. W razie odmowy ponownego zatrudnienia w służbie cywilnej, urzędnikowi, o 
którym mowa w ust. 1 i 2, przysługuje odwołanie do Szefa Służby Cywilnej w ciągu 
14 dni od dnia doręczenia decyzji w tej sprawie. Od decyzji Szefa Służby 
Cywilnej przysługuje odwołanie do sądu pracy.

Art. 92. [ Czas pracy ]

1. Czas pracy członków korpusu służby cywilnej nie może przekraczać 8 godzin na 
dobę i średnio 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym nie 
dłuższym niż 8 tygodni.

2. W przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy i jej organizacją mogą być 
stosowane rozkłady czasu pracy, w których jest dopuszczalne przedłużenie czasu 
pracy do 12 godzin na dobę. W rozkładach tych czas pracy nie może jednak 
przekraczać średnio 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym nie 
dłuższym niż 12 tygodni.

3. Rozkład czasu pracy w tygodniu oraz jego wymiar w poszczególnych dniach 
tygodnia ustala dyrektor generalny urzędu według zasad określonych, w drodze 
rozporządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów. Dni tygodnia nie będących dniami 
pracy w urzędzie nie wlicza się do urlopu wypoczynkowego.

4. Jeżeli wymagają tego potrzeby urzędu, członek korpusu służby cywilnej na 
polecenie przełożonego wykonuje pracę poza normalnymi godzinami pracy, w tym w 
wyjątkowych przypadkach także w nocy oraz w niedziele i święta.

5. Pracownikowi służby cywilnej za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego 
poza normalnymi godzinami pracy przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze. Na 
wniosek pracownika wolny czas może być udzielony w okresie bezpośrednio 
poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu.

6. Urzędnikowi służby cywilnej za pracę poza normalnymi godzinami pracy 
wykonywaną w porze nocnej przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze.

7. Urzędnikowi służby cywilnej za pracę w niedzielę przysługuje dzień wolny od 
pracy w najbliższym tygodniu, a za pracę w święto przysługuje inny dzień wolny.

8. Przepisów ust. 2 i 4 nie stosuje się do kobiet w ciąży oraz – bez ich zgody – 
do członków korpusu służby cywilnej sprawujących pieczę nad osobami wymagającymi 
stałej opieki lub opiekujących się dziećmi w wieku do lat ośmiu.

Art. 93. [ Świadczenia emerytalne i rentowe ]

1. Członkowi korpusu służby cywilnej przysługują świadczenia emerytalne i 
rentowe na zasadach określonych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu 
Ubezpieczeń Społecznych.

2. W razie rozwiązania z pracownikiem służby cywilnej stosunku pracy z powodu 
likwidacji urzędu, pracownikowi temu przysługuje emerytura, jeżeli mężczyzna 
ukończył 60 lat, a kobieta – 55 lat oraz jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia.

3. Przepis ust. 2 stosuje się do osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r.

Art. 94. [ Delegacja ]

Prezes Rady Ministrów, mając na względzie szczególny charakter wykonywanych 
zadań i warunki ich wykonywania, może określać, w drodze rozporządzenia:

1) uprawnienia szczególne w zakresie płac i innych świadczeń przysługujących 
niektórym kategoriom członków korpusu służby cywilnej oraz zasady przyznawania 
tych świadczeń i ich wysokość,

2) inne dodatki do wynagrodzenia niż przewidziane w ustawie,

jeżeli te świadczenia i dodatki były przewidziane w przepisach obowiązujących w 
dniu wejścia w życie ustawy.

Art. 95. [ Uprawnienia członków korpusu służby cywilnej ]

Członkom korpusu służby cywilnej zatrudnionym na stanowisku kuratora oświaty lub 
na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych przysługują uprawnienia 
określone w art. 9a–9i, 30–33, 49 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 51, 58–60, 86, 88 i 90 
ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1997 r. Nr 56, 
poz. 357, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 162, poz. 1118, z 2000 r. Nr 12, poz. 
136, Nr 19, poz. 239, Nr 22, poz. 291 i Nr 122, poz. 1323 oraz z 2001 r. Nr 111, 
poz. 1194), a okres zatrudnienia na tych stanowiskach wlicza się do okresu 
zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia nauczyciela określone w tej ustawie.

Art. 96. [ Korzystanie z ochrony ]

Na zasadach określonych w odrębnych przepisach członkowie korpusu służby 
cywilnej korzystają z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.

Art. 97. [ Wyłączenie stosowania przepisów ustawy ]

Przepisów art. 78-87 i art. 92 nie stosuje się wobec Szefa Służby CywiInej oraz 
zastępcy Szefa Służby Cywilnej.

Rozdział 8 - Szkolenie i rozwój w służbie cywilnej

Art. 98. [ Szkolenia w służbie cywilnej ]

1. Członek korpusu służby cywilnej uczestniczy w szkoleniach w służbie cywilnej.

2. Szkolenia w służbie cywilnej obejmują:

1) szkolenia centralne – planowane, organizowane i nadzorowane przez Szefa 
Służby Cywilnej,

2) szkolenia powszechne – planowane, organizowane i nadzorowane przez dyrektora 
generalnego urzędu,

3) szkolenia w ramach indywidualnego programu rozwoju zawodowego urzędnika 
służby cywilnej planowane, organizowane i nadzorowane przez dyrektora 
generalnego urzędu w porozumieniu z zatrudnionym w danym urzędzie urzędnikiem 
służby cywilnej,

4) studium zarządzania strategicznego dla dyrektorów generalnych urzędów,

5) szkolenia specjalistyczne – planowane, organizowane i nadzorowane przez 
dyrektora generalnego urzędu, obejmujące tematykę związaną z zadaniami urzędu.

