USTAWA
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
z dnia 17 czerwca 1966 r.
Dz.U. z 1991r. Nr 36 poz. 161
(Dz.U. z 1991 r., Nr 36, poz. 161, zm.:
Dz.U. z 1992 r., Nr 20, poz. 78;
Dz.U. z
1993 r., Nr 28, poz. 127;
Dz.U. z 1995 r., Nr 85, poz. 426;
Dz.U. z 1996 r., Nr
43, poz. 189;
Dz.U. z 1996 r., Nr 146, poz. 680;
Dz.U. z 1997 r., Nr 137, poz.
926;
Dz.U. z 1997 r., Nr 141, poz. 943;
Dz.U. z 1997 r., Nr 141, poz. 944;
Dz.U.
z 1998 r., Nr 162, poz. 1126;
Dz.U. z 2000 r., Nr 114, poz. 1193;
Dz.U. z 2000
r., Nr 120, poz. 1268;
Dz.U. z 2000 r., Nr 122, poz. 1315;
Dz.U. z 2001 r., Nr
76, poz. 809;
Dz.U. z 2001 r., Nr 98, poz. 1068;
Dz.U. z 2001 r., Nr 123, poz.
1353;
Dz.U. z 2001 r., Nr 125, poz. 1368;
Dz.U. z 2002 r., Nr 41, poz. 365;
Dz.U. z 2002 r., Nr 74, poz. 676;
Dz.U. z 2002 r., Nr 89, poz. 804)
(Dziennik Ustaw z dnia 29 kwietnia 1991 r.)
DZIAŁ I - PRZEPISY OGÓLNE
Rozdział 1 - Zasady ogólne
Art. 1.
[ Zakres regulacji ]Ustawa określa prowadzone przez organy egzekucyjne postępowanie i stosowane
przez nie środki przymusu służące doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych
obowiązków, o których mowa w Art. 2, a także sposób zabezpieczenia wykonania
tych obowiązków. Art. 1a.
[ Definicje ]
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) biegłym skarbowym – rozumie się przez to rzeczoznawcę w określonej
dziedzinie, uprawnionego do wyceny majątku zobowiązanego i wpisanego na listę
biegłych skarbowych prowadzoną przez izbę skarbową,
2) czynności egzekucyjnej – rozumie się przez to wszelkie podejmowane przez
organ egzekucyjny działania zmierzające do zastosowania lub zrealizowania środka
egzekucyjnego,
3) dłużniku zajętej wierzytelności – rozumie się przez to dłużnika
zobowiązanego, jak również bank, pracodawcę, podmiot prowadzący działalność
maklerską, trasata oraz inne podmioty realizujące, na wezwanie organu
egzekucyjnego, zajęcie wierzytelności lub innego prawa majątkowego
zobowiązanego,
4) egzekutorze – rozumie się przez to pracownika organu egzekucyjnego
wyznaczonego do dokonywania czynności egzekucyjnych,
5) nieruchomości – rozumie się przez to również:
a) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
b) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
c) prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, w tym także prawo
do lokalu mieszkalnego w domu budowanym przez spółdzielnię mieszkaniową w celu
przeniesienia jego własności na członka spółdzielni,
6) opłacie komorniczej – rozumie się przez to opłatę wynoszącą 5% kwot
przekazanych wierzycielowi przez organ egzekucyjny lub przekazanych
wierzycielowi przez zobowiązanego w wyniku zastosowania środków egzekucyjnych,
7) organie egzekucyjnym – rozumie się przez to organ uprawniony do stosowania w
całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do
wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub
obowiązków o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych
obowiązków,
8) organie rekwizycyjnym – rozumie się przez to organ egzekucyjny o tej samej
właściwości rzeczowej co organ egzekucyjny prowadzący egzekucję, któremu organ
egzekucyjny zlecił wykonanie czynności egzekucyjnych,
9) poborcy skarbowym – rozumie się przez to pracownika organu egzekucyjnego
wyznaczonego do dokonywania czynności egzekucyjnych w egzekucji obowiązku o
charakterze pieniężnym,
10) pracodawcy – rozumie się przez to podmioty wypłacające wynagrodzenia, o
których mowa w pkt 17,
11) składkach na ubezpieczenie społeczne – rozumie się przez to również składki
na ubezpieczenie
zdrowotne,
Fundusz Pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych,
12) środku egzekucyjnym – rozumie się przez to:
a) w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnych, egzekucję:
– z pieniędzy, – z wynagrodzenia za pracę,
– ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego,
– z rachunków bankowych,
– z innych wierzytelności pieniężnych,
– z praw z papierów wartościowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych
oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego,
– z papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych,
– z weksla,
– z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności
przemysłowej,
– z udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością,
– z pozostałych praw majątkowych,
– z ruchomości,
– z nieruchomości,
b) w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym obowiązków o charakterze
niepieniężnym:
– grzywnę w celu przymuszenia,
– wykonanie zastępcze,
– odebranie rzeczy ruchomej,
– odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i innych pomieszczeń,
– przymus bezpośredni,
13) wierzycielu – rozumie się przez to podmiot uprawniony do żądania wykonania
obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym
lub zabezpieczającym, 14) właściwym organie jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to
odpowiednio wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę lub marszałka
województwa, 15) wstrzymaniu czynności egzekucyjnych – rozumie się przez to wstrzymanie
wykonania wszystkich lub części zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie
powoduje uchylenia dokonanych czynności egzekucyjnych, 16) wstrzymaniu postępowania egzekucyjnego – rozumie się przez to wstrzymanie
wykonania zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powoduje uchylenia
dokonanych czynności egzekucyjnych, oraz niepodejmowanie nowych środków
egzekucyjnych, 17) wynagrodzeniu – rozumie się przez to wynagrodzenia oraz niewyłączone spod
egzekucji inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną
przez zobowiązanego na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie, jeżeli z
tego tytułu zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne, 18) zajęciu egzekucyjnym – rozumie się przez to czynność organu egzekucyjnego, w
wyniku której organ egzekucyjny nabywa prawo rozporządzania składnikiem
majątkowym zobowiązanego w zakresie niezbędnym do wykonania obowiązku objętego
tytułem wykonawczym, 19) zajęciu zabezpieczającym – rozumie się przez to czynność organu
egzekucyjnego, w wyniku której organ egzekucyjny nabywa prawo rozporządzania
składnikiem majątkowym zobowiązanego w zakresie niezbędnym do zabezpieczenia
wykonania przez niego obowiązku objętego zarządzeniem zabezpieczenia, ale która
nie prowadzi do przymusowego wykonania obowiązku, 20) zobowiązanym – rozumie się przez to osobę prawną albo jednostkę
organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej albo osobę fizyczną, która nie
wykonała w terminie obowiązku o charakterze pieniężnym lub obowiązku o
charakterze niepieniężnym, a w postępowaniu zabezpieczającym – również osobę lub
jednostkę, której zobowiązanie nie jest wymagalne albo jej obowiązek nie został
ustalony lub określony, ale zachodzi obawa, że brak zabezpieczenia mógłby
utrudnić lub udaremnić skuteczne przeprowadzenie egzekucji, a odrębne przepisy
na to zezwalają, 21) zwolnieniu spod egzekucji – rozumie się przez to niepodejmowanie lub
odstąpienie od egzekucji z całości lub części składników majątkowych
zobowiązanego.
Art. Art. 2. [ Obowiązki podlegające egzekucji ]
§ 1. Egzekucji administracyjnej podlegają następujące obowiązki:
1) podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy działu III
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926
i Nr 160, poz. 1083, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr
92, poz. 1062, z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, Nr 116, poz. 1216, Nr 120, poz. 1268
i Nr 122, poz. 1315 oraz z 2001 r. Nr 16, poz. 166, Nr 39, poz. 459, Nr 42, poz.
475 i Nr 110, poz. 1189),
1a) grzywny i kary pieniężne wymierzane przez organy administracji publicznej,
1b) należności pieniężne, inne niż wymienione w pkt 1 i 2, jeżeli pozostają we
właściwości rzeczowej organów administracji publicznej,
1c) należności przypadające od jednostek budżetowych, wynikające z zastosowania
wzajemnego potrącenia zobowiązań podatkowych z zobowiązaniami tych jednostek,
1d) należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie
innych ustaw,
2) wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych
przepisów,
2a) należności pieniężne z tytułu:
a) zwrotów, interwencji i innych środków będących częścią systemu całkowitego
lub częściowego finansowania Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji dla
Rolnictwa, łącznie z sumami, które mają być pobrane w związku z tymi
działaniami,
b) danin, premii, kwot dodatkowych lub wyrównawczych i innych obowiązków
nakładanych w handlu prowadzonym z państwami nienależącymi do Unii Europejskiej
w zakresie wspólnej polityki rolnej, a także wpłat i innych obowiązków
przewidzianych w systemie organizacji rynków cukru państw – członków Unii
Europejskiej,
c) ceł ustalonych według stawek wspólnych obowiązujących państwa – członków Unii
Europejskiej oraz ceł i innych obowiązków przewidzianych w handlu z państwami
nie-należącymi do Unii Europejskiej,
d) podatku od towarów i usług,
e) naruszenia zasad ruchu wewnętrznego wewnątrz Unii Europejskiej towarów
wysyłanych z jednego państwa członkowskiego do czasowego użytku w jednym lub
kilku państwach członkowskich,
f) odsetek i kosztów dodatkowych, związanych z zaspokajaniem należności, o
których mowa w lit. a)–e)
– na zasadach określonych w dziale l w rozdziale 7,
2b) należności przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie
ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska,
3) obowiązki o charakterze niepieniężnym pozostające we właściwości organów
administracji rządowej i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji
administracyjnej na podstawie przepisu szczególnego.
4) obowiązki z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wypłaty należnego
wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi,
nakładane w drodze decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy.
§ 2. Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia poddać egzekucji
administracyjnej inne należności pieniężne niż określone w § 1 pkt 1, jeżeli
przypadają one Skarbowi Państwa lub państwowej jednostce organizacyjnej.
Poddanie tych należności egzekucji administracyjnej nie przesądza o wyłączeniu
sporu o ich istnienie lub wysokość spod rozpoznania przez sąd, jeżeli z
charakteru należności wynika, że do rozpoznania takiego sporu właściwy jest sąd.
§ 3. Poddanie obowiązku egzekucji administracyjnej nie przesądza o wyłączeniu
sporu co do jego istnienia lub wysokości przed sądem powszechnym, jeżeli z
charakteru obowiązku wynika, że do rozpoznania takiego sporu właściwy jest ten
sąd.
Art. Art. 3.
[ Dopuszczalność egzekucji administracyjnej ]
§ 1. Egzekucję administracyjną stosuje się do obowiązków określonych w
Art. 2,
gdy wynikają one z decyzji lub postanowień właściwych organów, albo - w zakresie
administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego - bezpośrednio z
przepisu prawa, chyba że przepis szczególny zastrzega dla tych obowiązków tryb
egzekucji sądowej.
§ 2. Egzekucję administracyjną stosuje się również do należności pieniężnych, o
których mowa w
Art. 2 § 1 pkt 2a i 2b, wynikających z orzeczeń lub innych aktów
prawnych wydanych przez właściwe organy obcych państw.
Art. 3a. [ Warunki dopuszczalności egzekucji administracyjnej ]
§ 1. W zakresie zobowiązań: powstałych w przypadkach określonych w
Art. 8 i 21 §
1 pkt 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, długów celnych powstałych w przypadkach
określonych w
Art. 209 § 1 oraz
Art. 217 § 1 Kodeksu celnego, podatków
wykazanych w zgłoszeniu celnym, a także składek na ubezpieczenie społeczne
stosuje się również egzekucję administracyjną, jeżeli wynikają one odpowiednio:
1) z deklaracji lub zeznania złożonego przez podatnika lub płatnika,
2) ze zgłoszenia celnego złożonego przez zobowiązanego,
3) z deklaracji rozliczeniowej złożonej przez płatnika składek na ubezpieczenie
społeczne.
§ 2. W przypadkach, o których mowa w § 1, stosuje się egzekucję administracyjną,
jeżeli:
1) w deklaracji, zeznaniu, zgłoszeniu celnym albo w deklaracji rozliczeniowej
zostało zamieszczone pouczenie, że stanowią one podstawę do wystawienia tytułu
wykonawczego,
2) wierzyciel przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego przesłał zobowiązanemu
upomnienie, o którym mowa w
Art. 15 § 1.
Art. 4. [ Stosowanie egzekucji administracyjnej do obowiązków i poleceń ]
Do obowiązków, które wynikają z decyzji, postanowień lub innych orzeczeń niż
określone w
Art. 3 i
Art. 3a, stosuje się egzekucję administracyjną tylko
wówczas, gdy odrębne ustawy tak stanowią.
Art. 5.
[ Wierzyciel ]
§ 1. Uprawnionym do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej
obowiązków określonych w
Art. 2 jest:
1) w odniesieniu do obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów
administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego - właściwy
do orzekania organ I instancji,
2) dla obowiązków wynikających z orzeczeń sądów lub innych organów albo
bezpośrednio z przepisów prawa - organ lub instytucja bezpośrednio
zainteresowana w wykonaniu przez zobowiązanego obowiązku albo powołana do
czuwania nad wykonaniem obowiązku, a w przypadku braku takiej jednostki lub jej
bezczynności - podmiot, na którego rzecz wydane zostało orzeczenie lub którego
interesy prawne zostały naruszone w wyniku niewykonania obowiązku.
§ 2. Wierzycielem uprawnionym do żądania wykonania obowiązku w drodze egzekucji
administracyjnej jest również organ lub instytucja państwa obcego, na zasadach i
w zakresie określonych w ustawie lub ratyfikowanej umowie międzynarodowej,
której stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Art. 6. [ Uchylanie się zobowiązanego od wykonania obowiązku ]
§ 1. W razie uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciel
powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych.
§ 1a. Na bezczynność wierzyciela w podejmowaniu czynności, o których mowa w § 1,
służy skarga podmiotowi, którego interes prawny lub faktyczny został naruszony w
wyniku niewykonania obowiązku oraz organowi zainteresowanemu wykonaniem
obowiązku. Postanowienie w sprawie skargi wydaje organ wyższego stopnia. Na
postanowienie oddalające skargę przysługuje zażalenie.
§ 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, tryb postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy
podejmowaniu czynności, o których mowa w § 1, zapewniający terminowość i
prawidłowość przesyłania do zobowiązanych upomnień, o których mowa w
Art. 15 §
1, a także terminowość i prawidłowość kierowania do organu egzekucyjnego
wniosków egzekucyjnych i tytułów wykonawczych.
Art. 7. [ Stosowanie środków egzekucyjnych ]
§ 1. Organ egzekucyjny stosuje środki egzekucyjne przewidziane w ustawie.
§ 2. Organ egzekucyjny stosuje środki egzekucyjne, które prowadzą bezpośrednio
do wykonania obowiązku, a spośród kilku takich środków – środki najmniej
uciążliwe dla zobowiązanego.
§ 3. Stosowanie środka egzekucyjnego jest niedopuszczalne, gdy egzekwowany
obowiązek o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym został wykonany albo stał
się bezprzedmiotowy.
Art. 8.
[ Wyłączenie z egzekucji ]
§ 1. Nie podlegają egzekucji administracyjnej:
1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie niezbędne dla
zobowiązanego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny, a także ubranie
niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu,
2) zapasy żywności i opału, niezbędne dla zobowiązanego i będących na jego
utrzymaniu członków rodziny na okres 30 dni,
3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce, potrzebne do wyżywienia
zobowiązanego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny, wraz z zapasem
paszy i ściółki do najbliższych zbiorów,
4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do pracy zarobkowej wykonywanej
osobiście przez zobowiązanego, z wyłączeniem środka transportu, oraz surowce
niezbędne do tej pracy na okres 7 dni,
5) przedmioty niezbędne do pełnienia służby przez zobowiązanego lub do
wykonywania przez niego zawodu,
6) pieniądze w kwocie, która w dniu zastosowania środka egzekucyjnego
skierowanego do pieniędzy odpowiada kwocie najniższego wynagrodzenia za pracę
określonego w odrębnych przepisach,
7) wkłady oszczędnościowe złożone w bankach na zasadach i w wysokości określonej
przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140,
poz. 939, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 11, poz.
95 i Nr 40, poz. 399, z 2000 r. Nr 93, poz. 1027, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz.
1191, Nr 116, poz. 1216, Nr 119, poz. 1252 i Nr 122, poz. 1316 oraz z 2001 r. Nr
8, poz. 64, Nr 100, poz. 1084 i Nr 111, poz. 1195),
8) wkłady oszczędnościowe złożone w spółdzielczych kasach
oszczędnościowo-kredytowych w wysokości określonej przepisami ustawy z dnia 14
grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z
1996 r. Nr 1, poz. 2, z 1999 r. Nr 101, poz. 1178 oraz z 2001 r. Nr 8, poz. 64 i
Nr 100, poz. 1081),
9) dokumenty osobiste, po jednej obrączce zobowiązanego i jego współmałżonka,
wykonanej z metali szlachetnych, ordery i odznaczenia oraz przedmioty niezbędne
zobowiązanemu i członkom jego rodziny do nauki lub wykonywania praktyk
religijnych, a także przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane
znacznie poniżej ich wartości, a które dla zobowiązanego mają znaczną wartość
użytkową,
10) kwoty otrzymane na pokrycie wydatków służbowych, w tym kosztów podróży i
wyjazdów,
11) kwoty otrzymane jako stypendia,
12) kwoty otrzymane z tytułu zasiłku stałego, zasiłku stałego wyrównawczego,
renty socjalnej, gwarantowanego zasiłku okresowego, pomocy pieniężnej dla rodzin
zastępczych oraz pomocy dla uczących się i studiujących wychowanków placówek
opiekuńczo-wychowawczych i rodzin zastępczych,
13) rzeczy niezbędne ze względu na ułomność fizyczną zobowiązanego lub członków
jego rodziny, 14) kwoty otrzymane z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń majątkowych, 15) środki pochodzące z dotacji przyznanej z budżetu państwa na określone cele i
znajdujące się na wyodrębnionym rachunku bankowym prowadzonym dla obsługi
bankowej dotacji, 16) rzeczy służące w kościołach i innych domach modlitwy do odprawiania
nabożeństwa lub do wykonywania innych praktyk religijnych albo będące obiektami
kultu religijnego, choćby były kosztownościami lub dziełami sztuki.
§ 2. Za przedmioty niezbędne zobowiązanemu i członkom jego rodziny, w rozumieniu
§ 1 pkt 1, nie uważa się w szczególności:
1) mebli stylowych i stylizowanych, 2) telewizorów do odbioru programu w kolorze, chyba że zobowiązany wykaże, że od
roku produkcji telewizora upłynęło więcej niż 5 lat,
3) stereofonicznych radioodbiorników,
4) urządzeń służących do nagrywania lub odtwarzania obrazu lub
dźwięku,
5) komputerów i urządzeń peryferyjnych, chyba że są one niezbędne zobowiązanemu
do pracy zarobkowej wykonywanej przez niego osobiście,
6) futer ze skór szlachetnych,
7) dywanów wełnianych i ze skór naturalnych,
8) porcelany, szkła ozdobnego i kryształów,
9) sztućców z metali szlachetnych,
10) dzieł sztuki.
Art. 8a. [ Wyłączenie z egzekucji ]
§ 1. Jeżeli zobowiązanym jest rolnik prowadzący gospodarstwo rolne, egzekucji
nie podlegają również:
1) jeden koń wraz z uprzężą, jedna krowa, dwie kozy, jeden tryk i dwie owce,
jedna maciora oraz dziesięć sztuk drobiu,
2) jedna jałówka lub cieliczka w przypadku braku krowy,
3) zapasy paszy i ściółki dla inwentarza, o którym mowa w pkt 1 i 2, aż do
najbliższych zbiorów,
4) jeden pług, jeden zespół bron, jeden kultywator, jeden kierat, jedna
sieczkarnia, jeden wóz, jedne sanie robocze,
5) zboże lub inne ziemiopłody, niezbędne do najbliższych siewów lub najbliższego
sadzenia w gospodarstwie rolnym zobowiązanego,
6) zwierzęta gospodarskie w drugiej połowie okresu ciąży i w okresie odchowu
potomstwa oraz to potomstwo w okresie:
źrebaki do 5 miesięcy, cielęta do 4
miesięcy, jagnięta do 3 miesięcy, prosięta do 2 miesięcy i koźlęta do 5
miesięcy,
7) zakontraktowane zwierzęta
rzeźne, jeżeli ich waga nie odpowiada warunkom
handlowym albo termin dostawy nie upłynął lub nie upływa w miesiącu
przeprowadzenia egzekucji,
8) jeden ciągnik na 25 ha powierzchni gruntów, nie mniej jednak niż jeden
ciągnik na gospodarstwo rolne, wraz z urządzeniami towarzyszącymi niezbędnymi do
uprawy, pielęgnacji, zbioru i transportu ziemiopłodów,
9) jeden silnik elektryczny,
10) podstawowe maszyny i narzędzia rolnicze w ilości niezbędnej do pracy w
gospodarstwie rolnym zobowiązanego,
11) podstawowy sprzęt techniczny niezbędny do zakończenia cyklu danej
technologii produkcji w gospodarstwie specjalistycznym zobowiązanego,
12) zapasy paliwa i części zamienne niezbędne do normalnej pracy ciągnika i
maszyn rolniczych na okres do zakończenia cyklu produkcyjnego, 13) nawozy oraz środki ochrony roślin w ilości niezbędnej na dany rok
gospodarczy dla gospodarstwa rolnego zobowiązanego, 14) stado użytkowe kur niosek w okresie pierwszych 6 miesięcy nośności, 15) stado podstawowe zwierząt futerkowych oraz zwierzęta futerkowe, co do
których hodowca zawarł umowę kontraktacyjną na dostawę skór z tych zwierząt 16) zapasy paszy i ściółki dla inwentarza, o którym mowa w pkt 6, 7, 14 i 15, aż
do najbliższych zbiorów, 17) zapasy opału na okres 6 miesięcy, 18) zaliczki kontraktacyjne.
§ 2. Egzekucji nie podlega ponadto nadwyżka inwentarza żywego ponad ilości
określone w § 1, jeżeli naczelnik urzędu skarbowego, po uzgodnieniu z zarządem
gminy, uzna ją za niezbędną do prowadzenia tego gospodarstwa rolnego, a dłużnik
zobowiąże się do spłacenia egzekwowanej należności w terminie lub w ratach
określonych przez wierzyciela. W przypadku niedotrzymania przez zobowiązanego
warunków spłaty należności podjęte zostaną dalsze czynności egzekucyjne. § 3. W przypadku, o którym mowa w § 2, egzekucji nie podlega także taka ilość
paszy, jaka jest niezbędna do utrzymania inwentarza żywego objętego wyłączeniem. § 4. Wyłącza się spod egzekucji zajęte zwierzęta gospodarskie, wpisane do ksiąg
zwierząt zarodowych albo uznane za rozpłodniki odpowiednie do dalszej hodowli,
jeżeli nie mogą być sprzedane osobie, która wykaże, że posiada gospodarstwo
rolne, w którym istnieją warunki do dalszej hodowli. § 5. Wierzytelność pieniężna, przypadająca rolnikowi z tytułu umowy
kontraktacji, może być zajęta egzekucyjnie do wysokości 25% należności za
dostarczony towar bez uwzględnienia ewentualnych potrąconych pożyczek i zaliczek
kontraktacyjnych. § 6. Przepis § 5 stosuje się odpowiednio do świadczeń w naturze przypadających
rolnikowi z tytułu umowy kontraktacyjnej.
Art. 9.
[ Egzekucja wynagrodzenia ze stosunku pracy ]
§ 1. Wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w
przepisach Kodeksu pracy.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do należności członków rolniczych
spółdzielni produkcyjnych i członków ich rodzin z tytułu pracy w spółdzielni
oraz wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie
utrzymania.
§ 3. Przepisu § 1 nie stosuje się do wierzytelności członków rolniczych
spółdzielni produkcyjnych z tytułu udziału w dochodach spółdzielni
przypadających im od wniesionych do spółdzielni wkładów.
§ 4. Dochody wymienione w § 1 i 2 oblicza się wraz ze wszystkimi dodatkami i
wartością świadczeń w naturze, lecz po potrąceniu podatków należnych od tych
dochodów.
Art. 10.
[ Egzekucja świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych ]
§ 1. świadczenia pieniężne przewidziane w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym
podlegają egzekucji w zakresie określonym w tych przepisach.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do emerytur i rent otrzymywanych z
zagranicy, po przeliczeniu ich przez dłużnika zajętej wierzytelności na złote
według kursu banku z dnia wpłacenia do organu egzekucyjnego zajętych kwot.
§ 3. Do egzekucji z rent przysługujących z tytułu wypadku przy pracy lub choroby
zawodowej i z rent zasądzonych przez sąd lub ustalonych umową za utratę
zdolności do pracy albo za śmierć żywiciela lub wypłacanych z dobrowolnego
ubezpieczenia rentowego oraz do egzekucji ze świadczeń pieniężnych,
przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,
stosuje się przepisy o egzekucji ze świadczeń przewidzianych w przepisach o
zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
§ 4. Nie podlegają egzekucji świadczenia alimentacyjne oraz zasiłki i dodatki
rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych.
Art. 11.
(skreślony).
Art. 12.
[ Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej ]
W przypadku gdy w wyniku zbiegu egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej
administracyjny organ egzekucyjny prowadzi obie egzekucje, przepisy
Art. 8–10
stosuje się również do należności podlegających egzekucji sądowej, chyba że
określone w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego ograniczenia egzekucji są
mniejsze.
Art. 13.
[ Postanowienie w sprawie zwolnienia spod egzekucji ]
§ 1. Organ egzekucyjny, na wniosek zobowiązanego i ze względu na ważny jego
interes, może zwolnić z egzekucji określone składniki majątkowe zobowiązanego,
jeżeli zobowiązany uzyskał na to zgodę wierzyciela.
§ 2. Na postanowienie w sprawie zwolnienia z egzekucji składników majątkowych
zobowiązanego służy zażalenie zobowiązanemu i wierzycielowi niebędącemu
jednocześnie organem egzekucyjnym.
Art. 14. [ Osoby korzystające z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych ]
§ 1. Przeciwko osobom, które korzystają z przywilejów i immunitetów
dyplomatycznych i w zakresie przewidzianym przez ustawy, umowy lub powszechnie
ustalone zwyczaje międzynarodowe nie podlegają orzecznictwu organów polskich,
nie może być prowadzona egzekucja administracyjna, chyba że chodzi o sprawę, w
której osoby te podlegają orzecznictwu polskich organów administracyjnych.
§ 2. Przeciwko osobom wymienionym w § 1, które podlegają orzecznictwu organów
polskich w rezultacie zrzeczenia się ich przywileju lub immunitetu przez państwo
wysyłające lub odpowiednią organizację międzynarodową, może być prowadzona
egzekucja administracyjna tylko w przypadku wyraźnego zrzeczenia się przywileju
lub immunitetu także w odniesieniu do egzekucji administracyjnej.
§ 3. Jednakże gdy w przypadkach określonych w § 2 prowadzenie egzekucji jest
dozwolone, niedopuszczalna jest egzekucja z mienia przeznaczonego do użytku
służbowego ani też stosowanie środków egzekucyjnych w stosunku do osoby
zobowiązanego.
§ 4. W przypadku wątpliwości co do stosowania przepisów § 1–3 organ egzekucyjny
zwraca się do ministra właściwego do spraw zagranicznych, który rozstrzyga w
drodze postanowienia, czy zobowiązany korzysta z immunitetów i przywilejów, o
których mowa w § 1.
Art. 15. [ Wszczęcie egzekucji ]
§ 1. Egzekucja administracyjna może być wszczęta, jeżeli wierzyciel, po upływie
terminu do wykonania przez zobowiązanego obowiązku, przestał mu pisemne
upomnienie, zawierające wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem
skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, chyba że przepisy
szczególne inaczej stanowią. Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte dopiero
po upływie 7 dni od dnia doręczenia tego upomnienia.
§ 2. Koszty upomnienia obciążają zobowiązanego i, z zastrzeżeniem § 3, są
pobierane na rzecz wierzyciela. Obowiązek uiszczenia kosztów upomnienia przez
zobowiązanego powstaje z chwilą doręczenia upomnienia. Koszty te podlegają
ściągnięciu w trybie określonym dla kosztów egzekucyjnych.
§ 3. Jeżeli wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym, koszty upomnienia
są pobierane na rzecz komórki organizacyjnej wierzyciela, do której zadań należy
prowadzenie egzekucji.
§ 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, wysokość kosztów
upomnienia. Wysokość kosztów upomnienia nie może przekraczać czterokrotnej
wysokości kosztów związanych z doręczeniem upomnienia jako przesyłki poleconej.
§ 5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, należności pieniężne, których egzekucja może być wszczęta bez
uprzedniego doręczenia upomnienia. Określając należności, których egzekucja może
być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia, minister kieruje się
rodzajem należności oraz sposobem ich powstawania.
Art. 16. [ Postępowanie egzekucyjne a karne lub dyscyplinarne ]
Zastosowanie środka egzekucyjnego w postępowaniu egzekucyjnym nie stoi na
przeszkodzie wymierzeniu kary w postępowaniu karnym, w sprawach o wykroczenia
lub dyscyplinarnym za niewykonanie obowiązku.
Art. 17.
[ Zażalenie ]
§ 1. O ile przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej, rozstrzygnięcie i
zajmowane przez organ egzekucyjny lub wierzyciela stanowisko w sprawach
dotyczących postępowania egzekucyjnego następuje w formie postanowienia. Na
postanowienie to służy zażalenie, jeżeli niniejsza ustawa lub Kodeks
postępowania administracyjnego tak stanowi. Zażalenie wnosi się do organu
odwoławczego za pośrednictwem organu egzekucyjnego w terminie 7 dni od dnia
doręczenia lub ogłoszenia postanowienia.
§ 2. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego. Organ
egzekucyjny lub organ odwoławczy może jednak w uzasadnionych przypadkach
wstrzymać postępowanie egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zażalenia.
Art. 18. [ Stosowanie przepisów K.p.a. ]
Jeżeli przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej, w postępowaniu
egzekucyjnym mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania
administracyjnego.
Rozdział 2
Organy egzekucyjne
Art. 19.
[ Organy dokonujące egzekucji należności pieniężnych ]
§ 1. Z zastrzeżeniem § 2–8, naczelnik urzędu skarbowego jest organem
egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych w
egzekucji administracyjnej należności pieniężnych.
§ 2. Właściwy organ gminy o statusie miasta, wymienionej w odrębnych przepisach
oraz gminy wchodzącej w skład powiatu warszawskiego jest organem egzekucyjnym
uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem
egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych,
dla których ustalania lub określania i pobierania jest właściwy ten organ.
§ 3. Przewodniczący organu orzekającego w sprawach o naruszenie dyscypliny
finansów publicznych w pierwszej instancji jest organem egzekucyjnym uprawnionym
do stosowania egzekucji z wynagrodzenia za pracę ukaranego, w egzekucji
administracyjnej należności pieniężnych z tytułu kar pieniężnych i kosztów
postępowania orzeczonych w tych sprawach.
§ 4. Dyrektor oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest organem egzekucyjnym
uprawnionym do stosowania egzekucji z wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń z
ubezpieczenia społecznego, z wierzytelności pieniężnych oraz z rachunków
bankowych, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu składek
na ubezpieczenia społeczne i należności pochodnych od składek oraz nienależnie
pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego lub innych świadczeń wypłacanych
przez ten oddział, które nie mogą być potrącane z bieżących świadczeń.
§ 5. Dyrektor izby celnej jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania
egzekucji z wynagrodzenia za pracę, z rachunków bankowych oraz z zajętych w celu
zabezpieczenia pieniędzy, ruchomości i wierzytelności pieniężnych oraz innych
praw majątkowych, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu
należności celnych, wraz z odsetkami, pobieranego na granicy podatku od towarów
i usług i podatku akcyzowego od importu towarów, grzywien, kar pieniężnych,
kosztów postępowania i innych należności pieniężnych orzeczonych w postępowaniu
karnym skarbowym w zakresie spraw należących do właściwości organów
administracji celnej.
§ 6. Organ, o którym mowa w § 5, jest również uprawniony do zabezpieczenia, w
trybie i na zasadach określonych w dziale IV, należności celnych przypadających
od towarów przywiezionych z zagranicy na polski obszar celny i dopuszczonych na
polski obszar celny z zastrzeżeniem powrotnego ich wywozu lub z innym
zastrzeżeniem, na podstawie stwierdzenia niezastosowania się do dokonanego
zastrzeżenia.
§ 7. Dyrektor rejonowego oddziału Wojskowej Agencji Mieszkaniowej jest organem
egzekucyjnym uprawnionym do stosowania egzekucji z wynagrodzenia za pracę oraz
ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego albo z ubezpieczenia społecznego, w
egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu czynszów, opłat i
innych świadczeń związanych z zajmowaniem kwater i lokali mieszkalnych,
stanowiących zasób mieszkaniowy Wojskowej Agencji Mieszkaniowej.
§ 8. Organem egzekucyjnym w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych
może być ponadto inny organ w zakresie określonym odrębnymi ustawami.
Art. 20.
[ Organy dokonujące egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym ]
§ 1. Organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o
charakterze niepieniężnym jest:
1) wojewoda,
2) właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych,
zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków
wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej
wydawanych przez samorządowe jednostki organizacyjne,
3) kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do
obowiązków wynikających z wydawanych w imieniu własnym lub wojewody decyzji i
postanowień,
4) kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków
wynikających z wydawanych w zakresie swojej właściwości decyzji i postanowień.
§ 2. Ponadto w przypadkach określonych szczególnymi przepisami jako organ
egzekucyjny w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze
niepieniężnym działa każdy organ Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu lub Straży Granicznej, organ Państwowej Inspekcji Pracy wydający
decyzję w pierwszej instancji, organ straży pożarnej kierujący akcją ratowniczą,
a także inne organy powołane do ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku,
zdrowia publicznego lub mienia społecznego.
§ 3. Organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o
charakterze niepieniężnym, wynikających z decyzji z zakresu administracji
rządowej wydanych przez przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe jednostki
organizacyjne, spółdzielnie, a także przez stowarzyszenia, organizacje zawodowe
i samorządowe oraz inne organizacje społeczne jest wojewoda.
Art. 21. (skreślony).
Art. 22.
[ Właściwość miejscowa organu egzekucyjnego ]
§ 1. Właściwość miejscową organu egzekucyjnego w egzekucji należności
pieniężnych z nieruchomości ustala się według miejsca jej położenia. Jeżeli
jednak nieruchomość położona jest na obszarze właściwości dwóch lub większej
liczby organów – egzekucję prowadzi organ, na którego obszarze znajduje się
większa część nieruchomości, a jeżeli nie można w powyższy sposób ustalić
właściwości, egzekucję z nieruchomości prowadzi organ wyznaczony przez ministra
właściwego do spraw finansów publicznych.
§ 2. Właściwość miejscową organu egzekucyjnego w egzekucji należności
pieniężnych z praw majątkowych lub ruchomości ustala się według miejsca
zamieszkania lub siedziby zobowiązanego, z zastrzeżeniem
§ 3.
§ 3. Jeżeli znany przed wszczęciem egzekucji majątek zobowiązanego lub większa
jego część nie znajduje się na terenie działania organu egzekucyjnego ustalonego
zgodnie z § 2, właściwość miejscową ustala się według miejsca położenia
składników tego majątku.
§ 4. Właściwość miejscową organu egzekucyjnego w egzekucji obowiązków o
charakterze niepieniężnym ustala się według miejsca zamieszkania lub siedziby
zobowiązanego, a w braku zamieszkania lub siedziby w kraju – według miejsca jego
pobytu, z zastrzeżeniem § 5.
§ 5. Właściwość miejscową organu egzekucyjnego w egzekucji obowiązków o
charakterze niepieniężnym w sprawach o odebranie rzeczy lub opróżnienie budynków
i pomieszczeń ustala się według miejsca wykonania obowiązku.
Art. 23.
[ Nadzór nad egzekucją ]
§ 1. Nadzór nad egzekucją administracyjną sprawują organy wyższego stopnia w
stosunku do organów właściwych do wykonywania tej egzekucji.
§ 2. W przypadku braku organu wyższego stopnia w stosunku do organów
egzekucyjnych, o których mowa w
Art. 19, nadzór nad egzekucją należności
pieniężnych sprawuje właściwy miejscowo dyrektor izby skarbowej, z zastrzeżeniem
§ 3.
§ 3. W stosunku do organów egzekucyjnych będących organami samorządu
terytorialnego nadzór nad egzekucją należności pieniężnych sprawuje samorządowe
kolegium odwoławcze.
§ 3a. W stosunku do dyrektora izby celnej nadzór nad egzekucją należności
pieniężnych sprawuje dyrektor izby skarbowej, właściwej ze względu na siedzibę
tego dyrektora izby celnej.
§ 4. Organy sprawujące nadzór są jednocześnie:
1) organami odwoławczymi dla postanowień wydanych przez nadzorowane organy
egzekucyjne,
2) organami sprawującymi kontrolę przestrzegania w toku czynności egzekucyjnych
przepisów ustawy przez wierzycieli i nadzorowane organy egzekucyjne.
§ 5. Dla postanowień wydanych w pierwszej instancji przez dyrektora izby
skarbowej organem odwoławczym jest minister właściwy do spraw finansów
publicznych.
§ 6. Organy sprawujące nadzór mogą, w szczególnie uzasadnionych przypadkach,
wstrzymać, na czas określony, czynności egzekucyjne lub postępowanie egzekucyjne
prowadzone przez nadzorowany organ, z zastrzeżeniem § 7.
§ 7. Dyrektor izby skarbowej może wstrzymać czynności egzekucyjne lub
postępowanie egzekucyjne dotyczące innych należności pieniężnych niż
pozostających we właściwości urzędów skarbowych wyłącznie za zgodą wierzyciela.
§ 8. Na postanowienie w sprawie wstrzymania czynności egzekucyjnych lub
postępowania egzekucyjnego służy zażalenie zobowiązanemu oraz wierzycielowi
niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym.
Art. 24.
(skreślony).
Art. 25.
[ Kontrola przestrzegania przepisów ustawy ]
§ 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych sprawuje zwierzchni nadzór
i kontrolę przestrzegania w toku czynności egzekucyjnych przepisów ustawy przez
wierzycieli i organy egzekucyjne w zakresie egzekucji należności pieniężnych.
§ 2. Właściwi ministrowie, centralne organy administracji rządowej oraz inne
centralne organy administracji publicznej, a także organy sprawujące nadzór nad
jednostkami samorządu terytorialnego, prowadzą kontrolę przestrzegania w toku
czynności egzekucyjnych przepisów ustawy - przez wierzycieli i organy
egzekucyjne w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze
niepieniężnym.
Rozdział 3
Zasady prowadzenia egzekucji
Art. 26.
[ Wniosek o wszczęcie egzekucji ]
§ 1. Organ egzekucyjny wszczyna egzekucję administracyjną na wniosek wierzyciela
i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego, sporządzonego
według ustalonego wzoru.
§ 2. Wzór, o którym mowa w § 1, określa w drodze rozporządzenia minister
właściwy do spraw finansów publicznych. Wzór ten zawiera treść określoną w
Art.
27, a ponadto umożliwia elektroniczne przetwarzanie danych zawartych w tytule
wykonawczym.
§ 3. Obowiązek wystawienia tytułu wykonawczego według wzoru, o którym mowa w §
1, spoczywa również na wierzycielu, którego należność pieniężna wynika z
orzeczenia sądu zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, z tym że w tym przypadku
nie wymaga się opatrzenia tytułu wykonawczego pieczęcią urzędową.
§ 4. Jeżeli wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym, przystępuje z
urzędu do egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego przez siebie wystawionego.
§ 5. Wszczęcie egzekucji administracyjnej następuje z chwilą:
1) doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub
2) doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu
wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło
przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.
§ 6. W przypadku przekształcenia zajęcia zabezpieczającego w zajęcie egzekucyjne
zobowiązanemu doręcza się odpis tytułu wykonawczego.
Art. 26a.
(skreślony).
Art. 27.
[ Treść tytułu wykonawczego ]
§ 1. Tytuł wykonawczy zawiera:
1) oznaczenie wierzyciela,
2) wskazanie imienia i nazwiska lub firmy zobowiązanego i jego adresu, a także
określenie zatrudniającego go pracodawcy i jego adresu, jeżeli wierzyciel
posiada taką informację,
3) treść podlegającego egzekucji obowiązku, podstawę prawną tego obowiązku oraz
stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny, a w przypadku egzekucji należności
pieniężnej – także określenie jej wysokości, terminu, od którego nalicza się
odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie, oraz rodzaju i stawki tych
odsetek,
4) wskazanie zabezpieczenia należności pieniężnej hipoteką przymusową albo przez
ustanowienie zastawu skarbowego lub rejestrowego lub zastawu nieujawnionego w
żadnym rejestrze, ze wskazaniem terminów powstania tych zabezpieczeń,
5) wskazanie podstawy prawnej pierwszeństwa zaspokojenia należności pieniężnej,
jeżeli należność korzysta z tego prawa i prawo to nie wynika z zabezpieczenia
należności pieniężnej,
6) wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej,
7) datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska
służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela,
8) pouczenie zobowiązanego o skutkach niezawiadomienia organu egzekucyjnego o
zmianie miejsca pobytu,
9) pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie
zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania
egzekucyjnego,
10) klauzulę organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu do egzekucji
administracyjnej,
11) wskazanie środków egzekucyjnych stosowanych w egzekucji należności
pieniężnych.
§ 2. Jeżeli tytuł wykonawczy dotyczy należności spółki nieposiadającej
osobowości prawnej, w tytule wykonawczym podaje się również imiona i nazwiska
oraz adresy wspólników.
§ 3. Do tytułu wykonawczego wierzyciel dołącza dowód doręczenia upomnienia, a
jeżeli doręczenie upomnienia nie było wymagane, podaje w tytule wykonawczym
podstawę prawną braku tego obowiązku.
Art. 27a. [ Należności pieniężne w tytule wykonawczym ]
§ 1. W tytule wykonawczym wykazuje się należności pieniężne po zaokrągleniu do
pełnych dziesiątek groszy.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się również do odsetek z tytułu niezapłacenia w
terminie należności pieniężnej i kosztów egzekucyjnych.
§ 3. Zaokrąglenie następuje w ten sposób, że kwoty wynoszące:
1) mniej niż 5 groszy pomija się,
2) 5 i więcej groszy podwyższa się do pełnych dziesiątek groszy.
§ 4. Zaokrąglenie, o którym mowa w § 1 i 2, stosuje się w każdym przypadku
częściowej realizacji egzekwowanej należności pieniężnej, odsetek z tytułu
niezapłacenia jej w terminie oraz kosztów egzekucyjnych.
§ 5. Różnice występujące w końcowym rozliczeniu kwot uzyskanych z egzekucji,
wynikające z zaokrąglenia, traktuje się odpowiednio jako kwoty należne albo
umorzone z mocy prawa.
Art. 27b.
[ Korzystanie z pieczęci urzędowej ]
Wierzyciele, którzy na mocy odrębnych przepisów nie zostali upoważnieni do
korzystania z pieczęci urzędowej, mogą jej używać do oznaczania tytułów
wykonawczych oraz zarządzeń zabezpieczenia.
Art. 27c. [ Egzekucja z majątku wspólnego ]
Jeżeli egzekucja ma być prowadzona zarówno z majątku wspólnego zobowiązanego i
jego małżonka, jak i z ich majątków osobistych, tytuł wykonawczy wystawia się na
oboje małżonków.
Art. 28.
[ Wskazanie środka egzekucyjnego ]
We wniosku o wszczęcie egzekucji administracyjnej wierzyciel może wskazać środek
egzekucyjny. Wierzyciel powinien wskazać środek egzekucyjny, gdy wniosek dotyczy
egzekucji obowiązku o charakterze niepieniężnym.
Art. 28a. [ Przejście obowiązku na następcę prawnego ]
W przypadku przejścia obowiązku objętego tytułem wykonawczym na następcę
prawnego zobowiązanego, postępowanie egzekucyjne jest kontynuowane, a dokonane
czynności egzekucyjne pozostają w mocy. Zastosowanie dalszych środków
egzekucyjnych może jednak nastąpić po wystawieniu przez wierzyciela nowego
tytułu wykonawczego i skierowaniu go do organu egzekucyjnego wraz z urzędowym
dokumentem wykazującym przejście dochodzonego obowiązku na następcę prawnego.
Art. 29.
[ Badanie dopuszczalności egzekucji ]
§ 1. Organ egzekucyjny bada z urzędu dopuszczalność egzekucji administracyjnej;
organ ten nie jest natomiast uprawniony do badania zasadności i wymagalności
obowiązku objętego tytułem wykonawczym.
§ 2. Jeżeli obowiązek, którego dotyczy tytuł wykonawczy, nie podlega egzekucji
administracyjnej lub tytuł wykonawczy nie spełnia wymogów określonych w
Art. 27
§ 1 i 2, organ egzekucyjny nie przystępuje do egzekucji, zwracając tytuł
wierzycielowi. Na postanowienie organu egzekucyjnego o zwrocie tytułu
wykonawczego przysługuje wierzycielowi, niebędącemu jednocześnie organem
egzekucyjnym, zażalenie. § 3. (skreślony).
Art. 30.
[ Zastosowanie innego środka egzekucyjnego ]
Organ egzekucyjny w egzekucji obowiązku o charakterze niepieniężnym może
zastosować inny środek egzekucyjny niż wskazany we wniosku, jeżeli jest mniej
uciążliwy dla zobowiązanego, a prowadzi bezpośrednio do wykonania obowiązku. O
powyższym organ egzekucyjny zawiadamia wierzyciela niebędącego jednocześnie
organem egzekucyjnym.
Art. 31. [ Zlecenie wykonania egzekucji ]
§ 1. Organ egzekucyjny może zlecić organowi rekwizycyjnemu wykonanie czynności
egzekucyjnych w zakresie składników majątku zobowiązanego znajdujących się na
terenie działania tego organu. Organ egzekucyjny zlecający wykonanie czynności
egzekucyjnych sporządza odpis tytułu wykonawczego oznaczając cel, któremu ma
służyć, i jego liczbę porządkową, a także określa kwotowo zakres zlecenia.
§ 1a. Organ rekwizycyjny wykonuje prawa i obowiązki organu egzekucyjnego w
zakresie zleconych czynności egzekucyjnych.
§ 2. Egzekutor obowiązany jest przed rozpoczęciem czynności egzekucyjnych bez
wezwania okazać zobowiązanemu zaświadczenie organu egzekucyjnego lub legitymację
służbową, upoważniające do czynności egzekucyjnych.
Art. 32.
[ Przystąpienie do czynności egzekucyjnych ]
Organ egzekucyjny lub egzekutor, przystępując do czynności egzekucyjnych,
doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego, o ile nie został wcześniej
doręczony.
Art. 33.
[ Zarzut w postępowaniu egzekucyjnym ]
Podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być:
1) wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie,
wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku,
2) odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z
innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej,
3) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku
wynikającego z orzeczenia, o którym mowa w
Art. 3 i 4,
4) błąd co do osoby zobowiązanego,
5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym,
6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka
egzekucyjnego,
7) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, o którym mowa wArt. 15
§ 1,
8) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego,
9) prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny,
10) niespełnienie wymogów określonych w
Art. 27.
Art. 34.
[ Rozpatrywanie zarzutów ]
§ 1. Zarzuty zgłoszone na podstawie
Art. 33 pkt 1–7, 9 i 10, a przy egzekucji
obowiązków o charakterze niepieniężnym – także na podstawie
Art. 33 pkt 8, organ
egzekucyjny rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w zakresie
zgłoszonych zarzutów, z tym że w zakresie zarzutów, o których mowa w
Art. 33 pkt
1–5, wypowiedź wierzyciela jest dla organu egzekucyjnego wiążąca.
§ 2. Na postanowienie w sprawie stanowiska wierzyciela przysługuje zażalenie.
§ 3. Jeżeli wierzyciel nie wyraził stanowiska w terminie 14 dni od dnia
powiadomienia go przez organ egzekucyjny o wniesionych zarzutach, organ
egzekucyjny wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego do
czasu wydania postanowienia, o którym mowa w § 4.
§ 4. Organ egzekucyjny po otrzymaniu ostatecznego postanowienia w sprawie
stanowiska wierzyciela wydaje postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów, z
tym że jeżeli wierzyciel uznał zarzuty za uzasadnione – o umorzeniu postępowania
egzekucyjnego albo o zastosowaniu mniej uciążliwego środka egzekucyjnego.
§ 5. Na postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów służy zobowiązanemu oraz
wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym zażalenie. Zażalenie
na postanowienie w sprawie zarzutów podlega rozpatrzeniu w terminie 14 dni od
dnia doręczenia organowi odwoławczemu.
Art. 35.
[ Wstrzymanie czynności egzekucyjnych ]
§ 1. Wniesienie przez zobowiązanego zarzutu w sprawie prowadzenia postępowania
egzekucyjnego nie wstrzymuje tego postępowania. Organ egzekucyjny może jednak w
uzasadnionych przypadkach wstrzymać postępowanie egzekucyjne lub niektóre
czynności egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zarzutu.
§ 2. Organ nadzoru w uzasadnionych przypadkach może wstrzymać czynności
egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zażalenia.
Art. 35a. [ Żądanie wstrzymania czynności egzekucyjnych ]
Jeżeli ze względu na rodzaj egzekwowanej należności dopuszczalne jest
kwestionowanie istnienia lub wysokości tej należności w drodze powództwa, a
zobowiązany wniesie takie powództwo do sądu, wierzyciel po otrzymaniu powództwa
zawiadamia o tym organ egzekucyjny, żądając wstrzymania postępowania
egzekucyjnego do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.
Art. 36.
[ Wyjaśnienia uczestników postępowania ]
§ 1. W zakresie niezbędnym do prowadzenia egzekucji organ egzekucyjny może żądać
od uczestników postępowania informacji i wyjaśnień, jak również zwracać się o
udzielenie informacji do organów administracji publicznej oraz jednostek
organizacyjnych im podległych lub podporządkowanych, a także innych podmiotów.
§ 1a. Informacje i wyjaśnienia, o których mowa w § 1, udzielane są nieodpłatnie
przez uczestników postępowania egzekucyjnego oraz organy administracji
publicznej i jednostki im podległe lub przez nie nadzorowane.
§ 1b. Udostępnianie informacji przez organy i jednostki, o których mowa w § 1a,
oraz dłużników zajętej wierzytelności nie narusza obowiązku zachowania przez
nich tajemnicy określonej w odrębnych przepisach.
§ 2. Od wykonania żądania określonego w § 1 można uchylić się w takim zakresie,
w jakim według przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego można odmówić
zeznań w charakterze świadka albo odpowiedzi na zadane pytanie.
§ 3. Zobowiązany, przeciwko któremu wszczęto postępowanie egzekucyjne, jest
obowiązany do powiadomienia, w terminie 7 dni, organu egzekucyjnego o każdej
zmianie miejsca swego pobytu, trwającej dłużej niż jeden miesiąc. O obowiązku
tym oraz o skutkach jego zaniechania poucza się zobowiązanego przy doręczaniu mu
tytułu wykonawczego.
Art. 37.
(skreślony).
Art. 37a. (skreślony).
Art. 38. [ Prawo osoby trzeciej do rzeczy lub prawa majątkowego ]
§ 1. Kto, nie będąc zobowiązanym, rości sobie prawa do rzeczy lub prawa
majątkowego, z którego prowadzi się egzekucję administracyjną, może wystąpić do
organu egzekucyjnego - w terminie czternastu dni od dnia uzyskania wiadomości o
czynności egzekucyjnej skierowanej do tej rzeczy lub tego prawa - z żądaniem ich
wyłączenia spod egzekucji, przedstawiając lub powołując dowody na poparcie swego
żądania.
§ 2. Organ egzekucyjny rozpozna żądanie i wyda postanowienie w sprawie
wyłączenia w terminie czternastu dni od dnia złożenia żądania. Termin ten może
być przedłużony o dalsze czternaście dni, gdy zbadanie dowodów w tym terminie
nie było możliwe.
§ 3. Do czasu wydania postanowienia w sprawie wyłączenia organ egzekucyjny
zaniecha dalszych czynności egzekucyjnych w stosunku do rzeczy lub prawa
majątkowego, których wyłączenia żądano; jednakże dokonane czynności egzekucyjne
pozostają w mocy.
§ 4. Przepisy § 1–3 stosuje się odpowiednio w przypadku zgłoszenia roszczeń do
rzeczy lub praw majątkowych zajętych w celu zabezpieczenia.
Art. 39.
[ Objęcie środkiem egzekucyjnym wyłączonej rzeczy lub prawa majątkowego
]
Jeżeli w egzekucji obowiązku o charakterze niepieniężnym rzecz lub prawo
majątkowe, których wyłączenia spod egzekucji żądano, zostały również objęte
środkiem egzekucyjnym wskazanym przez wierzyciela, organ egzekucyjny doręcza mu
postanowienie o wyłączeniu. Na to postanowienie przysługuje wierzycielowi
zażalenie. Do czasu rozstrzygnięcia zażalenia dokonane czynności egzekucyjne
pozostają w mocy.
Art. 40. [ Odmowa wyłączenia spod egzekucji ]
§ 1. Na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie odmowy wyłączenia spod
egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego przysługuje zażalenie osobie, o której
mowa w
Art. 38 § 1.
§ 2. Na ostateczne postanowienie w sprawie odmowy wyłączenia rzeczy lub prawa
majątkowego nie przysługuje skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Osobie,
której żądanie wyłączenia rzeczy lub prawa nie zostało uwzględnione, przysługuje
natomiast prawo żądania zwolnienia ich od zabezpieczenia lub egzekucji
administracyjnej w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Osoba ta
odpis pozwu o zwolnienie kieruje równocześnie do organu egzekucyjnego.
Art. 41.
[ Zakaz sprzedaży rzeczy objętych żądaniem wyłączenia ]
§ 1. Do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia żądania w sprawie wyłączenia spod
egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego i w okresie 14 dni po tym rozstrzygnięciu
oraz w okresie od dnia skierowania do organu egzekucyjnego pozwu, o którym mowa
w
Art. 40 § 2, do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu w sprawie wyłączenia
spod egzekucji objęte żądaniem wyłączenia rzeczy nie mogą być sprzedane, a prawa
majątkowe wykonywane.
§ 2. Jeżeli rzecz objęta żądaniem wyłączenia ulega szybkiemu zepsuciu, może ona
być sprzedana w trybie przewidzianym dla sprzedaży ruchomości w przepisach o
egzekucji należności pieniężnych przed rozstrzygnięciem żądania wyłączenia, a
osiągniętą ze sprzedaży kwotę składa się do depozytu organu egzekucyjnego. W
przypadku nieuwzględnienia żądania wyłączenia egzekucję prowadzi się do kwoty
złożonej do depozytu.
Art. 42.
[ Złożenie równowartości wyłączonej rzeczy lub prawa majątkowego do
depozytu ]
W postępowaniu dotyczącym egzekucji należności pieniężnej osoba, która żąda
wyłączenia rzeczy lub prawa majątkowego, może wpłacić do depozytu organu
egzekucyjnego kwotę, na jaką zostały one oszacowane, albo kwotę równą należności
pieniężnej łącznie z kosztami egzekucyjnymi. Organ egzekucyjny uchyli wówczas
czynności egzekucyjne odnośnie do rzeczy lub prawa, których żądanie wyłączenia
dotyczy, co nie wpływa na dalszy tok postępowania o wyłączenie. W razie
uwzględnienia żądania wyłączenia, kwota złożona do depozytu podlega zwrotowi.
Jeżeli żądanie wyłączenia nie zostanie uwzględnione, egzekucję prowadzi się do
kwoty złożonej do depozytu.
Art. 43.
[ Umowa zastawu lub o dożywocie dotycząca egzekwowanej rzeczy lub prawa
majątkowego ]
Jeżeli w postępowaniu dotyczącym egzekucji należności pieniężnej zostało
zgłoszone, zgodnie z
Art. 38 § 1, żądanie wyłączenia spod egzekucji rzeczy lub
prawa majątkowego z tej przyczyny, że znajduje się we władaniu innej osoby na
podstawie umowy zastawu lub prawa użytkowania ustanowionego w wyniku umowy o
dożywocie, a żądanie to nie zostało uwzględnione, wierzytelność zabezpieczona
zastawem oraz wartość prawa użytkowania podlega zaspokojeniu z kwoty uzyskanej z
egzekucji, z uwzględnieniem prawa pierwszeństwa zaspokojenia przysługującego z
mocy ustawy należności pieniężnych.
Art. 44. [ Egzekucja przez sprzedaż ]
Żądanie wyłączenia spod egzekucji rzeczy lub prawa majątkowego nie może być
zgłoszone, jeżeli z rzeczy lub prawa przeprowadzona została egzekucja przez
sprzedaż rzeczy lub wykonanie prawa majątkowego.
Art. 45. [ Odstąpienie od czynności egzekucyjnych ]
§ 1.Organ egzekucyjny i egzekutor są obowiązani odstąpić od czynności
egzekucyjnych, jeśli zobowiązany okazał dowody stwierdzające wykonanie,
umorzenie, wygaśnięcie lub nieistnienie obowiązku, odroczenie terminu wykonania
obowiązku, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnych, albo gdy zachodzi
błąd co do osoby zobowiązanego. Organ egzekucyjny zawiadamia wierzyciela o
odstąpieniu od czynności egzekucyjnych.
§ 2. Organ egzekucyjny i egzekutor są obowiązani odstąpić od egzekucji ze
składnika majątkowego zobowiązanego, jeżeli okazał on dowody stwierdzające
częściowe wykonanie obowiązku lub umorzenie należności pieniężnej, a wartość
zajętego składnika majątkowego znacznie przekracza kwotę ostatecznie dochodzonej
należności i zobowiązany posiada inne składniki majątkowe, z których egzekucja
może być prowadzona.
§ 3. Organ egzekucyjny zawiadamia wierzyciela o odstąpieniu od czynności
egzekucyjnych i na jego żądanie wydaje postanowienie w sprawie odstąpienia od
czynności egzekucyjnych. Na postanowienie to przysługuje zażalenie wierzycielowi
niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym.
Art. 46. [ Wezwanie pomocy Policji lub Straży Granicznej ]
§ 1. Organ egzekucyjny i egzekutor może w razie potrzeby wezwać, w pilnych
przypadkach także ustnie, pomocy organu Policji, Straży Granicznej, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencji Wywiadu, jeżeli natrafił na opór, który
uniemożliwia lub utrudnia przeprowadzenie egzekucji, albo jeżeli istnieje
uzasadnione przypuszczenie, że na taki opór natrafi. Jeżeli opór stawia żołnierz
w czynnej służbie wojskowej, należy wezwać pomocy właściwego organu wojskowego,
chyba że zwłoka grozi udaremnieniem egzekucji, a na miejscu nie ma organu
wojskowego.
§ 2. Organy wymienione w § 1 nie mogą odmówić udzielenia egzekutorowi pomocy.
§ 3. Sposób udzielania pomocy organowi egzekucyjnemu i egzekutorowi przy
wykonywaniu czynności egzekucyjnych, przypadki, w których wymagana jest pomoc
organów, sposób postępowania, tryb występowania o udzielenie pomocy, sposób jej
realizacji, a także sposób dokumentowania wykonywanych czynności i rozliczania
ich kosztów określi, w drodze rozporządzenia:
1) Minister Obrony Narodowej – w przypadku udzielania pomocy przez Żandarmerię
Wojskową lub wojskowe organy porządkowe,
2) Minister właściwy do spraw wewnętrznych – w przypadku udzielania pomocy przez
Policję lub Straż Graniczną,
3) Prezes Rady Ministrów – w przypadku udzielania pomocy przez Agencję
Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencję Wywiadu.
Art. 47. [ Przeszukanie rzeczy, lokali, pomieszczeń i schowków ]
§ 1. Jeżeli cel egzekucji prowadzonej w sprawie należności pieniężnej lub
wydania rzeczy tego wymaga, organ egzekucyjny zarządzi otwarcie środków
transportu zobowiązanego, lokali i innych pomieszczeń zajmowanych przez
zobowiązanego oraz schowków w tych środkach, lokalach i pomieszczeniach.
§ 2. Przeszukania rzeczy, środków transportu, lokali i innych pomieszczeń oraz
schowków dokonuje komisja powołana przez organ egzekucyjny. Z dokonanych
czynności spisuje się protokół. Zakończeniem czynności jest zabezpieczenie
przeszukiwanego środka transportu, pomieszczenia lub lokalu. Protokół z
dokonanych czynności przekazuje się niezwłocznie zobowiązanemu.
§ 3. Zarządzenie, o którym mowa w § 1, doręcza się zobowiązanemu.
Art. 48. [ Przeszukanie odzieży, teczek, waliz ]
§ 1. Egzekutor może przeszukać odzież na osobie zobowiązanego, oraz teczki,
walizy i tym podobne przedmioty, które zobowiązany ma przy sobie, jeżeli
egzekucja dotyczy należności pieniężnej lub wydania rzeczy.
§ 2. Przeszukanie odzieży na osobie zobowiązanego oraz jego teczek, waliz i tym
podobnych przedmiotów poza mieszkaniem, przedsiębiorstwem, zakładem lub
gospodarstwem zobowiązanego może nastąpić tylko na podstawie pisemnego polecenia
organu egzekucyjnego. Egzekutor obowiązany jest okazać polecenie organu
egzekucyjnego zobowiązanemu przed przystąpieniem do czynności egzekucyjnych.
§ 3. Jeżeli w czasie dokonywania czynności egzekucyjnych, o których mowa w § 1 i
2, egzekutor zauważy, że zobowiązany oddał poszukiwane przedmioty swemu
domownikowi lub innej osobie do ukrycia, egzekutor może przeszukać odzież tej
osoby oraz jej teczki, walizy i tym podobne przedmioty, jakie ona ma przy sobie.
§ 4. Przeszukanie odzieży powinno być dokonane tylko przez osobę tej samej płci
co osoba przeszukiwana.
§ 5. Przeszukania odzieży na żołnierzu w czynnej służbie wojskowej albo
funkcjonariuszu Policji, Biura Ochrony Rządu, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu lub Straży Granicznej przeprowadza w obecności
egzekutora odpowiednio żołnierz Żandarmerii Wojskowej lub wojskowego organu
porządkowego albo osoba wyznaczona przez przełożonego funkcjonariusza.
Art. 49. [ Wydalenie z miejsca dokonywania czynności egzekucyjnych ]
§ 1. Podczas przeszukania ma prawo być obecny zobowiązany.
§ 2. Jeżeli zobowiązany lub inna obecna przy przeszukaniu osoba zachowuje się
niewłaściwie lub przeszkadza w dokonywaniu czynności egzekucyjnych, egzekutor
może upomnieć, a po bezskutecznym upomnieniu wydalić z miejsca dokonywania
czynności egzekucyjnych tę osobę.
Art. 49a. [ Przeszukanie rzeczy ]
Przeszukanie rzeczy dokonywane jest zgodnie z celem tej czynności, z zachowaniem
umiaru i poszanowania godności osób, których ta czynność dotyczy, oraz bez
wyrządzania niepotrzebnych szkód i dolegliwości.
Art. 49b. [ Dokument opatrzony klauzulą tajności ]
§ 1. Jeżeli podczas przeszukania egzekutor natrafi na dokument opatrzony
klauzulą tajności, egzekutor odstępuje od jego egzekucji.
§ 2. Rzeczy, których posiadanie jest zabronione, przekazuje się właściwemu
urzędowi lub instytucji.
Art. 50. [ Egzekucja w lokalach organów państwowych i innych ]
§ 1. W lokalach i innych pomieszczeniach organów państwowych oraz na terenach
kolejowych i lotnisk można dokonywać czynności egzekucyjnych tylko po uprzednim
zawiadomieniu tych organów państwowych lub zarządców (komendantów) tych
obiektów. Przepis ten nie dotyczy przypadków, gdy z mocy szczególnych przepisów
organy egzekucyjne właściwe są do działania na terenach kolejowych oraz lotnisk.
§ 2. W obrębie budynków wojskowych i zajmowanych przez Policję, Agencję
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu lub Straż Graniczną oraz na
okrętach wojennych można dokonywać czynności egzekucyjnych tylko po uprzednim
zawiadomieniu właściwego komendanta i w asyście wyznaczonego organu wojskowego
lub organu Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu lub
Straży Granicznej.
§ 3. Sposób asystowania przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych, uwzględniając
w szczególności przypadki i miejsca, w których wymagana jest asysta organów,
sposób postępowania przy wykonywaniu asysty, tryb powiadamiania właściwych
organów, wymagane dokumenty, sposób dokumentowania wykonywanych czynności i
rozliczania ich kosztów, określi, w drodze rozporządzenia:
1) Minister Obrony Narodowej – w przypadku wykonywania asysty przez Żandarmerię
Wojskową lub wojskowe organy porządkowe,
2) Minister właściwy do spraw wewnętrznych – w przypadku wykonywania asysty
przez Policję lub Straż Graniczną,
3) Prezes Rady Ministrów – w przypadku wykonywania asysty przez Agencję
Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencję Wywiadu.
§ 4. Przeszukania rzeczy osoby obowiązanej do zachowania tajemnicy zawodowej
dokonuje się w obecności przedstawiciela organizacji zawodowej, do której osoba
ta przynależy.
Art. 51. [ świadek przy czynnościach egzekucyjnych ]
§ 1. Na wniosek zobowiązanego, a także gdy egzekutor uzna to za konieczne, może
być przywołany świadek do obecności przy czynnościach egzekucyjnych.
§ 2. Egzekutor przywołuje co najmniej dwóch świadków, jeżeli zobowiązany nie
może być obecny przy czynnościach egzekucyjnych na skutek wydalenia z miejsca
dokonywania czynności egzekucyjnych lub z innych przyczyn, chyba że zachodzi
obawa, iż wskutek upływu czasu potrzebnego na przywołanie świadków egzekucja
będzie udaremniona.
§ 3. świadkami mogą być także pełnoletni członkowie rodziny i domownicy
zobowiązanego.
§ 4. świadkowie nie otrzymują wynagrodzenia.
Art. 52. [ Egzekucja w dni wolne od pracy lub w porze nocnej ]
§ 1. Jeśli cel egzekucji tego wymaga, organ egzekucyjny zezwoli pisemnie
egzekutorowi na dokonanie czynności egzekucyjnej w dni wolne od pracy lub w
porze nocnej pomiędzy godziną 21 a godziną 7. Egzekutor jest obowiązany okazać
zezwolenie organu egzekucyjnego zobowiązanemu przed przystąpieniem do czynności
egzekucyjnych.
§ 2. Czynności egzekucyjne mogą być dokonywane w porze nocnej tylko w obecności
świadka.
Art. 53. [ Protokół z czynności egzekucyjnych ]
§ 1. Jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, egzekutor sporządza protokół z
czynności egzekucyjnych, który zawiera:
1) oznaczenie miejsca, czasu i rodzaju czynności,
2) imiona i nazwiska osób uczestniczących w czynności,
3) sprawozdanie z przebiegu czynności,
4) zgłoszone przez obecnych wnioski i oświadczenia,
5) podpisy obecnych lub wzmiankę o przyczynie braku podpisów,
6) podpis egzekutora.
§ 2. Odpis protokołu, o którym mowa w § 1, doręcza się niezwłocznie
zobowiązanemu.
Art. 54. [ Skarga na czynności egzekucyjne ]
§ 1. Zobowiązanemu przysługuje skarga na czynności egzekucyjne organu
egzekucyjnego lub egzekutora oraz skarga na przewlekłość postępowania
egzekucyjnego.
§ 2. Na przewlekłość postępowania egzekucyjnego skarga przysługuje również
wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym, a także podmiotowi,
którego interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania
obowiązku oraz organowi zainteresowanemu w wykonaniu obowiązku.
§ 3. Skargę na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora oraz na
przewlekłość postępowania egzekucyjnego wnosi się za pośrednictwem organu
egzekucyjnego.
§ 4. Skargę na czynności egzekucyjne, o których mowa w § 3, wnosi się w terminie
14 dni od dnia dokonania zakwestionowanej czynności egzekucyjnej, o ile przepisy
niniejszej ustawy nie stanowią inaczej.
§ 5. W sprawie skargi, o której mowa w § 1 i 2, postanowienie wydaje organ
nadzoru. Na postanowienie o oddaleniu skargi przysługuje zażalenie.
§ 6. Wniesienie skargi, o której mowa w § 1, nie wstrzymuje postępowania
egzekucyjnego. Organ egzekucyjny lub organ nadzoru może jednak, w drodze
postanowienia, wstrzymać w uzasadnionych przypadkach prowadzenie postępowania
egzekucyjnego.
Art. 55. (skreślony).
Art. 55a. [ Wniosek o wpisanie egzekucji w Krajowym Rejestrze Sądowym ]
Jeżeli egzekucja prowadzona wobec podmiotu wpisanego w Krajowym Rejestrze
Sądowym dotyczy należności podatkowych, celnych lub należności, do których
poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a nie zostały one
uiszczone w terminie 60 dni od daty wszczęcia egzekucji, organ egzekucyjny
składa wniosek o wpisanie do Krajowego Rejestru Sądowego daty wszczęcia
egzekucji tych należności, wysokości pozostałych do wyegzekwowania kwot oraz
daty i sposobu zakończenia egzekucji.
Rozdział 4
Zawieszenie i umorzenie postępowania egzekucyjnego
Art. 56. [ Zawieszenie postępowania egzekucyjnego ]
§ 1. Postępowanie egzekucyjne ulega zawieszeniu:
1) w razie wstrzymania wykonania, odroczenia terminu wykonania obowiązku albo
rozłożenia na raty spłat należności pieniężnej,
2) w razie śmierci zobowiązanego, jeżeli obowiązek nie jest ściśle związany z
osobą zmarłego,
3) w razie utraty przez zobowiązanego zdolności do czynności prawnych i braku
jego przedstawiciela ustawowego,
4) na żądanie wierzyciela,
5) w innych przypadkach przewidzianych w ustawach.
§ 2. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego, dotyczącego obowiązku o charakterze
niepieniężnym, z przyczyny określonej w § 1 pkt 2 i 3 może nastąpić tylko w
przypadkach, gdy nie zagraża to interesowi społecznemu.
§ 3. Organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania
egzekucyjnego.
§ 4. Na postanowienie organu egzekucyjnego o zawieszeniu postępowania lub o
odmowie zawieszenia tego postępowania służy zażalenie.
Art. 57. [ Podjęcie zawieszonego postępowania egzekucyjnego ]
§ 1. Organ egzekucyjny podejmie zawieszone postępowanie egzekucyjne po ustaniu
przyczyny zawieszenia.
§ 2. W razie zawieszenia postępowania z przyczyny określonej w Art. 56 § 1 pkt 2
- organ egzekucyjny podejmie zawieszone postępowanie, gdy organ ten zostanie
zawiadomiony przez wierzyciela o ustaleniu według przepisów prawa cywilnego
spadkobierców zmarłego zobowiązanego, na których przeszedł egzekwowany
obowiązek. Wierzyciel może również, nie czekając na sądowe stwierdzenie nabycia
spadku, wskazać osobę, którą uważa za spadkobiercę zmarłego zobowiązanego,
odpowiedzialną za egzekwowany obowiązek. Jednakże organ egzekucyjny obowiązany
jest zastosować się do postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, jeżeli
postanowienie to zostanie mu złożone przed zakończeniem postępowania
egzekucyjnego.
§ 3. Jeżeli szczególne przepisy przewidują wydanie przez wierzyciela decyzji o
odpowiedzialności za zmarłego zobowiązanego innej osoby, jako spadkobiercy,
organ egzekucyjny może podjąć postępowanie egzekucyjne, zawieszone z przyczyny
określonej w Art. 56 § 1 pkt 2, po wydaniu takiej decyzji.
Art. 58. [ Ważność dokonanych czynności ]
§ 1. W przypadku zawieszenia postępowania egzekucyjnego pozostają w mocy
dokonane czynności egzekucyjne, z tym że w okresie zawieszenia z przyczyn
określonych w Art. 56 § 1 pkt 1 i 4 mogą być dokonywane, za zgodą organu
egzekucyjnego, wypłaty z rachunków bankowych zobowiązanego po przedstawieniu
przez niego dokumentów świadczących o konieczności poniesienia danych wydatków.
§ 2. Organ egzekucyjny może jednak uchylić dokonane czynności egzekucyjne,
jeżeli to jest uzasadnione ważnym interesem zobowiązanego, interes wierzyciela
nie stoi temu na przeszkodzie, a osoby trzecie na skutek tych czynności nie
nabyły praw. Uchylenie dokonanych czynności nie powoduje umorzenia należnych za
nie kosztów egzekucyjnych.
§ 3. Na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie uchylenia czynności
egzekucyjnych przysługuje zażalenie zobowiązanemu oraz wierzycielowi niebędącemu
jednocześnie organem egzekucyjnym.
Art. 59. [ Umorzenie postępowania egzekucyjnego ]
§ 1. Postępowanie egzekucyjne umarza się:
1) jeżeli obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania,
2) jeżeli obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego
powodu albo jeżeli obowiązek nie istniał,
3) jeżeli egzekwowany obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku
wynikającego z decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego albo
bezpośrednio z przepisu prawa,
4) gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być
prowadzona ze względu na osobę zobowiązanego,
5) jeżeli obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny,
6) w przypadku śmierci zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z osobą
zmarłego,
7) jeżeli egzekucja administracyjna lub zastosowany środek egzekucyjny są
niedopuszczalne albo zobowiązanemu nie doręczono upomnienia, mimo iż obowiązek
taki ciążył na wierzycielu,
8) jeżeli postępowanie egzekucyjne zawieszone na żądanie wierzyciela nie zostało
podjęte przed upływem 12 miesięcy od dnia zgłoszenia tego żądania,
9) na żądanie wierzyciela,
10) w innych przypadkach przewidzianych w ustawach.
§ 2. Postępowanie egzekucyjne może być umorzone w przypadku stwierdzenia, że w
postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnej nie uzyska się kwoty
przewyższającej wydatki egzekucyjne.
§ 3. W przypadkach, o których mowa w § 1 i 2, organ egzekucyjny wydaje
postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego, chyba że umorzenie
postępowania egzekucyjnego następuje na podstawie Art. 34 § 4.
§ 4. Postanowienie, o którym mowa w § 1, wydaje się na żądanie zobowiązanego
albo wierzyciela niebędącego jednocześnie organem egzekucyjnym, z tym że w
przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego dotyczącego obowiązku o
charakterze niepieniężnym – również z urzędu.
§ 5. Na postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego przysługuje
zażalenie zobowiązanemu oraz wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem
egzekucyjnym.
Art. 60. [ Uchylenie dokonanych czynności ]
§ 1. Umorzenie postępowania egzekucyjnego z przyczyny, o której mowa w Art. 59 §
1 pkt 1–8 i 10, powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, jeżeli
przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Pozostają jednak w mocy prawa osób
trzecich nabyte na skutek tych czynności.
§ 2. Organ egzekucyjny wydaje w razie potrzeby postanowienie dotyczące uchylenia
dokonanych czynności egzekucyjnych wskutek umorzenia postępowania egzekucyjnego.
§ 3. Na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie uchylenia dokonanych
czynności egzekucyjnych lub odmowy uchylenia tych czynności służy zażalenie.
Art. 61. [ Wszczęcie ponownej egzekucji ]
W razie umorzenia postępowania egzekucyjnego z przyczyny określonej w Art. 59 §
2 wszczęcie ponownej egzekucji może nastąpić wówczas, gdy zostanie ujawniony
majątek lub źródła dochodu zobowiązanego przewyższające kwotę wydatków
egzekucyjnych.
Rozdział 5
Zbieg egzekucji
Art. 62. [ Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej ]
W przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej do tej samej
nieruchomości, rzeczy albo prawa majątkowego lub niemajątkowego, organ
egzekucyjny wstrzymuje czynności egzekucyjne na wniosek wierzyciela,
zobowiązanego lub z urzędu i przekazuje akta egzekucji administracyjnej sądowi
rejonowemu zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego.
Art. 63. [ Zbieg egzekucji administracyjnej ]
§ 1. W przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej do tej samej rzeczy albo
prawa majątkowego, prowadzonej przez organy egzekucyjne, o których mowa w Art.