Art. 99. [ Plan szkoleń centralnych ]

1. Szef Służby Cywilnej ustala corocznie plan szkoleń centralnych w służbie 
cywilnej.

2. Plan szkoleń centralnych zawiera w szczególności:

1) priorytety szkoleniowe wobec członków korpusu służby cywilnej,

2) rodzaje szkoleń mających szczególne znaczenie w danym roku,

3) inne zalecenia i informacje dla osób organizujących i nadzorujących szkolenia 
w służbie cywilnej.

3. Przy ustalaniu programów szkoleń Szef Służby Cywilnej współdziała w 
szczególności z Krajową Szkołą Administracji Publicznej.

Art. 100. [ Indywidualny program rozwoju zawodowego ]

1. Dyrektor generalny urzędu ustala, odrębnie dla każdego urzędnika służby 
cywilnej zatrudnionego w kierowanym przez niego urzędzie, indywidualny program 
rozwoju zawodowego, stanowiący podstawę do kierowania urzędnika na szkolenia, 
biorąc pod uwagę w szczególności:

1) ocenę pracy urzędnika, dokonaną przez bezpośredniego przełożonego,

2) perspektywy wykonywania pracy zawodowej przez urzędnika,

3) potrzeby i możliwości urzędu w zakresie zatrudnienia,

4) potrzeby i możliwości urzędnika ustalane w wyniku przeprowadzonych z nim 
uzgodnień.

2. Indywidualny program rozwoju zawodowego dla dyrektora generalnego urzędu jest 
ustalany przez Szefa Służby Cywilnej. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 101. [ Uczestnictwo w szkoleniach ]

1. Uczestnictwo członka korpusu służby cywilnej w szkoleniach przewidzianych dla 
służby cywilnej jest traktowane na równi z wykonywaniem przez niego obowiązków 
służbowych.

2. Członek korpusu służby cywilnej nie ponosi opłat z tytułu uczestnictwa w 
szkoleniach przewidzianych dla służby cywilnej.

3. W wyjątkowych przypadkach dyrektor generalny urzędu może wyrazić zgodę na 
pokrycie przez urząd, w całości lub w części, kosztów uczestnictwa członka 
korpusu służby cywilnej w szkoleniach i zajęciach innych niż przewidziane dla 
służby cywilnej.

Art. 102. [ Aplikacja legislacyjna ]

1. Dyrektor generalny urzędu może skierować członka korpusu służby cywilnej 
mającego wykształcenie prawnicze na aplikację legislacyjną. Wzajemne prawa i 
obowiązki urzędu i członka korpusu służby cywilnej związane ze skierowaniem na 
aplikację legislacyjną określa umowa zawarta między dyrektorem generalnym urzędu 
a członkiem korpusu służby cywilnej.

2. Aplikacja legislacyjna kończy się egzaminem.

3. Prezes Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i 
tryb organizowania i odbywania aplikacji, uwzględniając w szczególności: 
dziedziny prawa będące podstawą opracowania programu aplikacji legislacyjnej, 
warunki i tryb przyjmowania na aplikację, także osób nie będących członkami 
korpusu służby cywilnej, wysokość opłat za udział w aplikacji i tryb ich 
uiszczania, obowiązki aplikantów i ich patronów, szczegółowe zasady, warunki 
oraz etapy dopuszczania do egzaminu kończącego aplikację oraz przeprowadzania 
go, skład komisji egzaminacyjnej oraz wzór zaświadczenia stwierdzającego zdanie 
egzaminu.

Art. 103. [ Koszty szkoleń ]

Koszty szkoleń w służbie cywilnej są pokrywane ze środków:

1) wyodrębnionych w budżetach poszczególnych urzędów dla finansowania szkoleń 
powszechnych, szkoleń w ramach indywidualnego programu rozwoju zawodowego 
urzędnika służby cywilnej oraz szkoleń specjalistycznych,

2) rezerwy budżetowej przeznaczonej na szkolenia członków korpusu służby 
cywilnej dla finansowania szkoleń centralnych oraz studium zarządzania 
strategicznego.

Art. 104. [ Delegacja ]

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki 
organizowania i prowadzenia szkoleń w służbie cywilnej obejmujące w 
szczególności:

1) kryteria, jakie muszą spełniać podmioty, którym powierza się prowadzenie 
szkoleń,

2) sposób i warunki oceny prowadzonych szkoleń. 

Art. 105. [ Wyłączenie stosowania przepisów ustawy ]

Przepisy niniejszego rozdziału nie mają zastosowania wobec Szefa Służby Cywilnej 
oraz zastępcy Szefa Służby Cywilnej.

Rozdział 9 - Odpowiedzialność dyscyplinarna członka korpusu służby cywilnej

Art. 106. [ Postępowanie dyscyplinarne ]

1. Urzędnik służby cywilnej oraz pracownik służby cywilnej odpowiadają 
dyscyplinarnie za naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej.

2. Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 3 miesięcy od 
dnia powzięcia przez dyrektora generalnego urzędu wiadomości o naruszeniu 
obowiązków członka korpusu służby cywilnej ani po upływie 2 lat od popełnienia 
tego czynu. W przypadku naruszenia obowiązków przez Głównego Inspektora Audytu 
Wewnętrznego albo dyrektora generalnego urzędu termin 3 miesięcy na wszczęcie 
postępowania dyscyplinarnego liczy się od dnia powzięcia wiadomości przez Szefa 
Służby Cywilnej.

3. Jeżeli członek korpusu służby cywilnej z powodu nieobecności w pracy nie ma 
możliwości złożenia wyjaśnień, bieg trzymiesięcznego terminu nie rozpoczyna się, 
a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy.

4. Jeżeli czyn członka korpusu służby cywilnej zawiera znamiona przestępstwa, 
przedawnienie następuje nie wcześniej niż przedawnienie przewidziane w 
przepisach Kodeksu karnego.

Art. 107. [ Rodzaje kar ]

1. Karami dyscyplinarnymi stosowanymi wobec urzędników służby cywilnej są:

1) upomnienie, 

2) nagana,

3) pozbawienie możliwości awansowania przez okres 2 lat na wyższy stopień 
służbowy,

4) obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej,

5) zakaz przystępowania do konkursu na wyższe stanowisko w służbie cywilnej 
przez okres 2 lat,

6) zakaz zajmowania wyższych stanowisk w służbie cywilnej przez okres od 2 do 5 
lat,

7) wydalenie ze służby cywilnej.

2. Karami dyscyplinarnymi stosowanymi wobec pracowników służby cywilnej są:

1) upomnienie, 

2) nagana,

3) nagana z ostrzeżeniem,

4) nagana z pozbawieniem możliwości awansowania przez okres 2 lat do wyższej 
kategorii zaszeregowania,

5) obniżenie kategorii zaszeregowania, 

6) wydalenie z pracy w urzędzie.

3. Prawomocne orzeczenie kary wymienionej w ust. 2 pkt 6 powoduje wygaśnięcie 
stosunku pracy. 

4. Prawomocne orzeczenie kar wymienionych w ust. 1 pkt 7 oraz ust. 2 pkt 6 
powoduje zakaz ubiegania się o zatrudnienie w korpusie służby cywilnej przez 
okres 5 lat.

Art. 108. [ Upomnienie ]

1. Za mniejszej wagi naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej 
dyrektor generalny urzędu może ukarać członka korpusu upomnieniem na piśmie. 
Ukaranie może być poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym.

2. Członek korpusu służby cywilnej może w ciągu 7 dni od wymierzenia mu kary 
upomnienia wnieść sprzeciw do dyrektora generalnego urzędu.

3. W razie wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 2, dyrektor generalny 
urzędu przekazuje sprawę rzecznikowi dyscyplinarnemu.

4. W przypadku naruszenia obowiązków członka korpusu służby cywilnej, o którym 
mowa w ust. 1, przez Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego albo dyrektora 
generalnego urzędu, kary upomnienia udziela Szef Służby Cywilnej. Przepisy ust. 
2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 109. [ Komisje dyscyplinarne ]

Sprawy dyscyplinarne członków korpusu służby cywilnej rozpoznają komisje 
dyscyplinarne:

1) w I instancji – komisja dyscyplinarna urzędu,

2) w II instancji – Wyższa Komisja Dyscyplinarna Służby Cywilnej, zwana dalej 
„Wyższą Komisją Dyscyplinarną”.

Art. 110. [ Powołanie komisji ]

1. Komisję dyscyplinarną urzędu powołuje dyrektor generalny urzędu spośród 
członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędzie. W razie potrzeby Szef 
Służby Cywilnej może utworzyć komisję dyscyplinarną dla kilku urzędów.

2. Komisję dyscyplinarną urzędu, w liczbie co najmniej 10 członków korpusu 
służby cywilnej, w tym przewodniczącego i zastępców przewodniczącego, powołuje 
się na okres 3 lat.

3. Komisja dyscyplinarna urzędu powołuje ze swojego grona przewodniczącego 
komisji i jego zastępców.

4. Tryb pracy komisji dyscyplinarnej urzędu określa regulamin uchwalony przez 
komisję i zatwierdzony przez dyrektora generalnego urzędu.

Art. 111. [ Wyższa Komisja Dyscyplinarna ]

1. Wyższą Komisję Dyscyplinarną powołuje Prezes Rady Ministrów.

2. W skład Wyższej Komisji Dyscyplinarnej wchodzi 15 członków powoływanych przez 
Prezesa Rady Ministrów na okres 6 lat, w tym 12 członków powoływanych na wniosek 
Szefa Służby Cywilnej spośród urzędników służby cywilnej oraz 3 członków 
powoływanych przez dyrektora generalnego służby zagranicznej spośród członków 
personelu dyplomatyczno—konsularnego. Członkowie Wyższej Komisji Dyscyplinarnej 
pełnią swoje funkcje do czasu powołania ich następców.

3. Wyższa Komisja Dyscyplinarna powołuje ze swojego grona przewodniczącego 
Wyższej Komisji Dyscyplinarnej i jego zastępców.

4. Tryb pracy Wyższej Komisji Dyscyplinarnej określa regulamin uchwalany przez 
Komisję.

5. Obsługę prac Wyższej Komisji Dyscyplinarnej zapewnia Urząd Służby Cywilnej.

Art. 112. [ Zwolnienie od pracy zawodowej ]

1. Na czas wykonywania zadań w komisjach dyscyplinarnych jej członkom 
przysługuje zwolnienie od pracy zawodowej.

2. Przepisy art. 17 stosuje się odpowiednio do członków komisji dyscyplinarnych.

Art. 113. [ Wynagrodzenie członków komisji ]

Prezes Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, wynagrodzenie członków 
Wyższej Komisji Dyscyplinarnej oraz komisji dyscyplinarnej urzędu, przyjmując 
najniższe wynagrodzenie za pracę pracowników za podstawę ustalania wysokości 
wynagrodzenia przewodniczącego, zastępców przewodniczącego i pozostałych 
członków tych komisji.