19, łączne prowadzenie egzekucji przejmuje naczelnik urzędu skarbowego, który
pierwszy zastosował środek egzekucyjny, a jeżeli naczelnik urzędu skarbowego nie
dokonał takiej czynności lub nie dokonał jej jako pierwszy – łączne prowadzenie
egzekucji przejmuje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby lub
miejsca zamieszkania zobowiązanego, z zastrzeżeniem § 2.
§ 2. Jeżeli środek egzekucyjny zastosował naczelnik urzędu skarbowego właściwy
według miejsca położenia majątku zobowiązanego, łączne prowadzenie egzekucji
przejmuje ten organ.
§ 3. W przypadku wystąpienia dalszych zbiegów egzekucji łączne prowadzenie
egzekucji przejmuje naczelnik urzędu skarbowego, który przejął prowadzenie
egzekucji zgodnie z § 1 lub 2.
Rozdział 6
Koszty egzekucyjne
Art. 64. [ Opłaty za czynności egzekucyjne ]
§ 1. Organ egzekucyjny, z zastrzeżeniem § 2, w egzekucji należności pieniężnych
pobiera za dokonane czynności egzekucyjne opłaty w następującej wysokości, z
zastrzeżeniem Art. 64d:
1) za pobranie pieniędzy na miejscu u zobowiązanego – 5% kwoty pobranej
należności, nie mniej jednak niż 2 zł 50 gr,
2) za zajęcie świadczeń z ubezpieczenia społecznego – 4% kwoty egzekwowanej
należności, nie mniej jednak niż 1 zł 40 gr,
3) za zajęcie wynagrodzenia za pracę – 4% egzekwowanej należności, nie mniej
jednak niż 2 zł 50 gr,
4) za zajęcie innych niż wymienione w pkt 2 i 3 wierzytelności pieniężnych lub
innych praw majątkowych – 5% kwoty egzekwowanej należności, nie mniej jednak niż
4 zł 20 gr,
5) za zajęcie ruchomości – 6% kwoty egzekwowanej należności, nie mniej jednak
niż 6 zł 80 gr,
6) za zajęcie nieruchomości – 8% kwoty egzekwowanej należności, nie więcej
jednak niż czterdziestopięciokrotna wysokość najniższego wynagrodzenia za pracę
określonego w odrębnych przepisach, obowiązującego w dniu, w którym opłata stała
się należna,
7) za odebranie zajętych ruchomości od zobowiązanego – 5% kwoty wartości
szacunkowej tych ruchomości, nie mniej jednak niż 6 zł 80 gr,
8) za odebranie pomieszczeń w zajętej nieruchomości – w wysokości i na zasadach
określonych w Art. 64a § 1 pkt 6,
9) za ogłoszenie sprzedaży zajętych ruchomości w drodze licytacji lub przetargu
ofert lub za czynności przygotowawcze do sprzedaży egzekucyjnej w inny sposób –
6 zł 80 gr,
10) za ogłoszenie sprzedaży zajętej nieruchomości – 10 zł,
11) za przeprowadzenie licytacji lub dokonanie sprzedaży egzekucyjnej w inny
sposób – 5% kwoty uzyskanej ze sprzedaży, nie mniej jednak niż 6 zł 80 gr,
12) za spisanie protokołu o udaremnieniu przez zobowiązanego przeprowadzenia
egzekucji z zajętych ruchomości lub praw majątkowych przez ich usunięcie, zbycie
lub uszkodzenie – 10% wartości szacunkowej tych ruchomości, nie mniej jednak niż
13 zł 50 gr,
1 3) za wezwanie pomocy Policji, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Żandarmerii Wojskowej lub wojskowych organów
porządkowych – 13 zł 50 gr, 14) za spisanie na miejscu u zobowiązanego protokołu o stanie majątkowym
zobowiązanego – 10% kwoty egzekwowanej należności, nie więcej jednak niż 3 zł.
§ 2. Organ egzekucyjny pobiera opłaty za czynności egzekucyjne, jeżeli nie
później niż po upływie 14 dni od dnia dokonania pierwszego zajęcia
nieruchomości, rzeczy lub prawa majątkowego nadał w placówce pocztowej za
pokwitowaniem lub doręczył zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego lub
zawiadomienie o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego.
§ 3. Opłaty za czynności egzekucyjne, o których mowa w § 1 pkt 1–6, oblicza się
oddzielnie od każdego tytułu wykonawczego, który był podstawą dokonania
czynności egzekucyjnych.
§ 4. Opłaty za zajęcia, o których mowa w § 1 pkt 2–6, pobiera się tylko raz w
toku postępowania egzekucyjnego, chociażby takie same czynności były następnie
ponawiane.
§ 5. Jeżeli w celu wyegzekwowania tej samej należności pieniężnej dokonano
czynności egzekucyjnych, o których mowa w § 1 pkt 2–6, opłatę egzekucyjną
pobiera się tylko za jedno zajęcie, za które należy się najwyższa opłata, nie
mniej jednak niż 6 zł 80 gr.
§ 6. Organ egzekucyjny pobiera opłatę manipulacyjną z tytułu zwrotu wydatków za
wszystkie czynności manipulacyjne związane ze stosowaniem środków egzekucyjnych.
Opłata wynosi 1% kwoty egzekwowanych należności objętych każdym tytułem
wykonawczym, nie mniej jednak niż 1 zł 40gr.
§ 7. Jeżeli wysokość opłaty egzekucyjnej jest określona stosunkowo do
egzekwowanej lub pobranej należności pieniężnej, w podstawie obliczenia opłaty
uwzględnia się również odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie,
przypadające w dniu powstania obowiązku uiszczenia opłaty.
§ 8. Zapłata egzekwowanej należności po dokonaniu czynności egzekucyjnych nie
zwalnia od obowiązku uiszczenia opłaty manipulacyjnej oraz opłat za czynności
egzekucyjne i wydatków egzekucyjnych.
§ 9. Obowiązek uiszczenia opłat, o których mowa w § 1 i 6, powstaje:
1) za pobranie pieniędzy – z chwilą pobrania,
2) za zajęcie wierzytelności pieniężnych lub innych praw majątkowych u dłużnika
zajętej wierzytelności – z chwilą doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności
zawiadomienia o zajęciu,
3) za zajęcie wierzytelności pieniężnych lub innych praw majątkowych w inny
sposób niż określony w pkt 2 – z chwilą zawiadomienia zobowiązanego o zajęciu,
4) za zajęcie ruchomości – z chwilą podpisania protokołu zajęcia przez poborcę
skarbowego,
5) za zajęcie nieruchomości – z chwilą doręczenia zobowiązanemu wezwania, o
którym mowa w Art. 110c § 2,
6) za odebranie zajętych ruchomości od zobowiązanego lub odebranie pomieszczeń w
zajętej nieruchomości – z chwilą podpisania przez poborcę skarbowego protokołu
ich odebrania,
7) za ogłoszenie o licytacji ruchomości lub za czynności przygotowawcze do
sprzedaży egzekucyjnej zajętych ruchomości w inny sposób lub ogłoszenie
sprzedaży zajętej nieruchomości – z chwilą doręczenia zobowiązanemu odpisu
obwieszczenia o licytacji lub zawiadomienia o dokonaniu czynności
przygotowawczych do sprzedaży w inny sposób,
8) za przeprowadzenie licytacji lub dokonanie sprzedaży egzekucyjnej w inny
sposób – z chwilą podpisania przez poborcę skarbowego protokołu sprzedaży,
9) za spisanie protokołu o udaremnieniu egzekucji – z chwilą podpisania przez
poborcę skarbowego tego protokołu,
10) za wezwanie pomocy organów, o których mowa w § 1 pkt 13 – z chwilą przybycia
funkcjonariusza na miejsce wykonywania czynności egzekucyjnej,
11) za spisanie protokołu o stanie majątkowym zobowiązanego – z chwilą
podpisania protokołu przez poborcę skarbowego lub innego upoważnionego
pracownika oraz przez zobowiązanego lub świadka przywołanego do tej czynności.
§ 10. Obowiązek uiszczenia opłaty manipulacyjnej powstaje z chwilą doręczenia
zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego. Jeżeli pierwszą czynnością egzekucyjną
jest zajęcie wierzytelności pieniężnej lub innego prawa majątkowego u dłużnika
zajętej wierzytelności, obowiązek uiszczenia opłaty manipulacyjnej powstaje
równocześnie z obowiązkiem uiszczenia opłaty za zajęcie.
Art. 64a. [ Opłaty w egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym ]
§ 1. Organ egzekucyjny w egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym
pobiera opłaty za dokonane czynności egzekucyjne w następującej wysokości, z
zastrzeżeniem Art. 64d:
1) za wydanie postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia – 10% kwoty
nałożonej grzywny, nie więcej jednak niż 68 zł; w przypadku wielokrotnego
nakładania grzywien opłatę pobiera się osobno od każdego postanowienia,
2) za wydanie postanowienia o:
a) zastosowaniu wykonania zastępczego,
b) wezwaniu zobowiązanego do wydania rzeczy ruchomej albo dokumentu,
c) wezwaniu zobowiązanego do wykonania obowiązku wydania nieruchomości albo
opróżnienia lokalu,
d) wezwaniu zobowiązanego do wykonania obowiązku wskazanego w tytule
wykonawczym, z zagrożeniem zastosowania przymusu bezpośredniego
– 6 zł 80 gr,
3) za odebranie rzeczy ruchomej – 6 zł 80 gr,
4) za odebranie dokumentu – 4 zł 20 gr,
5) za odebranie nieruchomości – 68 zł,
6) za opróżnienie lokalu i innych pomieszczeń – 6 zł 80 gr od każdej izby; za
opróżnienie pomieszczeń mieszkalnych nie pobiera się odrębnej opłaty od
pomieszczeń pomocniczych, jak przedpokoje, korytarze, werandy, łazienki,
spiżarnie, a za opróżnienie pomieszczeń gospodarczych, w szczególności garaży i
stajni, pobiera się opłatę za każde pomieszczenie jak za izbę,
7) za czynności dotyczące sprzedaży licytacyjnej, za spisanie protokołu o
udaremnieniu przeprowadzenia egzekucji oraz za wezwanie pomocy organów, o
których mowa w Art. 64 § 1 pkt 13, pobiera się odpowiednio opłaty określone w
Art. 64 § 1 pkt 7, 9 i 11–13.
§ 2. Obowiązek uiszczenia opłat, o których mowa w § 1, powstaje:
1) za wydanie postanowień wymienionych w pkt 1 i 2 – z chwilą doręczenia
zobowiązanemu postanowienia,
2) za czynności wymienione w pkt 3–6 – z chwilą podpisania przez egzekutora
protokołu czynności egzekucyjnych,
3) za czynności wymienione w pkt 7 – z chwilą doręczenia zobowiązanemu odpisu
obwieszczenia o licytacji, z chwilą podpisania protokołu przeprowadzenia
licytacji, z chwilą przybycia funkcjonariusza organów, o których mowa w Art. 64
§ 1 pkt 13, na miejsce wykonywania czynności egzekucyjnych lub z chwilą
podpisania protokołu o udaremnieniu przeprowadzenia egzekucji.
Art. 64b.
[ Wydatki egzekucyjne ]
Wydatkami egzekucyjnymi są koszty faktycznie poniesione przez organ egzekucyjny
w związku z prowadzeniem egzekucji, a w szczególności na opłacenie:
1) przejazdu i delegacji poborcy lub egzekutora,
2) przewozu, załadowania, rozładowania, przechowania, utrzymania i dozoru
zwierząt oraz ruchomości odebranych albo usuniętych z opróżnionych budynków,
lokali i pomieszczeń,3) przymusowego otwarcia środków transportu, pomieszczeń i schowków,
4) należności świadków, biegłych i rzeczoznawców,
5) ogłoszenia w prasie,
6) sporządzenia dokumentów,
7) prowadzenia zarządu zajętej nieruchomości,
8) prowizji i opłat pobieranych w związku z realizacją zajęcia przez dłużnika
zajętej wierzytelności lub przekazywaniem dochodzonych kwot do organu
egzekucyjnego,
9) kosztu uzyskania informacji o majątku dłużnika,
10) wykonania zastępczego,
11) zastosowania przymusu bezpośredniego.
Art. 64c. [ Koszty egzekucyjne ]
§ 1. Opłaty, o których mowa w Art. 64 § 1 i 6 oraz w
Art. 64a, wraz z wydatkami
poniesionymi przez organ egzekucyjny stanowią koszty egzekucyjne. Koszty
egzekucyjne, z zastrzeżeniem § 2–4, obciążają zobowiązanego.
§ 2. Jeżeli tytuł wykonawczy zawiera wady
uniemożliwiające przeprowadzenie
postępowania egzekucyjnego, które nie mogły być znane organowi egzekucyjnemu w
chwili skierowania tego tytułu do egzekucji, wierzyciel niebędący jednocześnie
organem egzekucyjnym obowiązany jest uiścić, tytułem zwrotu wydatków
poniesionych przez organ egzekucyjny, kwotę wynoszącą 3 zł 40 gr.
§ 3. Jeżeli po pobraniu od zobowiązanego należności z tytułu kosztów
egzekucyjnych okaże się, że wszczęcie i prowadzenie egzekucji było niezgodne z
prawem, należności te, wraz z naliczonymi od dnia ich pobrania odsetkami
ustawowymi, organ egzekucyjny zwraca zobowiązanemu, a jeżeli niezgodne z
przepisami ustawy wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodował wierzyciel,
obciąża nimi wierzyciela.
§ 4. Wierzyciel pokrywa koszty postępowania egzekucyjnego, jeżeli nie mogą być
one ściągnięte od zobowiązanego.
§ 5. Egzekucja kosztów egzekucyjnych następuje w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji. Przy egzekucji kosztów egzekucyjnych nie pobiera
się opłat za czynności egzekucyjne.
§ 6. Koszty egzekucyjne powstałe w egzekucji należności pieniężnej są dochodzone
na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego na tę należność, chyba że przepisy
niniejszej ustawy stanowią inaczej.
§ 7. Organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych na
żądanie zobowiązanego albo z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela. Na
postanowienie to przysługuje zażalenie.
§ 8. Żądanie, o którym mowa w § 7, nie podlega rozpatrzeniu, jeżeli zostało
wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o
umorzeniu postępowania egzekucyjnego, a w przypadku zakończenia postępowania
egzekucyjnego wskutek wyegzekwowania wykonania obowiązku – od dnia powiadomienia
zobowiązanego o wysokości pobranych kosztów egzekucyjnych.
§ 9. Koszty egzekucyjne przypadają na rzecz tego organu, który dokonał czynności
egzekucyjnych powodujących powstanie kosztów, z zastrzeżeniem § 10.
§ 10. W przypadku bezskuteczności egzekucji prowadzonej przez organy
egzekucyjne, o których mowa w Art. 19 § 3–5 i 7, i przejęcia dalszego
postępowania egzekucyjnego przez naczelnika urzędu skarbowego, opłaty za
czynności egzekucyjne przypadają w całości na rzecz komórki organizacyjnej
urzędu skarbowego prowadzącej egzekucję administracyjną.
Art. 64d. [ Podwyższenie opłat za czynności egzekucyjne ]
§ 1. Kwoty opłat za czynności egzekucyjne ulegają podwyższaniu w stopniu
odpowiadającym wzrostowi cen towarów i usług konsumpcyjnych wynikającemu ze
wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem ogłaszanego przez Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym
Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski», z uwzględnieniem zaokrąglenia, o
którym mowa w Art. 27a.
§ 2. Podwyższanie kwot opłat za czynności egzekucyjne następuje z ostatnim dniem
kwartału następującego po kwartale, w którym wzrost cen towarów i usług
konsumpcyjnych, liczony od dnia 1 stycznia 2002 r. przekroczył 20% lub
wielokrotność tej wielkości.
§ 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, w drodze
obwieszczenia, podwyższone kwoty opłat za czynności egzekucyjne w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
§ 4. Przepisy § 1–3 stosuje się również do innych należności lub wartości
określonych w ustawie kwotowo.
Art. 64e. [ Umorzenie kosztów egzekucyjnych ]
§ 1. Organ egzekucyjny może umorzyć w całości lub w części przypadające na jego
rzecz koszty egzekucyjne.
§ 2. Koszty egzekucyjne mogą być umorzone, jeżeli:
1) stwierdzono nieściągalność od zobowiązanego dochodzonego obowiązku lub gdy
zobowiązany wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów egzekucyjnych bez
znacznego uszczerbku dla swojej sytuacji finansowej,
2) za umorzeniem przemawia ważny interes publiczny,
3) ściągnięcie tylko kosztów egzekucyjnych spowodowałoby niewspółmierne wydatki
egzekucyjne.
§ 3. Koszty egzekucyjne powstałe w egzekucji należności pieniężnych mogą być
umorzone w przypadkach określonych w § 2 pkt 1, jeżeli obciążenie wierzyciela
obowiązkiem uiszczenia tych kosztów byłoby gospodarczo nieuzasadnione.
§ 4. W przypadku częściowego umorzenia kosztów egzekucyjnych umarza się przede
wszystkim opłaty za czynności egzekucyjne.
§ 5. Na postanowienie w sprawie umorzenia kosztów egzekucyjnych służy zażalenie
zobowiązanemu i wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym.
Art. 64f. [ Rozłożenie na raty kosztów egzekucyjnych ]
Organ egzekucyjny, ze względu na ważny interes zobowiązanego, może rozłożyć na
raty zapłatę przypadających na jego rzecz kosztów egzekucyjnych. Na
postanowienie w sprawie rozłożenia na raty spłaty kosztów egzekucyjnych
przysługuje zażalenie.
Art. 65. [ Delegacja ]
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, sposób ustalania i dokumentowania wydatków egzekucyjnych, w
szczególności sposób ustalania i rozliczania wydatków wspólnych, poniesionych w
związku z egzekucją u dwu lub więcej zobowiązanych oraz przypadki, w których
wydatki ustala się w formie zryczałtowanej. Określając sposób ustalania i
dokumentowania wydatków egzekucyjnych, minister uwzględnia rodzaj wydatków oraz
ich udział w prowadzonych egzekucjach.
Art. 66. [ Wydatki wierzyciela ]
§ 1. Wierzyciel ponosi wydatki związane z przekazaniem mu egzekwowanej
należności lub przedmiotu.
§ 2. Wydatki, o których mowa w § 1, organ egzekucyjny pokrywa z wyegzekwowanych
kwot.
§ 3. Wierzyciel, na rzecz którego organ egzekucyjny dokonał czynności
egzekucyjnych, jest obowiązany, z zastrzeżeniem § 4, do uiszczenia opłaty
komorniczej.
§ 4. Nie pobiera się opłaty komorniczej od kwot wpłaconych po wystąpieniu
wierzyciela z żądaniem zawieszenia albo umorzenia postępowania egzekucyjnego, a
także od należności, których wierzycielem jest organ będący jednocześnie organem
egzekucyjnym, również i wtedy, gdy na jego zlecenie część czynności
egzekucyjnych wykonał organ rekwizycyjny.
§ 5. Opłata komornicza przypada na rzecz tego organu, który dokonał ściągnięcia
należności pieniężnej lub zastosował środki egzekucyjne, w wyniku których
należność została zapłacona.
§ 6. Do opłaty komorniczej stosuje się odpowiednio § 2.
§ 7. Jeżeli wierzyciel uchyla się od uiszczenia opłaty komorniczej, opłata ta, w
części, w jakiej nie została potrącona przez organ egzekucyjny, podlega
przymusowemu ściągnięciu w trybie egzekucji administracyjnej, po uprzednim
doręczeniu upomnienia z zagrożeniem egzekucją, a następnie wystawieniu tytułu
wykonawczego.
§ 8. Państwowe jednostki budżetowe, których należności dochodzono w trybie
egzekucyjnym stanowią dochód budżetu państwa, z zastrzeżeniem § 4, są
upoważnione do przeznaczania odpowiedniej części uzyskanych z egzekucji wpływów
na pokrycie opłaty komorniczej i wydatków, o których mowa w § 1.
Rozdział 7
Udzielanie pomocy obcemu państwu przy dochodzeniu należności pieniężnych
powstałych na jego terytorium oraz korzystanie z pomocy obcego państwa przy
dochodzeniu takich należności powstałych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Art. 66a. [ Stosowanie przepisów o pomocy zagranicznej ]
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się przy udzielaniu pomocy obcemu państwu
lub korzystaniu z jego pomocy w sprawach dotyczących należności pieniężnych, o
których mowa w Art. 2 § 1 pkt 2a, jeżeli ratyfikowana umowa międzynarodowa,
której stroną jest Rzeczpospolita Polska, nie stanowi inaczej.
Art. 66b. [ Zasada wzajemności ]
§ 1. Obowiązek udzielenia pomocy obcemu państwu lub możliwość skorzystania z
jego pomocy istnieje, jeżeli ratyfikowana umowa międzynarodowa, której stroną
jest Rzeczpospolita Polska, lub prawo obcego państwa zobowiązuje do udzielenia
podobnej pomocy Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie dotyczącej należności
pieniężnych, o których mowa w Art. 2 § 1 pkt 2a.
§ 2. Pomoc, o której mowa w § 1, może polegać na:
1) udzieleniu informacji,
2) powiadomieniu zainteresowanej osoby o piśmie lub orzeczeniu jej dotyczącym,
3) prowadzeniu egzekucji lub dokonaniu zabezpieczenia.
Art. 66c. [ Organ wykonujący i wnioskujący w sprawie należności pieniężnych ]
§ 1. Organem udzielającym pomocy w sprawie należności pieniężnej powstałej na
terytorium obcego państwa oraz wnioskującym o udzielenie pomocy przez obce
państwo w sprawie takiej należności powstałej na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej jest minister właściwy do spraw finansów publicznych, zwany dalej
odpowiednio „organem wykonującym” albo „organem wnioskującym”.
§ 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych nie ma obowiązku udzielenia
pomocy obcemu państwu, które odmawia mu udzielenia podobnej pomocy, jeżeli
sprawa tej odmowy nie podlega badaniu przez Komitet do Spraw Dochodzenia
Należności Unii Europejskiej.
Art. 66d. [ Wniosek o udzielenie pomocy ]
§ 1. Wniosek o udzielenie pomocy podpisuje organ wnioskujący oraz opatruje go
swoją pieczęcią urzędową.
§ 2. Do wniosku o udzielenie pomocy dołącza się, w razie potrzeby, odpis
dokumentu lub pisma, którego dotyczy ten wniosek.
§ 3. Do wniosku o udzielenie pomocy oraz dołączonych do niego dokumentów i pism
załącza się ich tłumaczenia na jeden z urzędowych języków państwa, które ma
udzielić pomocy, z zastrzeżeniem prawa tego państwa do nieprzyjęcia
przedstawionego mu tłumaczenia.
§ 4. Wniosek o udzielenie pomocy może dotyczyć kilku należności pieniężnych, pod
warunkiem że są one należne od tego samego zobowiązanego.
§ 5. Nie można wystąpić z wnioskiem o udzielenie pomocy, jeżeli kwota należności
pieniężnej lub łączna kwota kilku takich należności nie przekracza 1500 EURO, z
tym że w przypadku należności, o której mowa w Art. 2 § 1 pkt 2a lit. e) – nie
przekracza 200 EURO.
§ 6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określa, w drodze
rozporządzenia, wzory wniosków o udzielenie pomocy. Rozporządzenie to ustali
wzory wniosków o udzielenie informacji, o powiadomienie oraz o wszczęcie
egzekucji albo dokonanie zabezpieczenia w sposób odpowiadający wymogom prawa
Unii Europejskiej.
Art. 66e. [ Czynności organu na terytorium państwa obcego ]
Organ wykonujący może podejmować na terytorium obcego państwa wszelkie czynności
dopuszczalne prawem tego państwa, niezbędne do wykonania obowiązku przez
zobowiązanego.
Art. 66f. [ Wycofanie wniosku ]
Wniosek o udzielenie pomocy może być w każdym czasie wycofany przez organ
wnioskujący. Informację o wycofaniu wniosku przekazuje się obcemu państwu w
formie pisemnej. Przepisy Art. 66d § 1–4 stosuje się odpowiednio.
Art. 66g. [ Wystąpienie z wnioskiem o udzielenie pomocy ]
Wystąpienie z wnioskiem o udzielenie pomocy lub jego wycofanie następuje na
wniosek wierzyciela lub organu egzekucyjnego albo z urzędu.
Art. 66h. [ Wniosek o udzielenie informacji ]
§ 1. Wniosek o udzielenie informacji kierowany przez organ wnioskujący do obcego
państwa może dotyczyć:
1) zobowiązanego,
2) innej osoby zobowiązanej do uregulowania należności pieniężnej, jeżeli prawo
państwa, do którego jest adresowany wniosek, przewiduje odpowiedzialność innych
osób za obowiązki zobowiązanego.
§ 2. Wniosek o udzielenie informacji może dotyczyć również osób, w których
posiadaniu znajduje się mienie należące do osób wymienionych w § 1.
Art. 66i. [ Wniosek o nadesłanie informacji uzupełniających ]
§ 1. Jeżeli informacje otrzymane od obcego państwa nie są w ocenie organu
wnioskującego wystarczające, może on zwrócić się do tego państwa z wnioskiem o
nadesłanie informacji uzupełniających.
§ 2. Wniosek, o którym mowa w § 1, sporządza się na piśmie i przesyła obcemu
państwu w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania ostatniej informacji,
§ 3. Do wniosku, o którym mowa w § 2, stosuje się przepisy dotyczące wniosku o
udzielenie informacji.
Art. 66j. [ Przyjęcie wniosku o udzielenie pomocy państwu obcemu ]
§ 1. Organ wykonujący potwierdza pisemnie obcemu państwu przyjęcie wniosku o
udzielenie pomocy, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia
otrzymania wniosku.
§ 2. Otrzymany wniosek o udzielenie pomocy organ wykonujący niezwłocznie
przesyła właściwemu organowi egzekucyjnemu do realizacji.
§ 3. Przekazane organowi wykonującemu przez obce państwo dokumenty i informacje
związane z wnioskowaną pomocą mogą być udostępnione do wiadomości wyłącznie:
1) osobom, których dotyczy wniosek o udzielenie pomocy,
2) organom egzekucyjnym w celu przeprowadzenia egzekucji dochodzonych należności
pieniężnych,
3) sądom rozpatrującym sprawy dotyczące dochodzonej należności pieniężnej.
§ 4. Odpowiedzi na wniosek obcego państwa o udzielenie pomocy udziela organ
wykonujący. Przepisy Art. 66d § 1–3 stosuje się odpowiednio.
Art. 66k. [ Udzielanie informacji państwu obcemu ]
§ 1. Organ wykonujący dostarcza na wniosek obcego państwa wszelkie dokumenty i
informacje, które mogą być użyteczne lub potrzebne temu państwu w dochodzeniu
należności pieniężnych, o których mowa w Art. 2 § 1 pkt 2a.
§ 2. Organ wykonujący może korzystać z uprawnień określonych w Art. 36 § 1.
§ 3. Organ wykonujący natychmiast przekazuje każdą posiadaną lub uzyskaną
informację w takiej formie, w jakiej została ona uzyskana.
§ 4. Jeżeli część lub całość informacji nie może być uzyskana w terminie
oczekiwanym przez obce państwo, organ wykonujący informuje pisemnie to państwo o
przyczynach niemożności przekazania informacji w tym terminie oraz wskazuje
termin udzielenia odpowiedzi.
§ 5. Organ wykonujący, po upływie 6 miesięcy od dnia otrzymania wniosku o
udzielenie informacji, informuje obce państwo o wynikach postępowania
prowadzonego w celu uzyskania wnioskowanych informacji.
Art. 66l. [ Odmowa udzielenia informacji ]
§ 1. Organ wykonujący nie jest obowiązany udzielić obcemu państwu informacji:
1) których nie mógłby uzyskać dla celów egzekucji podobnych należności
powstałych w Rzeczypospolitej Polskiej,
2) które są objęte tajemnicą określoną w odrębnych ustawach lub które
ujawniałyby wiadomości stanowiące tajemnicę zawodową, handlową lub przemysłową,
3) których ujawnienie prowadziłoby lub mogłoby prowadzić do zagrożenia interesów
bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej lub jej porządku publicznego.
§ 2. Organ wykonujący informuje pisemnie obce państwo o przyczynach odmowy
udzielenia informacji. Informacja w tym zakresie powinna być przekazana
niezwłocznie po stwierdzeniu przesłanek, o których mowa w § 1, nie później
jednak niż w terminie 6 miesięcy od dnia potwierdzenia otrzymania wniosku, o
którym mowa w Art. 66j § 1.
Art. 66ł. [ Wniosek o powiadomienie ]
§ 1. Wniosek o powiadomienie kierowany przez organ wnioskujący do obcego państwa
może dotyczyć osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej
nieposiadającej osobowości prawnej, która zgodnie z prawem Rzeczypospolitej
Polskiej powinna być zawiadomiona o czynnościach i orzeczeniach
administracyjnych i sądowych, które zostały podjęte w Rzeczypospolitej Polskiej
i które odnoszą się do zobowiązania tej osoby lub jednostki albo do dochodzonej
przez nią lub wobec niej należności pieniężnej.
§ 2. Wniosek o powiadomienie sporządza się w dwóch egzemplarzach.
Art. 66m. [ Powiadomienie o pismach lub orzeczeniach ]
§ 1. Na wniosek obcego państwa organ wykonujący powiadamia zainteresowany
podmiot o pismach lub orzeczeniach przekazanych przez to państwo.
§ 2. Powiadomienie o pismach lub orzeczeniach, o których mowa w § 1, następuje w
trybie przepisów o doręczeniach w postępowaniu administracyjnym.
§ 3. Niezwłocznie po otrzymaniu wniosku o powiadomienie organ wykonujący
podejmuje czynności niezbędne do dokonania tego powiadomienia.
§ 4. Niezwłocznie po dokonaniu powiadomienia organ wykonujący informuje obce
państwo o dacie i sposobie tego powiadomienia. Do informacji dołącza się odpis
potwierdzenia odbioru pisma lub orzeczenia oraz jeden egzemplarz wniosku o
powiadomienie, zawierający oświadczenie o dokonaniu powiadomienia.
Art. 66n. [ Wniosek do obcego państwa o wszczęcie egzekucji ]
§ 1. Organ wnioskujący może wystąpić do obcego państwa z wnioskiem o wszczęcie
egzekucji, jeżeli:
1) należność pieniężna wynika z prawomocnego, ostatecznego orzeczenia lub innego
aktu prawnego właściwego organu i nie jest przedmiotem postępowania przed
jakimkolwiek organem w Rzeczypospolitej Polskiej,
2) postępowanie egzekucyjne prowadzone w Rzeczypospolitej Polskiej nie
doprowadziło do całkowitego wykonania obowiązku i zaspokojenia wierzyciela.
§ 2. Wniosek o wszczęcie egzekucji może dotyczyć:
1) zobowiązanego,
2) innej osoby, jeżeli prawo Rzeczypospolitej Polskiej przewiduje
odpowiedzialność innych osób za obowiązki zobowiązanego.
§ 3. Wniosek o wszczęcie egzekucji może obejmować kilka obowiązków tego samego
zobowiązanego.
§ 4. Wniosek o wszczęcie egzekucji zawiera oświadczenie organu wnioskującego, od
jakiej daty możliwe jest wszczęcie egzekucji oraz że spełnione zostały warunki,
o których mowa w § 1.
§ 5. Występując z wnioskiem o wszczęcie egzekucji, organ wnioskujący przekazuje
obcemu państwu znane mu informacje o mieniu osób, o których mowa w § 2,
znajdującym się w posiadaniu osób trzecich.
§ 6. W razie uzyskania przez organ wnioskujący jakichkolwiek informacji
odnoszących się do zobowiązania, którego dotyczy wniosek o wszczęcie egzekucji,
organ ten przekazuje te informacje obcemu państwu. W szczególności organ
wnioskujący niezwłocznie informuje obce państwo o każdej zmianie wysokości
zobowiązania objętego wnioskiem o wszczęcie egzekucji.
§ 7. Jeżeli zmiana wysokości zobowiązania, o której mowa w § 6, polega na
zwiększeniu należności pieniężnej, organ wnioskujący może wystąpić do obcego
państwa z dodatkowym wnioskiem o wszczęcie egzekucji. Jeżeli zmiana wysokości
zobowiązania polega na zmniejszeniu należności pieniężnej, organ wnioskujący
niezwłocznie informuje o tym obce państwo.
§ 8. W razie otrzymania przez organ wnioskujący od obcego państwa informacji o
niemożności wyegzekwowania zobowiązania, jeżeli z informacji tej wynika
możliwość kontynuowania egzekucji, organ ten może wystąpić do obcego państwa z
wnioskiem o kontynuowanie postępowania egzekucyjnego. Wniosek ten składa się w
formie pisemnej, w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji o
niemożności wyegzekwowania zobowiązania. Przepisy § 3 i 5 stosuje się
odpowiednio.
§ 9. Jeżeli wniosek o wszczęcie egzekucji stał się nieuzasadniony wskutek
okoliczności określonych w Art. 59, organ wnioskujący niezwłocznie informuje o
tym obce państwo.
§ 10. Czynności egzekucyjne dokonane przez obce państwo na wniosek organu
wnioskującego wywołują taki sam skutek, jak podjęte na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 66o. [ Wniosek od obcego państwa o wszczęcie egzekucji ]
§1. W razie otrzymania przez organ wykonujący od obcego państwa wniosku o
wszczęcie egzekucji, organ ten dokonuje sprawdzenia tego wniosku oraz na jego
podstawie wystawia tytuł wykonawczy, o którym mowa w Art. 26 § 1, i kieruje go
do właściwego organu egzekucyjnego w celu wykonania. Przepisów Art. 15 nie
stosuje się.
§ 2. We wniosku o wszczęcie egzekucji jako wierzyciela wskazuje się również
organ wykonujący. Organowi temu w postępowaniu egzekucyjnym przysługują prawa
wierzyciela.
§ 3. We wniosku o wszczęcie egzekucji wysokość egzekwowanej należności
pieniężnej podaje się w walucie obcego państwa i w złotych. Wysokość
egzekwowanej należności pieniężnej przelicza się na złote według ostatniego
średniego kursu waluty obcego państwa w stosunku do złotego, ogłoszonego przez
Prezesa Narodowego Banku Polskiego przed dniem podpisania wniosku o wszczęcie
egzekucji.
§ 4. Tytuł wykonawczy wystawiony zgodnie z § 1 może nie zawierać pełnej treści
określonej w Art. 27 § 1 pkt 3.
§ 5. Tytuł wykonawczy organ wykonujący wystawia niezwłocznie po otrzymaniu
wniosku o wszczęcie egzekucji, o ile orzeczenie lub inny akt prawny, w oparciu o
który obce państwo wystąpiło z tym wnioskiem, został sporządzony prawidłowo.
§ 6. Jeżeli w następstwie sprawdzenia, o którym mowa w § 1, organ wykonujący
poweźmie wątpliwość co do wniosku o wszczęcie egzekucji albo orzeczenia lub
innego aktu prawnego, w oparciu o który obce państwo wystąpiło z tym wnioskiem,
organ ten zawiadamia niezwłocznie obce państwo o tych wątpliwościach.
§ 7. Organ wykonujący niezwłocznie informuje obce państwo o skierowaniu wniosku
o wszczęcie egzekucji do wykonania przez właściwy organ egzekucyjny.
§ 8. Organ egzekucyjny egzekwuje zobowiązania w złotych.
§ 9. W razie otrzymania przez organ wykonujący informacji od obcego państwa o
zmianie wysokości zobowiązania polegającej na zmniejszeniu należności
pieniężnej, postępowanie egzekucyjne jest prowadzone w dalszym ciągu, z
ograniczeniem do kwoty wskazanej w tej informacji.
§ 10. Jeżeli przed terminem otrzymania informacji, o której mowa w § 9,
należność pieniężna została wyegzekwowana w wysokości wyższej niż wynika to z
tej informacji, a wyegzekwowana należność nie została przekazana obcemu państwu,
nienależnie wyegzekwowana kwota podlega zwrotowi zobowiązanemu.
§ 11. W razie otrzymania przez organ wykonujący od obcego państwa dodatkowego
wniosku o wszczęcie egzekucji przeciwko temu samemu zobowiązanemu, przepisy §
1–8 stosuje się odpowiednio.
§ 12. Dodatkowy wniosek o wszczęcie egzekucji podlega wykonaniu równocześnie z
wnioskiem pierwotnym. Jeżeli równoczesne wykonanie tego wniosku nie jest
możliwe, postępowanie egzekucyjne wszczyna się tylko wtedy, gdy wartość
zobowiązania nie jest mniejsza od kwoty określonej w Art. 66d § 5.
Art. 66p. [ Odmowa wszczęcia egzekucji na wniosek obcego państwa ]
§ 1. Organ wykonujący nie ma obowiązku skierowania wniosku obcego państwa o
wszczęcie egzekucji do wykonania, jeżeli:
1) egzekucja zobowiązania, z powodu sytuacji zobowiązanego, stworzyłaby poważne
trudności ekonomiczne lub społeczne w Rzeczypospolitej Polskiej,
2) obce państwo nie wyczerpało wszystkich możliwości wyegzekwowania zobowiązania
na swoim terytorium.
§ 2. O powodach odmowy skierowania wniosku obcego państwa o wszczęcie egzekucji
do wykonania organ wykonujący informuje obce państwo.
§ 3. Informację o odmowie wraz z jej uzasadnieniem organ wykonujący przesyła
również Komisji Europejskiej.
Art. 66r. [ Odroczenie wykonania zobowiązania przez dłużnika ]
§ 1. Organ egzekucyjny, za zgodą organu wykonującego, wyrażoną po uzgodnieniu z
państwem obcym, może odroczyć wykonanie zobowiązania na czas określony albo
rozłożyć je na raty zgodnie z prawem polskim, z tym że okresy ograniczeń w
dochodzeniu zobowiązania wynikające z udzielenia ulg w spłacie zobowiązania
reguluje prawo państwa obcego.
§ 2. Odsetki z tytułu nieterminowego wykonania zobowiązania, określone w
orzeczeniu lub innym akcie prawnym, w oparciu o który obce państwo wystąpiło z
wnioskiem o wszczęcie egzekucji, przekazuje się obcemu państwu.
Art. 66s. [ Zarzuty zobowiązanego ]
§ 1. Jeżeli w postępowaniu egzekucyjnym zobowiązany zgłosi zarzuty w sprawie
prowadzenia tego postępowania, organ wykonujący niezwłocznie informuje o tym
obce państwo, a także o sposobie rozpatrzenia tych zarzutów.