Art. 114. [ Zadania Wyższej Komisji Dyscyplinarnej ]

1. Wyższa Komisja Dyscyplinarna rozpatruje odwołania od orzeczeń komisji 
dyscyplinarnych urzędów.

2. Sprawy dyscyplinarne Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego oraz dyrektorów 
generalnych urzędów rozpatruje w I i II instancji Wyższa Komisja Dyscyplinarna, 
przy czym w II instancji Komisja orzeka w pełnym składzie.

Art. 115. [ Zasada niezawisłości ]

Członkowie komisji dyscyplinarnych są niezawiśli w zakresie orzecznictwa 
dyscyplinarnego oraz nie są związani rozstrzygnięciami innych organów 
stosujących prawo, z wyjątkiem prawomocnego wyroku sądu.

Art. 116. [ Skład komisji ]

1. Komisje dyscyplinarne orzekają w składzie:

1) w I instancji:

a) trzech członków, gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o zastosowanie kary 
określonej w art. 107 ust. 1 pkt 1-4 oraz ust. 2 pkt 1-3,

b) pięciu członków, w tym przewodniczący składu posiadający wykształcenie 
prawnicze, gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o zastosowanie kary określonej w 
art. 107 ust. 1 pkt 5-7 oraz ust. 2 pkt 4-6,

2) w II instancji pięciu członków, z których co najmniej dwóch powinno posiadać 
wykształcenie prawnicze, gdy rozpatrywana jest sprawa, co do której orzeczono 
karę określoną w art. 107 ust. 1 pkt 5-7 oraz ust. 2 pkt 4-6.

2. Przewodniczący komisji dyscyplinarnej wyznacza skład orzekający i termin 
rozprawy.

3. W sprawach dotyczących urzędników służby cywilnej przewodniczącym składu jest 
urzędnik służby cywilnej.

Art. 117. [ Rzecznik dyscyplinarny ]

1. Rzecznika dyscyplinarnego urzędu powołuje dyrektor generalny urzędu spośród 
podległych mu urzędników służby cywilnej, a dla spraw dyscyplinarnych Głównego 
Inspektora Audytu Wewnętrznego i dyrektora generalnego urzędu – Szef Służby 
Cywilnej.

2. Rzecznik dyscyplinarny wszczyna postępowanie wyjaśniające na polecenie 
dyrektora generalnego urzędu bądź Szefa Służby Cywilnej – w sprawach 
dyscyplinarnych Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego lub dyrektora 
generalnego urzędu i informuje ich o dokonanych ustaleniach. O wszczęciu tego 
postępowania rzecznik zawiadamia osobę, której ono dotyczy.

3. Rzecznik postanawia o przekazaniu komisji dyscyplinarnej wniosku o wszczęcie 
postępowania dyscyplinarnego albo, za zgodą dyrektora urzędu, o umorzeniu 
postępowania wyjaśniającego.

Art. 118. [ Procedura orzekania ]

1. Komisja dyscyplinarna urzędu wszczyna postępowanie dyscyplinarne z dniem 
zgłoszenia wniosku rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania.

2. Obwiniony ma prawo korzystania z pomocy wybranego przez siebie obrońcy, z 
zastrzeżeniem przepisów o ochronie tajemnicy ustawowo chronionej. W przypadku 
gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o orzeczenie kary wydalenia ze służby, a 
obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, przewodniczący składu orzekającego wyznacza 
obrońcę spośród urzędników służby cywilnej.

3. Komisja dyscyplinarna wydaje orzeczenie po przeprowadzeniu rozprawy, w toku 
której wysłuchuje rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego oraz jego obrońcy, 
jeżeli został ustanowiony, a także po rozpatrzeniu innych dowodów mających 
znaczenie w sprawie.

4. Nie usprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy nie 
wstrzymuje rozpoznania sprawy.

5. Rozprawa jest jawna. W uzasadnionych przypadkach skład orzekający może 
wyłączyć jawność rozprawy, jednakże ogłoszenie orzeczenia jest jawne.

6. Orzeczenie wraz z uzasadnieniem doręcza się stronom w terminie 7 dni od dnia 
ogłoszenia orzeczenia.

7. Od orzeczenia komisji dyscyplinarnej urzędu strony mogą odwołać się do 
Wyższej Komisji Dyscyplinarnej w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

Art. 119. [ Postępowanie przed Wyższą Komisją Dyscyplinarną ]

1. W postępowaniu przed Wyższą Komisją Dyscyplinarną stosuje się odpowiednio 
przepisy art. 118 ust. 1-6.

2. Od orzeczeń Wyższej Komisji Dyscyplinarnej stronom oraz Szefowi Służby 
Cywilnej przysługuje odwołanie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie.

3. Do rozpatrzenia odwołania stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego 
o apelacji.

Art. 120. [ Wykonanie kary ]

1. Odpis prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej dołącza się do akt 
osobowych członka korpusu służby cywilnej.

2. Dyrektor generalny urzędu wykonuje kary, o których mowa w art. 107 ust. 1 pkt 
3-6 oraz ust. 2 pkt 5, z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Art. 121. [ Zatarcie kar dyscyplinarnych ]

1. Kary dyscyplinarne określone w art. 107 ust. 1 pkt 1-5 oraz ust. 2 pkt 1-5 
ulegają zatarciu, a odpis orzeczenia dołączony do akt osobowych podlega 
zniszczeniu po upływie 3 lat od dnia doręczenia prawomocnego orzeczenia o 
ukaraniu. Na wniosek ukaranego zatarcie może nastąpić po upływie 2 lat.

2. Jeżeli w okresie przed zatarciem kary dyscyplinarnej członek korpusu służby 
cywilnej będzie ponownie ukarany dyscyplinarnie, termin 3 lat, o którym mowa w 
ust. 1, liczy się od dnia doręczenia prawomocnego orzeczenia o ponownym 
ukaraniu.

3. W przypadku kary dyscyplinarnej określonej w art. 107 ust. 1 pkt 6 i 7 oraz 
ust. 2 pkt 6 zatarcie oraz zniszczenie odpisu orzeczenia następuje po upływie 3 
lat od dnia upływu okresu, na który kara została orzeczona, albo okresu, o 
którym mowa w art. 107 ust. 4.

Art. 122. [ Stosowanie przepisów K.p.k. ]

W postępowaniu przed komisjami dyscyplinarnymi w sprawach nie uregulowanych w 
niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania 
karnego.

Art. 123. [ Koszty obrońcy i biegłych ]

1. Koszty obrońcy z wyboru, który nie jest członkiem korpusu służby cywilnej, 
ponosi obwiniony.

2. Koszty biegłych powołanych przez komisję dyscyplinarną i koszty zleconych 
przez nią ekspertyz ponosi urząd, przy którym działa komisja dyscyplinarna.

Art. 124. [ Wyłączenie stosowania przepisów ustawy ]

Przepisy niniejszego rozdziału nie mają zastosowania wobec Szefa Służby Cywilnej 
oraz zastępcy Szefa Służby Cywilnej.

Rozdział 10 - Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 125. [ Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy ]

W ustawie z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 1985 r. 
Nr 54, poz. 276, z 1989 r. Nr 34, poz. 178, z 1996 r. Nr 24, poz. 110 i Nr 106, 
poz. 496 oraz z 1998 r. Nr 113, poz. 717 i Nr 162, poz. 1126) skreśla się art. 
26.

Art. 126. [ Ustawa o pracownikach urzędów państwowych ]

W ustawie z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. 
Nr 31, poz. 214, z 1984 r. Nr 35, poz. 187, z 1988 r. Nr 19, poz. 132, z 1989 r. 
Nr 4, poz. 24, Nr 34, poz. 178 i 182, z 1990 r. Nr 20, poz. 121, z 1991 r. Nr 
55, poz. 234, Nr 88, poz. 400 i Nr 95, poz. 425, z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i Nr 
90, poz. 451, z 1994 r. Nr 136, poz. 704, z 1995 r. Nr 132, poz. 640, z 1996 r. 
Nr 89, poz. 402 i Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 98, poz. 604, Nr 133, poz. 882 
i 883 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1998 r. Nr 131, poz. 860, Nr 155, poz. 1016 i Nr 
162, poz. 1118) wprowadza się następujące zmiany:

1) art.1: 

a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i skreśla się pkt 3a-5 oraz pkt 
11 , 

b) dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

„2. Ustawa określa obowiązki i prawa osób zatrudnionych w:

1) Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,

2) urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład Rady 
Ministrów oraz urzędach centralnych organów administracji rządowej,

3) urzędach wojewódzkich oraz innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy 
terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub centralnym 
organom administracji rządowej,

4) Rządowym Centrum Studiów Strategicznych,

5) komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących 
aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich 
oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży,

6) (pominięty),

7) (pominięty),

wobec których nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o 
służbie cywilnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483).”

2) art. 71 otrzymuje brzmienie:

„Art. 71.1. Kierownik urzędu może skierować urzędnika mającego wykształcenie 
prawnicze do odbycia aplikacji legislacyjnej. Wzajemne prawa i obowiązki urzędu 
i urzędnika, związane ze skierowaniem na aplikację legislacyjną, określa umowa 
zawarta między kierownikiem urzędu a urzędnikiem.

2. Aplikacja legislacyjna kończy się egzaminem.

3. Szczegółowe zasady i tryb organizowania i odbywania aplikacji określają 
odrębne przepisy.”

3) skreśla się art. 241;

4) w art. 48: 

a) w ust. 1:

– w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy „art. 241,”, a wyraz „wydają” zastępuje 
się wyrazem „wydaje”,

– skreśla się pkt 1 i 2,

b) dodaje się ust. 1a-1c w brzmieniu:

„1a. Przepisów art. 2 pkt 1, art. 7 ust. 6 i art. 30 ust. 1 nie stosuje się w 
odniesieniu do pracowników urzędów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1, 2, 6, 7, 
9, 10 i 13. Kierownicy tych urzędów są uprawnieni do określania:

1) stanowisk, na których zatrudnieni pracownicy są urzędnikami państwowymi, 

2) wykazu stanowisk objętych aplikacją administracyjną oraz zasad i trybu 
odbywania tej aplikacji,

3) rozkładu czasu pracy w tygodniu i jego wymiaru w poszczególnych dniach 
tygodnia.

1b. W ramach posiadanych środków na wynagrodzenia określonych w ustawie 
budżetowej kierownicy urzędów, o których mowa w ust. 1a, ustalają regulamin 
wynagradzania w urzędzie. Regulamin ten w odniesieniu do Kancelarii Sejmu 
zatwierdza Marszałek Sejmu, a w odniesieniu do Kancelarii Senatu – Marszałek 
Senatu. Przepisów art. 21 ust. 3, art. 22 ust. 2, art. 23 ust. 2 i art. 471 ust. 
3 nie stosuje się.