§ 2. W razie otrzymania przez organ wykonujący od obcego państwa informacji o
zaskarżeniu zobowiązania będącego przedmiotem postępowania egzekucyjnego, organ
ten niezwłocznie zawiadamia właściwy organ egzekucyjny, który wstrzymuje
czynności egzekucyjne.
Art. 66t. [ Niemożność egzekucji zobowiązania ]
§ 1. Jeżeli część lub całe zobowiązanie nie może być wyegzekwowane, organ
wykonujący informuje obce państwo o przyczynach niemożności jego wyegzekwowania.
§ 2. Organ wykonujący informuje obce państwo o wynikach postępowania
egzekucyjnego również po upływie 12 miesięcy od dnia potwierdzenia przyjęcia
wniosku o wszczęcie egzekucji.
§ 3. Jeżeli w następstwie informacji, o których mowa w § 1 lub § 2, obce państwo
zwróciło się o kontynuowanie postępowania egzekucyjnego, postępowanie to jest
prowadzone w dalszym ciągu, chyba że zachodzą powody jego umorzenia, z wyjątkiem
przypadku określonego w Art. 59 § 1 pkt 9.
Art. 66u. [ Brak prawa pierwszeństwa ]
Kwoty uzyskane z egzekucji prowadzonej na podstawie przepisów niniejszego
rozdziału nie korzystają z prawa pierwszeństwa zaspokojenia wierzyciela przy
podziale sumy uzyskanej z tej egzekucji.
Art. 66w. [ Przekazanie wyegzekwowanych należności państwu obcemu ]
§ 1. Wyegzekwowane kwoty należności pieniężnej przekazuje się obcemu państwu.
§ 2. Wyegzekwowane kwoty należności pieniężnej oraz odsetki, o których mowa w
Art. 66r § 2, przekazuje się w złotych, w terminie miesiąca od dnia ich
wyegzekwowania.
Art. 66x. [ Uznanie obowiązku za wykonany ]
§ 1. Obowiązek uznaje się za wykonany, niezależnie od odsetek, o których mowa w
Art. 66r § 2, jeżeli został on wyegzekwowany w złotych w kwocie, która po
przeliczeniu według zasady określonej w Art. 66o § 3 jest równa kwocie
określonej w walucie obcego państwa w orzeczeniu lub innym akcie prawnym, w
oparciu o który obce państwo wystąpiło z wnioskiem o wszczęcie egzekucji.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do obowiązku egzekwowanego przez obce
państwo na wniosek organu wnioskującego.
§ 3. Jeżeli wyegzekwowana przez obce państwo kwota roszczenia po przeliczeniu na
złote według średniego kursu waluty obcego państwa w stosunku do złotego,
ogłaszanego przez prezesa Narodowego Banku Polskiego, z dnia otrzymania kwoty
jest wyższa lub niższa od kwoty wykazanej w tytule wykonawczym, różnica stanowi
odpowiednio dochód lub stratę wierzyciela.
Art. 66y. [ Zwolnienie państwa obcego od kosztów egzekucyjnych ]
§ 1. W postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na wniosek obcego państwa o
wszczęcie egzekucji nie pobiera się kosztów egzekucyjnych od tego państwa.
§ 2. Przepis § 1 nie dotyczy wierzyciela.
Art. 66z. [ Stosowanie przepisów do zabezpieczenia należności pieniężnej ]
Przepisy Art. 66n–66y stosuje się odpowiednio do wniosku obcego państwa o
dokonanie zabezpieczenia należności pieniężnej.
DZIAŁ II
EGZEKUCJA NALEŻNOŚCI PIENIĘŻNYCH
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 67. [ Zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego ]
§ 1. Z zastrzeżeniem Art. 68 § 1, podstawę zastosowania środków egzekucyjnych, o
których mowa w Art. 1a pkt 12 lit. a), stanowi zawiadomienie o zajęciu prawa
majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej wierzytelności albo protokół
zajęcia prawa majątkowego, albo protokół zajęcia i odbioru ruchomości, albo
protokół odbioru dokumentu, sporządzone według wzoru określonego w drodze
rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Określając wzór, minister uwzględni uwarunkowania wynikające z elektronicznego
przetwarzania danych zawartych w tym zawiadomieniu lub protokołach.
§ 2. Zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej
wierzytelności zawiera:
1) oznaczenie zobowiązanego, wierzyciela i organu egzekucyjnego,
2) oznaczenie dłużnika zajętej wierzytelności,
3) określenie stosowanego środka egzekucyjnego,
4) numer tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę do zajęcia,
5) kwotę należności, okres, za który należność została ustalona lub określona,
termin płatności należności, rodzaj i stopę odsetek z tytułu niezapłacenia
należności w terminie oraz kwotę odsetek naliczonych do dnia wystawienia
zawiadomienia,
6) kwotę należnych kosztów egzekucyjnych,
7) wezwanie dłużnika zajętej wierzytelności do realizacji zajęcia lub
powiadomienia organu egzekucyjnego o przeszkodzie w realizacji zajęcia,
8) pouczenie zobowiązanego i dłużnika zajętej wierzytelności o skutkach zajęcia,
9) datę wystawienia zawiadomienia, podpis z podaniem imienia, nazwiska i
stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci organu egzekucyjnego.
§ 3. Do protokołu zajęcia prawa majątkowego stosuje się odpowiednio § 4.
§ 4. Protokół zajęcia i odbioru ruchomości zawiera treść określoną w § 2 pkt 1,
4–6 i 9 oraz w Art. 53 § 1 pkt 5, a ponadto:
1) wyszczególnienie zajętych ruchomości z podaniem ich ilości, rodzaju jednostki
miary i wartości szacunkowej ruchomości, jeżeli jej oszacowanie nie zostało
zastrzeżone dla biegłego skarbowego,
2) adnotację, które z zajętych ruchomości mogą być sprzedane bezpośrednio po
zajęciu, a także które ruchomości poborca pozostawia pod dozorem zobowiązanego
lub osoby zastępującej zobowiązanego, a które odbiera,
3) pouczenie zobowiązanego o skutkach zajęcia ruchomości i przysługującym mu
prawie zaskarżenia w postaci zgłoszenia zarzutów,
4) pouczenie dozorcy o skutkach przyjęcia ruchomości pod dozór.
§ 5. Protokół odebrania dokumentu zawiera treść określoną w § 2 pkt 1, 4–6 i 9 i
§ 4 pkt 3 oraz w Art. 53 § 1 pkt 1, 2 i 4–6, a ponadto:
1) oznaczenie lub opis odebranego dokumentu,
2) wartość szacunkową prawa majątkowego związanego z tym dokumentem.
Art. 67a. [ Wyjaśnienia zobowiązanego ]
§ 1. Organ egzekucyjny może z mocy samego zajęcia wierzytelności lub innego
prawa majątkowego albo ruchomości wykonywać wszelkie prawa zobowiązanego w
zakresie niezbędnym do prowadzenia egzekucji.
§ 2. Zobowiązany udziela organowi egzekucyjnemu wszelkich wyjaśnień, potrzebnych
do dochodzenia należności pieniężnej.
Art. 67b. [ Oszacowanie wartości nieruchomości ]
O ile dalsze przepisy nie stanowią inaczej, organ egzekucyjny zwraca się do
biegłego skarbowego o oszacowanie wartości zajętej ruchomości lub prawa
majątkowego.
Art. 67c. [ Uprawnienia do oszacowania nieruchomości ]
§ 1. Uprawnienia do oszacowania wartości ruchomości lub prawa majątkowego
zobowiązanego mogą być nadane osobie, która:
1) korzysta w pełni z praw publicznych,
2) posiada:
a) dyplom ukończenia wyższej, średniej lub zasadniczej szkoły o profilu
technicznym lub artystycznym lub dyplom mistrza, w zawodzie lub kierunku
odpowiadającym rodzajowi majątku, którego wartość podlega oszacowaniu,
b) opinię właściwego stowarzyszenia, organizacji zawodowej, szkoły wyższej lub
innej instytucji stwierdzającej posiadanie przez tę osobę teoretycznych i
praktycznych wiadomości w danej gałęzi techniki, sztuki, rzemiosła, a także
innych umiejętności niezbędnych do oszacowania wartości majątku.
§ 2. Z wnioskiem o nadanie uprawnień do szacowania wartości majątku
zobowiązanego kandydat na biegłego skarbowego występuje do dyrektora izby
skarbowej.
§ 3. Do wniosku, o którym mowa w § 2, dołącza się:
1) uwierzytelniony odpis dokumentu oraz opinię, o których mowa w § 1 pkt 2,
2) informację określającą zakres uprawnień, o które kandydat się ubiega,
3) dokumenty stwierdzające tożsamość kandydata oraz jego niekaralność,
4) opinię zakładu pracy, jeżeli kandydat jest pracownikiem.
§ 4. Na postanowienie dyrektora izby skarbowej, odmawiające dokonania wpisu na
listę biegłych skarbowych, przysługuje zażalenie.
§ 5. Podstawę do podjęcia czynności biegłego skarbowego stanowi wpis kandydata
na listę prowadzoną przez izbę skarbową.
§ 6. W prowadzonej przez izbę skarbową liście biegłych skarbowych uwzględnia
się:
1) imię i nazwisko biegłego skarbowego i jego adres zamieszkania,
2) zakres przyznanych uprawnień,
3) termin wpisania na listę,
4) wzór uwierzytelnionego podpisu biegłego skarbowego.
§ 7. Lista biegłych skarbowych jest prowadzona według wzoru określonego przez
ministra właściwego do spraw finansów publicznych, dostosowanego do techniki
informatycznej.
§ 8. Lista biegłych skarbowych jest dostępna dla zainteresowanych w siedzibie
odpowiedniej izby skarbowej.
§ 9. W styczniu każdego roku izba skarbowa przekazuje ministrowi właściwemu do
spraw finansów publicznych listę biegłych skarbowych, a także zawiadamia
niezwłocznie o każdym przypadku wpisania lub wykreślenia z listy biegłego
skarbowego.
§ 10. Skreślenie z listy biegłych skarbowych następuje:
1) na własną prośbę,
2) w przypadku:
a) pozbawienia praw publicznych lub utraty innych warunków do pełnienia tej
funkcji albo stwierdzenia, że z chwilą dokonania wpisu na listę biegły skarbowy
warunkom tym nie odpowiadał i nadal nie odpowiada,
b) śmierci biegłego skarbowego,
c) stwierdzenia nienależytego wykonywania funkcji biegłego skarbowego.
§ 11. Na postanowienie dyrektora izby skarbowej w sprawie skreślenia biegłego
skarbowego z listy biegłych skarbowych przysługuje zażalenie.
§ 12. Biegły skarbowy może odmówić dokonania szacunku wartości majątku
zobowiązanego znajdującego się na terenie działania izby skarbowej, na listę
której został wpisany, tylko z ważnych przyczyn.
§ 13. Biegły skarbowy, wydając opinię, używa tytułu biegłego skarbowego z
oznaczeniem izby skarbowej, na listę której został wpisany.
§ 14. Biegły skarbowy jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić izbę skarbową o:
1) każdej zmianie swojego adresu,
2) zamierzonej przerwie w wykonywaniu czynności biegłego skarbowego przez okres
dłuższy niż 3 miesiące.
§ 15. Biegłemu skarbowemu za oszacowanie wartości ruchomości lub prawa
majątkowego zobowiązanego przysługuje wynagrodzenie zgodne z zakresem wykonanej
pracy w wysokości określonej przez ministra właściwego do spraw finansów
publicznych w drodze rozporządzenia. Określając wysokość wynagrodzenia, minister
uwzględnia rodzaj i czas pracy oraz wysokość poniesionych przez biegłego
skarbowego wydatków związanych z oszacowaniem wartości ruchomości lub prawa
majątkowego.
Art. 67d. [ Zawiadomienie o terminie oszacowania ]
§ 1. Organ egzekucyjny zawiadamia zobowiązanego o wyznaczonym terminie
oszacowania wartości ruchomości lub prawa majątkowego przez biegłego skarbowego
i przesyła zobowiązanemu odpis protokołu oszacowania.
§ 2. Jeżeli zobowiązany nie zgadza się z oszacowaniem przez biegłego skarbowego
wartości ruchomości lub prawa majątkowego, może wystąpić do organu egzekucyjnego
z wnioskiem o dokonanie tego oszacowania przez biegłego sądowego.
§ 3. Jeżeli wartość zajętej ruchomości lub prawa majątkowego oszacowana przez
biegłego sądowego nie różni się co najmniej o 25% od wartości oszacowanej przez
biegłego skarbowego, koszty oszacowania przez biegłego sądowego ponosi
zobowiązany.
§ 4. Wniesienie przez zobowiązanego wniosku, o którym mowa w § 2, wstrzymuje
sprzedaż zajętych rzeczy.
Art. 68. [ Pokwitowanie ]
§ 1. Jeżeli zobowiązany na wezwanie poborcy skarbowego płaci dochodzoną
należność pieniężną, poborca wystawia pokwitowanie odbioru pieniędzy.
Pokwitowanie to wywiera ten sam skutek prawny, co pokwitowanie wierzyciela. Za
pokwitowaną należność pieniężną organ egzekucyjny ponosi odpowiedzialność wobec
wierzyciela.
§ 2. Do czynności egzekucyjnych, o których mowa w § 1, nie stosuje się przepisów
Art. 53.
§ 3. W przypadku odebrania pieniędzy w wyniku przeszukania pomieszczeń i
schowków, środków transportu oraz odzieży, teczek, waliz i podobnych przedmiotów
stosuje się odpowiednio przepis § 1.
Art. 68a. [ Wpłata dłużnika ]
Wpłata dokonana przez dłużnika zajętej wierzytelności do organu egzekucyjnego
wywiera ten sam skutek, co wpłata dokonana przez zobowiązanego do rąk
wierzyciela.
Art. 68b. [ Stwierdzenie nabycia prawa ]
§ 1. Stwierdzenie nabycia w postępowaniu egzekucyjnym praw własności lub innych
praw albo ruchomości następuje w drodze postanowienia.
§ 2. Postanowienie, o którym mowa w § 1, organ egzekucyjny wydaje na żądanie
nabywcy, a jeżeli do wykonywania praw lub dysponowania ruchomościami niezbędne
jest posiadanie dowodu nabycia – z urzędu.
Art. 68c. [ Nabycie papierów wartościowych ]
Nabycie w drodze egzekucji papierów wartościowych wystawionych za granicą oraz
kuponów od takich papierów, a także udziałów i akcji w spółkach lub
przedsiębiorstwach mających siedzibę za granicą, jednostek uczestnictwa w
funduszach inwestycyjnych i powierniczych mających siedzibę za granicą oraz
innych praw o podobnym charakterze, nie wymaga zezwolenia dewizowego określonego
w odrębnych przepisach.
Art. 68d. [ Zwolnienie od obciążeń ]
Prawa majątkowe i ruchomości nabyte w postępowaniu egzekucyjnym są wolne od
obciążeń.
Art. 69. [ Obowiązek uiszczenia należności przez jednostkę budżetową ]
§ 1. Gdy zobowiązanym do uiszczenia należności pieniężnej jest państwowa
jednostka budżetowa, wierzyciel w celu otrzymania tej należności składa tytuł
wykonawczy bezpośrednio tej państwowej jednostce, z której działalnością wiąże
się egzekwowana należność. Jednostka ta jest obowiązana bezzwłocznie należność
uiścić. Jeżeli należność nie zostanie uiszczona w terminie 7 dni od dnia
złożenia tytułu wykonawczego, jednostka nadrzędna zobowiązanego, na wniosek
wierzyciela, zarządza pokrycie należności ze środków zobowiązanego.
§ 2. W zakresie zarządzenia, o którym mowa w § 1, jednostce nadrzędnej
przysługują uprawnienia jednostki budżetowej do dysponowania środkami
zgromadzonymi na jej rachunku.
§ 3. Przepis § 1 nie ma zastosowania do należności z tytułu składek na
ubezpieczenie społeczne, zobowiązań podatkowych oraz należności, o których mowa
w Art. 2 § 1 pkt 1c.
Art. 70. [ Odsetki ]
§ 1. Dłużnik zajętej wierzytelności jest obowiązany do naliczenia odsetek z
tytułu niezapłacenia należności w terminie, należnych od następnego dnia po dniu
wystawienia przez organ egzekucyjny zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub
prawa majątkowego do dnia przekazania organowi egzekucyjnemu środków pieniężnych
uzyskanych z zajęcia, z zastrzeżeniem § 2.
§ 2. Jeżeli dłużnik zajętej wierzytelności przekazuje organowi egzekucyjnemu
środki pieniężne za pośrednictwem rachunku bankowego, nalicza odsetki, o których
mowa w § 1, do dnia obciążenia rachunku bankowego zobowiązanego przekazywaną
kwotą.
§ 3. Organ egzekucyjny w okresie realizacji zajęcia jest obowiązany powiadamiać
dłużnika zajętej wierzytelności o każdorazowej zmianie stawki odsetek z tytułu
niezapłacenia należności w terminie.
§ 4. Dłużnik zajętej wierzytelności nie odpowiada za nieprawidłowe obliczenie
odsetek, jeżeli organ egzekucyjny nie powiadomił go w porę o zmianie, o której
mowa w § 3.
§ 5. Przepisy § 1–4 stosuje się do dłużników zajętej wierzytelności obowiązanych
do prowadzenia ksiąg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej.
Art. 70a. [ Kolejność zaspokojenia ]
§ 1. Jeżeli rzecz lub prawo majątkowe, do których skierowano egzekucję, zostały
obciążone hipoteką lub zastawem, organ egzekucyjny ustala kolejność zaspokojenia
dochodzonej należności pieniężnej. W przypadku stwierdzenia, że przed dochodzoną
należnością pieniężną podlegają zaspokojeniu inne wierzytelności zabezpieczone
hipoteką lub zastawem, organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie
wstrzymania czynności egzekucyjnych podjętych w stosunku do zajętych rzeczy lub
praw majątkowych.
§ 2. Jeżeli hipoteki lub zastawy ustanowione dla zabezpieczenia wierzytelności
podlegających zaspokojeniu przed dochodzoną należnością pieniężną wygasną bez
przeniesienia własności zajętych rzeczy lub praw majątkowych, organ egzekucyjny
podejmuje wstrzymane czynności egzekucyjne.
Art. 70b. [ Wstrzymanie realizacji zajęcia ]
§ 1. Jeżeli dłużnikowi zajętej wierzytelności jest wiadome, że zajęta
wierzytelność lub inne prawo majątkowe obciążone zostały zastawem rejestrowym,
wstrzymuje realizację zajęcia, z zastrzeżeniem § 2, i powiadamia o tym
niezwłocznie organ egzekucyjny.
§ 2. Jeżeli należności pieniężnej dochodzonej przez organ egzekucyjny
przysługuje wcześniejsza kolejność zaspokojenia niż wierzytelności
zabezpieczonej zastawem rejestrowym, organ egzekucyjny powiadamia o tym dłużnika
zajętej wierzytelności, który niezwłocznie podejmuje wstrzymaną realizację
zajęcia.
Art. 71. [ Nakazanie wyjawienia majątku ]
§ 1. Jeżeli egzekucja administracyjna należności pieniężnych staje się
bezskuteczna, organ egzekucyjny lub wierzyciel może zwrócić się do sądu o
nakazanie zobowiązanemu wyjawienia majątku, zgodnie z przepisami Kodeksu
postępowania cywilnego.
§ 2. O nakazanie wyjawienia przez zobowiązanego majątku można zwrócić się także
przed wszczęciem egzekucji administracyjnej lub w toku tej egzekucji, jeżeli
zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że egzekwowana należność pieniężna nie
będzie mogła być zaspokojona ze znanego majątku zobowiązanego ani też z jego
wynagrodzenia za pracę lub z przypadających mu okresowo świadczeń za okres 6
miesięcy.
§ 3. Podstawą żądania nakazania wyjawienia przez zobowiązanego majątku jest
tytuł wykonawczy, o którym mowa w Art. 27, albo zarządzenie zabezpieczenia
wydane na podstawie przepisów działu IV.
Art. 71a. [ Kontrola realizacji środka egzekucyjnego ]
§ 1. Organy egzekucyjne uprawnione są do przeprowadzania u dłużników zajętej
wierzytelności, z wyłączeniem banków, kontroli prawidłowości realizacji
zastosowanego środka egzekucyjnego, z zastrzeżeniem § 2.
§ 2. Jeżeli środek egzekucyjny zastosowany został przez organ egzekucyjny, o
którym mowa w Art. 19 § 3–5 i 7–8, kontrolę prawidłowości realizacji
zastosowanego środka egzekucyjnego przeprowadza, z urzędu lub na wniosek tego
organu, naczelnik urzędu skarbowego.
§ 3. Udostępnienie organowi egzekucyjnemu dokumentów i informacji niezbędnych do
przeprowadzenia kontroli prawidłowości realizacji zastosowanego środka
egzekucyjnego nie narusza obowiązku zachowania przez dłużników zajętej
wierzytelności tajemnicy określonej w odrębnych przepisach.
§ 4. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności dłużnika zajętej
wierzytelności lub osoby odpowiedzialnej za realizację zajęcia.
§ 5. Osoba dokonująca czynności kontrolnych obowiązana jest okazać pisemne
upoważnienie naczelnika urzędu skarbowego do dokonywania tych czynności.
§ 6. Kopię protokołu z czynności kontrolnych doręcza się dłużnikowi zajętej
wierzytelności lub osobie odpowiedzialnej za realizację zajęcia.
§ 7. Jeżeli dłużnik zajętej wierzytelności nie zgadza się z ustaleniami
zawartymi w protokole, może zgłosić niezwłocznie do protokołu odpowiednie
wyjaśnienia lub zastrzeżenia albo w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia
przedłożyć je w formie pisemnej.
§ 8. Przepisy § 1–7 stosuje się odpowiednio do zobowiązanego.
§ 9. Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzono, że dłużnik zajętej wierzytelności
bezpodstawnie uchyla się od przekazania zajętej wierzytelności albo części
wierzytelności organowi egzekucyjnemu, organ ten wydaje postanowienie, w którym
określa wysokość nieprzekazanej kwoty. Na postanowienie w sprawie wysokości
nieprzekazanej kwoty przysługuje zażalenie.
Art. 71b. [ Tryb ściągnięcia zajętej wierzytelności ]
Jeżeli dłużnik zajętej wierzytelności bezpodstawnie uchyla się od przekazania
zajętej wierzytelności albo części wierzytelności organowi egzekucyjnemu, zajęta
wierzytelność albo część wierzytelności może być ściągnięta od dłużnika zajętej
wierzytelności w trybie egzekucji administracyjnej. Podstawą wystawienia tytułu
wykonawczego jest postanowienie, o którym mowa w Art. 71a § 9. Tytuł wykonawczy
wystawia organ egzekucyjny, który dokonał u dłużnika zajętej wierzytelności
zajęcia wierzytelności.
Rozdział 2
Egzekucja z wynagrodzenia za pracę
Art. 72. [ Egzekucja z wynagrodzenia za pracę ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wynagrodzenia za pracę przez przesłanie
do pracodawcy zobowiązanego zawiadomienia o zajęciu tej części jego
wynagrodzenia, która nie jest zwolniona spod egzekucji, na pokrycie
egzekwowanych należności pieniężnych wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia
należności w terminie i kosztami egzekucyjnymi. Organ egzekucyjny jednocześnie
wzywa pracodawcę, aby nie wypłacał zajętej części wynagrodzenia zobowiązanemu,
lecz przekazał ją organowi egzekucyjnemu aż do pełnego pokrycia egzekwowanych
należności pieniężnych.
§ 2. Zajęcie wynagrodzenia za pracę jest dokonane z chwilą doręczenia pracodawcy
zawiadomienia o zajęciu, o którym mowa w § 1. Zajęcie to zachowuje moc również w
przypadku zmiany stosunku pracy lub zlecenia, nawiązania nowego stosunku pracy
lub zlecenia z tym samym pracodawcą, a także w przypadku przejęcia pracodawcy
przez innego pracodawcę.
§ 3. W stosunku do egzekwowanej należności pieniężnej nieważne są rozporządzenia
wynagrodzeniem przekraczające część wolną od zajęcia, dokonane po jego zajęciu,
a także przed tym zajęciem, jeżeli są wymagalne po zajęciu.
§ 4. Jednocześnie z przesłaniem zawiadomienia, o którym mowa w § 1, organ
egzekucyjny:
1) zawiadamia zobowiązanego o zajęciu jego wynagrodzenia za pracę, doręczając mu
odpis tytułu wykonawczego, o ile nie został wcześniej doręczony, i odpis
wezwania przesłanego do pracodawcy, pouczając ponadto zobowiązanego, że nie może
odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w
żaden inny sposób,
2) wzywa pracodawcę, aby:
a) w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia złożył za okres 3 miesięcy
poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie, zestawienie otrzymanego w
tym czasie wynagrodzenia zobowiązanego z wyszczególnieniem wszystkich jego
składników,
b) składał, w przypadku zaistnienia przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za
pracę, oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podał, czy inne
osoby roszczą sobie prawa do zajętego wynagrodzenia, czy i w jakim sądzie toczy
się sprawa o to wynagrodzenie oraz czy i o jakie roszczenia została skierowana
do tego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli,
3) poucza pracodawcę o określonych w Art. 71b, Art. 168c i Art. 168e skutkach
niestosowania się do wezwań, o których mowa w pkt 1 i 2.
Art. 73. [ Uprzednie zajęcie wynagrodzenia za pracę ]
Jeżeli wynagrodzenie za pracę zostało uprzednio zajęte przez inny organ
egzekucyjny, pracodawca niezwłocznie zawiadamia o tym właściwe organy
egzekucyjne.
Art. 74.
(skreślony).
Art. 75. [ Zaprzestanie pracy przez zobowiązanego ]
§ 1. Jeżeli w czasie prowadzenia egzekucji z wynagrodzenia za pracę zobowiązany
przestał pracować u pracodawcy, u którego dokonano zajęcia wynagrodzenia,
pracodawca ten niezwłocznie zawiadamia o tym organ egzekucyjny oraz we wzmiance
o zajęciu wynagrodzenia w wydanym zobowiązanemu świadectwie pracy wskazuje organ
egzekucyjny, numer sprawy egzekucyjnej i wysokość potrąconych już kwot.
§ 2. Jeżeli nowe miejsce pracy zobowiązanego jest znane dotychczasowemu
pracodawcy, pracodawca ten przesyła niezwłocznie dokumenty dotyczące zajęcia
wynagrodzenia zobowiązanego nowemu pracodawcy i zawiadamia o tym organ
egzekucyjny. Doręczenie tych dokumentów nowemu pracodawcy ma skutki prawne
zajęcia wynagrodzenia zobowiązanego u tego pracodawcy.
§ 3. Nowy pracodawca, któremu zobowiązany przedstawił świadectwo pracy ze
wzmianką o zajęciu wynagrodzenia, zawiadamia niezwłocznie o zatrudnieniu dawnego
pracodawcę oraz organ egzekucyjny.
Art. 76.
(skreślony).
Art. 77.
(skreślony).
Art. 78.
(skreślony).
Rozdział 3
Egzekucja ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz z ubezpieczenia
społecznego
Art. 79. [ Zajęcie świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego
oraz z ubezpieczenia społecznego zobowiązanego, zwanych dalej „świadczeniami”,
przez przesłanie do właściwego do spraw wypłaty zobowiązanemu świadczeń organu
rentowego zawiadomienia o zajęciu tej części przysługujących zobowiązanemu
świadczeń, która nie jest zwolniona spod egzekucji, na pokrycie egzekwowanych
należności pieniężnych wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia należności w
terminie i kosztami egzekucyjnymi. Organ egzekucyjny jednocześnie wzywa organ
rentowy, aby nie wypłacał zajętej części świadczenia zobowiązanemu, lecz
przekazał ją organowi egzekucyjnemu aż do pełnego pokrycia egzekwowanych
należności pieniężnych.
§ 2. Zajęcie świadczeń jest dokonane z chwilą doręczenia organowi rentowemu
zawiadomienia o zajęciu. Zajęcie to zachowuje moc również w przypadku zmiany
organu rentowego właściwego do wypłaty świadczeń.
§ 3. W stosunku do egzekwowanej należności pieniężnej nieważne są rozporządzenia
świadczeniami przekraczające część wolną od zajęcia, dokonane po ich zajęciu, a
także przed tym zajęciem, jeżeli są wymagalne po zajęciu.
§ 4. Jednocześnie z przesłaniem zawiadomienia, o którym mowa w § 1, organ
egzekucyjny:
1) zawiadamia zobowiązanego o zajęciu przysługujących mu świadczeń, doręczając
mu odpis tytułu wykonawczego, o ile nie został wcześniej doręczony, i odpis
zawiadomienia przesłanego do organu rentowego, pouczając ponadto zobowiązanego,
że nie może odbierać świadczeń poza częścią wolną od zajęcia, ani rozporządzać
nimi w żaden inny sposób,
2) wzywa organ rentowy, aby:
a) w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia podał wysokość
przysługujących zobowiązanemu miesięcznych świadczeń i zawiadamiał o każdej
zmianie ich wysokości,
b) składał, w przypadku zaistnienia przeszkód do wypłacenia świadczeń,
oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podał, czy inne osoby
roszczą sobie prawa do zajętych świadczeń, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa
o te świadczenia oraz czy i o jakie roszczenia została skierowana do tych
świadczeń egzekucja przez innych wierzycieli,
3) poucza organ rentowy o określonych w Art. 71b, Art. 168c i Art. 168e skutkach
niestosowania się do wezwań, o których mowa w pkt 1 i 2.
§ 5. Przy egzekucji ze świadczeń stosuje się odpowiednio przepisy Art. 73 i 75.
Rozdział 4
Egzekucja z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych
Art. 80. [ Dokonanie egzekucji z rachunku bankowego ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego
przez przesłanie do banku, a jeżeli bank posiada oddziały – do właściwego
oddziału, zawiadomienia o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego z
rachunku bankowego do wysokości egzekwowanej należności pieniężnej wraz z
odsetkami z tytułu niezapłacenia w terminie dochodzonej wierzytelności oraz
kosztami egzekucyjnymi. Organ egzekucyjny jednocześnie wzywa bank, aby bez zgody
organu egzekucyjnego nie dokonywał wypłat z rachunku bankowego do wysokości
zajętej wierzytelności, lecz bezzwłocznie przekazał zajętą kwotę organowi
egzekucyjnemu na pokrycie egzekwowanej należności albo zawiadomił organ
egzekucyjny, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, o przeszkodzie w
dokonaniu wpłaty.
§ 2. Zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego zobowiązanego jest dokonane z
chwilą doręczenia bankowi zawiadomienia o zajęciu, o którym mowa w § 1, i
obejmuje również kwoty, które nie były na rachunku bankowym w chwili zajęcia, a
zostały wpłacone na ten rachunek po dokonaniu zajęcia.
§ 3. Jednocześnie z przesłaniem zawiadomienia, o którym mowa w § 1, organ
egzekucyjny zawiadamia zobowiązanego o zajęciu jego wierzytelności z rachunku
bankowego, doręczając mu odpis tytułu wykonawczego, o ile nie został wcześniej
doręczony, i odpis zawiadomienia skierowanego do banku o zakazie wypłaty zajętej
kwoty z rachunku bankowego bez zgody organu egzekucyjnego.
Art. 81. [ Skuteczność zajęcia wierzytelności ]
§ 1. Zajęcie wierzytelności jest skuteczne w odniesieniu do rachunków bankowych
zobowiązanego prowadzonych przez bank, niezależnie od tego, czy organ
egzekucyjny wskazał w zawiadomieniu, o którym mowa w Art. 80 § 1, numery tych
rachunków.
§ 2. Jeżeli zobowiązanym jest jednostka budżetowa, zajęciu podlega wyłącznie
rachunek wydatków.
§ 3. Jeżeli wierzytelności z innych rodzajów rachunków bankowych zobowiązanego
niż lokata terminowa, nie pokrywają dochodzonej należności, bank realizuje
zajęcie wierzytelności z rachunku tej lokaty w ostatniej kolejności.
§ 4. Wynikający z zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego zakaz wypłat z
tego rachunku bez zgody organu egzekucyjnego nie dotyczy wypłat na bieżące
wynagrodzenia za pracę oraz na zasądzone alimenty i renty o charakterze
alimentacyjnym zasądzone tytułem odszkodowania. Wypłata na wynagrodzenia za
pracę może nastąpić po złożeniu bankowi odpisu listy płac lub innego
wiarygodnego dowodu, a wypłata alimentów lub renty o charakterze alimentacyjnym
– tytułu stwierdzającego obowiązek zobowiązanego do płacenia alimentów lub
renty. Bank dokonuje wypłat alimentów lub renty do rąk osoby uprawnionej do tych
świadczeń.
§ 5. Przepis § 4 stosuje się również do podatku dochodowego od osób fizycznych
oraz składek na ubezpieczenie społeczne, należnych od dokonywanych wypłat na
bieżące wynagrodzenia.
Art. 82. [ Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej ]
W przypadku zbiegu kilku egzekucji administracyjnych lub zbiegu egzekucji
administracyjnej i sądowej do tej samej wierzytelności z rachunku bankowego
zobowiązanego, jeżeli kwoty znajdujące się na rachunku bankowym nie wystarczają
na pokrycie wszystkich egzekwowanych należności, bank obowiązany jest wstrzymać
wypłaty z tego rachunku do wysokości należności pieniężnych, na rzecz których
zajęcie nastąpiło, oraz niezwłocznie zawiadomić o tym właściwe organy
egzekucyjne. Przepisy Art. 81 § 4–5 stosuje się odpowiednio.
Art. 83.
(skreślony).
Art. 84. [ Egzekucja z wierzytelności związanej z dokumentem ]
§ 1. Jeżeli przed zajęciem wierzytelności z rachunku bankowego zobowiązanego w
trybie Art. 80 zostanie ujawniony dokument potwierdzający posiadanie rachunku
bankowego, zwany dalej „dokumentem”, organ egzekucyjny dokonuje zajęcia
wierzytelności z rachunku bankowego związanego z tym dokumentem przez wpisanie
jej do protokołu zajęcia.
§ 2. W protokole, o którym mowa w § 1, organ egzekucyjny podaje wysokość
egzekwowanej należności pieniężnej wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia
należności w terminie i kosztami egzekucyjnymi.
§ 3. Zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego związanego z dokumentem jest
skuteczne wobec zobowiązanego z chwilą podpisania przez poborcę skarbowego
protokołu zajęcia, o którym mowa w § 1.
§ 4. Organ egzekucyjny zawiadamia niezwłocznie zobowiązanego o zajęciu jego
wierzytelności w części, w jakiej nie została zwolniona spod egzekucji,
doręczając mu odpis tytułu wykonawczego oraz odpis protokołu zajęcia
wierzytelności z rachunku bankowego związanego z dokumentem. Jednocześnie organ
egzekucyjny poucza zobowiązanego, że nie może realizować zajętej wierzytelności
poza częścią wolną od egzekucji ani rozporządzać nią w żaden inny sposób.
§ 5. Niezależnie od zawiadomienia, o którym mowa w § 4, organ egzekucyjny
przesyła do banku zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej z rachunku
bankowego. Przepisy Art. 80 stosuje się odpowiednio.
Art. 85. [ Odbiór dokumentu ]
§ 1. Jeżeli dokument jest tego rodzaju, że bez jego okazania zobowiązany nie
może realizować wierzytelności z rachunku bankowego, organ egzekucyjny dokonuje
zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego związanego z tym dokumentem przez
jego odbiór.
§ 2. Organ egzekucyjny potwierdza odbiór dokumentu protokołem odbioru dokumentu.
Przepisy Art. 84 § 2–4 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Niezależnie od zajęcia, o którym mowa w § 1, organ egzekucyjny przesyła do
banku zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej z rachunku bankowego.
Przepisy Art. 80 stosuje się odpowiednio.
Art. 86. [ Pouczenie o umorzeniu dokumentu ]
§ 1. Organ egzekucyjny poucza wierzyciela, żeby w terminie 14 dni od dnia
zajęcia, o którym mowa w Art. 85 § 1, wystąpił do sądu o umorzenie dokumentu i
zawiadomił o tym właściwy oddział banku przez doręczenie mu w tym samym terminie
odpisu złożonego do sądu wniosku w sprawie wszczęcia postępowania o umorzenie
dokumentu.
§ 2. W przypadku nieotrzymania zawiadomienia o wszczęciu postępowania o
umorzenie dokumentu właściwy oddział banku, po upływie 21 dni od dnia doręczenia
zawiadomienia o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego, odwołuje
wstrzymanie wypłat z tego rachunku, o czym zawiadamia posiadacza rachunku.
§ 3. Sąd rozpatruje wniosek o umorzenie dokumentu na zasadach i w trybie
przewidzianych w przepisach o umarzaniu utraconych dokumentów. W postępowaniu w
sprawie umorzenia dokumentu nie mogą być zgłaszane zarzuty dotyczące zasadności
roszczenia wierzyciela. Koszty postępowania obciążają właściciela dokumentu. Sąd
przesyła właściwemu oddziałowi banku wypis prawomocnego postanowienia w sprawie
umorzenia dokumentu.
§ 4. W przypadku umorzenia dokumentu, właściwy oddział banku wystawia w jego
miejsce nowy, aktualny dokument, który wydaje właścicielowi. W przypadku
nieuwzględnienia wniosku o umorzenie dokumentu, właściwy oddział banku
niezwłocznie odwołuje wstrzymanie wypłat z rachunku bankowego i zawiadamia o tym
właściciela.
Art. 86a. [ Wstrzymanie wypłat ]
§ 1. Wskutek zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego, bank wstrzymuje
wszelkie wypłaty z zajętego rachunku i niezwłocznie zawiadamia o zajęciu
wierzytelności z rachunku bankowego inne oddziały banku, inne banki, placówki
pocztowe i inne podmioty uprawnione do dokonywania wypłat zobowiązanemu z
zajętego rachunku. Zajęcie nie dotyczy kwot wolnych od egzekucji.
§ 2. Inne banki, placówki pocztowe i inne podmioty uprawnione do dokonywania
wypłat, o których mowa w § 1, po zawiadomieniu ich o zajęciu, ponoszą względem
wierzyciela odpowiedzialność za dokonane wypłaty.
§ 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw łączności i Ministrem Sprawiedliwości określi, w drodze
rozporządzenia, tryb zawiadamiania oddziałów banków, placówek pocztowych i
innych podmiotów uprawnionych do dokonywania wypłat z zajętego rachunku w
postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zapewniający prawidłowe orzekanie o
ich odpowiedzialności za dokonane wypłaty.