1c. Dodatkowy fundusz nagród dla urzędników państwowych za szczególne 
osiągnięcia w pracy zawodowej utworzony na podstawie art. 24 ust. 2 w urzędach, 
o których mowa w ust. 1a, pozostaje w dyspozycji kierowników tych urzędów i może 
być przez nich podwyższany w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia.”,

c) w ust. 2 wyrazy „organom wymienionym w ust. 1” zastępuje się wyrazami 
„organowi wymienionemu w ust. 1 oraz Marszałkowi Sejmu w odniesieniu do 
pracowników Kancelarii Sejmu, Krajowego Biura Wyborczego, Państwowej Inspekcji 
Pracy i Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, a także 
Marszałkowi Senatu w odniesieniu do pracowników Kancelarii Senatu oraz 
kierownikom urzędów wymienionym w art. 1 ust. 1 pkt 6 i 7 w odniesieniu do 
pracowników tych urzędów”,

d) w ust. 3 po wyrazach „w ust. 1” dodaje się wyrazy „oraz w art. 1 ust. 1 pkt 
1, 2, 6, 7, 9, 10 i 13”, 

e) skreśla się ust. 4.

Art. 127. [ Ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich ]

W ustawie z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 1991 
r. Nr 109, poz. 471 i z 1998 r. Nr 106, poz. 668) w art. 20:

1) w ust. 5 skreśla się wyrazy „, z uwzględnieniem ust. 6 i 7”

2) skreśla się ust. 6 i 7.

Art. 128. [ Ustawa o działalności ubezpieczeniowej ]

W ustawie z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 1996 
r. Nr 11, poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 107, poz. 685, 
Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 139, poz. 934 oraz z 1998 r. Nr 155, poz. 1015) w 
art. 82c:

1) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Prezes Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, zasady wynagradzania 
członków korpusu służby cywilnej będących pracownikami Państwowego Urzędu 
Nadzoru Ubezpieczeń, Rzecznika Ubezpieczonych i pracownikami Biura Rzecznika 
Ubezpieczonych, z uwzględnieniem poziomu płac w instytucjach ubezpieczeniowych.”

2) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:

„4a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określa, w drodze 
rozporządzenia, zasady wynagradzania pozostałych pracowników Państwowego Urzędu 
Nadzoru Ubezpieczeń, Rzecznika Ubezpieczonych i pracowników Biura Rzecznika 
Ubezpieczonych, z uwzględnieniem poziomu płac w instytucjach ubezpieczeniowych.”

Art. 129. [ Ustawa o Krajowej Szkole Administracji Publicznej ]

W ustawie z dnia 14 czerwca 1991 r. o Krajowej Szkole Administracji Publicznej 
(Dz. U. Nr 63, poz. 266 i Nr 104, poz. 450, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 oraz z 
1997 r. Nr 28, poz. 153) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 1 w ust. 2 po wyrazach „przygotowywanie do służby publicznej” dodaje 
się wyrazy „urzędników służby cywilnej oraz”

2) w art.4: 

a) w ust. 1 wyrazy „posiadających ukończone studia wyższe” zastępuje się 
wyrazami „, które nie ukończyły 32 lat i posiadają dyplom ukończenia studiów 
wyższych z tytułem magistra lub równorzędnym”,

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Zasady i tryb przeprowadzenia postępowania rekrutacyjnego, powoływania 
komisji rekrutacyjnej oraz zasady i tryb wnoszenia odwołań od wyniku tego 
postępowania określa statut Szkoły.”,

3) w art. 6 w ust. 2 po wyrazie „Urzędnicy” dodaje się wyrazy „i inni pracownicy 
administracji publicznej”.

Art. 130. [ Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej ]

W ustawie z dnia 28 maja 1993 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczpospolitej 
Polskiej (Dz. U. Nr 45, poz. 205, z 1995 r. Nr 132, poz. 640 oraz z 1997 r. Nr 
47, poz. 297, Nr 70, poz. 443, Nr 88, poz. 554, Nr 98, poz. 604, Nr 121, poz. 
770 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1999 r. Nr 41, poz. 412) w art. 73:

1) w ust. 4 wyrazy „ust. 5-7” zastępuje się wyrazami „ust. 7”

2) skreśla się ust. 5 i 6.

Art. 131. [ Prawo budowlane ]

W ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414, z 
1996 r. Nr 100, poz. 465, Nr 106, poz. 496 i Nr 146, poz. 680, z 1997 r. Nr 88, 
poz. 554 i Nr 111, poz. 726, z 1998 r. Nr 22, poz. 118 i Nr 106, poz. 668 oraz z 
1999 r. Nr 41, poz. 412) w art. 84:

1) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wymagane 
kwalifikacje i zasady wynagradzania członków korpusu służby cywilnej 
zatrudnionych w Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego oraz wojewódzkich i 
powiatowych inspektoratach nadzoru budowlanego.”

2) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

„4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wymagane kwalifikacje i 
zasady wynagradzania pozostałych pracowników Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego 
oraz wojewódzkich i powiatowych inspektoratów nadzoru budowlanego.”

Art. 132. (pominięty).

Art. 133. [ Prawo budowlane ]

W ustawie z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. 
Nr 28, poz. 153 i Nr 75, poz. 468 oraz z 1998 r. Nr 117, poz. 756, Nr 137, poz. 
887, Nr 144, poz. 929 i Nr 162, poz. 1116 oraz z 1999 r. Nr 45, poz. 439) w art. 
151a:

1) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wymagane 
kwalifikacje członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych w Urzędzie Nadzoru 
oraz zasady ich wynagradzania, z uwzględnieniem poziomu płac w Państwowym 
Urzędzie Nadzoru Ubezpieczeń.”

2) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

„3a. Minister Zdrowia i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Finansów i 
Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej określi, w drodze rozporządzenia, wymagane 
kwalifikacje pozostałych pracowników Urzędu Nadzoru oraz zasady ich 
wynagradzania, z uwzględnieniem poziomu płac w Państwowym Urzędzie Nadzoru 
Ubezpieczeń.”

Art. 134. [ Ustawa o Inspekcji Celnej ]

W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. o Inspekcji Celnej (Dz. U. Nr 71, poz. 449 i 
z 1998 r. Nr 137, poz. 886) w art. 6 skreśla się ust. 4.

Art. 135. [ Ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej ]

W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności 
gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. Nr 106, poz. 679 
oraz z 1998 r. Nr 113, poz. 715 i Nr 162, poz. 1126) w art. 2 w pkt 1 i 2 wyrazy 
„urzędników służby cywilnej” zastępuje się wyrazami „członków korpusu służby 
cywilnej”.

Rozdział 11 - Przepisy przejściowe i dostosowujące

Art. 136. [ Pracownicy służby cywilnej ]

1. Z dniem wejścia w życie ustawy pracownicy zatrudnieni na stanowiskach 
określonych w art. 2 stają się z mocy prawa pracownikami służby cywilnej, z 
zastrzeżeniem art. 137.

2. Wynagrodzenie miesięczne osób, o których mowa w ust. 1, ustalone zgodnie z 
przepisami niniejszej ustawy, nie może być niższe od ich dotychczasowego 
miesięcznego wynagrodzenia.

Art. 137. [ Stosunki pracy ]

1. Stosunki pracy nawiązane w urzędach, o których mowa w art. 2, przed dniem 
wejścia w życie ustawy, na podstawie mianowania na zasadach określonych w 
ustawie o pracownikach urzędów państwowych, pozostają w mocy nie dłużej niż do 
dnia 31 grudnia 2003 r., chyba że wcześniej w sposób określony w niniejszej 
ustawie zostały przekształcone, rozwiązane lub wygasły.

2. Z dniem 1 stycznia 2004 r. dotychczasowe stosunki pracy osób zatrudnionych na 
podstawie mianowania na zasadach określonych w ustawie o pracownikach urzędów 
państwowych przekształcają się w stosunki pracy na podstawie umowy o pracę na 
czas nie określony.

Art. 138. [ Stosowanie przepisów ustawy o pracownikach urzędów państwowych ]

1. Do pracowników zatrudnionych na podstawie mianowania zgodnie z przepisami 
ustawy o pracownikach urzędów państwowych stosuje się art. 10 ust. 1a, 1b i 5, 
art. 13-16 oraz art. 27 ust. 3 tej ustawy.

2. Osoby odwołane z funkcji organu administracji państwowej lub innego 
stanowiska kierowniczego w administracji państwowej, które przed powołaniem na 
tę funkcję lub stanowisko były urzędnikami państwowymi mianowanymi zgodnie z 
przepisami ustawy o pracownikach urzędów państwowych, stają się pracownikami 
służby cywilnej i w stosunku do nich stosuje się odpowiednio art. 45 ust. 2 
ustawy o pracownikach urzędów państwowych.

Art. 139. [ Urzędnicy służby cywilnej ]

1. Z dniem wejścia w życie ustawy urzędnicy służby cywilnej, mianowani na 
podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 
89, poz. 402, z 1997 r. Nr 106, poz. 679 oraz z 1998 r. Nr 58, poz. 366 i Nr 
162, poz. 1126), stają się urzędnikami służby cywilnej w rozumieniu niniejszej 
ustawy.

2. Urzędnikom, o których mowa w ust. 1, przyznaje się najniższy stopień służbowy 
w służbie cywilnej.

3. Do wynagrodzenia urzędników, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy o 
wynagrodzeniu w służbie cywilnej wydane na podstawie niniejszej ustawy.

4. Jeżeli wynagrodzenie urzędników, o których mowa w ust. 1, jest niższe od 
przysługującego poprzednio, przez okres 3 miesięcy od dnia wejścia w życie 
ustawy wypłaca się im dodatek wyrównawczy w wysokości różnicy między 
wynagrodzeniem przysługującym dotychczas a wynagrodzeniem aktualnym.

Art. 140. [ Stosowanie przepisów ustawy ]

Do czasu wejścia w życie ustawy, o której mowa w art. 2 ust. 4, do członków 
korpusu służby cywilnej zatrudnionych w służbie dyplomatyczno-konsularnej 
stosuje się przepisy niniejszej ustawy ze zmianami i uzupełnieniami wynikającymi 
z aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustawy o pracownikach urzędów 
państwowych.

Art. 141. [ Stosowanie przepisów ustawy ]

Do członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych w administracji celnej 
przepisy niniejszej ustawy stosuje się ze zmianami i uzupełnieniami wynikającymi 
z aktu wykonawczego wydanego na podstawie art. 47 ustawy o pracownikach urzędów 
państwowych.

Art. 142. [ Przepisy przejściowe ]

Przepisy wydane na podstawie art. 2 pkt 1, art. 7 ust. 6, art. 21 ust. 3, art. 
22 ust. 2, art. 23 ust. 2, art. 30 ust. 1, art. 471 ust. 3 w związku z art. 48 
ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pracownikach urzędów państwowych przed dniem wejścia w 
życie niniejszej ustawy zachowują moc do czasu wydania przepisów, o których mowa 
w art. 48 w brzmieniu ustalonym niniejszą ustawą.

Art. 143. [ Wyłączenie stosowania przepisów ustawy ]

1. Do pracowników służby cywilnej, którzy w dniu wejścia w życie ustawy mają co 
najmniej dwuletni staż pracy w administracji publicznej, nie stosuje się 
przepisu art. 28 pkt 2.