Art. 87. [ Egzekucja z wkładów oszczędnościowych ]
Przepisy dotyczące egzekucji z rachunków bankowych i wierzytelności z rachunku
bankowego związanego z dokumentem stosuje się odpowiednio w egzekucji z wkładów
oszczędnościowych gromadzonych w spółdzielczych kasach
oszczędnościowo-kredytowych.
Art. 88.
(skreślony).
Rozdział 5
Egzekucja z innych wierzytelności pieniężnych i innych praw majątkowych
Oddział 1
Egzekucja z innych wierzytelności pieniężnych
Art. 89. [ Zajęcie innych wierzytelności pieniężnych ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wierzytelności pieniężnej innej, niż
określona w Art. 72–85, przez przesłanie do dłużnika zobowiązanego zawiadomienia
o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego i jednocześnie wzywa dłużnika
zajętej wierzytelności, aby należnej od niego kwoty do wysokości egzekwowanej
należności wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia należności w terminie i
kosztami egzekucyjnymi bez zgody organu egzekucyjnego nie uiszczał
zobowiązanemu, lecz należną kwotę przekazał organowi egzekucyjnemu na pokrycie
należności.
§ 2. Zajęcie wierzytelności jest dokonane z chwilą doręczenia dłużnikowi zajętej
wierzytelności zawiadomienia o zajęciu, o którym mowa w § 1. Zajęcie
wierzytelności z tytułu dostaw, robót i usług dotyczy również wierzytelności,
które nie istniały w chwili zajęcia, a powstaną po dokonaniu zajęcia z tytułu
tych dostaw, robót i usług.
§ 3. Jednocześnie z przesłaniem zawiadomienia, o którym mowa w § 1, organ
egzekucyjny:
1) wzywa dłużnika zajętej wierzytelności, aby w terminie 7 dni od dnia
doręczenia zawiadomienia złożył oświadczenie dotyczące tego, czy:
a) uznaje zajętą wierzytelność zobowiązanego,
b) przekaże organowi egzekucyjnemu z zajętej wierzytelności kwoty na pokrycie
należności lub z jakiego powodu odmawia tego przekazania,
c) – i w jakim sądzie lub przed jakim organem toczy się albo toczyła się sprawa
o zajętą wierzytelność,
2) zawiadamia zobowiązanego, że nie wolno mu zajętej kwoty odebrać ani też
rozporządzać nią lub ustanowionym dla niej zabezpieczeniem,
3) doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego, o ile nie został wcześniej
doręczony, a także odpis wniosku, o którym mowa w Art. 90 § 1.
Art. 90. [ Wpis o zajęciu wierzytelności ]
§ 1. Jeżeli organowi egzekucyjnemu jest wiadomo, że zajęta wierzytelność jest
zabezpieczona przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do
zbioru dokumentów, przesyła on do sądu wniosek o dokonanie w księdze wieczystej
wpisu o zajęciu wierzytelności lub o złożenie tego wniosku do zbioru dokumentów.
Do wniosku organu egzekucyjnego dołącza się odpis tytułu wykonawczego.
§ 2. Jeżeli zajęta wierzytelność należy się zobowiązanemu od organów będących
jednocześnie jednostkami budżetowymi lub zakładami budżetowymi albo od funduszy
pozostających w ich zarządzie, za dłużnika zajętej wierzytelności uważa się
organ właściwy do wydania polecenia wypłaty.
Art. 91. [ Uchylanie się od przekazania zajętej kwoty ]
Jeżeli dłużnik zajętej wierzytelności uchyla się od przekazania zajętej kwoty
organowi egzekucyjnemu, mimo że wierzytelność została przez niego uznana i jest
wymagalna, stosuje się odpowiednio przepisy Art. 71b.
Art. 92. [ Egzekucja z kwot będących przedmiotem krajowych przekazów pocztowych
]
W egzekucji z kwot będących przedmiotem krajowych przekazów pocztowych stosuje
się odpowiednio przepisy dotyczące egzekucji z innych wierzytelności
pieniężnych. Za wierzyciela zajętej wierzytelności uważa się w tym przypadku
adresata przekazu, a za dłużnika zajętej wierzytelności – placówkę pocztową,
która obowiązana jest wypłacić kwotę przekazu adresatowi.
Oddział 2
Egzekucja z praw z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach papierów
wartościowych oraz z wierzytelności z rachunków pieniężnych
Art. 93. [ Zajęcie praw z papierów wartościowych ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia praw z papierów wartościowych zapisanych
na rachunku papierów wartościowych oraz wierzytelności z rachunku pieniężnego
zobowiązanego przez przesłanie do podmiotu prowadzącego rachunki papierów
wartościowych lub rachunki pieniężne, zwanego dalej „prowadzącym rachunki”,
zawiadomienia o zajęciu praw z papierów wartościowych oraz wierzytelności z
rachunku pieniężnego zobowiązanego do wysokości dochodzonych należności, o
których mowa w § 2.
§ 2. Organ egzekucyjny wzywa prowadzącego rachunki, aby przekazał organowi
egzekucyjnemu z rachunku pieniężnego zobowiązanego środki do wysokości
egzekwowanej należności wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia należności w
terminie i kosztami egzekucyjnymi, a jeżeli środki na rachunku pieniężnym nie są
wystarczające do pokrycia egzekwowanych kwot, aby dokonał na żądanie organu
egzekucyjnego sprzedaży zajętych papierów wartościowych i uzyskaną ze sprzedaży
kwotę wpłacił organowi egzekucyjnemu albo zawiadomił ten organ w terminie 7 dni
od dnia doręczenia zawiadomienia o przeszkodzie w dokonaniu realizacji zajęcia,
w tym również o nieprowadzeniu rachunku pieniężnego lub rachunku papierów
wartościowych zobowiązanego.
§ 3. Zajęcie praw z papierów wartościowych i wierzytelności z rachunku
pieniężnego jest dokonane z chwilą doręczenia prowadzącemu rachunki
zawiadomienia o zajęciu tych praw i obejmuje również prawa i wierzytelności,
które nie zostały zapisane lub nie znajdowały się na rachunkach zobowiązanego w
chwili zajęcia.
§ 4. Zajęcie praw z papierów wartościowych oraz wierzytelności z rachunku
pieniężnego jest skuteczne także wtedy, gdy zawiadomienie, o którym mowa w § 1,
zawiera tylko imię i nazwisko lub firmę oraz adres zobowiązanego.
§ 5. Jednocześnie z przesłaniem zawiadomienia, o którym mowa w § 1, organ
egzekucyjny:
1) zawiadamia zobowiązanego o zajęciu jego praw z papierów wartościowych i
wierzytelności z rachunku pieniężnego, doręczając mu odpis tytułu wykonawczego,
o ile nie został wcześniej doręczony, i odpis zawiadomienia skierowanego do
prowadzącego rachunki o zajęciu praw z papierów wartościowych i wierzytelności z
rachunku pieniężnego, jak również zawiadamia zobowiązanego, że nie wolno mu
zajętymi prawami rozporządzać,
2) wzywa zobowiązanego, aby w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, o
którym mowa w pkt 1, poinformował organ egzekucyjny, w jakiej kolejności i po
jakiej cenie papiery wartościowe mają być zbywane.
§ 6. W przypadku, o którym mowa w § 5 pkt 2, organ egzekucyjny wystawia zlecenie
sprzedaży papierów wartościowych stosownie do dyspozycji zobowiązanego.
§ 7. Jeżeli zobowiązany w wyznaczonym terminie nie wskazał ceny lub kolejności
zbycia papierów wartościowych lub jeżeli w terminie 5 kolejnych dni
transakcyjnych sprzedaż papierów wartościowych zgodnie z dyspozycją
zobowiązanego nie dojdzie do skutku, organ egzekucyjny wystawia zlecenie
sprzedaży papierów wartościowych po cenie umożliwiającej realizację zlecenia na
rynku regulowanym.
§ 8. Organ egzekucyjny ustala zakres i kolejność sprzedaży papierów
wartościowych na podstawie notowań giełdowych z dnia poprzedzającego dzień
zlecenia ich sprzedaży.
§ 9. W pierwszej kolejności sprzedaży podlegają papiery wartościowe, których
ceny w dniu poprzedzającym dzień zlecenia sprzedaży zapewniały najwyższy dochód
lub najniższą stratę liczoną w stosunku do wartości nominalnej tych papierów.
§ 10. Jeżeli w pierwszym dniu transakcyjnym po upływie okresu, o którym mowa w §
7, sprzedaż papierów wartościowych nie dojdzie do skutku lub uzyskana ze
sprzedaży kwota nie wystarcza na pokrycie dochodzonych należności, organ
egzekucyjny zleca dokonanie sprzedaży uzupełniających, stosując zasady określone
w § 8 i 9.
Art. 94. [ Zajęcie papierów zapisanych na rachunku papierów wartościowych ]
§ 1. Do zajęcia papierów zapisanych na rachunku papierów wartościowych, lecz
niebędących przedmiotem obrotu na rynku giełdowym lub regulowanym rynku
pozagiełdowym, stosuje się odpowiednio przepisy Art. 93 § 1, 3–4 i § 5 pkt 1.
§ 2. Po otrzymaniu zawiadomienia o zajęciu papierów wartościowych, o których
mowa w § 1, prowadzący rachunki niezwłocznie przesyła organowi egzekucyjnemu
wyciąg z rachunków zobowiązanego.
§ 3. Sprzedaż papierów wartościowych, o których mowa w § 1, następuje na rzecz
osób fizycznych w trybie przepisów działu II rozdziału 6 oddziału 2.
Art. 94a. [ Zapis papierów wartościowych ]
Prowadzący rachunki dokonuje zapisu papierów wartościowych nabywcy na jego
rachunku papierów wartościowych na podstawie postanowienia, o którym mowa w Art.
68b.
Art. 94b. [ Wypłata zajętych kwot ]
W przypadku dokonania przez prowadzącego rachunki wypłaty zobowiązanemu zajętych
kwot lub kwot uzyskanych ze sprzedaży zajętych praw z papierów wartościowych
albo wykonania rozporządzeń zobowiązanego powodujących nieskuteczność
prowadzonej egzekucji, stosuje się odpowiednio przepis Art. 71b.
Art. 94c. [ Zawiadomienie o uprzednim zajęciu praw z papierów wartościowych ]
Jeżeli zajęte prawa z papierów wartościowych zobowiązanego i wierzytelności z
rachunku pieniężnego zostały uprzednio zajęte przez inny organ egzekucyjny,
prowadzący rachunki niezwłocznie zawiadamia o tym właściwe organy egzekucyjne.
Oddział 3
Egzekucja z papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów
wartościowych
Art. 95. [ Zajęcie papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów
wartościowych ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia papierów wartościowych niezapisanych na
rachunku papierów wartościowych przez odbiór dokumentu, którego posiadanie jest
koniecznym warunkiem wykonywania prawa z tych papierów. Przepisy Art. 84 § 2–4
stosuje się odpowiednio.
§ 2. Zajęte papiery wartościowe niezapisane na rachunku papierów wartościowych
organ egzekucyjny przekazuje do sprzedaży podmiotowi posiadającemu zezwolenie
Komisji Papierów Wartościowych i Giełd na podejmowanie czynności związanych z
obrotem takimi papierami, a w przypadku jego braku lub gdy sprzedaż w tym trybie
wiązałaby się z poniesieniem zbyt dużych kosztów, sprzedaje je w trybie
określonym przepisami działu II rozdziału 6 oddziału 2.
§ 3. Zlecając sprzedaż papierów wartościowych podmiotowi, o którym mowa w § 2,
organ egzekucyjny stosuje zasady określone w Art. 93 § 8–9.
§ 4. Jeżeli sprzedaż papierów wartościowych zobowiązanego następuje w trybie
przepisów działu II rozdziału 6 oddziału 2, a oszacowanie wartości zajętych
papierów wartościowych przez biegłego skarbowego wiązałoby się ze zbyt dużymi
kosztami, organ egzekucyjny, za zgodą zobowiązanego, przyjmuje cenę wywołania w
wysokości ceny nominalnej papierów wartościowych.
Oddział 4
Egzekucja z weksla
Art. 96. [ Zajęcie weksla ]
Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia weksla, w rozumieniu ustawy z dnia 28
kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe (Dz. U. Nr 37, poz. 282), przez odbiór weksla,
stosując odpowiednio zasady określone w Art. 84.
Art. 96a. [ Czynności związane z zajęciem weksla ]
Jednocześnie z zajęciem weksla organ egzekucyjny:
1) wzywa trasata, aby należnej od niego sumy wekslowej nie uiszczał prawnemu
posiadaczowi weksla, lecz należną sumę wpłacił w terminie wykupu weksla organowi
egzekucyjnemu,
2) zawiadamia zobowiązanego, że nie wolno mu rozporządzać zajętym wekslem ani
też odebrać od trasata sumy wekslowej.
Art. 96b. [ Wykonywanie praw zobowiązanego ]
§ 1. Organ egzekucyjny może wykonywać wszelkie prawa zobowiązanego w zakresie
realizacji zajętego weksla.
§ 2. Zobowiązany udziela organowi egzekucyjnemu wszelkich wyjaśnień potrzebnych
do dochodzenia praw przeciwko trasatowi.
Art. 96c. [ Sprzedaż weksla ]
Organ egzekucyjny przedstawia weksel do zapłaty w trybie określonym w przepisach
ustawy – Prawo wekslowe lub sprzedaje w trybie określonym przepisami działu II
rozdziału 6 oddziału 2.
Art. 96d. [ Indos weksla ]
§ 1. Jeżeli egzekucja z weksla jest dokonywana w formie sprzedaży, organ
egzekucyjny, z zastrzeżeniem § 2, indosuje weksel na nabywcę. Dokonany przez
organ egzekucyjny indos wywiera skutki indosu wpisanego przez zobowiązanego.
§ 2. Jeżeli na wekslu zostały umieszczone wyrazy „nie na zlecenie” lub inne
zastrzeżenie równoznaczne, organ egzekucyjny może przenieść weksel na nabywcę
tylko w formie i ze skutkami zwykłego przelewu.
Art. 96e. [ Zawiadomienie o uprzedni zajęcie weksla ]
Jeżeli weksel został już uprzednio zajęty przez inny organ egzekucyjny,
zobowiązany niezwłocznie zawiadamia o tym właściwe organy egzekucyjne.
Art. 96f. [ Nieskuteczność egzekucji z weksla ]
§ 1. Jeżeli egzekucja z weksla w trybie określonym w Art. 96c okaże się
nieskuteczna, zajęcie weksla staje się zajęciem wierzytelności zabezpieczonej
wekslem.
§ 2. Do wierzytelności, o której mowa w § 1, stosuje się odpowiednio przepisy
działu II rozdziału 5 oddziału 1.
Oddział 5
Egzekucja z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności
przemysłowej
Art. 96g. [ Zajęcie autorskich praw majątkowych ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia:
1) autorskiego prawa majątkowego i praw pokrewnych,
2) patentu,
3) prawa ochronnego na wzór użytkowy,
4) prawa z rejestracji wzoru zdobniczego,
5) prawa z rejestracji znaku towarowego,
6) prawa do używania znaku towarowego powszechnie znanego niezarejestrowanego,
7) prawa z rejestracji topografii układu scalonego,
8) prawa do projektu racjonalizatorskiego
oraz korzyści z tych praw, przez wpisanie ich do protokołu zajęcia i podpisanie
protokołu przez poborcę skarbowego, a także zobowiązanego lub świadków.
§ 2. Zajęcie praw, o których mowa w § 1 pkt 2–5, 7 i 8, może również nastąpić
przez przesłanie do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej zawiadomienia o
zajęciu prawa.
§ 3. Zajęciu nie podlega:
1) autorskie prawo majątkowe służące twórcy za jego życia, z wyjątkiem
wymagalnych wierzytelności,
2) prawo do utworu nieopublikowanego, jeżeli spadkobiercy sprzeciwiają się
egzekucji z tego prawa i sprzeciw ten jest zgodny z ujawnioną wolą twórcy
nierozpowszechniania utworu,
3) patent i prawo ochronne na wzór użytkowy o charakterze tajnym.
§ 4. Zajęcie jest skuteczne z chwilą podpisania protokołu zajęcia przez osoby, o
których mowa w § 1, albo doręczenia Urzędowi Patentowemu Rzeczypospolitej
Polskiej zawiadomienia o zajęciu, jeżeli było wcześniejsze.
§ 5. Organ egzekucyjny niezwłocznie po dokonaniu zajęcia:
1) doręcza zobowiązanemu protokół zajęcia,
2) doręcza odpis tytułu wykonawczego, jeżeli uprzednio nie został on
zobowiązanemu doręczony,
3) zawiadamia zobowiązanego, że nie wolno mu rozporządzać zajętymi prawami,
4) przesyła do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o dokonanie
we właściwym rejestrze wpisu o zajęciu prawa, jeżeli przedmiotem zajęcia są
prawa objęte tymi rejestrami.
Art. 96h. [ Oszacowanie zajętych praw ]
§ 1. Poborca skarbowy zamieszcza w protokole zajęcia opis zajętych praw i jeżeli
jest to możliwe – wartość szacunkową zajętych praw.
§ 2. Jeżeli oszacowanie przez poborcę skarbowego wartości zajętych praw nie jest
możliwe lub zajęcie jest dokonane przez doręczenie Urzędowi Patentowemu
Rzeczypospolitej Polskiej zawiadomienia o zajęciu, organ egzekucyjny zwraca się
do biegłego skarbowego o oszacowanie wartości tych praw.
§ 3. Na oszacowanie dokonane przez poborcę skarbowego zobowiązanemu przysługuje
prawo wniesienia do organu egzekucyjnego zarzutu – w terminie 7 dni od dnia
zajęcia. W przypadku nieuwzględnienia zarzutu zobowiązanego, organ egzekucyjny
zwraca się do biegłego skarbowego o oznaczenie wartości zajętych praw.
§ 4. Sprzedaż zajętych praw następuje w trybie przepisów działu II rozdziału 6
oddziału 2.
§ 5. Jeżeli zajęte prawa zostały już uprzednio zajęte przez inny organ
egzekucyjny, zobowiązany niezwłocznie zawiadamia o tym właściwe organy
egzekucyjne.
Art. 96i. [ Stosowanie przepisów o egzekucji z wierzytelności pieniężnych ]
W egzekucji z wierzytelności z praw, o których mowa w Art. 96g § 1, stosuje się
odpowiednio przepisy dotyczące egzekucji z innych wierzytelności pieniężnych.
Oddział 6
Egzekucja z udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
Art. 96j.
[ Zajęcie udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ] § 1. Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia udziału w spółce z ograniczoną
odpowiedzialnością, zwanej dalej „spółką”, oraz wierzytelności z tego prawa
przez przesłanie do spółki zawiadomienia o zajęciu udziału i wezwanie jej, aby
żadnych należności przypadających zobowiązanemu z tytułu zajętego udziału do
wysokości egzekwowanej należności wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia
należności w terminie i kosztami egzekucyjnymi nie uiszczała zobowiązanemu, lecz
należne kwoty przekazała organowi egzekucyjnemu na pokrycie należności.
§ 2. Zajęcie udziału oraz wierzytelności z tego prawa jest dokonane z chwilą
doręczenia spółce zawiadomienia, o którym mowa w § 1.
§ 3. Organ egzekucyjny jednocześnie z przesłaniem spółce zawiadomienia o
zajęciu:
1) kieruje do sądu rejestrowego wniosek o dokonanie w Krajowym Rejestrze Sądowym
wpisu o zajęciu udziału,
2) zawiadamia zobowiązanego, że nie wolno mu odebrać należności, o których mowa
w § 1, ani rozporządzać zajętym udziałem,
3) doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego, o ile nie został wcześniej
doręczony, a także odpis wniosku, o którym mowa w pkt 1.
Art. 96k.
[ Sprzedaż zajętego udziału ]
§ 1. Jeżeli egzekucja z należności przysługujących zobowiązanemu z tytułu
zajętego udziału nie prowadzi do pełnego pokrycia dochodzonej należności, organ
egzekucyjny występuje do właściwego sądu rejestrowego o zarządzenie sprzedaży
zajętego udziału.
§ 2. Jeżeli sąd nie zarządzi sprzedaży zajętego udziału, pozostają w mocy
dokonane czynności egzekucyjne.
§ 3. Jeżeli sąd zarządzi sprzedaż udziału, a umowa spółki:
1) nie zawiera ograniczeń zbycia udziału albo
2) zawiera ograniczenia zbycia udziału, lecz spółka, w terminach i na zasadach
określonych w Kodeksie spółek handlowych, nie wystąpi o dokonanie oszacowania
wartości zajętego udziału albo wystąpi o takie oszacowanie, ale nie wskaże
osoby, która nabędzie udział, albo osoba wskazana przez spółkę nie wpłaci
organowi egzekucyjnemu ustalonej ceny
– organ egzekucyjny sprzedaje zajęty udział, stosując odpowiednio przepisy
rozdziału 6 oddziału 2, z zastrzeżeniem § 4.
§ 4. Jeżeli sąd rejestrowy dokonał oszacowania wartości zajętego udziału, organ
egzekucyjny przyjmuje kwotę oszacowania jako cenę wywołania.
Oddział 7
Egzekucja z pozostałych praw majątkowych
Art. 96l. [ Zajęcie innych praw majątkowych ]
Organ egzekucyjny dokonuje zajęcia innych praw majątkowych niż określone w
Art.
89–96k, przez:
1) odbiór dokumentu, jeżeli warunkiem wykonywania prawa majątkowego jest
posiadanie dokumentu, albo
2) zawiadomienie dłużnika zobowiązanego, jeżeli zajęte prawo majątkowe jest tego
rodzaju, że jest oznaczony podmiot obciążony względem zobowiązanego.
Art. 96m. [ Sprzedaż zajętych praw ]
W egzekucji z pozostałych praw majątkowych stosuje się odpowiednio przepisy
działu II rozdziału 5 oddziału 1, z tym że w przypadku sprzedaży stosuje się
przepisy dotyczące sprzedaży ruchomości.
Rozdział 6
Egzekucja z ruchomości
Oddział 1
Zajęcie
Art. 97. [ Zajęcie ruchomości ]
§ 1. Do egzekucji z ruchomości zobowiązanego poborca skarbowy przystępuje przez
ich zajęcie.
§ 2. Zajęciu podlegają ruchomości zobowiązanego, znajdujące się zarówno w jego
władaniu, jak i we władaniu innej osoby, jeżeli nie zostały wyłączone spod
egzekucji lub od niej zwolnione.
§ 3. Ruchomości przysłane jako krajowe przesyłki pocztowe pod adresem
zobowiązanego podlegają zajęciu w placówce pocztowej obowiązanej do doręczenia
tych przesyłek. Zajęcie tych ruchomości jest równoznaczne z ich doręczeniem
adresatowi. Poborca skarbowy dokonuje otwarcia zajętej przesyłki pocztowej w
obecności przedstawiciela placówki pocztowej.
§ 4. Można dokonać zajęcia ruchomości stanowiącej współwłasność łączną spółki
nieposiadającej osobowości prawnej lub współwłasność w częściach ułamkowych,
której zobowiązany jest współwłaścicielem, jeżeli pozostali współwłaściciele
wyrażą zgodę na sprzedaż takiej ruchomości. Po sprzedaży ruchomości każdemu z
pozostałych współwłaścicieli organ egzekucyjny przekazuje kwotę uzyskaną ze
sprzedaży odpowiadającą ich części ułamkowej we współwłasności lub udziałowi
określonemu w umowie spółki.
§ 4a. Jeżeli organ egzekucyjny nie uzyskał zgody, o której mowa w § 4, dokonuje
zajęcia udziału zobowiązanego we współwłasności. Zajęcie części ułamkowej
współwłasności ruchomości następuje w sposób przewidziany dla zajęcia
ruchomości, lecz sprzedaży podlega tylko zajęty udział zobowiązanego.
§ 4b. Innym współwłaścicielom lub każdemu z nich przysługuje prawo nabycia
zajętego udziału zobowiązanego po cenie oszacowania tego udziału. Jeżeli zamiar
nabycia zajętego udziału zgłosi więcej niż jeden współwłaściciel, organ
egzekucyjny sprzedaje udział temu współwłaścicielowi, który zaoferował najwyższą
cenę.
§ 5. Nie podlegają zajęciu ruchomości o wartości ponad kwotę potrzebną do
zaspokojenia egzekwowanej należności wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia
należności w terminie i kosztami egzekucyjnymi, jeżeli zobowiązany posiada inną
podlegającą egzekucji ruchomość o wartości wystarczającej na zaspokojenie tych
należności, a sprzedaż egzekucyjna tej ruchomości nie nastręcza trudności.
Art. 98. [ Protokół zajęcia ]
§ 1. Zajęcie ruchomości następuje przez wpisanie jej do protokołu zajęcia i
podpisanie protokołu przez poborcę skarbowego. Protokół podpisują także
zobowiązany lub świadkowie.
§ 2. Zobowiązanemu doręcza się odpis protokołu zajęcia, a także odpis tytułu
wykonawczego, jeżeli uprzednio nie został on zobowiązanemu doręczony.
§ 3. Na każdej zajętej ruchomości poborca skarbowy umieszcza znak, ujawniający
na zewnątrz jej zajęcie.
§ 4. W przypadku zajęcia środka transportu podlegającego rejestracji na
podstawie odrębnych przepisów, organ egzekucyjny niezwłocznie zawiadamia
właściwy organ prowadzący rejestrację o dokonanym zajęciu.
Art. 99. [ Wartość szacunkowa zajętych ruchomości ]
§ 1. Poborca skarbowy zamieszcza w protokole zajęcia opis każdej zajętej
ruchomości według cech jej właściwych, a ponadto oznacza jej wartość szacunkową,
o ile przepisy § 2 i 3 nie stanowią inaczej. Przy sporządzaniu protokołu zajęcia
zobowiązanemu przysługuje prawo przedstawienia rachunków i innych dowodów dla
oznaczenia wartości szacunkowej zajętej ruchomości.
§ 2. Zobowiązanemu przysługuje w terminie 5 dni od daty zajęcia ruchomości prawo
wniesienia do organu egzekucyjnego skargi na oszacowanie dokonane przez poborcę
skarbowego. W tym przypadku organ egzekucyjny jest obowiązany wezwać biegłego
skarbowego do oszacowania wartości zajętej ruchomości.
§ 3. Zajęte wyroby użytkowe ze złota, platyny i srebra nie mogą być oszacowane
poniżej wartości kruszcu, z którego zostały wytworzone. Oszacowanie wartości
takich ruchomości następuje przez biegłego skarbowego. Dotyczy to również
oszacowania wartości zajętych innych kosztowności, a także maszyn i innych
urządzeń produkcyjnych oraz środków transportu.
§ 4. Organ egzekucyjny może wezwać biegłego skarbowego dla oszacowania wartości
innych zajętych ruchomości, jeżeli uzna to za potrzebne. Organ egzekucyjny może
również w tych przypadkach zwrócić się o wyrażenie opinii do instytucji
zajmującej się badaniem cen.
Art. 100. [ Dozór nad zajętą ruchomością ]
§ 1. Poborca skarbowy pozostawi zajętą ruchomość w miejscu zajęcia pod dozorem
zobowiązanego lub dorosłego jego domownika albo innej osoby, u której ruchomość
zajął. Jeżeli zajęta ruchomość nie może być pozostawiona w miejscu zajęcia, a
nie ma innej osoby, której by można było oddać zajętą ruchomość pod dozór,
zostanie ona wzięta pod dozór organu egzekucyjnego.
§ 2. Poborca skarbowy może po zajęciu ruchomości odebrać ją zobowiązanemu i
oddać pod dozór innej osoby lub organu egzekucyjnego, jeżeli zobowiązany nie
daje rękojmi należytego przechowania zajętej ruchomości, odmawia podpisania
protokołu zajęcia, a także gdy usuwał lub usuwa ruchomości zajęte albo zagrożone
zajęciem.
§ 3. Jeżeli zajęta ruchomość stanowi dobro kultury w rozumieniu odrębnych
przepisów, poborca skarbowy oddaje ją pod dozór właściwej państwowej instytucji
kultury. Dozór nad zajętymi ruchomościami ze złota, platyny i srebra oraz innymi
kosztownościami niestanowiącymi dóbr kultury sprawuje organ egzekucyjny.
§ 4. Osoba lub instytucja, pod której dozorem pozostają zajęte ruchomości,
sprawuje obowiązki dozorcy. Poborca skarbowy doręcza dozorcy odpis protokołu
zajęcia.
Art. 101. [ Prawo zwykłego używania zajętej ruchomości ]
§ 1. Zobowiązanemu albo domownikowi razem z nim mieszkającemu służy prawo
zwykłego używania zajętej ruchomości, pozostawionej pod ich dozorem, byleby
przez to ruchomość nie straciła na wartości. To samo stosuje się, gdy ruchomość
zobowiązanego zajęto u innej osoby i pozostawiono pod jej dozorem, jeżeli osoba
ta była uprawniona do używania tej ruchomości.
§ 2. W innych przypadkach dozorca nie ma prawa używania zajętej ruchomości,
chyba że jej używanie jest konieczne dla utrzymania jej wartości. W razie
używania przez dozorcę zajętego inwentarza żywego, wartość uzyskiwanych pożytków
podlega zaliczeniu na koszty dozoru.
Art. 102. [ Obowiązki i prawa dozorcy ]
§ 1. Dozorca obowiązany jest przechowywać zajętą ruchomość z taką starannością,
aby nie straciła na wartości, oraz wydać ją na wezwanie organu egzekucyjnego lub
poborcy skarbowego. Dozorca obowiązany jest zawiadomić organ egzekucyjny o
zamierzonej zmianie miejsca przechowania ruchomości.
§ 2. Organ egzekucyjny przyzna, na żądanie dozorcy, zwrot koniecznych wydatków
związanych z wykonywaniem dozoru oraz wynagrodzenie za dozór, chyba że dozorcą
jest jedna z osób wymienionych w Art. 101 § 1.
§ 3. Organ egzekucyjny określa też wydatki i wynagrodzenie za dozór w razie
przechowywania zajętych ruchomości w pomieszczeniach przez ten organ
utrzymywanych.
§ 4. Na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie zwrotu wydatków związanych
z wykonywaniem dozoru oraz wynagrodzenia za dozór służy wierzycielowi,
zobowiązanemu oraz dozorcy zażalenie.
Art. 103. [ Odpowiedzialność za uszkodzenie, zniszczenie lub zaginięcie zajętej
ruchomości ]
§ 1. Dozorca nie odpowiada za uszkodzenie, zniszczenie lub zaginięcie zajętej
ruchomości, wynikłe wskutek przypadku lub siły wyższej.
§ 2. Za uszkodzenie, zniszczenie lub zaginięcie zajętej ruchomości w czasie
transportu odpowiada organ egzekucyjny, chyba że wynikły wskutek przypadku lub
siły wyższej.
Oddział 2
Sprzedaż
Art. 104. [ Termin sprzedaży ]
§ 1. Sprzedaż zajętych ruchomości nie może nastąpić wcześniej niż siódmego dnia
od daty zajęcia.
§ 2. Sprzedaż zajętych ruchomości może nastąpić bezpośrednio po zajęciu, jeżeli:
1) ruchomości ulegają łatwo zepsuciu albo sprawowanie nad nimi dozoru lub ich
przechowywanie powodowałoby koszty niewspółmierne do ich wartości,
2) zajęto inwentarz żywy, a zobowiązany odmówił zgody na przyjęcie go pod dozór,
3) egzekucja dotyczy zobowiązania, na którego pokrycie organ egzekucyjny przyjął
od zobowiązanego, będącego rolnikiem, przelew jego należności za przyszłe
dostawy towarowe, a dostawy te z winy zobowiązanego w terminie nie zostały
wykonane.
Art. 105. [ Rodzaje sprzedaży zajętych ruchomości ]
§ 1. Zajęte ruchomości, z zastrzeżeniem § 2 i 3, organ egzekucyjny:
1) sprzedaje w drodze licytacji publicznej,
2) sprzedaje po cenie oszacowania podmiotom prowadzącym działalność handlową,
3) przekazuje do sprzedaży podmiotom prowadzącym sprzedaż komisową tego rodzaju
ruchomości,
4) sprzedaje w drodze przetargu ofert,
5) sprzedaje z wolnej ręki.
§ 2. Zajęte przedmioty stanowiące dobro kultury w rozumieniu odrębnych przepisów
organ egzekucyjny, w uzgodnieniu z właściwym ze względu na miejsce zajęcia tych
przedmiotów wojewódzkim konserwatorem zabytków, a w przypadku materiałów
bibliotecznych – dyrektorem Biblioteki Narodowej w Warszawie, zgłasza w celu
nabycia instytucji, o której mowa w Art. 100 § 3, lub przedsiębiorcy zajmującemu
się obrotem tymi przedmiotami. Oszacowanie wartości takich przedmiotów następuje
w trybie przewidzianym w Art. 99 § 3.
§ 3. Sprzedaż, o której mowa w § 2, następuje po cenie oszacowania.
§ 4. Zajęte waluty obce lub inne wartości dewizowe organ egzekucyjny sprzedaje
bankom posiadającym zezwolenie dewizowe w rozumieniu odrębnych przepisów.
Art. 105a. [ Licytacja publiczna ]
§ 1. Licytacja publiczna odbywa się w terminie i miejscu wyznaczonym przez organ
egzekucyjny.
§ 2. Organ egzekucyjny ogłasza o licytacji przez obwieszczenie. Obwieszczenie
zawiera:
1) miejsce i termin licytacji,
2) określenie ruchomości, które mają być sprzedane, z podaniem ich rodzaju i
kwoty oszacowania,
3) miejsce i termin, w którym można oglądać ruchomości przed licytacją,
4) imię i nazwisko lub firmę oraz adres zobowiązanego.
§ 3. Najpóźniej na 3 dni przed dniem licytacji, a w przypadkach określonych w
Art. 104 § 2 – najpóźniej na godzinę przed rozpoczęciem licytacji, organ
egzekucyjny umieszcza obwieszczenie o licytacji w miejscu, w którym ma odbyć się
licytacja, na tablicy ogłoszeń organu egzekucyjnego i w innych miejscach, gdzie
umieszczenie takiego obwieszczenia uzna za celowe.
§ 4. Odpis obwieszczenia o licytacji organ egzekucyjny doręcza zobowiązanemu
najpóźniej na 3 dni przed dniem licytacji.
§ 5. Jeżeli szacunkowa wartość sprzedawanej ruchomości przewyższa kwotę 4 500
zł, organ egzekucyjny zamieszcza ponadto obwieszczenie o licytacji w prasie, a w
szczególności w dzienniku poczytnym w danej miejscowości.
§ 6. Przepisu § 5 nie stosuje się w przypadkach, gdy sprzedaż może nastąpić
bezpośrednio po zajęciu ruchomości.
§ 7. Licytacji nie można rozpocząć później niż w dwie godziny po terminie
oznaczonym w obwieszczeniu o licytacji.
Art. 105b. [ Złożenie wadium ]
§ 1. Jeżeli szacunkowa wartość sprzedawanej ruchomości przekracza kwotę 4 500
zł, osoby przystępujące do przetargu obowiązane są złożyć organowi egzekucyjnemu
wadium w wysokości 1/10 kwoty oszacowania.
§ 2. Wadium zalicza się na cenę sprzedaży lub zwraca, chyba że niniejsza ustawa
stanowi inaczej.
Art. 105c. [ Forma licytacji publicznej ]
§ 1. Licytacja odbywa się ustnie i rozpoczyna się od wywołania ceny. Zaoferowana
cena przestaje wiązać uczestnika licytacji, jeżeli inny uczestnik zaoferował
cenę wyższą, zwaną dalej „postąpieniem”. Poborca skarbowy przyzna własność
sprzedanej ruchomości, zwane dalej „przybiciem”, osobie, która zaoferowała
najwyższą cenę, jeżeli po trzykrotnym wezwaniu do dalszych postąpień nikt więcej
nie zaoferował.
§ 2. Licytację uważa się za niedoszłą do skutku, jeżeli nie weźmie w niej
udziału przynajmniej dwóch uczestników, jak również gdy żaden z uczestników nie
zaoferował nawet ceny wywołania.
§ 3. Ponowna licytacja może być wyznaczona po podaniu o tym do publicznej
wiadomości w terminach i w sposób określony w Art. 105a § 3–5.
§ 4. Jeżeli kwota uzyskana ze sprzedaży części zajętych ruchomości wystarcza na
zaspokojenie egzekwowanych należności wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia
należności w terminie i kosztami egzekucyjnymi, poborca skarbowy przerywa
licytację, a organ egzekucyjny zwalnia pozostałe ruchomości spod zajęcia.
§ 5. Przepisu § 4 nie stosuje się do ruchomości zajętych w postępowaniu celnym.
Art. 105d. [ Obowiązki nabywcy ]
§ 1. Nabywca jest obowiązany uiścić natychmiast po udzieleniu mu przybicia
przynajmniej cenę wywołania lub przedłożyć poborcy skarbowemu czek potwierdzony
wystawiony na organ egzekucyjny na kwotę wynoszącą co najmniej cenę wywołania
ruchomości. Jeżeli tej ceny nie uiści lub nie przedłoży czeku potwierdzonego,
traci prawo wynikłe z przybicia i nie może uczestniczyć w dalszej licytacji.
Poborca skarbowy wznawia niezwłocznie licytację tej samej ruchomości,
rozpoczynając ją od ceny wywołania.
§ 2. Różnicę między ceną nabycia a kwotą, na którą wystawiony został czek
potwierdzony lub wpłaconą po udzieleniu przybicia, nabywca ureguluje, pod
rygorem przewidzianym w § 1, do godziny dwunastej dnia następnego. Nabywca,
który w tym terminie nie zapłaci reszty ceny, traci prawo wynikłe z przybicia i
prawo do zwrotu kwoty uregulowanej w czasie licytacji gotówką lub czekiem
potwierdzonym.
§ 3. Osoby, które utraciły prawo wynikłe z przybicia, tracą prawo do zwrotu
kwoty wpłaconej tytułem wadium.
Art. 106. [ Cena wywołania ]
§ 1. Cena wywołania w pierwszym terminie licytacji wynosi 3/4 wartości
szacunkowej ruchomości. Jeżeli licytacja w pierwszym terminie nie dojdzie do
skutku, ruchomości mogą być sprzedane w drugim terminie licytacyjnym. Cena
wywołania w drugim terminie licytacyjnym wynosi połowę wartości szacunkowej
ruchomości. Sprzedaż licytacyjna nie może nastąpić za cenę niższą od ceny
wywołania.
§ 2. O terminie i miejscu licytacji organ egzekucyjny zawiadamia zobowiązanego
najpóźniej na trzy dni przed dniem licytacji. W przypadkach określonych w Art.
104 § 2 zawiadomienie takie następuje przed rozpoczęciem licytacji.
Art. 107. [ Nabycie prawa własności ]
§ 1. Prawo własności zajętych ruchomości, będących przedmiotem licytacji, nabywa
osoba, która z zachowaniem przepisów o przeprowadzaniu licytacji zaoferowała
najwyższą cenę, uzyskała przybicie i zapłaciła całą cenę w terminie. Nabywca nie
może domagać się unieważnienia licytacji i nabycia ruchomości ani też obniżenia
ceny jej nabycia z powodu jej wad, mylnego oszacowania lub innej przyczyny.
§ 2. Nabywca, który stał się właścicielem nabytej ruchomości, natychmiast ją
odbiera, z zastrzeżeniem § 2c. Jeżeli nabywca nie odbierze natychmiast nabytej
ruchomości, obowiązany jest uiścić koszty jej przechowywania od dnia licytacji
do dnia odbioru. Wysokość kosztów określa organ egzekucyjny.
§ 2a. Zobowiązany, wierzyciel oraz uczestnik licytacji mogą zgłosić do protokołu
licytacji skargę na naruszenie przepisów o przeprowadzaniu licytacji. Skarga
podlega rozpatrzeniu w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia.
§ 2b. W sprawie skargi na naruszenie przepisów o przeprowadzaniu licytacji
postanowienie wydaje organ nadzoru. Na postanowienie organu nadzoru oddalające
skargę służy zażalenie.
§ 2c. Wniesienie skargi wstrzymuje wydanie sprzedanej rzeczy nabywcy do czasu
rozpatrzenia skargi. Nie dotyczy to rzeczy łatwo psujących się oraz rzeczy
wydanych nabywcy przed wniesieniem zażalenia.
§ 2d. Nabywca może zrzec się nabytej rzeczy i żądać zwrotu zapłaconej ceny,
jeżeli w terminie, o którym mowa w § 2a, skarga nie została rozpatrzona, a
nabywcy rzecz nie została wydana.
§ 3. Licytacja, przeprowadzona z naruszeniem przepisów o jej publicznym
charakterze, o cenie wywołania i nabycia oraz o wyłączeniu od udziału w
licytacji, podlega unieważnieniu przez organ egzekucyjny lub jego organ
nadzorczy. Unieważnienie licytacji może jednak nastąpić tylko wtedy, gdy
ruchomości sprzedane znajdują się jeszcze we władaniu nabywcy.
§ 4. W licytacji nie mogą uczestniczyć:
1) zobowiązany,
2) poborca skarbowy prowadzący licytację, jego małżonek i dzieci,
3) pracownicy organu egzekucyjnego prowadzącego licytację, ich małżonkowie i
dzieci, a jeżeli w danej miejscowości jest więcej organów egzekucyjnych - także
pracownicy tych innych organów,
4) osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym,
5) osoby, które przekazały zajęte ruchomości na rzecz Skarbu Państwa, oraz
członkowie ich rodzin określeni w pkt 2.
Art. 107a. [ Przetarg ofert ]
§ 1. Organ egzekucyjny organizuje, za zgodą wierzyciela i zobowiązanego,
przetarg ofert, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w wyniku
sprzedaży zajętej ruchomości w drodze licytacji publicznej nie uzyska się
korzystnej ceny.
§ 2. W przetargu ofert nie mogą uczestniczyć osoby, o których mowa w Art. 107 §
4.
§ 3. Każdy oferent może złożyć jedną ofertę.
Art. 107b. [ Ogłoszenie o przetargu ]
§ 1. Organ egzekucyjny zaprasza do udziału w przetargu ofert, zamieszczając
ogłoszenia w sposób i w miejscach wskazanych w Art. 105a § 3 i 5.
§ 2. Ogłoszenie o przetargu ofert zawiera co najmniej:
1) nazwę i adres organu egzekucyjnego,
2) ruchomości, które mają być sprzedane, z podaniem ich rodzaju oraz wartości
szacunkowej i ceny wywołania,
3) miejsce i termin składania ofert,
4) miejsce i termin otwarcia ofert,
5) miejsce i termin, w którym można oglądać ruchomości,
6) imię i nazwisko lub firmę oraz adres zobowiązanego.
§ 3. Wyznaczony przez organ egzekucyjny termin do zgłaszania oferowanej ceny za
ruchomości zgłoszone do sprzedaży w drodze przetargu ofert nie może być krótszy
niż 3 dni od daty podania ogłoszenia o przetargu ofert do publicznej wiadomości.
§ 4. Cena wywołania przy sprzedaży w drodze przetargu ofert wynosi 3/4 wartości
szacunkowej ruchomości. Sprzedaż ta nie może nastąpić za cenę niższą od ceny
wywołania.
Art. 107c. [ Otwarcie oferty ]
§ 1. Oferty otwiera w miejscu i terminie określonym w ogłoszeniu o przetargu
komisja powołana przez organ egzekucyjny.
§ 2. W przetargu ofert uczestniczą oferenci obecni przy otwieraniu ofert.
§ 3. Imię i nazwisko lub firma oraz adres oferenta, którego oferta jest
otwierana, a także cena podana w ofercie ogłaszane są osobom obecnym oraz
odnotowywane w protokole postępowania przetargowego.
§ 4. Przy dokonywaniu wyboru oferty wybiera się ofertę z najkorzystniejszą ceną.
§ 5. Wynik przetargu ogłasza się niezwłocznie po otwarciu wszystkich ofert.
Art. 107d. [ Sprzedaż w drodze licytacji publicznej ]
§ 1. Przy sprzedaży zajętych ruchomości w drodze przetargu ofert stosuje się
odpowiednio przepisy Art. 105b,105c i Art. 107 § 1–3, z tym że przez datę
licytacji rozumie się dzień otwarcia ofert.
§ 2. Jeżeli sprzedaż zajętych ruchomości w drodze przetargu ofert nie dojdzie do
skutku, organ egzekucyjny sprzedaje je w drodze licytacji publicznej.
Art. 108. [ Sprzedaż z wolnej ręki ]
§ 1. Zajęte ruchomości, które nie zostały sprzedane w trybie wskazanym w Art.
105 § 1 pkt 1–4, a w przypadku sprzedaży licytacyjnej – w drugim jej terminie,
organ egzekucyjny sprzedaje z wolnej ręki po cenie określonej przez ten organ,
jednak nie niższej od 1/3 ich wartości szacunkowej.
§ 2. Zajęte ruchomości, niesprzedane w trybie § 1, organ egzekucyjny sprzedaje
po cenie stosowanej przy skupie przedmiotów używanych lub skupie surowców
wtórnych jednostkom organizacyjnym ochrony zdrowia i pomocy społecznej,
placówkom oświatowym, instytucjom kultury oraz organizacjom charytatywnym,
jeżeli mogą być przez te podmioty wykorzystane przy realizacji ich zadań
statutowych.
§ 3. Zajęte ruchomości, niesprzedane w trybie § 2, organ egzekucyjny sprzedaje
jednostkom prowadzącym skup przedmiotów używanych lub surowców wtórnych.
Art. 108a. [ Zwrot zajętych ruchomości ]
Zajęte ruchomości, które nie zostały sprzedane w trybie określonym w Art. 108,
organ egzekucyjny zwraca zobowiązanemu.
Art. 109. [ Delegacja ]
§ 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, szczególny tryb postępowania przy:
1) sprzedaży zajętych ruchomości ulegających szybkiemu zepsuciu, zapewniający
ich niezwłoczną sprzedaż,
2) przechowywaniu i sprzedaży zajętych ruchomości ze szlachetnych metali,
kamieni szlachetnych i półszlachetnych, pereł naturalnych i hodowlanych, korali
i bursztynów, zapewniający prawidłową wycenę zajętych ruchomości oraz
zapobiegający ich kradzieży.
§ 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw wewnętrznych oraz Ministrem Obrony Narodowej, określi, w
drodze rozporządzenia, szczególny tryb postępowania przy przechowywaniu i
sprzedaży zajętych broni, amunicji, materiałów wybuchowych i innych przedmiotów,
na których posiadanie jest wymagane zezwolenie, wykluczający możliwość dostania
się tych ruchomości do osób nieuprawnionych.
Rozdział 7
Egzekucja z nieruchomości
Oddział 1
Zasady ogólne
Art. 110. [ Egzekucja z nieruchomości ]
§ 1. Z nieruchomości może być przeprowadzona egzekucja administracyjna, jeżeli
zastosowanie środków egzekucyjnych, o których mowa w rozdziałach 2–6, nie było
możliwe lub okazało się bezskuteczne.
§ 2. Egzekucja administracyjna z nieruchomości może być prowadzona tylko w celu
wyegzekwowania należności pieniężnych określonych lub ustalonych w decyzji
ostatecznej lub wynikających z orzeczenia sądu zaopatrzonego w klauzulę
wykonalności.
§ 3. Organ egzekucyjny, jeżeli nie jest jednocześnie wierzycielem dochodzonej
należności, podejmuje czynności egzekucyjne związane z egzekucją z nieruchomości
po otrzymaniu od wierzyciela zaliczki na pokrycie przewidywanych wydatków.
§ 4. Wierzyciel wpłaca organowi egzekucyjnemu zaliczkę sukcesywnie, w miarę
podejmowania przez ten organ kolejnych czynności egzekucyjnych. Wysokość
poszczególnych wpłat zaliczki określa organ egzekucyjny na podstawie
przewidywanych wydatków egzekucyjnych.
§ 5. Łączna kwota zaliczki nie może być większa niż 5% egzekwowanej należności
wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia jej w terminie i nie większa niż
piętnastokrotna wysokość najniższego wynagrodzenia za pracę określonego w
odrębnych przepisach, z tym że kwotę odsetek i wysokość najniższego
wynagrodzenia przyjmuje się na dzień ustalenia pierwszej zaliczki.
§ 6. Organ egzekucyjny zwraca zaliczkę wierzycielowi przy podziale kwot
uzyskanych z egzekucji do wysokości wyegzekwowanych kwot na pokrycie wydatków
egzekucyjnych.
§ 7. W przypadku niewpłacenia zaliczki, o której mowa w § 4, organ egzekucyjny
wzywa wierzyciela do jej wpłacenia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania,
a po bezskutecznym upływie tego terminu umarza postępowanie egzekucyjne.
Art. 110a. [ Powiadomienie o wszczęcie egzekucji ]
Jeżeli nieruchomość położona jest na obszarze działania kilku organów
egzekucyjnych, organ prowadzący egzekucję powiadamia o wszczęciu, a następnie o
ukończeniu egzekucji inne organy egzekucyjne, na których obszarze działania
nieruchomość jest położona.
Art. 110b. [ Uczestnicy postępowania ]
Uczestnikami postępowania egzekucyjnego z nieruchomości oprócz wierzyciela i
zobowiązanego są również osoby, którym przysługują prawa rzeczowe ograniczone
lub roszczenia albo prawa osobiste zabezpieczone na nieruchomości, a gdy
przedmiotem egzekucji jest użytkowanie wieczyste, także organ, który zawarł
umowę o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste.
Oddział 2
Zajęcie
Art. 110c. [ Zajęcie nieruchomości ]
§ 1. Organ egzekucyjny przystępuje do egzekucji administracyjnej z nieruchomości
przez zajęcie nieruchomości.
§ 2. Zajęcie następuje przez wezwanie zobowiązanego, aby zapłacił egzekwowaną
należność pieniężną wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia jej w terminie i
kosztami egzekucyjnymi w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania, pod
rygorem przystąpienia do opisu i oszacowania wartości nieruchomości.
§ 3. Równocześnie z wysłaniem zobowiązanemu wezwania, o którym mowa w § 2, organ
egzekucyjny przesyła do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej wniosek
o dokonanie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub składa wniosek
do zbioru dokumentów, a także przesyła wierzycielowi zawiadomienie o zajęciu
nieruchomości.
§ 4. Zajęcie nieruchomości jest dokonane z chwilą doręczenia zobowiązanemu
wezwania, o którym mowa w § 2, z tym że dla zobowiązanego, któremu nie doręczono
wezwania, jak też w stosunku do osób trzecich, nieruchomość jest zajęta z chwilą
dokonania wpisu w księdze wieczystej lub złożenia wniosku organu egzekucyjnego
do zbioru dokumentów, z zastrzeżeniem § 5.
§ 5. Dla każdego, kto wiedział o wszczęciu egzekucji, skutki zajęcia powstają z
chwilą, gdy o wszczęciu egzekucji powziął wiadomość, chociażby wezwanie nie
zostało jeszcze zobowiązanemu wysłane ani wpis w księdze wieczystej nie był
jeszcze dokonany.
§ 6. W przypadku gdy miejsce pobytu zobowiązanego lub innego uczestnika
postępowania egzekucyjnego nie jest znane, organ egzekucyjny występuje do
właściwego sądu o ustanowienie kuratora do zastępowania osoby nieobecnej.
Kurator wykonuje swoje czynności także w interesie innych osób, którym w dalszym
toku postępowania doręczenia nie będą mogły być dokonane. Kurator może jednak
reprezentować równocześnie tylko osoby, których interesy nie są sprzeczne.
Art. 110d. [ Połączenie postępowań ]
§ 1. Organ egzekucyjny łączy postępowania egzekucyjne prowadzone co do kilku
nieruchomości tego samego zobowiązanego lub co do kilku części tej samej
nieruchomości, jak również postępowania egzekucyjne dotyczące części
nieruchomości i jej całości, jeżeli odpowiada to celowi egzekucji i nie ma
przeszkód natury prawnej lub gospodarczej.
§ 2. Jeżeli nieruchomości są położone na obszarze działania różnych organów
egzekucyjnych, połączenie zarządza ten organ, który pierwszy wszczął egzekucję.
§ 3. Postępowanie egzekucyjne można rozdzielić, jeżeli w dalszym jego toku
odpadną przyczyny, które spowodowały połączenie.
Art. 110e. [ Zajęcie nieruchomości ]
§ 1. Zajęcie obejmuje nieruchomość i to wszystko, co może stanowić przedmiot
obciążenia hipoteką, a także pożytki z nieruchomości.
§ 2. Jeżeli egzekucję prowadzi się w celu dochodzenia należności z umów
ubezpieczenia lub wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, zajęcie obejmuje
także prawa wynikające z umów ubezpieczenia przedmiotów wymienionych w § 1.
Art. 110f. [ Rozporządzanie nieruchomością ]
§ 1. Rozporządzenie nieruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalsze
postępowanie egzekucyjne. Nabywca może uczestniczyć w postępowaniu w charakterze
zobowiązanego. W każdym przypadku czynności egzekucyjne są ważne w stosunku do
nabywcy.
§ 2. Rozporządzenia przedmiotami podlegającymi zajęciu razem z nieruchomością po
ich zajęciu są nieważne. Nie dotyczy to rozporządzeń zarządcy nieruchomości w
zakresie jego ustawowych uprawnień.
Art. 110g. [ Zarząd zajętą nieruchomością ]
§ 1. Zajętą nieruchomość pozostawia się w zarządzie zobowiązanego, do którego
stosuje się wówczas przepisy o zarządcy.
§ 2. Jeżeli prawidłowe sprawowanie zarządu tego wymaga, organ egzekucyjny
odbiera zobowiązanemu zarząd i ustanawia innego zarządcę.
§ 3. Przepis § 2 stosuje się również do zarządcy ustanowionego przez organ
egzekucyjny.
§ 4. Zarządca może zatrudnić zobowiązanego i jego rodzinę za wynagrodzeniem.
§ 5. Zobowiązanemu, któremu odebrano zarząd, pozostawia się pomieszczenia w
zajętej nieruchomości, jeżeli z nich korzystał w chwili zajęcia. Organ
egzekucyjny może jednak zarządzić, w formie postanowienia, odebranie
pomieszczeń, jeżeli zobowiązany lub jego domownik przeszkadza zarządcy w
wykonywaniu zarządu.
§ 6. Zobowiązany, w stosunku do którego organ egzekucyjny zarządził odebranie
pomieszczeń, może wytoczyć powództwo o pozostawienie pomieszczeń w jego
użytkowaniu. Do powództwa stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania
cywilnego dotyczące powództwa o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji
administracyjnej.
§ 7. Jeżeli sąd oddalił powództwo, o którym mowa w § 6, organ egzekucyjny
występuje z wnioskiem o odebranie pomieszczeń do właściwego organu egzekucyjnego
w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Podstawą wszczęcia egzekucji jest orzeczenie sądowe oddalające powództwo,
zaopatrzone w klauzulę wykonalności.
§ 8. Organ egzekucyjny wydaje w sprawach dotyczących ustanowienia bądź odebrania
zarządu postanowienie, na które przysługuje zażalenie.
Art. 110h. [ Wprowadzenie w zarząd nieruchomością ]
§ 1. Jeżeli zarządca przy obejmowaniu zarządu napotyka przeszkody, organ
egzekucyjny wprowadza go w zarząd nieruchomością. Do wprowadzenia w zarząd
nieruchomością stosuje się odpowiednio Art. 46.
§ 2. Po ustanowieniu zarządcy organ egzekucyjny wzywa osoby korzystające z
nieruchomości, aby przypadające od nich zaległe, bieżące i przyszłe świadczenia,
które stanowią dochód z nieruchomości, uiszczały do rąk zarządcy. W wezwaniu
należy uprzedzić, że uiszczenie do rąk zobowiązanego będzie bezskuteczne w
stosunku do wierzyciela.
Art. 110i. [ Obowiązki zarządcy ]
§ 1. Zarządca zajętej nieruchomości jest obowiązany wykonywać czynności
potrzebne do prowadzenia prawidłowej gospodarki. Ma on prawo pobierać zamiast
zobowiązanego wszelkie pożytki z nieruchomości, rozporządzać nimi w granicach
zwykłego zarządu oraz prowadzić sprawy, które przy wykonywaniu takiego zarządu
okażą się potrzebne. W sprawach wynikających z zarządu nieruchomością zarządca
może pozywać i być pozywany.
§ 2. Zarządcy wolno zaciągać tylko takie zobowiązania, które mogą być
zaspokojone z pożytków z nieruchomości i są gospodarczo uzasadnione.
§ 3. Czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu zarządca może wykonywać
tylko za zgodą zobowiązanego, a w jej braku – za zezwoleniem organu
egzekucyjnego, który przed wydaniem postanowienia wysłuchuje zobowiązanego i
zarządcę, chyba że zwłoka groziłaby powstaniem szkody.
§ 4. Zarząd nie ma wpływu na umowy dotyczące nieruchomości obowiązujące w chwili
jego ustanowienia. Zarządcy wolno jednak wypowiadać takie umowy z zachowaniem
obowiązujących przepisów oraz zawierać umowy na czas określony. Do zawarcia
umowy dotyczącej nieruchomości jest wymagana zgoda zobowiązanego, a w jej braku
– zezwolenie organu egzekucyjnego.
Art. 110j. [ Sprawozdanie z czynności zarządcy ]
§ 1. Zarządca składa organowi egzekucyjnemu w wyznaczonych przez ten organ
terminach, co najmniej raz w roku oraz po ukończeniu zarządu, sprawozdania ze
swoich czynności oraz udokumentowane sprawozdania rachunkowe.
§ 2. Organ egzekucyjny po wysłuchaniu wierzycieli, zobowiązanego i zarządcy oraz
po rozpatrzeniu sprawozdań zatwierdza sprawozdania zarządcy albo odmawia ich
zatwierdzenia w całości lub w części.
§ 3. W przypadku odmowy zatwierdzenia sprawozdania przepisy Art. 110g § 2 i 3
stosuje się odpowiednio.
§ 4. Zarządca jest odpowiedzialny względem wszystkich uczestników za należyte
wykonywanie swoich obowiązków.
Art. 110k. [ Wynagrodzenie zarządcy ]
§ 1. Zarządca może żądać wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków, które w związku z
zarządem poniósł z własnych środków. Wysokość wynagrodzenia określa organ
egzekucyjny odpowiednio do nakładu pracy i dochodowości nieruchomości.
§ 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, nie należy się zarządcy, który jest
zobowiązanym. Może on tylko pokrywać z pożytków z nieruchomości
najkonieczniejsze potrzeby własne i rodziny w rozmiarze, jaki oznacza organ
egzekucyjny, oraz swoje wydatki związane z zarządem.
§ 3. Organ egzekucyjny w sprawach dotyczących wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków
zarządcy wydaje postanowienie, na które przysługuje zażalenie.
§ 4. Roszczenia o wynagrodzenie za sprawowanie zarządu i o zwrot poniesionych w
związku z zarządem wydatków przedawniają się po upływie 30 dni od dnia
ustąpienia z zarządu lub jego ustania.
Art. 110l. [ Pokrywanie kosztów ]
§ 1. Z pożytków z nieruchomości zarządca pokrywa w następującej kolejności:
1) koszty egzekucji wraz ze swoim wynagrodzeniem oraz zwrot własnych wydatków,
2) bieżące należności pracowników zatrudnionych w nieruchomości lub w
znajdującym się na niej przedsiębiorstwie należącym do zobowiązanego,
3) bieżąco przypadające w czasie zarządu alimenty przyznane prawomocnym wyrokiem
sądu od zobowiązanego, z wyjątkiem alimentów przysługującym członkom rodziny
zobowiązanego pozostającym z nim we wspólnym gospodarstwie domowym w chwili
wszczęcia egzekucji,
4) bieżące zobowiązania podatkowe oraz bieżące należności z tytułu ubezpieczenia
społecznego pracowników, o których mowa w pkt 2,
5) zobowiązania związane z wykonywaniem zarządu,
6) należności z tytułu ubezpieczenia nieruchomości, jej przynależności i
pożytków.
§ 2. Nadwyżkę dochodów, po pokryciu zobowiązań, o których mowa w § 1, zarządca
przekazuje do depozytu organu egzekucyjnego. Nadwyżkę dołącza się do kwoty
uzyskanej przez organ egzekucyjny za sprzedaż nieruchomości. Jeżeli egzekucja
ulega umorzeniu, nadwyżkę tę otrzymuje zobowiązany.
Oddział 3
Opis i oszacowanie wartości nieruchomości
Art. 110m. [ Opis i oszacowanie nieruchomości ]
§ 1. Po upływie terminu określonego w wezwaniu zobowiązanego do zapłaty
dochodzonych należności organ egzekucyjny dokonuje opisu i oszacowania wartości
zajętej nieruchomości.
§ 2. Przed przystąpieniem do opisu i oszacowania wartości zajętej nieruchomości
organ egzekucyjny żąda od właściwych organów:
1) wyciągu – a w przypadku potrzeby odpisu księgi wieczystej albo zaświadczenia
sądu wystawionego na podstawie zbioru dokumentów prowadzonego dla nieruchomości,
zawierającego wskazanie jej właściciela i wykaz ujawnionych w tym zbiorze
obciążeń, jeżeli zaś nieruchomość jest objęta ewidencją gruntów i budynków –
także wyciągu z ich rejestru;
2) podania adresów miejsc zamieszkania uczestników postępowania.
§ 3. Jeżeli nieruchomość nie ma księgi wieczystej lub zbioru dokumentów, organ
egzekucyjny jest obowiązany uzyskać inny dokument stwierdzający własność
nieruchomości zobowiązanego.
Art. 110n. [ Prawo pierwokupu ]
§ 1. Jeżeli nieruchomość jest położona na obszarze przeznaczonym w planie
miejscowym na cele publiczne, organ egzekucyjny przed przystąpieniem do opisu i
oszacowania wartości nieruchomości wzywa właściwą jednostkę samorządu
terytorialnego do oświadczenia w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia
wezwania, czy skorzysta z prawa pierwokupu. Jeżeli jednostka samorządu
terytorialnego nie skorzystała z prawa pierwokupu albo organowi egzekucyjnemu w
wyznaczonym terminie nie zostanie doręczone oświadczenie w tej sprawie, prawo
pierwokupu wygasa.
§ 2. Jeżeli oświadczenie, o którym mowa w § 1, zostało doręczone organowi
egzekucyjnemu w wyznaczonym terminie, organ ten oznacza cenę nabycia w wysokości
odpowiadającej wartości zajętej nieruchomości, określonej przez rzeczoznawcę
majątkowego.
§ 3. Postanowienie w sprawie wysokości ceny nabycia wywiera skutki przybicia. Do
ceny nabycia stosuje się odpowiednio Art. 112 § 1.
§ 4. Postanowienie w sprawie wysokości ceny nabycia doręcza się jednostce, o
której mowa w § 1, zobowiązanemu i wierzycielowi. Na postanowienie to
przysługuje zażalenie.
§ 5. Jeżeli jednostce samorządu terytorialnego nie przysługuje prawo pierwokupu
nieruchomości lub prawo to wygasło, przepisy § 1–4 stosuje się odpowiednio do
prawa pierwokupu wpisanego do księgi wieczystej na rzecz innych osób.
Art. 110o. [ Termin opisu i oszacowania nieruchomości ]
§ 1. O terminie opisu i oszacowania wartości nieruchomości organ egzekucyjny
zawiadamia znanych mu uczestników postępowania egzekucyjnego.
§ 2. Organ egzekucyjny wzywa ponadto, przez obwieszczenie publiczne wywieszone w
siedzibie urzędu skarbowego oraz urzędu właściwej jednostki samorządu
terytorialnego, uczestników, o których nie ma wiadomości, oraz inne osoby, które
roszczą sobie prawa do nieruchomości i jej przynależności, aby przed ukończeniem
opisu zgłosiły swoje prawa.
§ 3. Zawiadomienia i obwieszczenia dokonywane są nie później niż na 14 dni przed
rozpoczęciem opisu.
Art. 110p. [ Licytacja części nieruchomości ]
§ 1. Na wniosek zobowiązanego, zgłoszony nie później niż podczas opisu i
oszacowania wartości nieruchomości, jak również z urzędu, może być wystawiona na
licytację wydzielona na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami część
zajętej nieruchomości, której cena wywoławcza wystarcza na zaspokojenie
wierzyciela egzekwującego. O prowadzeniu egzekucji z wydzielonej części
nieruchomości organ egzekucyjny rozstrzyga po oszacowaniu wartości
nieruchomości.
§ 2. Na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie prowadzenia egzekucji z
wydzielonej części nieruchomości i oszacowania jej wartości przysługuje
zażalenie.
§ 3. W przypadku prowadzenia egzekucji z wydzielonej części nieruchomości dalsze
postępowanie co do reszty nieruchomości zawiesza się do czasu zakończenia
licytacji wydzielonej części.
Art. 110r. [ Protokół opisu i oszacowania nieruchomości ]
§ 1.W protokole opisu i oszacowania wartości nieruchomości organ egzekucyjny
podaje:
1) oznaczenie nieruchomości, w tym numer ewidencyjny działki, obręb,
powierzchnię, a także oznaczenie księgi wieczystej lub w przypadku jej braku –
zbioru dokumentów,
2) obiekty budowlane ze wskazaniem ich przeznaczenia gospodarczego oraz
przynależności nieruchomości, jak również zapasy objęte zajęciem,
3) stwierdzone prawa i obciążenia,
4) umowy ubezpieczenia,
5) osoby, w których posiadaniu znajduje się nieruchomość, jej przynależności i
pożytki,
6) sposób korzystania z nieruchomości przez zobowiązanego,
7) określenie wartości nieruchomości z podaniem jego podstaw,
8) zgłoszone prawa do nieruchomości,
9) inne okoliczności istotne dla oznaczenia lub oszacowania wartości
nieruchomości.
§ 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy sposób przeprowadzenia opisu i oszacowania wartości
nieruchomości, mając na uwadze zapewnienie prawidłowej wyceny nieruchomości i
uwzględniając przepisy o gospodarce nieruchomościami.
Art. 110s. [ Rzeczoznawca majątkowy ]
§ 1. Do oszacowania wartości zajętej nieruchomości organ egzekucyjny wyznacza
rzeczoznawcę majątkowego, o którym mowa w przepisach o gospodarce
nieruchomościami.
§ 2. Przy oszacowaniu wartości nieruchomości podaje się wartość:
1) gruntów,
2) obiektów budowlanych,
3) przynależności i pożytków.
§ 3. W przypadku, o którym mowa w Art. 110p, przy oszacowaniu wartości
nieruchomości podaje się wartość składników określonych w § 2 w odniesieniu do
wydzielonej części nieruchomości.
§ 4. Wartości, o których mowa w § 2 i 3, podaje się z uwzględnieniem oraz bez
uwzględnienia praw, które pozostają w mocy bez zaliczenia na cenę nabycia, oraz
wartości praw nieokreślonych sumą pieniężną obciążających nieruchomość, w
szczególności świadczeń z tytułu takich praw.
Art. 110t. [ Prawa osób trzecich ]
Jeżeli zostały zgłoszone prawa osób trzecich do gruntu, obiektów budowlanych,
przynależności lub pożytków albo gdy składniki takie znajdują się we władaniu
osób trzecich, oznacza się:
1) wartość spornego składnika i wartość całości nieruchomości po wyłączeniu tego
składnika,
2) wartość całości nieruchomości z uwzględnieniem i bez uwzględnienia praw,
które pozostają w mocy bez zaliczenia na cenę nabycia,
3) wartości praw nieokreślonych sumą pieniężną, obciążających nieruchomość, w
szczególności świadczeń z tytułu takich praw.
Art. 110u. [ Zarzuty do opisu i oszacowania wartości nieruchomości ]
§ 1. Zarzuty do opisu i oszacowania wartości nieruchomości mogą być wnoszone
przez wszystkich uczestników postępowania egzekucyjnego w terminie 14 dni od
dnia ukończenia opisu i oszacowania wartości nieruchomości. Na postanowienie
organu egzekucyjnego w sprawie opisu i oszacowania wartości nieruchomości
przysługuje zażalenie.
§ 2. Jeżeli w stanie nieruchomości, w okresie pomiędzy sporządzeniem opisu i
oszacowaniem jej wartości a wyznaczonym terminem licytacji, zajdą istotne
zmiany, organ egzekucyjny może przeprowadzić dodatkowy opis i oszacowanie
wartości nieruchomości.
Oddział 4
Obwieszczenie o licytacji
Art. 110w. [ Obwieszczenie o licytacji ]
§ 1. Zajętą nieruchomość organ egzekucyjny sprzedaje w drodze licytacji
publicznej.
§ 2. Termin licytacji nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie 30 dni od
dnia doręczenia zobowiązanemu opisu i oszacowania wartości nieruchomości.
§ 3. O licytacji organ egzekucyjny zawiadamia przez publiczne obwieszczenie, w
którym podaje:
1) termin i miejsce licytacji,
2) oznaczenie nieruchomości, która ma być sprzedana, ze wskazaniem miejsca jej
położenia i przeznaczenia gospodarczego oraz księgi wieczystej lub zbioru
dokumentów ze wskazaniem sądu, w którym są prowadzone,
3) oszacowaną wartość nieruchomości i cenę wywoławczą,
4) firmę lub imię i nazwisko zobowiązanego,
5) wysokość wadium, jakie licytant przystępujący do przetargu powinien złożyć, z
zaznaczeniem że wadium składa się w gotówce albo w postaci czeku potwierdzonego
wystawionego na organ egzekucyjny,
6) czas, w którym w terminie 14 dni przed dniem licytacji będzie wolno oglądać
nieruchomość oraz przeglądać w urzędzie skarbowym akta postępowania
egzekucyjnego,
7) wzmiankę, że prawa osób trzecich nie będą przeszkodą do licytacji i
przyznania nabywcy własności nieruchomości bez zastrzeżeń, jeżeli osoby te nie
wystąpiły wcześniej o wyłączenie nieruchomości lub jej przynależności spod
egzekucji,
8) wyjaśnienie, że użytkowanie, służebności i prawa dożywotnika, jeżeli nie są
ujawnione w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów
i nie zostaną zgłoszone najpóźniej na 3 dni przed rozpoczęciem licytacji, nie
będą uwzględnione w dalszym toku egzekucji i wygasną z chwilą, w której
postanowienie o przyznaniu własności stanie się ostateczne.
§ 4. Obwieszczenie o licytacji doręcza się:
1) uczestnikom postępowania,
2) właściwej jednostce samorządu terytorialnego oraz organom ubezpieczeń
społecznych z wezwaniem, aby najpóźniej w terminie licytacji zgłosiły
zestawienie podatków i innych danin publicznych, należnych na dzień licytacji,
pod rygorem utraty prawa dochodzenia zaległych świadczeń od nabywcy,
3) osobom mającym prawo pierwokupu nieruchomości, jeżeli prawo to zostało
wpisane do księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości.
§ 5. Obwieszczenie o licytacji wywiesza się w siedzibach urzędu skarbowego oraz
urzędu właściwej jednostki samorządu terytorialnego co najmniej na 30 dni przed
jej terminem, a jeżeli wartość nieruchomości została oszacowana na kwotę wyższą
niż studziesięciokrotna wysokość najniższego wynagrodzenia za pracę określonego
w odrębnych przepisach – także w dzienniku poczytnym w danej miejscowości.
§ 6. Na wniosek i koszt zobowiązanego lub wierzyciela organ egzekucyjny może
zarządzić ogłoszenie o licytacji również w inny wskazany przez nich sposób.
§ 7. W ogłoszeniu w dzienniku podaje się oznaczenie nieruchomości, termin i
miejsce licytacji, oszacowaną wartość nieruchomości i cenę wywoławczą oraz
wysokość wadium, jakie licytant powinien złożyć.
§ 8. Jeżeli egzekucja dotyczy jednej lub kilku nieruchomości położonych na
obszarze działania różnych organów egzekucyjnych, obwieszczenie wywiesza się
ponadto w siedzibach właściwych urzędów skarbowych, a jeżeli obwieszczenie ma
być także ogłoszone w prasie, ogłasza się je w dziennikach poczytnych w
miejscowościach, w których te urzędy się znajdują.
Art. 110y. [ Przejęcie nieruchomości na własność ]
§ 1. Z chwilą obwieszczenia o licytacji nieruchomości wchodzącej w skład
gospodarstwa rolnego współwłaścicielowi tej nieruchomości, który nie jest
dłużnikiem osobistym, przysługuje prawo przejęcia nieruchomości na własność za
cenę nie niższą od oszacowanej wartości nieruchomości. Wniosek o przejęcie
składa się nie później niż 3 dnia poprzedzającego dzień licytacji.
§ 2. Jeżeli kilku współwłaścicieli zgłosi wniosek o przejęcie, pierwszeństwo
przysługuje temu z nich, który prowadzi gospodarstwo rolne lub pracuje w nim.
Jeżeli warunek ten spełnia kilku współwłaścicieli albo nie spełnia go żaden z
nich, organ egzekucyjny przyznaje pierwszeństwo temu współwłaścicielowi, który
daje najlepszą gwarancję należytego prowadzenia gospodarstwa rolnego.
§ 3. O pierwszeństwie przejęcia nieruchomości rozstrzyga organ egzekucyjny,
wydając postanowienie o przybiciu. Na postanowienie to przysługuje zażalenie.
§ 4. Jeżeli nikt nie skorzysta z prawa przejęcia nieruchomości na podstawie
przepisów § 1–3, albo jeżeli przedmiotem egzekucji nie jest nieruchomość
wchodząca w skład gospodarstwa rolnego, organ egzekucyjny po dokonaniu
obwieszczeń przedstawia akta organowi nadzoru. W przypadku spostrzeżenia
niedokładności lub wadliwości postępowania organ nadzoru poleci organowi
egzekucyjnemu ich usunięcie.
Art. 110z. [ Skarga ]
§ 1. Na czynności organu egzekucyjnego dotyczące obwieszczenia o licytacji
przysługuje skarga. Skargę można wnieść w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia o
licytacji.
§ 2. W sprawie skargi, o której mowa w § 1, postanowienie wydaje organ nadzoru.
§ 3. Na postanowienie organu nadzoru o oddaleniu skargi przysługuje zażalenie.
Oddział 5
Wadium
Art. 111. [ Wadium ]
§ 1. Wadium wynosi jedną dziesiątą części oszacowanej wartości nieruchomości.
§ 2. Z zastrzeżeniem § 5 i 6, wadium składa:
1) przystępujący do licytacji,
2) osoba, która składa wniosek o przejęcie nieruchomości, o którym mowa w Art.
110y § 1, Art. 111h § 2 i Art. 111i § 3.
§ 3. Osoba, o której mowa w § 1 pkt 2, składa wadium w terminie złożenia wniosku
o przejęcie nieruchomości.
§ 4. Wadium składa się w gotówce lub w postaci czeku potwierdzonego wystawionego
na organ egzekucyjny.
§ 5. Nie składa wadium osoba, której przysługuje ujawnione w opisie i
oszacowaniu prawo do nieruchomości lub jej przynależności, jeżeli jego wartość
nie jest niższa od wysokości wadium i zostało ono stwierdzone w protokole opisu
i oszacowania wartości nieruchomości.
§ 6. Jeżeli wartość prawa, o którym mowa w § 5, jest niższa od wysokości wadium,
wysokość wadium obniża się do różnicy między pełnym wadium a wartością prawa.
Art. 111a. [ Zwrot wadium ]
Wadium złożone przez licytanta, któremu udzielono przybicia, zatrzymuje się;
pozostałym licytantom zwraca się je niezwłocznie.
Art. 111b. [ Utrata wadium ]
§ 1. Nabywca, który nie wykonał w terminie warunków licytacyjnych co do zapłaty
ceny, traci wadium.
§ 2. Od nabywcy nieskładającego wadium, który nie wykonał warunków
licytacyjnych, ściąga się wadium w trybie egzekucji administracyjnej.
§ 3. Z wadium utraconego przez nabywcę lub od niego ściągniętego pokrywa się
koszty egzekucji związane ze sprzedażą.
Oddział 6
Licytacja
Art. 111c. [ Forma licytacji ]
§ 1. Licytacja odbywa się publicznie, w obecności i pod nadzorem kierownika
komórki organizacyjnej urzędu skarbowego prowadzącej egzekucję administracyjną,
zwanego dalej „komornikiem skarbowym”.
§ 2. Po wywołaniu licytacji poborca skarbowy podaje do wiadomości obecnych:
1) przedmiot licytacji,
2) cenę wywoławczą,
3) wysokość wadium,
4) termin uiszczenia ceny nabycia,
5) prawa obciążające nieruchomość, które będą utrzymane w mocy z zaliczeniem i
bez zaliczenia na cenę nabycia,
6) zmiany w stanie faktycznym i prawnym nieruchomości, jeżeli zaszły po jej
opisie i oszacowaniu wartości.