2. W okresie 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy do stażu pracy w służbie 
cywilnej, o którym mowa w art. 28 pkt 3, zalicza się staż pracy w administracji 
publicznej.

Art. 144. [ Ubieganie się o stanowiska ]

1. W okresie 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy o stanowiska wymienione w art. 
41 ust. 1 mogą ubiegać się osoby nie będące urzędnikami służby cywilnej.

2. Z osobami nie będącymi urzędnikami służby cywilnej ubiegającymi się o 
stanowisko, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1, umowę o pracę zawiera Prezes 
Rady Ministrów.

3. Do osób nie będących urzędnikami służby cywilnej ubiegających się o 
stanowisko, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2, przepisy art. 48 stosuje się 
odpowiednio.

Art. 144a. [ Obsadzanie wolnych stanowisk ]

1. W okresie do dnia 31 grudnia 2002 r., jeżeli jest to uzasadnione potrzebami 
urzędu, Szef Służby Cywilnej na wniosek dyrektora generalnego urzędu może w 
każdym czasie obsadzić wolne stanowiska, o których mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2, 
przez osoby niebędące członkami korpusu służby cywilnej, spełniające warunki 
określone w art. 4.

2. W odniesieniu do stanowisk, o których mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1, jeżeli 
jest to uzasadnione potrzebami urzędu, umowę o pracę z osobami spełniającymi 
warunki określone w art. 4 zawiera Prezes Rady Ministrów na wniosek właściwego 
ministra, kierownika urzędu centralnego lub wojewody, przedstawiony po 
zasięgnięciu opinii Szefa Służby Cywilnej.

3. W sytuacjach określonych w ust. 1 lub 2 stosuje się odpowiednio wymagania 
art. 22.

4. Z osobą niebędącą członkiem korpusu służby cywilnej, której powierzono 
pełnienie obowiązków zgodnie z ust. 1 lub 2, zawiera się umowę o pracę na czas 
określony, do dnia obsadzenia tego stanowiska w drodze konkursu, nie dłużej 
jednak niż na sześć miesięcy. Wcześniejsze cofnięcie powierzenia obowiązków ma 
skutki wypowiedzenia stosunku pracy przez pracodawcę.

Art. 145. [ Przekształcenie stosunku pracy ]

1. Stosunek pracy osób, które w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy zajmują 
stanowisko Szefa Służby i dyrektora generalnego urzędu powierzone im na 
podstawie art. 93 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o służbie cywilnej, przekształca 
się z mocy prawa w stosunek pracy na podstawie powołania, trwający do dnia 
obsadzenia tego stanowiska na zasadach przewidzianych w niniejszej ustawie, nie 
dłużej jednak niż przez okres 2 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

2. Szefa Służby Cywilnej odwołuje Prezes Rady Ministrów, a dyrektora generalnego 
urzędu – Szef Służby Cywilnej.

3. Do osób, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy niniejszej ustawy 
dotyczące pracowników służby cywilnej.

4. W stosunku do dyrektora generalnego urzędu czynności, o których mowa w art. 
30 ust. 3 oraz art. 40 ust. 1, dokonuje Szef Służby Cywilnej.

Art. 146. [ Wniosek o mianowanie ]

1. Osoba zajmująca stanowisko Szefa Służby Cywilnej powierzone jej na podstawie 
art. 93 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o służbie cywilnej może złożyć wniosek o 
mianowanie w służbie cywilnej do Prezesa Rady Ministrów w ciągu miesiąca od dnia 
wejścia w życie ustawy.

2. Mianowania osoby, o której mowa w ust. 1, dokonuje, w imieniu 
Rzeczypospolitej Polskiej, Prezes Rady Ministrów.

Art. 146a. [ Termin składania zgłoszeń i wniosków ]

1. W 1999 r. pracownicy służby cywilnej, ubiegający się o mianowanie w służbie 
cywilnej, składają do Szefa Służby Cywilnej zgłoszenia do postępowania 
kwalifikacyjnego, o których mowa w art. 30 ust. 1, do dnia 31 października 1999 
r.

2. W 1999 r. absolwenci Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, o których mowa 
w art. 30 ust. 2, składają do Szefa Służby Cywilnej wnioski o mianowanie w 
służbie cywilnej do dnia 31 października 1999 r. 

Art. 147. [ Przepisy przejściowe ]

1. W okresie 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy Wyższa Komisja Dyscyplinarna 
może działać z udziałem pracowników służby cywilnej.

2. W okresie, o którym mowa w ust. 1, funkcję rzecznika dyscyplinarnego urzędu 
może sprawować pracownik służby cywilnej.

Art. 148. [ Pierwszy skład Rady Służby Cywilnej ]

1. Do pierwszego składu Rady Służby Cywilnej Prezes Rady Ministrów powołuje 4 
członków Rady, o których mowa w art. 15 ust. 2 – na 3 lata, a pozostałych 4 
członków – na 6 lat.

2. Do pierwszego składu Rady Służby Cywilnej Prezes Rady Ministrów powołuje 
członków Rady, o których mowa w art. 15 ust. 3, na okres pozostały do czasu 
zakończenia kadencji Sejmu wybranego w dniu 21 września 1997 r.

Rozdział 12 - Przepisy końcowe

Art. 149. [ Przepisy uchylone ]

Traci moc ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 89, poz. 
402, z 1997 r. Nr 106, poz. 679 oraz z 1998 r. Nr 58, poz. 366 i Nr 162, poz. 
1126).

Art. 150. [ Wejście w życie ]

Ustawa wchodzi w życie po upływie 1 miesiąca od dnia ogłoszenia.