§ 3. Przedmiotem licytacji jest nieruchomość według stanu objętego opisem i
oszacowaniem wartości z uwzględnieniem zmian, o których mowa w § 2 pkt 6.
§ 4. Jeżeli przedmiotem licytacji jest kilka nieruchomości lub kilka części
jednej nieruchomości, zobowiązany ma prawo wskazać kolejność, w jakiej ma być
przeprowadzona licytacja poszczególnych nieruchomości lub ich części.
Art. 111d. [ Wyłączenie uczestnictwa w licytacji ]
§ 1. W licytacji nie mogą uczestniczyć:
1) zobowiązany,
2) pracownicy organu egzekucyjnego,
3) małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo osób, o których mowa w pkt 1 i 2,
4) osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym,
5) licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji tej samej
nieruchomości,
6) osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu
administracji publicznej, a zezwolenia tego nie przedstawiły.
§ 2. Stawienie się jednego licytanta wystarcza do przeprowadzenia licytacji.
§ 3. Pełnomocnictwo do udziału w licytacji stwierdzone jest dokumentem z
podpisem urzędowo lub notarialnie poświadczonym. Podpisy na pełnomocnictwach
udzielonych przez państwowe jednostki organizacyjne lub jednostki samorządu
terytorialnego oraz na pełnomocnictwach udzielonych adwokatom lub radcom prawnym
nie wymagają poświadczenia.
Art. 111e. [ Cena wywoławcza ]
Cena wywoławcza, za którą nieruchomość można nabyć w pierwszej licytacji, wynosi
trzy czwarte oszacowanej wartości nieruchomości.
Art. 111f. [ Licytacja ustna ]
§ 1. Licytacja odbywa się ustnie.
§ 2. Postąpienie nie może wynosić mniej niż jeden procent ceny wywołania, z
zaokrągleniem wzwyż do pełnych złotych.
§ 3. Zaoferowana cena przestaje wiązać, gdy inny licytant zaoferował cenę
wyższą.
§ 4. Po ustaniu postąpień poborca skarbowy, uprzedzając obecnych, że po trzecim
obwieszczeniu dalsze postąpienia nie będą przyjęte, obwieszcza trzykrotnie
ostatnio za oferowaną cenę, zamyka licytację i wymienia licytanta, który
zaoferował najwyższą cenę.
§ 5. Jeżeli należność wierzyciela zostanie uiszczona wraz z odsetkami z tytułu
niezapłacenia jej w terminie i kosztami egzekucyjnymi przed zamknięciem
licytacji, poborca skarbowy zamyka licytację i organ egzekucyjny umarza
postępowanie egzekucyjne.
Art. 111g. [ Wstrzymanie licytacji ]
Jeżeli przedmiotem licytacji jest kilka nieruchomości lub kilka części
nieruchomości, poborca skarbowy wstrzymuje licytację pozostałych nieruchomości
lub ich części z chwilą, gdy osiągnięto kwotę wystarczającą na zaspokojenie
dochodzonej należności wraz z odsetkami z tytułu niezapłacenia jej w terminie i
kosztami egzekucyjnymi oraz organ egzekucyjny umarza postępowanie egzekucyjne.
Art. 111h. [ Przejęcie nieruchomości na własność ]
§ 1. Jeżeli nikt nie przystąpił do licytacji, a przedmiotem licytacji jest
nieruchomość wchodząca w skład gospodarstwa rolnego, współwłaściciel tej
nieruchomości niebędący dłużnikiem osobistym, ma prawo przejęcia nieruchomości
na własność za cenę nie niższą od trzech czwartych oszacowanej wartości
nieruchomości. Przepis Art. 110y § 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
§ 2. Wniosek o przejęcie nieruchomości należy zgłosić w terminie 7 dni od dnia
licytacji.
§ 3. Jeżeli nikt nie przystąpił do licytacji, a przedmiotem egzekucji jest
własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do
lokalu użytkowego lub prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
wierzyciel hipoteczny, inny niż urząd skarbowy, może przejąć to prawo za cenę
nie niższą od trzech czwartych oszacowanej wartości nieruchomości; wniosek o
przejęcie należy zgłosić w terminie 7 dni od dnia licytacji.
Art. 111i. [ Wyznaczenie drugiej licytacji ]
§ 1. Jeżeli nikt nie zgłosił wniosku, o którym mowa w Art. 111h, organ
egzekucyjny wyznacza drugą licytację, na której cena wywoławcza wynosi 70%
oszacowanej wartości nieruchomości.
§ 2. Jeżeli nikt nie przystąpił do drugiej licytacji, przejęcie nieruchomości na
własność może nastąpić za cenę nie niższą od 70% wartości nieruchomości, przy
czym prawo przejęcia przysługuje wierzycielowi egzekwującemu lub hipotecznemu, z
wyjątkiem urzędu skarbowego, oraz współwłaścicielowi.
§ 3. Wniosek o przejęcie nieruchomości wierzyciel lub współwłaściciel składa do
organu egzekucyjnego w terminie 7 dni od dnia licytacji.
§ 4. Jeżeli kilku wierzycieli składa wniosek o przejęcie, pierwszeństwo
przysługuje temu, kto zaoferował cenę wyższą, a przy równych cenach – temu,
czyja należność jest większa.
Art. 111j. [ Wyznaczenie trzeciej licytacji ]
§ 1. Jeżeli po drugiej licytacji żaden z wierzycieli lub współwłaścicieli nie
przejął nieruchomości na własność, organ egzekucyjny wyznacza trzecią licytację,
na której cena wywoławcza wynosi 65% oszacowanej wartości nieruchomości.
§ 2. Jeżeli nikt nie przystąpił do trzeciej licytacji, przejęcie nieruchomości
na własność może nastąpić przez osoby, o których mowa w Art. 111i § 2, za cenę
nie niższą od 65% wartości nieruchomości. Do przejęcia nieruchomości na własność
stosuje się odpowiednio przepisy Art. 111i § 3 i 4.
Art. 111k. [ Umorzenie postępowania egzekucyjnego ]
§ 1. Jeżeli po trzeciej licytacji żaden z wierzycieli nie przejął nieruchomości
na własność, postępowanie egzekucyjne umarza się. Nowa egzekucja z tej samej
nieruchomości może być wszczęta dopiero po upływie 12 miesięcy od dnia
uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu egzekucji.
§ 2. Jeżeli wniosek o wszczęcie nowej egzekucji złożono przed upływem 3 lat od
trzeciej licytacji, organ egzekucyjny dokonuje nowego opisu i oszacowania
wartości nieruchomości tylko na wniosek wierzyciela lub zobowiązanego.
Zobowiązany może złożyć taki wniosek przed upływem 14 dni od dnia ponownego
doręczenia mu wezwania do zapłaty, o czym należy go uprzedzić przy doręczeniu
wezwania.
Art. 111l. [ Skarga na czynności poborcy skarbowego ]
Skargę na czynności poborcy skarbowego w toku licytacji aż do jej zamknięcia
zgłasza się ustnie komornikowi skarbowemu, który przyjmuje skargę do protokołu i
natychmiast ją rozstrzyga, chyba że nie jest to możliwe. Rozstrzygnięcie
komornika skarbowego ma moc postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Oddział 7
Przybicie
Art. 111m. [ Postanowienie o przybiciu ]
§ 1. Po zamknięciu licytacji organ egzekucyjny wydaje postanowienie o przybiciu
na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą cenę.
§ 2. Postanowienie o przybiciu ogłasza się niezwłocznie po zamknięciu licytacji,
z zastrzeżeniem § 3.
§ 3. Jeżeli skargi lub zażalenia wniesione w toku postępowania egzekucyjnego nie
są jeszcze ostatecznie rozstrzygnięte, organ egzekucyjny wstrzymuje wydanie
postanowienia o przybiciu do czasu ich rozstrzygnięcia.
§ 4. Gdy przejęcie nieruchomości na własność ma nastąpić po niedojściu do skutku
licytacji, organ egzekucyjny udziela przybicia na rzecz przejmującego po
wysłuchaniu wnioskodawcy. § 5. Postanowienie o przybiciu zawiera firmę lub imię
i nazwisko nabywcy, oznaczenie nieruchomości, datę licytacji i cenę nabycia.
Art. 111n. [ Odmowa przybicia ]
§ 1. Organ egzekucyjny odmawia przybicia, jeżeli ostateczne rozstrzygnięcia
skarg lub zażaleń wniesionych w toku postępowania egzekucyjnego potwierdzą
naruszenie przepisów postępowania w toku licytacji i jeżeli uchybienia te mogły
mieć istotny wpływ na wynik licytacji.
§ 2. Organ egzekucyjny odmawia przybicia również wtedy, gdy postępowanie
podlegało umorzeniu lub zawieszeniu albo jeżeli uczestnik nie otrzymał
zawiadomienia o licytacji, chyba że będąc na licytacji, nie wystąpił ze skargą
na to uchybienie.
§ 3. Jeżeli organ egzekucyjny odmówi przybicia, wyznacza na wniosek wierzyciela
ponowną licytację.
Art. 111o. [ Odebranie zarządu ]
§ 1. Jeżeli przybicie nie następuje niezwłocznie po zamknięciu licytacji, organ
egzekucyjny na wniosek licytanta, który zaoferował najwyższą cenę, może, w
przypadku gdy zarządcą jest zobowiązany, odebrać mu zarząd i ustanowić innego
zarządcę.
§ 2. W sprawie odebrania zarządu organ egzekucyjny wydaje postanowienie na
wniosek nabywcy. Nabywca może być na własne żądanie ustanowiony zarządcą, jeżeli
oprócz wadium złożył w gotówce nie mniej niż piątą część ceny nabycia albo
jeżeli do tej wysokości przysługuje mu prawo zaliczenia swej wierzytelności na
poczet ceny nabycia.
§ 3. W przypadku wygaśnięcia skutków przybicia bez równoczesnego umorzenia
egzekucji, organ egzekucyjny wydaje postanowienie co do osoby zarządcy, jeżeli
dotychczasowym zarządcą był nabywca.
Art. 111p. [ Należność przypadająca z tytułu zarządu ]
Jeżeli nabywca nie uzyska przyznania własności, należność przypadająca jemu z
tytułu zarządu pokrywa się z kwot pieniężnych złożonych na poczet ceny poza
wadium.
Art. 111r. [ Doręczenie postanowienia o przybiciu ]
§ 1. Postanowienie o przybiciu doręcza się wierzycielowi, dłużnikowi, nabywcy i
osobom, które w toku licytacji zaskarżyły czynności związane z udzieleniem
przybicia, jak też zarządcy, który nie jest dłużnikiem, a postanowienie o
odmowie przybicia – wierzycielowi, dłużnikowi i licytantowi, który zaoferował
najwyższą cenę.
§ 2. Na postanowienie organu egzekucyjnego co do przybicia przysługuje
zażalenie.
Art. 111s. [ Wygaśnięcie skutków przybicia ]
Jeżeli nabywca nie wykonał w terminie warunków licytacyjnych co do zapłaty ceny,
wygasają skutki przybicia. Uiszczoną część ceny zwraca się. Następstwa te organ
egzekucyjny stwierdza postanowieniem, na które przysługuje zażalenie.
Art. 111t. [ Wyznaczenie ponownej licytacji ]
Wyznaczenie ponownej licytacji może nastąpić, gdy postanowienie stwierdzające
wygaśnięcie przybicia stanie się ostateczne.
Oddział 8
Przyznanie własności
Art. 112. [ Złożenie ceny nabycia ]
§ 1. Z chwilą gdy postanowienie o przybiciu stało się ostateczne, organ
egzekucyjny wzywa licytanta, który uzyskał przybicie, aby w terminie 14 dni od
otrzymania wezwania złożył do depozytu organu egzekucyjnego cenę nabycia z
potrąceniem wadium złożonego w gotówce. Na wniosek nabywcy organ egzekucyjny
może wyznaczyć dłuższy termin uiszczenia ceny nabycia, nieprzekraczający jednak
3 miesięcy.
§ 2. Nabywca może zaliczyć na poczet ceny własną wierzytelność lub jej część,
jeżeli znajduje ona pokrycie w cenie nabycia.
§ 3. Za zgodą wierzyciela, którego wierzytelność znajduje pokrycie w cenie
nabycia, nabywca może tę wierzytelność zaliczyć na poczet ceny. Zgoda
wierzyciela stwierdzona jest dokumentem z podpisem urzędowo lub notarialnie
poświadczonym albo wyrażona do protokołu nie później niż w terminie, w którym
nabywca ma obowiązek uiścić cenę nabycia.
Art. 112a. [ Przejęcie kwoty zobowiązanego ]
Kwota przypadająca zobowiązanemu w chwili zajęcia na podstawie umowy
ubezpieczenia przechodzi na nabywcę w całości. O kwotę tę podwyższa się cenę
nabycia.
Art. 112b. [ Postanowienie o przyznaniu własności ]
§ 1. Jeżeli postanowienie o przybiciu stało się ostateczne i nabywca uiścił cenę
nabycia albo postanowienie o ustaleniu ceny nabycia stało się ostateczne i
jednostka lub osoba, o których mowa w Art. 110n, uregulowała całą cenę nabycia,
organ egzekucyjny wydaje postanowienie o przyznaniu własności.
§ 2. Na postanowienie o przyznaniu własności przysługuje zażalenie.
§ 3. Postanowienie o przyznaniu własności, które stało się ostateczne, przenosi
własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa
własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub
podlega złożeniu do zbioru dokumentów. Postanowienie o przyznaniu własności jest
także tytułem egzekucyjnym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości.
§ 4. Z chwilą kiedy postanowienie o przyznaniu własności stało się ostateczne,
do nabywcy należą pożytki z nieruchomości. Od tej chwili nabywca ponosi również
daniny publiczne przypadające z nieruchomości, których płatność przypada w dniu,
w którym postanowienie o przyznaniu własności stało się ostateczne, lub po tym
dniu.
§ 5. Przepisy § 4 nie uchybiają przepisom podatkowym.
Art. 112c. [ Prawo do zaspokojenia z ceny nabycia ]
§ 1. Z chwilą gdy postanowienie o przyznaniu własności staje się ostateczne,
wygasają wszelkie prawa i skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych, ciążące
na nieruchomości. W miejsce tych praw powstaje prawo do zaspokojenia z ceny
nabycia w kolejności przewidzianej w przepisach o podziale kwoty uzyskanej z
egzekucji.
§ 2. Pozostają w mocy bez potrącenia ich wartości z ceny nabycia:
1) prawa ciążące na nieruchomości z mocy ustawy,
2) służebności, o których mowa w Art. 1000 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego.
§ 3. Pozostają również w mocy ujawnione przez wpis w księdze wieczystej lub
przez złożenie dokumentu do zbioru albo nieujawnione w ten sposób, lecz
zgłoszone najpóźniej na 3 dni przed terminem licytacji użytkowanie, służebności
i prawa dożywotnika, jeżeli przysługuje im pierwszeństwo przed wszystkimi
hipotekami lub jeżeli nieruchomość nie jest obciążona hipotekami albo jeżeli
wartość użytkowania, służebności lub praw dożywotnika znajduje pełne pokrycie w
cenie nabycia. Jednakże w ostatnim przypadku wartość tych praw będzie zaliczona
na cenę nabycia.
Art. 112d. [ Utrzymanie służebności gruntowej ]
Na wniosek właściciela nieruchomości władnącej, zgłoszony najpóźniej na 3 dni
przed terminem licytacji, organ egzekucyjny może postanowić, że służebność
gruntowa, która nie znajduje pełnego pokrycia w cenie nabycia, będzie utrzymana
w mocy, jeżeli jest dla nieruchomości władnącej konieczna, a nie obciąża w
sposób istotny wartości nieruchomości obciążonej.
Art. 112e. [ Wstąpienie w prawa i obowiązki zobowiązanego ]
Z chwilą gdy postanowienie o przyznaniu własności stało się ostateczne, nabywca
wstępuje w prawa i obowiązki zobowiązanego wynikające z umów dotyczących
nieruchomości stosownie do przepisów prawa normujących te umowy.
Art. 112f. [ Wykreślenie hipoteki ]
§ 1. Postanowienie o przyznaniu własności, które stało się ostateczne, wraz z
planem podziału kwoty uzyskanej z egzekucji jest tytułem do wykreślenia w
księdze wieczystej lub w zbiorze dokumentów wszelkich praw, które według planu
podziału wygasły.
§ 2. Na podstawie postanowienia o przyznaniu własności wykreśla się wszystkie
hipoteki obejmujące nieruchomość, jeżeli w postanowieniu stwierdzono zapłacenie
przez nabywcę całej ceny nabycia gotówką lub czekiem potwierdzonym.
Art. 112g. [ Unieważnienie nabycia ]
Nabywca nie może żądać unieważnienia nabycia ani zmniejszenia ceny z powodu wad
nieruchomości lub przedmiotów razem z nią nabytych.
Rozdział 8
Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości oraz użytkowania wieczystego
Art. 114. [ Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości ]
Do egzekucji z ułamkowej części nieruchomości i do egzekucji z użytkowania
wieczystego stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości, o ile
przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.
Art. 114a. [ Zajęcie ułamkowej części nieruchomości ]
O zajęciu ułamkowej części nieruchomości organ egzekucyjny zawiadamia także
pozostałych współwłaścicieli, a o zajęciu użytkowania wieczystego – także
właściciela nieruchomości oraz właściwy organ administracji publicznej.
Art. 114b. [ Zajęcie użytkowania wieczystego ]
§ 1. Jeżeli przedmiotem egzekucji jest użytkowanie wieczyste, zajęcie obejmuje
użytkowanie wieczyste gruntu wraz z jego pożytkami oraz znajdujące się na
gruncie obiekty budowlane stanowiące własność użytkownika wieczystego wraz z:
1) ruchomościami, będącymi własnością użytkownika wieczystego, a potrzebnymi do
korzystania z przedmiotu użytkowania wieczystego zgodnie z jego przeznaczeniem,
jeżeli pozostają z tym przedmiotem w faktycznym związku, odpowiadającym temu
celowi,
2) wyposażeniem obiektów budowlanych stanowiących własność użytkownika
wieczystego,
3) prawami wynikającymi z umów ubezpieczenia przedmiotów zajęcia, a także
należnościami z tych umów już przypadającymi.
§ 2. Zajęcie obejmuje także przedmioty, o których mowa w § 1 pkt 1 i 2,
wprowadzone później oraz później wzniesione obiekty budowlane i posadzone
rośliny, jak również prawa z umów ubezpieczenia później zawartych.
Art. 114c. [ Zakres uprawnień zarządcy ]
Gdy przedmiotem zarządu jest ułamkowa część nieruchomości, zarządca działa tylko
w granicach uprawnień zobowiązanego jako współwłaściciela.
Art. 114d. [ Zawieszenie postępowania egzekucyjnego ]
Jeżeli egzekucja jest prowadzona z użytkowania wieczystego, postępowanie ulega
zawieszeniu, jeżeli właściwy organ wystąpił z żądaniem rozwiązania umowy
użytkowania wieczystego. Egzekucja może być podjęta na wniosek wierzyciela,
jeżeli sąd orzeknie, że brak jest podstaw do rozwiązania umowy użytkowania
wieczystego. W przypadku rozwiązania umowy użytkowania wieczystego organ
egzekucyjny umarza postępowanie egzekucyjne.
Art. 114e. [ Opis i oszacowanie nieruchomości ]
W przypadku prowadzenia egzekucji z ułamkowej części nieruchomości, opisowi i
oszacowaniu wartości podlega cała nieruchomość. Wartością takiej części
nieruchomości jest odpowiednia część oszacowanej wartości całej nieruchomości.
Art. 114f. [ Data końcowa użytkowania wieczystego ]
Jeżeli egzekucja jest prowadzona z użytkowania wieczystego, w protokole opisu i
oszacowania wartości nieruchomości podaje się końcową datę użytkowania
wieczystego oraz ujawniony w księdze wieczystej sposób korzystania z gruntu
przez użytkownika wieczystego.
Art. 114g. [ Postanowienie o przyznaniu użytkowania wieczystego ]
Jeżeli przedmiotem egzekucji jest użytkowanie wieczyste, postanowienie o
przyznaniu tego prawa nie narusza ograniczonych praw rzeczowych na nieruchomości
powstałych przed jej oddaniem w użytkowanie wieczyste.
Art. 114h. [ Zachowanie obciążeń nieruchomości ]
§ 1. Jeżeli przedmiotem licytacji jest ułamkowa część nieruchomości, pozostają w
mocy, bez potrącenia ich wartości z ceny nabycia, obciążenia tej części
ułamkowej nieruchomości ujawnione przez wpis w księdze wieczystej lub przez
złożenie dokumentu do zbioru dokumentów.
§ 2. Pozostają w mocy również obciążenia części ułamkowej nieruchomości
nieujawnione w sposób, o którym mowa w § 1, lecz zgłoszone najpóźniej na 3 dni
przed terminem licytacji, jeżeli zostały ustanowione przed dniem powstania
współwłasności.
Art. 114i. [ Postanowienie o przyznaniu własności ułamkowej części nieruchomości
]
Postanowienie o przyznaniu własności ułamkowej części nieruchomości nie narusza
obciążających ją hipotek wpisanych przed powstaniem współwłasności.
Rozdział 9
Podział kwoty uzyskanej z egzekucji
Oddział 1
Zasady ogólne
Art. 115. [ Podział kwoty uzyskanej z egzekucji ]
§ 1. Z kwoty uzyskanej z egzekucji zaspokaja się w następującej kolejności:
1) koszty egzekucyjne i koszty upomnienia,
2) należności zabezpieczone hipotecznie wynikające z wierzytelności banku
hipotecznego wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych prowadzonego
zgodnie z przepisami o listach zastawnych i bankach hipotecznych,
3) należności zabezpieczone hipotecznie lub zastawem rejestrowym albo
zabezpieczone przez wpisanie do innego rejestru,
4) należności, do których stosuje się przepisy działu III Ordynacji podatkowej,
oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, o ile nie zostały
zaspokojone w trzeciej kolejności,
5) należności zabezpieczone prawem zastawu lub które korzystały z ustawowego
pierwszeństwa, niewymienionego w pkt 2–4,
6) inne należności i odsetki, z zastrzeżeniem § 3.
§ 2. Przy podziale kwoty uzyskanej z egzekucji z nieruchomości lub egzekucji
przejętej po wystąpieniu zbiegu egzekucji administracyjnej z sądową, po kosztach
egzekucyjnych i kosztach upomnienia zaspokaja się należności alimentacyjne, a
następnie należności za pracę za okres 3 miesięcy do wysokości najniższego
wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach oraz renty z tytułu
odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci
i koszty zwykłego pogrzebu zobowiązanego, a po należnościach zabezpieczonych
hipotecznie lub zastawem rejestrowym albo zabezpieczonych przez wpisanie do
innego rejestru prowadzonego na podstawie odrębnych przepisów – należności za
pracę niezaspokojone w kolejności wcześniejszej.
§ 3. Odsetki za zwłokę od należności pieniężnych, do których mają zastosowanie
przepisy działu III ustawy – Ordynacja podatkowa, zaspokaja się w kolejności
określonej dla tych należności.
§ 4. Jeżeli przedmiotem egzekucji jest własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu
mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub prawo do domu
jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, wierzytelność spółdzielni
mieszkaniowej z tytułu niewniesionego wkładu budowlanego związana z tym prawem
zaspokaja się przed należnością zabezpieczoną hipotecznie na tym prawie.
§ 5. Należności wymienione w § 1 pkt 2, 3 i 5 zaspokaja się do wysokości kwoty
uzyskanej ze sprzedaży rzeczy obciążonej hipoteką lub zastawem albo z realizacji
prawa zbywalnego obciążonego. Jeżeli kwota uzyskana ze sprzedaży nie wystarcza
na zaspokojenie wszystkich zabezpieczonych należności, należności te zaspokaja
się w kolejności odpowiadającej przysługującemu im pierwszeństwu, a jeżeli mają
równe pierwszeństwo albo nie stosuje się do nich zasady pierwszeństwa –
proporcjonalnie w stosunku, w jakim pozostają do siebie.
§ 6. Jeżeli kwota przeznaczona do podziału nie wystarcza na zaspokojenie w
całości wszystkich należności, należności dalszej kolejności zaspokaja się
dopiero po zupełnym zaspokojeniu należności wcześniejszej kolejności, a gdy
kwota nie wystarcza na pokrycie w całości wszystkich należności tej samej
kolejności, należności te zaspokaja się proporcjonalnie do wysokości każdej z
nich.
Art. 115a. [ Postanowienie w sprawie podziału kwoty uzyskanej z egzekucji ]
Jeżeli następuje podział kwoty uzyskanej ze sprzedaży rzeczy lub z realizacji
prawa zbywalnego, do których wystąpił zbieg egzekucji, organ egzekucyjny wydaje
postanowienie w sprawie podziału kwoty uzyskanej z egzekucji, na które
wierzycielom przysługuje zażalenie.
Oddział 2
Zasady szczególne dotyczące podziału kwoty uzyskanej z egzekucji z nieruchomości
Art. 115b. [ Plan podziału kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości ]
Organ egzekucyjny sporządza plan podziału kwoty uzyskanej ze sprzedaży
nieruchomości niezwłocznie, gdy postanowienie o przyznaniu własności
nieruchomości staje się ostateczne.
Art. 115c. [ Uczestnicy podziału kwoty ]
W podziale kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości oprócz wierzyciela
egzekwującego uczestniczą:
1) wierzyciele posiadający tytuł wykonawczy z dowodem doręczenia zobowiązanemu
wezwania do zapłaty oraz wierzyciele, którzy uzyskali zabezpieczenie powództwa,
jeżeli zgłosili się najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o
przyznaniu własności nieruchomości,
2) osoby, które przed zajęciem nieruchomości nabyły do niej prawa stwierdzone w
protokole opisu i oszacowania wartości nieruchomości lub zostały zgłoszone i
udowodnione najpóźniej w dniu uprawomocnienia się postanowienia o przyznaniu
własności,
3) pracownicy co do stwierdzonych dokumentem należności za pracę, jeżeli
zgłosili swe roszczenia przed sporządzeniem planu podziału.
Art. 115d. [ Uzupełnienie ceny ]
§ 1. Jeżeli przy sporządzaniu planu podziału okaże się, że nabywca, uiszczając
cenę, potrącił wierzytelność, która się w niej nie mieści, organ egzekucyjny
postanowieniem zobowiązuje nabywcę do uzupełnienia ceny w terminie 7 dni. Na
postanowienie to przysługuje zażalenie.
§ 2. W planie podziału organ egzekucyjny wymienia osoby, dla których jest
przeznaczona kwota przypadająca od nabywcy. W tej części plan podziału stanowi
dla nich tytuł egzekucyjny przeciwko nabywcy.
§ 3. Wierzyciel, któremu przysługuje roszczenie przeciwko nabywcy, nabywa z mocy
prawa hipotekę na sprzedanej nieruchomości. Ujawnienie hipoteki w księdze
wieczystej lub w zbiorze dokumentów następuje na wniosek wierzyciela.
Art. 115e. [ Hipoteka kaucyjna ]
Jeżeli hipoteka kaucyjna nie jest wyczerpana i może jeszcze służyć
zabezpieczeniu wierzyciela, reszta kwoty pozostaje w depozycie organu
egzekucyjnego aż do ustania stosunku prawnego uzasadniającego korzystanie z
hipoteki kaucyjnej.
Art. 115f. [ Oświadczenie zobowiązanego o zaspokojeniu ]
Jeżeli wierzytelność jest zabezpieczona na kilku nieruchomościach łącznie,
wierzyciel powinien przed uprawomocnieniem się postanowienia o przyznaniu
własności złożyć oświadczenie, czy i w jakiej wysokości żąda zaspokojenia z
każdej ze sprzedanych nieruchomości. Jeżeli w powyższym terminie tego nie
uczyni, a podzielona ma być suma uzyskana tylko z jednej nieruchomości, jego
wierzytelność przyjmuje się do rozrachunku w całości; jeżeli natomiast
podziałowi podlegają kwoty uzyskane ze sprzedaży kilku łącznie obciążonych
nieruchomości, na wierzytelność łącznie zabezpieczoną przypada z każdej z kwot
podlegających podziałowi taka część, jaka odpowiada stosunkowi kwoty
pozostającej po zaspokojeniu należności z wcześniejszą kolejnością do sumy tych
kwot.
Art. 115g. [ Kwota na zaspokojenie wierzytelności ]
§ 1. Kwotę wydzieloną na zaspokojenie wierzytelności, której uiszczenie jest
zależne od warunku zawieszającego albo od wyniku sporu, w którym wierzyciel
uzyskał zabezpieczenie powództwa, pozostawia się w depozycie organu
egzekucyjnego.
§ 2. Kwotę wydzieloną na zaspokojenie wierzytelności, której uiszczenie jest
zależne od warunku rozwiązującego, wydaje się wierzycielowi bez zabezpieczenia.
Jeżeli jednak obowiązek zabezpieczenia zwrotu ciąży na wierzycielu z mocy
istniejącego między nim a zobowiązanym stosunku prawnego, organ egzekucyjny
pozostawia wydzieloną kwotę w depozycie organu egzekucyjnego.
DZIAŁ III
EGZEKUCJA OBOWIĄZKÓW O CHARAKTERZE NIEPIENIĘŻNYM
Rozdział 1
Przepisy wspólne
Art. 116.
(skreślony).
Art. 117. [ Stosowanie środków egzekucyjnych bez tytułu wykonawczego ]
Organy określone w Art. 20 § 2, w granicach swojej właściwości do nakładania
obowiązków o charakterze niepieniężnym, mogą stosować środki egzekucyjne
wskazane w Art. 1a pkt 12 lit. b) tiret drugie, trzecie i piąte również w celu
wyegzekwowania wydanych bezpośrednio ustnych poleceń, bez potrzeby wystawienia
tytułu wykonawczego i doręczenia zobowiązanemu postanowienia o zastosowaniu
środka egzekucyjnego, jeżeli zwłoka w wykonaniu obowiązku groziłaby
niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia ludzkiego albo ciężkimi szkodami dla
gospodarstwa narodowego lub jeżeli wymaga tego szczególny interes społeczny.
Art. 118. [ Wezwanie do wyjawienia miejsca pozostawania przedmiotu ]
Zobowiązany do wykonania obowiązku o charakterze niepieniężnym może być wezwany
do wyjawienia, gdzie znajduje się przedmiot, którego egzekucja dotyczy. Przepisy
Art. 71 stosuje się odpowiednio.
Rozdział
2
Grzywna w celu przymuszenia
Art. 119. [ Warunki nałożenia ]
§ 1. Grzywnę w celu przymuszenia nakłada się, gdy egzekucja dotyczy spełnienia
przez zobowiązanego obowiązku znoszenia lub zaniechania albo obowiązku wykonania
czynności, a w szczególności czynności, której z powodu jej charakteru nie może
spełnić inna osoba za zobowiązanego.
§ 2. Grzywnę nakłada się również, jeżeli nie jest celowe zastosowanie innego
środka egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Art. 120. [ Podmioty obciążane ]
§ 1. Grzywna w celu przymuszenia może być nakładana zarówno na osoby fizyczne,
jak i osoby prawne, a także na jednostki organizacyjne nie posiadające
osobowości prawnej.
§ 2. Gdy zobowiązanym jest osoba fizyczna działająca przez ustawowego
przedstawiciela, przedsiębiorstwo państwowe lub inna państwowa jednostka
organizacyjna, organizacja spółdzielcza, samorządowa, zawodowa lub inna
społeczna osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości
prawnej, grzywnę nakłada się na ustawowego przedstawiciela zobowiązanego lub na
osobę, do której należy bezpośrednie czuwanie nad wykonywaniem przez
zobowiązanego obowiązków tego rodzaju, jakim jest egzekwowany obowiązek.
Jednocześnie może być nałożona grzywna na zobowiązaną osobę prawną lub jednostkę
organizacyjną, jeżeli jest to niezbędne dla przymuszenia wykonania obowiązku.
Art. 121. [ Wysokość grzywny ]
§ 1. Grzywna w celu przymuszenia może być nakładana kilkakrotnie w tej samej lub
wyższej kwocie, z zastrzeżeniem § 4.
§ 2. Z zastrzeżeniem § 5 każdorazowo nałożona grzywna nie może przekraczać kwoty
5 000 zł, a w stosunku do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie
posiadających osobowości prawnej kwoty 25 000 zł.
§ 3. Grzywny nakładane wielokrotnie nie mogą łącznie przekroczyć kwoty 10 000
zł, a w stosunku do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających
osobowości prawnej – 100 000 zł.
§ 4. Jeżeli egzekucja dotyczy spełnienia przez zobowiązanego obowiązku
wynikającego z przepisów prawa budowlanego lub z zakresu bezpieczeństwa i
higieny pracy, grzywna w celu przymuszenia jest jednorazowa.
§ 5. Wysokość grzywny, o której mowa w § 4, stanowi, w przypadku obowiązku
przymusowej rozbiórki budynku lub jego części, iloczyn powierzchni zabudowy
budynku lub jego części, objętego nakazem przymusowej rozbiórki, i 1/5 ceny 1 m2
powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonej i ogłoszonej przez Prezesa
Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast na podstawie odrębnych przepisów do
obliczania premii gwarancyjnej dla posiadaczy oszczędnościowych książeczek
mieszkaniowych.
Art. 122. [ Postanowienie o nałożeniu grzywny ]
§ 1. Grzywnę w celu przymuszenia nakłada organ egzekucyjny, który doręcza
zobowiązanemu:
1) odpis tytułu wykonawczego zgodnie z Art. 32,
2) postanowienie o nałożeniu grzywny.
§ 2. Postanowienie o nałożeniu grzywny powinno zawierać:
1) wezwanie do uiszczenia nałożonej grzywny w oznaczonym terminie z pouczeniem,
że w przypadku nieuiszczenia grzywny w terminie zostanie ona ściągnięta w trybie
egzekucji administracyjnej należności pieniężnych,
2) wezwanie do wykonania obowiązku określonego w tytule wykonawczym w terminie
wskazanym w postanowieniu, z zagrożeniem, że w razie niewykonania obowiązku w
terminie, będą nakładane dalsze grzywny w tej samej lub wyższej kwocie, a w
przypadku obowiązku wynikającego z przepisów prawa budowlanego lub z zakresu
bezpieczeństwa i higieny pracy, będzie orzeczone wykonanie zastępcze.
§ 3. Zobowiązanemu służy prawo zgłoszenia zarzutów i wniesienia zażalenia w
sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego (Art. 33 i 3 4) oraz prawo
wniesienia zażalenia na postanowienie o nałożeniu grzywny.
Art. 123. [ Stosowanie przepisów ustawy ]
Przepisy Art. 122, z zastrzeżeniem Art. 121 § 4 stosuje się również w
przypadkach nakładania dalszych grzywien w celu przymuszenia, gdy zobowiązany
mimo wezwania nie wykonał obowiązku określonego w tytule wykonawczym.
Art. 124. [ Ściągnięcie ]
§ 1. Nałożone grzywny w celu przymuszenia, nie uiszczone w terminie, podlegają
ściągnięciu w trybie egzekucji należności pieniężnych, określonym w niniejszej
ustawie.
§ 2. Obowiązek uiszczenia nałożonych grzywien nie przechodzi na spadkobierców
lub prawonabywców zobowiązanego.
Art. 125. [ Umorzenie ]
§ 1. W razie wykonania obowiązku określonego w tytule wykonawczym, nałożone, a
nie uiszczone lub nie ściągnięte grzywny w celu przymuszenia podlegają
umorzeniu.
§ 2. Postanowienie w sprawie umorzenia grzywny wydaje organ egzekucyjny na
wniosek zobowiązanego. Na postanowienie o odmowie umorzenia grzywny służy
zażalenie.
Art. 126. [ Zwrot ]
Na wniosek zobowiązanego, który wykonał obowiązek, grzywny uiszczone lub
ściągnięte w celu przymuszenia mogą być w uzasadnionych przypadkach zwrócone w
całości lub w części. O zwrocie grzywny postanawia organ egzekucyjny. Państwowe
organy egzekucyjne mogą zwrócić grzywnę po uzyskaniu zgody organu wyższego
stopnia.
Rozdział 3
Wykonanie zastępcze
Art. 127. [ Warunki wykonania zastępczego ]
Wykonanie zastępcze stosuje się, gdy egzekucja dotyczy obowiązku wykonania
czynności, którą można zlecić innej osobie do wykonania za zobowiązanego i na
jego koszt.
Art. 128. [ Postanowienie o zastosowaniu wykonania zastępczego ]
§ 1. W celu zastosowania środka egzekucyjnego określonego w Art. 127 organ
egzekucyjny doręcza zobowiązanemu:
1) odpis tytułu wykonawczego zgodnie z Art. 32,
2) postanowienie, że obowiązek objęty tytułem wykonawczym zostanie w trybie
postępowania egzekucyjnego wykonany zastępczo przez inną osobę za zobowiązanego
na jego koszt i niebezpieczeństwo.
§ 2. W postanowieniu o zastosowaniu wykonania zastępczego organ egzekucyjny może
wezwać zobowiązanego do wpłacenia w oznaczonym terminie określonej kwoty tytułem
zaliczki na koszty wykonania zastępczego, z pouczeniem, że w przypadku
niewpłacenia kwoty w tym terminie zostanie ona ściągnięta w trybie egzekucji
administracyjnej należności pieniężnych.
§ 3. W postanowieniu o zastosowaniu wykonania zastępczego organ egzekucyjny może
również nakazać zobowiązanemu dostarczenie posiadanej dokumentacji, a także
posiadanych materiałów i środków przewozowych, niezbędnych do zastępczego
wykonania egzekwowanej czynności, z zagrożeniem zastosowania odpowiednich
środków egzekucyjnych w razie uchylenia się zobowiązanego od dostarczenia tych
dokumentów, materiałów i środków przewozowych.
§ 4. Zobowiązanemu służy prawo zgłoszenia zarzutów i wniesienia zażalenia w
sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego (Art. 33 i 34) oraz prawo
wniesienia zażalenia na postanowienie o zastosowaniu wykonania zastępczego.
Art. 129. [ Inne postanowienia organu egzekucyjnego ]
Organ egzekucyjny może wydawać postanowienia w sprawie wezwania zobowiązanego do
wpłacenia zaliczek na koszty wykonania zastępczego oraz w sprawie dostarczenia
dokumentacji, materiałów i środków przewozowych także w toku zastępczego
wykonania egzekwowanego obowiązku. Do tych postanowień stosuje się przepisy Art.
128.
Art. 130. [ Termin wykonania zastępczego ]
Jeżeli w postanowieniu w sprawie wykonania zastępczego nie wskazano osoby,
której zostało zlecone zastępcze wykonanie egzekwowanego obowiązku, organ
egzekucyjny zleci wykonanie egzekwowanych czynności określonej przez siebie
osobie w terminie nie dłuższym niż miesiąc i zawiadomi o tym zobowiązanego.
Art. 131. [ Odpowiedzialność wykonawcy ]
Wykonawca odpowiada wobec zobowiązanego za rzetelne wykonanie robót, celowe
zużycie materiałów dostarczonych przez zobowiązanego oraz prawidłowe korzystanie
z jego środków przewozowych. Zobowiązany może dochodzić swoich roszczeń
bezpośrednio od wykonawcy.
Art. 132. [ Prawa zobowiązanego ]
§ 1. Zobowiązany ma prawo wglądu w czynności wykonawcy oraz zgłaszania do organu
egzekucyjnego wniosków co do sposobu wykonywania tych czynności.
§ 2. Zobowiązany może w toku czynności egzekucyjnych zgłosić do organu
egzekucyjnego wniosek o zaniechanie dalszego stosowania wykonania zastępczego,
jeżeli wykonawca na to się godzi, a zobowiązany złożył oświadczenie, że
egzekwowany obowiązek wykona w terminie przez organ egzekucyjny wskazanym. Organ
egzekucyjny uwzględni wniosek, jeżeli uzna to oświadczenie za nie budzące
wątpliwości. Organ egzekucyjny może uzależnić wyrażenie zgody na wniosek
zobowiązanego od złożenia przez niego zabezpieczenia wykonania egzekwowanego
obowiązku w formie, jaką uzna za wskazaną.
§ 3. Na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie wniosku o zaniechanie
dalszego stosowania wykonania zastępczego służy zobowiązanemu zażalenie.
Art. 133. [ Zawiadomienie zobowiązanego o zakończeniu czynności egzekucyjnych ]
§ 1. O zakończeniu czynności egzekucyjnych w drodze wykonania zastępczego i o
wykonaniu egzekwowanego obowiązku organ egzekucyjny zawiadamia zobowiązanego.
Równocześnie doręcza mu wykaz kosztów wykonania zastępczego, z wezwaniem do
uiszczenia na pokrycie tych kosztów odpowiedniej kwoty w oznaczonym terminie, z
uprzedzeniem, że w razie nieuiszczenia tej kwoty w terminie, zostanie ona
ściągnięta w trybie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych.
§ 2. Jeżeli koszty wykonania zastępczego są wysokie albo gdy wykonanie zastępcze
trwa dłuższy okres, organ egzekucyjny może przed zakończeniem egzekucji doręczać
zobowiązanemu wykazy poczynionych już kosztów z wezwaniem do ich pokrycia w
oznaczonym terminie. Przepisy § 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 134. [ Nie wpłacenie zaliczki na koszt wykonania zastępczego ]
Jeżeli zobowiązany nie wpłacił w oznaczonym terminie określonej w postanowieniu
o zastosowaniu wykonania zastępczego kwoty tytułem zaliczki na koszty wykonania
zastępczego (Art. 128 § 2) lub kwoty na pokrycie kosztów wykonania zastępczego
wskazanej w wykazach doręczonych zobowiązanemu w myśl Art. 133, organ
egzekucyjny wszczyna egzekucję tych należności stosownie do przepisów o
egzekucji administracyjnej należności pieniężnych.
Art. 135. [ Stosowanie przepisów ustawy ]
W sprawach kosztów wykonania zastępczego, nie uregulowanych w Art. 127-134,
stosuje się przepisy Art. 64c—65.
Rozdział 4
Odebranie rzeczy ruchomej
Art. 136. [ Odebranie rzeczy ]
§ 1. Jeżeli zobowiązany uchyla się od obowiązku wydania oznaczonej rzeczy
ruchomej, rzecz ta może być mu przez organ egzekucyjny odebrana w celu wydania
jej wierzycielowi. Dotyczy to również obowiązku wydania rzeczy na określony
okres czasu.
§ 2. Odrębne przepisy określają przypadki, w których środek egzekucyjny
przewidziany w § 1 może być zastosowany przy egzekucji obowiązku wydania rzeczy
ruchomej oznaczonej tylko co do rodzaju lub gatunku.
§ 3. Środek egzekucyjny określony w § 1 stosuje się również, gdy egzekwowany
jest obowiązek zniszczenia rzeczy ruchomej, nakazany ze względów sanitarnych lub
innych względów społecznych, a także gdy egzekwowany obowiązek polega na
ujawnieniu posiadania oznaczonej rzeczy ruchomej.
Art. 137. [ Stosowanie przepisów ustawy ]
§ 1. Organ egzekucyjny stosuje środek egzekucyjny określony w Art. 136 również,
gdy podlegająca odebraniu rzecz ruchoma znajduje się we władaniu innej osoby,
jeżeli rzecz ta nie została wyłączona spod egzekucji (Art. 38).
§ 2. Gdy egzekwowany jest obowiązek zniszczenia rzeczy ruchomej, nakazany ze
względów sanitarnych lub innych społecznych, rzecz ta podlega odebraniu w trybie
określonym w Art. 136 również, gdy własność rzeczy przeszła z zobowiązanego na
inną osobę.
Art. 138. [ Podmiot dokonujący odebrania rzeczy ]
Odebrania rzeczy dokonuje egzekutor wyznaczony przez organ egzekucyjny (Art.
31).
Art. 139. [ Postanowienie o wezwaniu zobowiązanego do wydania rzeczy ]
§ 1. Egzekutor, przystępując do czynności egzekucyjnych, doręcza zobowiązanemu:
1) odpis tytułu wykonawczego zgodnie z Art. 32,
2) postanowienie organu egzekucyjnego o wezwaniu zobowiązanego do wydania rzeczy
określonej w tytule wykonawczym, z zagrożeniem, że w razie niewykonania
obowiązku zostanie zastosowany środek egzekucyjny w celu odebrania tej rzeczy.
§ 2. Zobowiązanemu służy prawo zgłoszenia zarzutów i wniesienia zażalenia w
sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego (Art. 33 i 34) oraz prawo
wniesienia zażalenia na postanowienie o zastosowaniu środka egzekucyjnego
odebrania rzeczy.
Art. 140. [ Wydanie rzeczy wierzycielowi ]
Odebraną rzecz wydaje się wierzycielowi lub osobie przez niego do odbioru rzeczy
upoważnionej, a gdy nie jest to możliwe, odebraną rzecz oddaje się na skład na
koszt i niebezpieczeństwo wierzyciela.
Rozdział 5
Odebranie nieruchomości. Opróżnienie lokalu i innych pomieszczeń
Art. 141. [ Odebranie nieruchomości, opróżnienie lokalu ]
§ 1. Jeżeli egzekwowany jest obowiązek wydania nieruchomości albo opróżnienia
lokalu mieszkalnego lub użytkowego albo innego pomieszczenia, stosuje się środek
egzekucyjny prowadzący do odebrania zobowiązanemu nieruchomości albo usunięcia
zobowiązanego z zajmowanego lokalu lub pomieszczenia, w celu wydania tej
nieruchomości lub opróżnionego lokalu (pomieszczenia) wierzycielowi. Dotyczy to
również obowiązku wydania nieruchomości na oznaczony okres czasu.
§ 2. Egzekucję prowadzi się przeciw zobowiązanemu, członkom jego rodziny i
domownikom oraz innym osobom zajmującym nieruchomość lub lokal (pomieszczenie),
które mają być opróżnione i wydane.
Art. 142. [ Podmiot dokonujący odebrania nieruchomości lub opróżnienia lokalu ]
Odebrania nieruchomości lub opróżnienia lokalu i pomieszczeń dokonuje egzekutor,
wyznaczony przez organ egzekucyjny.
Art. 143. [ Postanowienie o wezwaniu do wykonania obowiązku ]
§ 1. Egzekutor przystępując do czynności egzekucyjnych doręcza zobowiązanemu:
1) odpis tytułu wykonawczego zgodnie z Art. 32,
2) postanowienie organu egzekucyjnego o wezwaniu do wykonania obowiązku wydania
nieruchomości albo opróżnienia lokalu (pomieszczenia) określonego w tytule
wykonawczym, z zagrożeniem, że w razie niewykonania obowiązku zostanie
zastosowany środek egzekucyjny w celu odebrania nieruchomości lub opróżnienia
lokalu (pomieszczenia).
§ 2. Zobowiązanemu służy prawo zgłoszenia zarzutów i wniesienia zażalenia w
sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego (Art. 33 i 34) oraz prawo
wniesienia zażalenia na postanowienie w sprawie zastosowania środka
egzekucyjnego.
Art. 144. [ Opróżnienie lokalu ]
Egzekutor usuwa z nieruchomości lub lokalu (pomieszczenia), które mają być
opróżnione lub wydane wierzycielowi, znajdujące się tam ruchomości, z wyjątkiem
tych, które łącznie z nieruchomością (lokalem, pomieszczeniem) podlegają wydaniu
wierzycielowi, i wzywa osoby przebywające na tej nieruchomości lub w tym lokalu
(pomieszczeniu) do jego opuszczenia, z zagrożeniem zastosowania przymusu
bezpośredniego, a w razie oporu podejmuje odpowiednie kroki w celu zastosowania
przymusu bezpośredniego.
Art. 145. [ Otwarcie lokalu ]
Gdy nieruchomość podlegająca wydaniu albo lokal (pomieszczenie) podlegające
opróżnieniu są zamknięte, egzekutor zarządzi ich otwarcie, przy zastosowaniu
przepisów Art. 46 i 51.
Art. 146. [ Postępowanie w stosunku do ruchomości ]
Ruchomości usunięte z nieruchomości lub lokalu (pomieszczenia) egzekutor oddaje
zobowiązanemu lub osobie dorosłej spośród jego członków rodziny i domowników
albo na przechowanie innej osobie lub na skład, na koszt i niebezpieczeństwo
zobowiązanego, albo zarządzi przeniesienie tych ruchomości na koszt i
niebezpieczeństwo zobowiązanego na inną jego nieruchomość lub do innego lokalu
(pomieszczenia) zajmowanego przez zobowiązanego lub przydzielonego mu w myśl
obowiązujących przepisów.
Art. 147. [ Sprzedaż ruchomości ]
Jeżeli zobowiązany mimo wezwania nie odebrał w zakreślonym terminie ruchomości
oddanych na przechowanie lub złożonych na skład, a koszty przechowania lub
składu mogą być wyższe niż wartość tych ruchomości, organ egzekucyjny, na
wniosek osoby, u której znajdują się te ruchomości, może je sprzedać, stosując
odpowiednio przepisy Art. 105-107.
Rozdział 6
Przymus bezpośredni
Art. 148.
[ Definicja przymusu bezpośredniego ]
§ 1. Przymus bezpośredni polega na doprowadzeniu do wykonania obowiązku
podlegającego egzekucji drogą zagrożenia zastosowania lub drogą zastosowania
bezpośrednio skutecznych środków, nie wyłączając siły fizycznej, w celu
usunięcia oporu zobowiązanego i oporu innych osób, które stoją na przeszkodzie
wykonaniu obowiązku.
§ 2. W szczególności przymus bezpośredni stosuje się w celu doprowadzenia do
wykonania przez zobowiązanego opuszczenia nieruchomości, lokalu (pomieszczenia),
wydania rzeczy, zaniechania czynności lub nieprzeszkadzania innej osobie w
wykonywaniu jej praw, a także w przypadkach, gdy ze względu na charakter
obowiązku stosowanie innych środków egzekucyjnych nie jest możliwe.
Art. 149. [ Wyznaczenie egzekutora ]
Organ egzekucyjny wyznacza egzekutora (Art. 31) w celu przeprowadzenia egzekucji
przez zastosowanie przymusu bezpośredniego.
Art. 150. [ Postanowienie o wezwaniu zobowiązanego do wykonania obowiązku ]
§ 1. Egzekutor, przystępując do czynności egzekucyjnych, doręcza zobowiązanemu:
1) odpis tytułu wykonawczego zgodnie z Art. 32,
2) postanowienie organu egzekucyjnego o wezwaniu zobowiązanego do wykonania
obowiązku wskazanego w tytule wykonawczym, z zagrożeniem zastosowania przymusu
bezpośredniego.
§ 2. Zobowiązanemu służy prawo zgłoszenia zarzutów w sprawie prowadzenia
postępowania egzekucyjnego (Art. 33 i 34) oraz prawo wniesienia zażalenia na
postanowienie w sprawie zastosowania środka egzekucyjnego.
§ 3. Jeżeli zwłoka w wykonaniu obowiązku może zagrozić zdrowiu lub życiu albo
spowodować niemożność lub znaczne utrudnienie w dochodzeniu wykonania przez
zobowiązanego obowiązku, a także w innych przypadkach określonych w odrębnych
przepisach, może być niezwłocznie zastosowany przymus bezpośredni wykonania
obowiązku wynikającego z przepisu prawa, po ustnym wezwaniu organu
egzekucyjnego, bez uprzedniego upomnienia zobowiązanego oraz bez doręczenia mu
odpisu tytułu wykonawczego i postanowienia o wezwaniu do wykonania obowiązku (§
1).
§ 4. Określone w § 3 zasady stosowania przymusu bezpośredniego dotyczą również
organów celnych przy sprawowaniu kontroli celnej.
Art. 151. [ Zastosowanie przymusu bezpośredniego ]
Egzekutor może zastosować przymus bezpośredni również w toku postępowania
egzekucyjnego, które zostało wszczęte w celu zastosowania innego ze środków
egzekucyjnych, wymienionych w Art. 1a pkt 12 lit. b), gdy ten środek egzekucyjny
okazał się bezskuteczny, a zastosowanie przymusu bezpośredniego może doprowadzić
do wykonania egzekwowanego obowiązku. W tym przypadku przepisu Art. 150 § 1 nie
stosuje się, natomiast egzekutor powinien ustnie uprzedzić zobowiązanego, że w
razie dalszego uchylania się od wykonania obowiązku zastosuje przymus
bezpośredni.
Art. 152. [ Zastosowanie przymusu bezpośredniego do osoby trzeciej ]
Egzekutor może w toku czynności egzekucyjnych zastosować przymus bezpośredni
również do innej osoby nie będącej zobowiązanym, jeżeli jej działalność lub
wstrzymywanie się od działalności albo jej zachowanie się stanowi przeszkodę w
doprowadzeniu do wykonania egzekwowanego obowiązku.
Art. 153. [ Przymus bezpośredni w stosunku do funkcjonariusza ]
§ 1. Przymus bezpośredni w stosunku do żołnierza w czynnej służbie wojskowej
albo funkcjonariusza Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu lub Straży Granicznej może być zastosowany tylko przez odpowiednio
Żandarmerię Wojskową lub wojskowy organ porządkowy albo organ Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu lub Straży Granicznej.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, gdy ze względów sanitarnych lub innych
społecznych zachodzi potrzeba natychmiastowego wykonania egzekwowanego
obowiązku, a Żandarmerii Wojskowej lub wojskowego organu porządkowego albo
właściwego lub organu Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu lub Straży Granicznej nie ma na miejscu.
Art. 153a. [ Przymusowe doprowadzenie ]
Jeżeli przepisy szczególne przewidują przymusowe doprowadzenie żołnierza w
czynnej służbie wojskowej, doprowadzenia tego dokonuje Żandarmeria Wojskowa lub
wojskowy organ porządkowy.
DZIAŁ IV
POSTĘPOWANIE ZABEZPIECZAJĄCE
Rozdział 1
Przepisy wspólne
Art. 154. [ Zajęcie zabezpieczające ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zabezpieczenia należności pieniężnej lub
wykonania obowiązku o charakterze niepieniężnym, jeżeli brak zabezpieczenia
mógłby utrudnić lub udaremnić egzekucję, w szczególności jeżeli stwierdzono:
– brak płynności finansowej zobowiązanego,
– unikanie wykonania przez zobowiązanego obowiązku przez nieujawnianie
zobowiązań powstających z mocy prawa lub nierzetelne prowadzenie ksiąg
podatkowych,
– dokonywanie przez zobowiązanego wyprzedaży majątku.
§ 2. Zabezpieczenie może być dokonane także przed terminem płatności należności
pieniężnej lub przed terminem wykonania obowiązku o charakterze niepieniężnym.
§ 3. Zabezpieczenie należności pieniężnych może dotyczyć również przyszłych
powtarzających się świadczeń.
§ 4. Zajęcie zabezpieczające przekształca się w zajęcie egzekucyjne z dniem
wygaśnięcia decyzji, o którym mowa w Art. 33 § 4 ustawy – Ordynacja podatkowa,
pod warunkiem że organ podatkowy wystawi tytuł wykonawczy nie później niż przed
upływem 14 dni od dnia wygaśnięcia decyzji lub od dnia doręczenia upomnienia,
jeżeli doręczenie to było wymagane.
Art. 155. [ Zabezpieczenie dokonane przed ustaleniem kwoty lub obowiązku ]
Zabezpieczenie może być dokonane również przed ustaleniem albo określeniem kwoty
należności pieniężnej lub obowiązku o charakterze niepieniężnym, jeżeli brak
zabezpieczenia mógłby utrudnić lub udaremnić skuteczne przeprowadzenie
egzekucji, a przepisy odrębne zezwalają na takie zabezpieczenie.
Art. 155a. [ Wniosek o zabezpieczenie ]
§ 1. Organ egzekucyjny dokonuje zabezpieczenia na wniosek wierzyciela i na
podstawie wydanego przez niego zarządzenia zabezpieczenia.
§ 2. Wniosek, o którym mowa w § 1, może również zgłosić:
1) organ kontroli skarbowej,
2) dyrektor izby celnej w przypadkach, o których mowa w Art. 19 § 5 i 6, jeżeli
dokonane przez niego zabezpieczenie jest niewystarczające.
§ 3. Jeżeli wniosek o zabezpieczenie jest zgłaszany po wszczęciu albo
zakończeniu postępowania podatkowego lub kontrolnego, we wniosku tym
wyszczególnia się składniki majątkowe zobowiązanego, które mogą być przedmiotem
zabezpieczenia.
Art. 156. [ Treść zarządzenia ]
§ 1. Zarządzenie zabezpieczenia zawiera:
1) oznaczenie wierzyciela,
2) wskazanie imienia i nazwiska lub firmy zobowiązanego, jego adresu, a w
przypadku zabezpieczania należności pieniężnej na wynagrodzeniu za pracę
zobowiązanego – oznaczenie zatrudniającego go pracodawcy i jego adres, jeżeli
wierzyciel posiada taką informację,
3) podanie treści obowiązku podlegającego zabezpieczeniu, podstawy prawnej tego
obowiązku, a w przypadku zabezpieczania należności pieniężnej – także określenie
jej wysokości,
4) wskazanie podstawy prawnej zabezpieczenia obowiązku,
5) wskazanie okoliczności świadczących o wystąpieniu możliwości utrudnienia bądź
udaremnienia egzekucji,
6) datę wydania zarządzenia zabezpieczenia, nazwę wierzyciela, który je wydał,
oraz podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego,
a także odcisk pieczęci urzędowej,
7) klauzulę organu egzekucyjnego o przyjęciu zarządzenia zabezpieczenia do
wykonania,
8) pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie
zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów,
9) sposób i zakres zabezpieczenia.
§ 2. W przypadku zabezpieczania należności pieniężnych, zarządzenie
zabezpieczenia, o którym mowa w § 1, sporządza się według wzoru określonego w
drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Wzór zarządzenia zabezpieczenia powinien zawierać dane, o których mowa w § 1, a
ponadto umożliwiać elektroniczne przetwarzanie tych danych.
Art. 157. [ Odstąpienie od zabezpieczenia ]
§ 1. Jeżeli obowiązek, którego dotyczy zarządzenie zabezpieczenia, nie podlega
zabezpieczeniu w trybie administracyjnym lub zarządzenie zabezpieczenia nie
zawiera treści określonej w Art. 156 § 1, organ egzekucyjny nie przystępuje do
zabezpieczenia. Na postanowienie organu egzekucyjnego odmawiające dokonania
zabezpieczenia przysługuje wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem
egzekucyjnym zażalenie.
§ 2. Organ egzekucyjny może uzależnić nadanie klauzuli o przyjęciu zarządzenia
zabezpieczenia do wykonania od złożenia przez wierzyciela kaucji na
zabezpieczenie roszczeń zobowiązanego o naprawienie szkód spowodowanych wskutek
wykonania zarządzenia zabezpieczenia.
Art. 157a. [ Uchylenie zabezpieczenia ]
Organ egzekucyjny może w każdym czasie uchylić lub zmienić sposób lub zakres
zabezpieczenia. Na postanowienie w sprawie zmiany lub uchylenia zabezpieczenia
służy zażalenie.
Art. 158. [ Sposoby zabezpieczenia ]
W przypadku potrzeby organ egzekucyjny może stosować kilka sposobów
zabezpieczenia.
Art. 159. [ Uchylenie zabezpieczenia ]
§ 1. Organ egzekucyjny na żądanie zobowiązanego, z zastrzeżeniem § 2, uchyla
zabezpieczenie, jeżeli wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie został
zgłoszony w terminie 30 dni od dokonania zabezpieczenia należności pieniężnej, a
w terminie 3 miesięcy od dokonania zabezpieczenia w związku z wydaniem decyzji,
o której mowa w Art. 33 § 4 ustawy – Ordynacja podatkowa lub zabezpieczenia
obowiązku o charakterze niepieniężnym.
§ 1a. O uchyleniu zabezpieczenia organ egzekucyjny wydaje postanowienie. Na
postanowienie to przysługuje zażalenie zobowiązanemu i wierzycielowi niebędącemu
jednocześnie organem egzekucyjnym.
§ 2. Termin określony w § 1 może być przez organ egzekucyjny przedłużony na
wniosek wierzyciela, jeżeli z uzasadnionych przyczyn postępowanie egzekucyjne
nie mogło być wszczęte, jednakże termin wszczęcia postępowania egzekucyjnego co
do obowiązku o charakterze niepieniężnym może być przedłużony tylko o okres do
trzech miesięcy.
§ 3. Na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie przedłużenia terminu
określonego w § 1 lub odmowy przedłużenia tego terminu służy wierzycielowi i
zobowiązanemu zażalenie.
Art. 160. [ Stosowanie przymusu bezpośredniego ]
§ 1. Zabezpieczenie nie może zmierzać do tego, aby stanowiło wykonanie
obowiązku.
§ 2. W drodze zabezpieczenia nie można stosować przeciw zobowiązanemu przymusu
bezpośredniego.
Art. 161. [ Sprzedaż zabezpieczonych ruchomości ]
Zajęte w celu zabezpieczenia ruchomości, o których mowa w Art. 104 § 2 pkt 1 i
2, albo które mogą stracić na wartości w przypadku ich przechowywania, mogą być
sprzedane bezpośrednio po ich zajęciu. Zajęte w celu zabezpieczenia inne
ruchomości mogą być sprzedane w drodze egzekucji administracyjnej, jeżeli w
razie niesprzedania straciłyby znacznie na wartości albo jeżeli dozór zajętych
przedmiotów powoduje znaczne koszty. Dotyczy to również zajętego w celu
zabezpieczenia inwentarza żywego, w razie gdy dłużnik odmawia przyjęcia go pod
dozór. Uzyskana ze sprzedaży kwota podlega złożeniu do depozytu organu
egzekucyjnego.
Art. 162. [ Stosowanie przepisów ustawy ]
§ 1. W razie zbiegu postępowania zabezpieczającego prowadzonego przez organ
egzekucji administracyjnej i organ egzekucji sądowej, przepisów Art. 62 nie
stosuje się, chyba że w myśl przepisów kodeksu postępowania cywilnego rzecz
stanowiąca przedmiot zabezpieczenia podlega sprzedaży.
§ 2. W razie zbiegu postępowania zabezpieczającego prowadzonego przez dwa lub
więcej organów egzekucji administracyjnej, ma odpowiednie zastosowanie Art. 63.
Art. 163. [ Stosowanie przepisów ustawy ]
§ 1. Przepisy Art. 64c stosuje się odpowiednio do opłat za czynności
zabezpieczenia i wydatków związanych z postępowaniem zabezpieczającym, jeżeli
postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte.
§ 2. Organ egzekucyjny obciąża wierzyciela opłatami za czynności zabezpieczające
oraz wydatkami związanymi z zabezpieczeniem, jeżeli postępowanie egzekucyjne nie
zostało wszczęte wskutek braku wniosku, o którym mowa w Art. 159 § 2, lub
wniosek ten nie został uwzględniony, a jeżeli nie zostało wszczęte z innych
powodów – wydatkami związanymi z postępowaniem zabezpieczającym. Przepis Art.
64c § 7 stosuje się odpowiednio.
§ 2a. Nie pobiera się opłat, o których mowa w § 2, jeżeli wierzyciel jest
jednocześnie organem egzekucyjnym dokonującym zabezpieczenia.
§ 3. Organ egzekucyjny może zażądać od wierzyciela wpłaty zaliczki na pokrycie
wydatków związanych z postępowaniem zabezpieczającym i uzależnić zabezpieczenie
od wpłacenia tej zaliczki.
§ 4. Przepisy Art. 65 stosuje się również do wydatków postępowania
zabezpieczającego.
Rozdział 2
Zabezpieczenie należności pieniężnych
Art. 164. [ Tryb zabezpieczenia ]
§ 1. Organ egzekucyjny, z zastrzeżeniem § 2, po wydaniu zarządzenia
zabezpieczenia dokonuje zabezpieczenia należności pieniężnej przez:
1) zajęcie pieniędzy, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunków
bankowych, innych wierzytelności i praw majątkowych lub ruchomości,
2) obciążenie nieruchomości zobowiązanego hipoteką przymusową, w tym przez
złożenie dokumentów do zbioru dokumentów w przypadku nieruchomości, która nie ma
urządzonej księgi wieczystej,
3) obciążenie statku morskiego zastawem wpisanym do rejestru okrętowego,
4) ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości, która nie ma
urządzonej księgi wieczystej albo której księga wieczysta zginęła lub uległa
zniszczeniu,
5) ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego,
spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego lub prawa do domu jednorodzinnego w
spółdzielni mieszkaniowej.
§ 2. Jeżeli organ egzekucyjny nie jest jednocześnie wierzycielem, obciążenia
nieruchomości hipoteką przymusową dokonuje wierzyciel.
§ 3. Przed skierowaniem wniosku do sądu o ustanowienie hipoteki przymusowej
wierzyciel występuje do organu egzekucyjnego o nadanie tytułowi wykonawczemu lub
zarządzeniu zabezpieczenia klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego do
egzekucji lub zarządzenia zabezpieczenia do wykonania.
§ 4. Do zajęcia zabezpieczającego stosuje się odpowiednio przepisy o zajęciu
egzekucyjnym pieniędzy, wynagrodzenia za pracę, świadczeń z zaopatrzenia
emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego, egzekucję z rachunków bankowych,
innych wierzytelności pieniężnych, praw z papierów wartościowych zapisanych na
rachunku papierów wartościowych oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego,
papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych, weksla,
autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz własności przemysłowej,
udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, pozostałych praw majątkowych
oraz ruchomości.
§ 5. Zajęcie zabezpieczające nie może dotyczyć rzeczy lub praw zwolnionych z
egzekucji.
Art. 165. [ Złożenie do depozytu ]
§ 1. Wydane w formie dokumentu papiery wartościowe zajęte w celu zabezpieczenia
należności pieniężnych podlegają złożeniu do depozytu organu egzekucyjnego.
§ 2. Zajęte pieniądze w celu zabezpieczenia wpłaca się na wydzielony
oprocentowany rachunek bankowy organu egzekucyjnego z oprocentowaniem udzielonym
przez bank dla wkładów wypłacanych na każde żądanie, z zastrzeżeniem § 3.
§ 3. Jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że zabezpieczenie trwać będzie dłużej
niż 3 miesiące, zajęte pieniądze, na wniosek zobowiązanego, wpłaca się na
rachunek lokaty terminowej.
§ 4. Zajęta wierzytelność po nadejściu terminu jej płatności przez dłużnika tej
wierzytelności zrealizowana jest w celu zabezpieczenia przez przekazanie jej na
rachunek, o którym mowa w § 2. Tak samo przekazywane są zajęte w celu
zabezpieczenia wynagrodzenia za pracę i inne należności płatne w przyszłości,
bez ponawiania ich zajęcia aż do wysokości należności zabezpieczonej.
Art. 166. [ Kaucja w gotówce ]
Na wniosek zobowiązanego, zabezpieczenie należności pieniężnej może być dokonane
przez złożenie kaucji. Jeżeli zobowiązany składa wniosek o przyjęcie kaucji w
gotówce albo wniosek o przyjęcie kaucji w innej postaci zostanie uwzględniony
przez organ egzekucyjny, organ ten określa kwotę kaucji, nie wyższą jednak od
należności podlegającej zabezpieczeniu.
Art. 166a. [ Zakaz rozporządzania składnikiem majątkowym ]
§ 1. Zobowiązany nie może rozporządzać składnikiem majątkowym zajętym w celu
zabezpieczenia, z zastrzeżeniem § 2.
§ 2. W okresie zabezpieczenia mogą być dokonywane za zgodą organu egzekucyjnego
wypłaty z zajętego w celu zabezpieczenia rachunku bankowego zobowiązanego, po
przedstawieniu przez niego wiarygodnych dokumentów świadczących o konieczności
poniesienia tych wydatków dla wykonywania działalności gospodarczej.
Art. 166b. [ Stosowanie przepisów ustawy ]
W postępowaniu zabezpieczającym stosuje się odpowiednio przepisy Art. 31–34,
Art. 36, Art. 38, Art. 40, Art.
45–54, Art. 71 i art.168d.
Rozdział
3
Zabezpieczenie obowiązków o charakterze niepieniężnym
Art. 167. [ Wybór środka zabezpieczenia ]
§ 1. Organ egzekucyjny w zarządzeniu zabezpieczenia wykonania obowiązku o
charakterze niepieniężnym określa środek zabezpieczania lub inną czynność, które
stosownie do okoliczności są zastosowane.
§ 2. Przy wyborze środka zabezpieczenia organ egzekucyjny uwzględni interesy
stron w takiej mierze, aby wierzycielowi zapewnić wykonanie obowiązku, a
zobowiązanego nie obciążać ponad potrzebę.
Art. 168. [ Stosowanie przepisów ustawy ]
Organ egzekucyjny może w razie potrzeby zastosować także środki zabezpieczenia
przewidziane w Art. 164 § 1. W szczególności może być dokonane zajęcie
pieniędzy, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunków bankowych i
wkładów oszczędnościowych oraz innych wierzytelności, jeżeli w ten sposób
zabezpieczy się pokrycie przez zobowiązanego kosztów wykonania zastępczego. DZIAŁ IVa ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA NARUSZENIE PRZEPISÓW USTAWY Rozdział 1 Odpowiedzialność odszkodowawcza
Art. 168a. [ Odszkodowanie ]
Osoba, która rości sobie prawo do rzeczy lub prawa majątkowego, z których
przeprowadzono egzekucję przez sprzedaż rzeczy lub wykonanie prawa majątkowego,
może dochodzić od zobowiązanego odszkodowania na podstawie przepisów Kodeksu
cywilnego dotyczących odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę.
Art. 168b. [ Tryb postępowania odszkodowawczego ]
Zobowiązany może dochodzić odszkodowania od wierzyciela lub organu
egzekucyjnego, na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, za szkody wyrządzone
wskutek niezgodnego z przepisami prawa wszczęcia lub prowadzenia egzekucji
administracyjnej lub postępowania zabezpieczającego.
Art. 168c. [ Odpowiedzialność dłużnika ]
Dłużnik zajętej wierzytelności, który nie wykonał lub nienależycie wykonał
ciążące na nim obowiązki związane z realizacją zajęcia egzekucyjnego lub
zabezpieczającego wierzytelności lub prawa majątkowego, odpowiada za wyrządzone
przez to wierzycielowi szkody na postawie przepisów Kodeksu cywilnego.
Rozdział 2
Odpowiedzialność porządkowa
Art. 168d. [ Odmowa udzielenia wyjaśnień ]
§ 1. Na osobę, która wbrew ciążącemu na niej obowiązkowi odmawia udzielenia
organowi egzekucyjnemu informacji lub wyjaśnień niezbędnych do prowadzenia
egzekucji albo udziela fałszywych informacji lub wyjaśnień, może być nałożona
kara pieniężna w wysokości nieprzekraczającej pięciokrotnego najniższego
wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach.
§ 2. Jeżeli żądanie udzielenia informacji lub wyjaśnień było skierowane do osoby
prawnej lub innej jednostki organizacyjnej, karę pieniężną nakłada się na
pracownika odpowiedzialnego za udzielenie informacji lub wyjaśnień, a gdyby
ustalenie takiego pracownika było utrudnione – karę pieniężną nakłada się na
odpowiedzialnego kierownika.
§ 3. Karę, o której mowa w § 1, można nałożyć również na zobowiązanego, który
nie powiadamia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca swego pobytu, a także
zarządcę nieruchomości, który bez usprawiedliwionej przyczyny nie składa
sprawozdania lub nie wykonuje polecenia organu egzekucyjnego.
§ 4. W przypadku uchybienia obowiązkowi, o którym mowa w § 1, przez żołnierza,
zamiast nałożenia kary pieniężnej występuje się do dowódcy jednostki wojskowej,
w której żołnierz ten pełni służbę, z wnioskiem o pociągnięcie go do
odpowiedzialności dyscyplinarnej.
Art. 168e. [ Kara pieniężna ]
§ 1. Na dłużnika zajętej wierzytelności, który nie wykonuje lub nienależycie
wykonuje ciążące na nim obowiązki związane z egzekucją lub zabezpieczaniem
wierzytelności lub prawa majątkowego, można nałożyć karę pieniężną w wysokości
nieprzekraczającej pięciokrotnego najniższego wynagrodzenia za pracę określonego
w odrębnych przepisach.
§ 2. Kara, o której mowa w § 1, może być powtarzana w przypadku uchylania się od
wykonania, w dodatkowo wyznaczonych terminach, obowiązków wynikających z zajęcia
egzekucyjnego lub zabezpieczającego.
§ 3. Jeżeli dłużnikiem zajętej wierzytelności jest osoba prawna lub jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, karę pieniężną nakłada się na
wyznaczonego pracownika, a jeżeli nie został wyznaczony – kierownika
bezpośrednio odpowiedzialnego za realizację zajęcia, a w spółce prawa handlowego
– odpowiedzialnego członka zarządu, natomiast w spółce cywilnej –
odpowiedzialnego wspólnika.
§ 4. Postanowienie w sprawie nałożenia kary pieniężnej wydaje organ egzekucyjny,
z zastrzeżeniem § 5.
§ 5. Jeżeli egzekucję z wierzytelności prowadzi organ egzekucyjny, o którym mowa
w Art. 19 § 3–5, 7 i 8, postanowienie w sprawie nałożenia kary pieniężnej wydaje
naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę tego organu.
§ 6. Na postanowienie o nałożeniu kary pieniężnej przysługuje zażalenie.
§ 7. Kara pieniężna nałożona w związku z egzekucją prowadzoną przez organ, o
którym mowa w Art. 19 § 3–5,7 i 8, przypada na rzecz tego organu.
DZIAŁ V
PRZEPISY WPROWADZAJĄCE I KOŃCOWE
Art. 169. [ Stosowanie przepisów ustawy ]
Postępowanie egzekucyjne i zabezpieczające, toczące się w dniu wejścia w życie
niniejszej ustawy, będzie prowadzone w dalszym ciągu w myśl przepisów tej ustawy
i przez organy w niej wskazane.
Art. 170. [ Przepisy utrzymane w mocy ]
§ 1. Pozostają w mocy przepisy ustaw szczególnych dotyczące administracyjnego
postępowania zabezpieczającego na podstawie orzeczenia prokuratora, sądu,
organów administracji celnej lub organów kontroli administracji publicznej o
zabezpieczeniu rzeczy, w stosunku do których może być orzeczony przepadek.
§ 2. W postępowaniu o zabezpieczenie, o którym mowa w § 1, postanowienie o
wyłączeniu wydaje naczelnik urzędu skarbowego, stosując przepisy niniejszej
ustawy. Na postanowienie o wyłączeniu przysługuje prawo wniesienia zażalenia
organowi, który wydał postanowienie o zabezpieczeniu, oraz wierzycielowi. Do
czasu rozstrzygnięcia zażalenia dokonane czynności egzekucyjne pozostają w mocy.
Art. 171. [ Przepisy utrzymane w mocy ]
§ 1. Pozostają w mocy przepisy:
1) ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz.U. Nr 4, poz. 21, Nr
54, poz. 320, Nr 59, poz. 350 oraz Nr 74, poz. 439 i 440),
2) ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz.U. Nr 4, poz.
22 i Nr 74, poz. 439).
§ 2. W szczególności pozostają w mocy przepisy o niedopuszczalności egzekucji
należności przypadających od banków, zawarte w Art. 56 ustawy z dnia 31 stycznia
1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz.U. Nr 4, poz. 22 i Nr 74, poz. 439).
Art. 172. [ Przepisy utrzymane w mocy ]
Pozostają w mocy przepisy Art. 64 i 65 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo
lokalowe (Dz.U. z 1987 r. Nr 30, poz. 165, z 1989 r. Nr 10, poz. 57, Nr 20, poz.
108, Nr 34, poz. 178, Nr 35, poz. 192 i z 1990 r. Nr 4, poz. 19, Nr 32, poz. 190
i Nr 34, poz. 198).
Art. 173.
(skreślony).
Art. 174. [ Delegacja ]
Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, rozciągnąć stosowanie w całości
lub w części przepisów działu II rozdziału 6 w zakresie przechowywania,
oszacowania i sprzedaży zajętych ruchomości na określone ruchomości, które stały
się własnością Skarbu Państwa na podstawie przepisów o likwidacji mienia, o
przepadku mienia, z tytułu spadków lub z innych tytułów albo gdy Skarb Państwa
na podstawie szczególnych przepisów jest upoważniony do sprzedaży cudzej
ruchomości. Rozporządzenie to w szczególności określi przypadki, w których może
nastąpić nieodpłatne przekazanie ruchomości lub ich niszczenie, a także sposób
rozliczania wydatków związanych z przechowywaniem lub sprzedażą ruchomości
niestanowiących własności Skarbu Państwa.
|